Morgunblaðið - 04.12.1984, Blaðsíða 42

-42
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. DESEMBER 1984
Sagan um Lindu súperkonu
Bókmenntir
Jóhanna Kristjónsdóttir
Snjólaug Bragadóttir:
GEFÐU ÞIG FRAM, GABRÍEL.
Útg. Örn og Örlygur 1984.
Snjólaug Bragadóttir færir
stöðugt út sitt landabréf, nú ger-
ast sögur hennar ekki lengur á
lófastórum blettum eða inni í lyft-
um, heimurinn allur eins og hann
leggur sig er sögusvið þessarar
bókar.
Miðdepillinn, aðalperónan,
prinsessan sjálf og kjördóttir
blaðakóngsins í London, Linda,
áður Stefánsdóttir, ættleidd
Dawson, er blaðakona sem geysist
um heiminn og vinnur hvert af-
reksverkið í sínu fagi af öðru.
David ljósmyndari er jafnan í
föruneyti hennar og saman fram-
leiða þau hverja stórlistagreinina
í Events af annarri. Lindu hefur
lengi dreymt um að komast til
Tristan da Cunha. Henni verður
að vísu að ósk sinni, hún brotlend-
ir en lifir af í eiginlegum og óeig-
inlegum skilningi. Lifir innan um
frumstæða og indæla eyjar-
skeggja um hríð. Og rekst hún þá
ekki á Tony námaverkamann, sem
hafði kysst hana eftirminnilegum
kossi þegar þau lokuðust inni í
námu í Suður-Afríku. Linda er
frjálsleg stúlka og heimsvön, en
hún hefur einhverra hluta vegna
aldrei getað gleymt Tony og nú er
að vita, hver er maðurinn eigin-
lega? Það er einhver dularhjúpur
yfir honum, æði þéttur. Ástin
blossar upp, en örlögin hafa ætlað
þeim að skilja — um hríð. Linda
heldur áfram að flengjast um
heiminn með David ljósmyndara
og skrifa ofsalega góðar greinar.
Stundum kemur hinn dularfulli
Gabríel henni til hjálpar, sendir
undarleg skilaboð, reddar viðtali
við móður Teresu og svo framveg-
is. Er sem sagt betri en enginn. Og
enginn veit hver Gabríel er. Við
sögu kemur enn einn aðilinn, sem
er líka mjög leyndardómsfullur:
málarinn Santor, sem enginn hef-
ur nokkru sinni séð né veit deili á,
en hann er öðrum flinkari málari.
En þar kemur að málin verða að
fara að skýrast, ekki er hægt að
láta svona sögu enda í limbói.
Fram að því að Snjólaug tekur sig
til við að „leysa" gáturnar, er sag-
an hin ágætasta afþreying, bara
snoturlega uppbyggð og hæfileg
spenna og rómantík í þessu. Að
vísu er Linda full mikil súperkona
og Snjólaugu tekst ekki alveg að
láta hana skipta lesandann jafn
miklu máli og bersýnilega er
stefnt að. En hraðinn í frásögn-
inni og skemmtilega óþvingaðar
lýsingar á þeim stöðum sem heim-
sóttir eru vítt og breitt um veröld-
ina, ljá bókinni þekkilegt aðdrátt-
arafl.
Lausnin, eða réttara sagt lausn-
irnar, því að hér þarf að skýra
margt mjög dularfullt, lánast ekki
nema miðlungi vel. Og hefði mátt
ætla að önnur eins gáfnadís og
Linda hefði nú átt að vera búin að
sjá þetta allt sjálf fyrir löngu.
En hvað sem hnökrunum líður
er hér á ferðinni afþreyingarbók
eins og mér finnst þær gerast
hugnanlegastar.
NYJUNG FRA ALÞYÐUBANKANUM
NU GETUR ÞU LAGT
LÍFEYRINN EÐA EFTIRLAUNIN
INN A SÉRSTAKA LÍFEYRISBÓK
OG TKYGGT ÞÉR
ÁN NOKKURRAR BINDISKYLDU!
Lífeyrisbók Alþýðubankans er afgerandi nýjung fýrir þá
sem reglulega fá greidd eftirlaun frá lífeyrissjóði eða lífeyrisgreiðslur
frá Tryggingastofnun ríkisins.
