Morgunblaðið - 26.05.1985, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. MAÍ 1985
r
Æfing í Melaskóla 1960.
Sú rödd var svo fögur...
I>sð eru fagrar söngraddir sem hljóma annað veifíð úr
Melaskólanum á kvöldin. Söngsveitin Fflharmónía er þar
með æfíngar tvisvar í viku, og sl. mánudagskvöld gengum við
á hljóðið. Söngsveitin var að æfa óratóríuna Judas Maccabæ-
us eftir Hándel, en söngsveitin er 25 ára um þessar mundir
og verður afmælisins m.a. minnst með tónleikum í Háskóla-
bíói þann 30. maí nk. Þetta er jafnframt framlag söngsveitar-
innar til 300 ára afmælis Hándels sem minnst er á þessu ári.
í tilefni afmælisins hefur verið gefinn út afmælisbækl-
ingur og er þar m.a. rakin saga söngsveitarinnar, en hún
kom fyrst fram á tónleikum í apríl 1960. Aðdragandi að
stofnuninni náði u.þ.b. ár aftur í tímann, hinn 24. april
stofnuðu nokkrir frammámenn í tónlistarlífinu félag sem
hafði það markmið að stofna samkór sem gæti flutt
stærri kórverk með hljómsveit. Sinfóníuhljómsveitin
hafði þá starfað í tæpan áratug og hlaut félagið nafnið
Fílharmónía, formaður var kjörinn Þorsteinn Hannesson
óperusöngvari og síðar tónlistarstjóri Ríkisútvarpsins.
Dr. Róbert A. Ottósson var einn fundarmanna og tókst á
hendur að hrinda hugmyndinni í framkvæmd. Æfingar
hófust hjá hinni nýstofnuðu söngsveit um haustið og til
flutnings var tekið verkið Carmina Burana eftir Carl
Orff, það var frumflutt hér á landi með Sinfóníuhljóm-
sveit Islands, einsöngvurum og Þjóðleikhúskórnum í
Þjóðleikhúsinu hinn 23. apríl 1960, og endurteknir fyrir
fullu húsi 24. apríl og 3. maí.
Kórinn gerðist síðan sjálfstætt félag sem hlaut nafnið
Söngsveitin Fílharmónía. Fyrsti formaðurinn var kjörinn
Aðalheiður Guðmundsdóttir og var næsta verkefni
Söngsveitarinnar Þýsk sálumessa eftir Brahms og næstu
árin var ráðist í að flytja mörg helstu merkisverk kór-
tónlistarinnar undir handleiðslu söngstjórans dr. Rób-
erts.
Þegar sðngsveitin hafði starfað í rúman hálfan áratug
var ráðist í flutning á 9. sinfóníu Beethovens, og var
verkið flutt í fyrsta skipti hér á landi í febrúar 1%6. Það
var flutt fimm sinnum í röð fyrir fullu húsi áheyrenda og
síðan hefur söngsveitin þrisvar tekið þátt í flutningi
þessa verks, síðast vorið 1983 ásamt Karlakórnum
Fóstbræðrum og Þjóðleikhúskórnum undir stjórn Jean-
Pierre Jaquillats.
Á 10 ára afmæli söngsveitarinnar og tuttugu ára af-
mæli Sinfóniuhljómsveitarinnar var annað stórvirki
Beethovens flutt, Missa Solemnis, i Háskólabiói þann 5.
mars 1970.
Stjórnandi Söngsveitarinnar frá upphafi var dr. Ró-
bert A. Ottósson, og var hann við stjórnvölinn þar til
hann lést 10. mars 1974. Undir stjórn hans glímdi hún við
erfiðustu viðfangsefnin og undir leiðsögn hans og stjórn
vann hún stóra sigra á sviði tónlistarinnar. Jón Þórar-
insson æfði og stjórnaði flutningi á þjóðhátíðarverki sínu
Völuspá sem frumflutt var á Arnarhóli 3. ágúst 1974.
Síðan voru söngstjórar Garðar Cortes, Jón Asgeirsson,
Marteinn H. Friðriksson, Debra Gold, Krystyna Cortes
og síðustu þrjú árin Guðmundur Emilsson. Jónas Ingi-
mundarson stjórnaði æfingum fyrir Listahátíð 1982.
Starfsemi Söngsveitarinnar tók nokkrum breytingum
við fráfall dr. Róberts. Hann hafði jafnan valið verkefni
til flutnings og stjórnað þeim sjálfur á tónleikum. Breyt-
ingin fólst í því að söngstjóri Fílharmóníu æfði verkin, en
aðalhljómsveitarstjóri Sinfóníuhljómsveitarinnar
stjórnaði flutningi þeirra á tónleikum. Verkefnaval hefur
einnig breyst nokkuð, það hefur t.d. orðið venja síðustu ár
að Söngsveitin taki þátt í óperuflutningi a.m.k. einu sinni
á ári.
Söngsveitin hefur frá upphafi starfað í nánu sambandi
við Sinfóníuhljómsveit íslands, og frá þvi Guðmundur
Emilsson tók við stjórn Söngsveitarinnar hefur hún tví-
vegis komið fram með íslensku hljómsveitinni, en Guð-
mundur hefur verið aðalstjórnandi þeirrar hljómsveitar
frá upphafi.
