Morgunblaðið - 14.04.1985, Page 8

8 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. APRÍL 1985
Hvernig geta lítil og
meðalstór fyrirtæki
búið sig sem best
fyrir útflutning?
Sænskur iðnráð-
gjafi, Claes Rosen-
berg, hélt fyrirlestur
um þetta efni hér á
landi fyrir nokkru og
er það reifað stutt-
lega.
Rætt við nokkra
„nýja“ útflytjendur
um sölu- og mark-
aðsmálin.
Hafa mcnn haft i orði að nú sé að
duga eða drepast, ef rið ætlum að
halda í þau lífsgæði sem við nú þeg-
ar gerum kröfu til. Hefur rerið bent
á að útflutningurinn sé það lífsreipi
sem rið rerðum að hanga í vegna
minnkandi sjárarafla.
Teikning/Pétur Halldórsson
NOKKRIR PUNKTAR
UM ÚTFLUTNINGSMÁL:
w
Ahugi á útflutningsmálum hefur auk-
ist mjög undanfarið ár. Um það
vitnar fjöldi þeirra, sem leitar til
Útflutningsmiðstöðvar iðnaðarins
um aðstoð og ráðgjöf varðandi sölu og kynn-
ingu á framleiðslu erlendis. Einnig hafa verið
haldnar margar ráðstefnur og námskeið um
þessi mál og töluvert rætt og ritað um þau í
fjölmiðlum. Þá hefur komið til álita, að helga
árið 1986 útflutningsátakinu og hefur verið
skipuð nefnd um það jafnframt því sem henni
er ætlað að gera tillögur um hvernig megi
auka skilning hér á landi á útflutningi. Hefur
viðskiptaráðherra skipað tvær aðrar nefndir
og hefur annarri verið falið að kanna mögu-
leika á útflutningi á þekkingu og þjónustu og
hinni hvernig hægt er að auka samstarf og
skilning útflytjenda og hins opinbera.
Hafa menn haft á orði að nú sé að duga eða
drepast ef við ætlum að halda í þau lífsgæði,
sem við nú þegar gerum kröfu til og hefur
verið bent á að útflutningurinn sé það lífsreipi
sem við verðum að hanga i, vegna minnkandi
sjávarafla.
Umræðunar að undanförnu hafa meðal ann-
ars snúist um það hvernig megi skapa útflutn-
ingsgreinunum betri skilyrði og hefur marg-
sinnis verið rætt um það, að til þess að árang-
ur í útflutningsmálum náist verði stjórnvöld
að marka efnahagsstefnu, sem tryggi sam-
keppnishæfni íslenskra atvinnugreina á hverj-
um tíma, markvissa stefnu í gengismálum,
frið á vinnumarkaðnum, jafnvægi í efna-
hagsmálunum og minni verðbólgu.
Bent hefur verið á, að frelsi þurfi að ríkja í
gjaldeyrisviðskiptum en þetta sé úrslita atriði
ef við viljum fá erlent fjármagn til samstarfs
við okkur. Telja menn að breyta þurfi gjald-
eyrisreglunum meðal annars þannig, að fyrir-
tæki geti tryggt sig fyrir gengisbreytingum og
ennfremur að útflytjandi geti lagt útflutnings-
andvirðið á gjaldeyrisreikning og síðan ráð-
stafað því til greiðslu á erlendum kostnaði í
rekstri og þannig stjórnað því, hvenær hann
skiptir gjaldeyrinum í íslenskar krónur.
Þá er talið nauðsynlegt að koma á útflutn-
ingslánatryggingum. Þannig að útflytjandi,
sem er að selja á erlendum markaði geti
tryggt sínar viðskiptakröfur á hendur hinum
erlendu aðilum.
Ennfremur að koma þurfi á stofn lánasjóð-
um, sem fjármagni útflutningsstarfsemi og að
hið opinbera veiti skattaívilnanir þeim fyrir-
tækjum, sem standa í útflutningi, svo eitthvað
sé nefnt.
Mönnum hefur einnig verið tíðrætt um
menntakerfið. Aðkallandi sé að koma á
kennslu í sölu- og markaðsmálum, en kennsla
í þessum greinum er varla til í íslensku
menntakerfi.
Og ekki hvað síst hefur verið rætt um það að
áður en hafin yrði umfangsmikil og kostnað-
arsöm uppbygging nýrra atvinnugreina og efl-
ing eldri, sé nauðsynlegt að hefja umræður um
allsherjar markmið og leiðir. Ein leiðin sé sú,
að finna sameiginlegan kynningarfarveg i
heimsviðskiptum, þar sem tekið er tillit til
sérstakra aðstæðna hér á landi en jafnframt
hugsað út frá möguleikum markaðanna.
En hvað geta framleiðslufyrirtækin sjálf
gert til að bæta útflutningsmöguleika sína?
Þó íslendingar framleiði margir vandaða og
góða vöru, þá er það staðreynd að vöruþróun
er oft ekki nógu hröð. Þyrftum við ef til vill að
leita til erlendra ráðgjafa í ríkara mæli og
vera opnari fyrir því sem er að gerast á er-
lendum mörkuðum. Jafnframt þyrftu fyrir-
tækin að fjárfesta í markaðsmönnum í aukn-
um mæli.
Þá hefur verið bent á að viðhorfsbreytinga
sé þörf. Menn verði að hætta að ímynda sér að
með útflutningi sé fenginn skjóttekinn gróði,
sem sé fenginn með áhlaupi á markaðinn.
Heldur gera sér grein fyrir því að til þess að
ná árangri í þessari grein þurfi þolinmæði og
úthald.
Já, menn eru farnir að gera sér æ betur
grein fyrir gildi sölu- og markaðsmála. En
hvað segja útflytjendurnir sjálfir um þau
mál? Við ræddum við forsvarsmenn nokkurra
fyrirtækja um sölu- og markaðsviðhorf þeirra
og þótti okkur ekki hvað síst forvitninlegt að
heyra hvað „nýju mennirnir" í útflutningnum
hafa að segja um þessi mál.
Jafnframt greinum við frá fyrirlestri, sem
haldinn var á vegum Stjórnunarfélagsins og
Hagvangs þar sem fenginn var sænskur iðn-
ráðgjafi til að fjalla um það, hvernig lítil og
meðalstór fyrirtæki geta búið sig undir út-
flutning.