Innstæðan er alltaf laus til útborgunar,
bindiskylda er engin og bókin á allan hátt jafn einföld og þægileg
í meðförum og venjuleg sparisjóðsbók.
Qrundvallarmunurinn er einfaldlega sá að við bjóðum ávallt
7% VAXTAVIÐBÓT ofan á almenna sparisjóðsvexti,
sem um þessar mundir eru 17%.
Sértu rétthafi eftirlauna eða lífeyrisgreiðslna bjóðast þér því
24% VEXTIR AF OPINNI LÍFEYRISSBÓR ALÞÝÐUBANRAriS.
ATHUGAÐU NÁLIÐ
— þú getur breytt um bankareikning
lífeyrisins með einu símtali við Tryggingastofnunina
eða lífeyrissjóðinn.
Það er leitun að öðru eins tilboði
Alþýðubankinn hf.
Verkföll — lög-
leyfð valdníðsla
Bréf til ungra kennara, 2. hluti
Skrifað eftir Friðarfræðslu í verki, í okt. 1984
— eftir Guðjón
Jónsson
Kæru ungu kennarar. Þið hafið
heyrt minnzt á hann Pinosjet,
þann stóra vonda, sem m.a. hefur
það á valdi sínu að banna öll
tjáskipti í landi sínu, nema í ein-
rúmi, og beitir þessu valdi. Flestir
hallmæla Stóra-Pinosjet en nú
hefur enn einu sinni sannazt, að
víða leynist lítill og líkir eftir hin-
um svo sem má, hversu mjög sem
Litli-Pinosjet hallmælir þeim
stóra hversdagslega.
Hér meðal okkar, mitt í allri
lýðræðisást og tjáningarfrelsi, var
þetta marglofaða frelsi snarlega
gert óvirkt í haust, ekki fyrir
ofríki stjórnvalda, heldur af því að
hann tillitssami og frelsisunnandi
(?) Litli-Pinosjet okkar, sem ekki
hafði verið kosinn til að stjórna
landinu, úrskurðaði sjálfum sér
umboð til þess að ráða þessu, til
þess að þagga niður í lögmætum
stjórnvöldum og allri þjóðinni.
Hann vildi ekki eiga neitt á hættu
um að sannleikurinn bærist ykkur
að augum né eyrum, ekki neitt það
sem kynni að draga úr áhuga ykk-
ar á fyrirhuguðu verki: að reyna
að knésetja þá stjórn sem hafði
verið löglega valin til að veita
þjóðinni forystu um hrið, til þess
a.m.k. að spilla eftir föngum ár-
angri þessarar stjórnar við örðugt
nauðsynjaverk og rýra þannig til-
trú kjósenda og vonir um betri tíð.
(Hitt var leiksýning.)
Svo hlálegt sem það er þá mun
Pinosjet hafa lögin sín megin,
enda þótt trúlega eigi hann stuðn-
ing fárra meðal þjóðarinnar í
heild til þessa verks, — og þessum
lögum hljóti að verða breytt í ljósi
reynslunnar. Eru þá gerðir hans
lögvernduð valdníðsla. E.t.v. mun
ný tækni tryggja samfélagið gegn
endurtekningu, þó að lög dugi
ekki.
Nú ætla ég ekki að ræða við
ykkur tjáningarfrelsi sérstaklega
— sem ég veit þið prísið að jafnaði
— en stundum er hraklega leikið
og þá engu síður af þeim sem telja
sig unnendur þess öðrum fremur.
Ekki tekur því heldur að kvarta
yfir að tilskrif mitt skyldi ekki
berast ykkur fyrir verkfall, það
hefði því miður sjálfsagt litlu
breytt, og Pinosjet hefur miklu
stærri syndir á samvizkunni. En
fyrir vikið á nokkur hluti máls
míns nú ekki lengur erindi til ykk-
ar án breytinga, kannski ekki
heldur neitt sérstaklega til ykkar,
og svo er það ekki tímabundið úr
því sem komið er. Sumt af því hef-
ur hins vegar nú þegar verið stað-
fest fullkomlega, m.a. að í fyrstu
lotu bráðnauðsynlegra leiðréttinga á
„Það eru væntanlega
forystumenn ykkar í
hæstu launaflokkum
sem jafnt stýra stríðinu
og samningunum. Þess-
ir menn hafa nú þegar
eignast allt sem þeir
þurfa til lífsins, alið upp
börn sín og menntað
þau. Þeir hafa klifrað
upp metorðastigann og
fengið starfsaldurs-
hækkanir við síminnk-
andi þörf.“
kjörum ykkar væri helzt árangurs að
vænta í lagfæringu á skattlagningu.