Fjöldi kórfélaga hefur verið nokkuð breytilegur, eða
frá 70—100 manns, flestir munu þátttakendur hafa verið
í 9. sinfóníu Beethovens 1970, en þá voru þeir 156 og við
síðari flutning á Messíasi 1974 150 að tölu.
Þar sem oft hefur reynst erfitt að manna kórinn af
karlaröddum, hefur annað slagið verið fengin aðstoð
karlakóra, svo sem karlakórsins Fóstbræðra og Karla-
kórs Reykjavíkur.
Dórothea
Einarsdóttir
núverandi formaður
„Ég byrjaði í söngsveitinni
1968. Fyrsta verkið sem ég söng
með i var á afmælishátíð dr.
Páls ísólfssonar, Karlakórinn
Fóstbræður var með. Ég hef
ekki verið samfleytt í kórnum,
hef misst úr einn og hálfan vet-
ur. Ég hef sungið í kórum frá
því ég var í barnaskóla, og hef
alltaf sungið mikið fyrir börnin
mín.
Félagar í söngsveitinni eru nú
um 80, fleiri konur en karlar, og
þyrftum við að fá fleiri karla til
liðs við okkur. Félagarnir koma
úr ýmsum áttum og öllum stétt-
um, og eru á öllum aldri. Fólk
leggur gjarnan mikið á sig til að
koma á æfingar, það sækir
hingað jafnvel úr Keflavík,
Hveragerði og Mosfellssveit."
— Þú hefur ekki átt þér þann
draum að læra söng?
„Jú, það var draumurinn þeg-
ar ég var ung, en það var erfitt
um vik þar sem ég var í sveit. En
ég hef fengið góða tilsögn hjá
ýmsum söngkennurum. Við höf-
um hitt mikið af frábæru lista-
fólki innlendu og erlendu sem
hefur tekið þátt í tónleikum þar
sem við höfum komið fram. Sér-
staklega finnst mér ógleyman-
Jegt að hafa kynnst dr. Robert,
hann var alveg ógleymanlegur
persónuleiki.“
— Hvað er helst framundan
hjá ykkur?
„Við höldum áfram þessu
starfi, það er mikill hugur í fólk-
inu og hefur ríkt afar góður andi
í kórnum undir frábærri stjórn
Guðmundar Emilssonar."
Eyþór
Einarsson
einn af stofnfélögum og
fyrrverandi formaöur
„Þegar Filharmóníusöngsveit-
in var stofnuð, var ég kennari
með Valdimar Örnólfssyni í MR.
Það voru þó nokkrir menn úr
skólanum stofnfélagar, bæði
nemendur og kennarar. Einn
þeirra var Sigurður Þórðarson
sem syngur enn. Ég hef alltaf
haft gaman af að syngja, hafði
sungið i samkór Neskaupstaðar,
var í kórum á Akureyri, og í kór
íslendinga í Kaupmannahöfn.
Ég hef ekki verið með í öllum
æfingum söngsveitarinnar frá
upphafi, æfingar hafa verið
tímafrekar og ég hef því hvílt
mig hálfa og heila vetur.
Skemmtilegast hefur mér fund-
ist að syngja 9. sinfóníuna, ég
held hún hafi verið flutt 9 eða 10
sinnum hjá söngsveitinni í þrem
lotum. í fyrsta sinn var hún
flutt fyrir fullu húsi fimm sinn-
um í röð, og þótti það m.a.
fréttnæmt erlendis."
Eyþór er grasafræðingur og
vinnur á Náttúrufræðistofnun
íslands. Auk þess er hann for-
maður Náttúruverndarráðs, „ég
er oft hálflatur á kvöldin að
koma mér af stað á æfingar, en
hef þó ekki hugsað mér að hætta
alveg í söngsveitinni. Ég verð
með svo lengi sem ég fæ að vera
með.“
— Er fjölskylda þín söng-
elsk?
„Já, ég á fjórar dætur og þrjár
þeirra hafa verið í Barnamús-
íkskólanum, og í kór Mennta-
skólans við Hamrahlíð. Næst-
yngsta dóttir mín er nú í tónlist-
arnámi og ætlar að halda því
áfram.“
Guðmundur
Emilsson
söngstjóri
„Þetta er í annað sinn sem
Judas Maccabæus er fluttur hér
á landi. Um miðja 18. öldina var
þetta ein þekktasta óratoría
Hendels, hún er að mínu viti
svipuð að gerð og inntaki og
Messías, þar sem annars vegar
er verið að vegsama leiðtoga
þjóðar, og hins vegar frelsara.
J.M. er mjög langt verk í sinni
upprunalegu gerð, en það hefur
myndast ákveðin hefð, t.d. í
Englandi, í sambandi við stytt-
ingu verksins, og fylgjum við
þeirri hefð hér. Það er ekkert
vafamál að verkið tapar tals-
verðu við slíka styttingu, en
þetta er spurning um gæði en
ekki magn og styttingunni
fylgja ákveðnir kostir, áheyr-
endur þreytast síður undir
flutningnum og geta því notið
tónlistarinnar betur.
Persónulega hlakka ég mikið