Um þetta gátuð þið áreiðanlega
átt samleið með öðru ungu fólki,
t.d. starfandi í bönkum, og þessum
árangri mátti ná án verkfalls, án
heiftarlegs ófriðar, sárinda, vand-
ræða, reiði ef ekki haturs — án
fjárhagstjóns sem gerðir ykkar nú
hafa valdið, og án þess að hefja að
nýju öldu fjármálaglæpa, sem ein-
ungis örfáar þjóðir láta viðgang-
ast í landi sínu — fjármálaglæpa,
sem allir íslendingar myndu
nefna réttu nafni, ef þeir töluðu
um sambærilegar gerðir manna
suður á Sikiley. Blessuð verðbólga
skal það heita á íslandi, ekkert
meira, ella er manni brigzlað um
stóryrði. Sumir frændur mínir
leyfðu sér aldrei ófegurri munn-
söfnuð en „hvur a-a-a-ns-s-inn“,
þótt þeir virkilega væru að tala
um andskotann. Sjálfur var ég lík-
lega næstum svona orðprúður,
þótt nú kunni að þykja ótrúlegt,
en það var áður en verðbólgan var
upp tekin, áður en ég kynntist
verkföllum og annarri valdníðslu.
Þá tíðkaðist ekki í minni sveit að
beita ofbeldi, nema hvað strákar
flugust stundum á áður en þeir
fengu vit, — já og svo hundar, líka
eftir að þeir höfðu náð ásköpuðum
þroska. Samt held ég að þeir hafi
flestir verið svartir eða flekkóttir
— en kannski öðruvísi inni við
beinið, það sá ég aldrei.
Uppreisn gegn
misréttinu
Fyrri hluta þessa tilskrifs lauk
ég með áskorun til ykkar um að
gera uppreisn, uppreisn en ekki
verkfall. Sízt er nú þörfin minni,
að þið rísið upp gegn þjóðhættu-
legum aðferðum núverandi leið-
toga í kjaramálum. Þær hafa ekki
Alþýðubandalagið:
Stjórnarandstaðan fái
aðild að álviðræðum
Morgunblaðinu hefur borizt eftirfs.randi ályktun frá þingflokki Alþýðu-
bandalagsins.
Vegna fyrirliggjandi frumvarps
um samninga ríkisstjórnarinnar og
Alusuisse um álverið í Straumsvík,
samþykkir þingflokkur Alþýðu-
bandalagsins eftirfarandi:
1. Alþýðubandalagið lýsir fullri
ábyrgð á hendur ríkisstjórnarinnar
vegna fyrirliggjandi samninga við
Alusuisse og mun beita sér fyrir
breytingum á öllum samningum og
samskiptum við auðhringinn þegar
Alþýðubandalagið fær til þess að-
stöðu.
2. Þingflokkur Alþýðubandalagsins
mótmælir því að haldið verði
áfram samningaviðræðum við Alu-
suisse með þeim hætti sem verið
hefur í tíð núverandi ríkisstjórnar.
Gerir Alþýðubandalagið kröfu um,
að stjórnarandstaðan fái að þeim
óskoraða aðild.
3. Þingflokkur Alþýðubandalagsins
telur brýnt að Alþingi kjósi nú þeg-
ar sérstaka nefnd með aðild allra
þingflokka sem geri alhliða úttekt
á samskiptum íslenskra stjórn-
valda og Alusuisse frá upphafi og
þætti álversins í efnahagslífi hér-
lendis þannig að læra megi af dýr-
keyptri reynslu í samskiptum við
þennan auðhring.
28. nóvember 1984.