Morgunblaðið - 21.02.1986, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1986
37
Minning:
Aki Gíslason, bóka-
safnsfræðingur
Fæddur 26.mars 1945
Dáinn 13. febrúar 1986
Aki Gíslason fæddist hinn 26.
mars árið 1945 og var því fertugur
að aldri er hann lést. Foreldrar
hans eru Gísli Fr. Petersen prófess-
or og kona hans, Sigríður G. Brynj-
ólfsdóttir. Heimili foreldra hans er
ríkt _af menningu og kurteisi og
bjó Áki að þeim fjársjóði alla tíð.
Áki lauk meistaraprófi í sagnfræði
frá Háskóla íslands auk BA-prófs
í bókasafnsfræðum. Hann starfaði
aðallega sem bókasafnsfræðingur.
Áki var ávallt fámáll og dulur
en traustur og hlýr vinur sem jafnan
lagði gott til mála þegar til hans
var leitað. Ferðalög og útivera voru
meðal margra áhugamála hans.
Hann ferðaðist víða um landið og
einnig utanlands. Myndavélin var
jafnan á lofti í ferðalögunum og
myndasafnið orðið mikið að vöxt-
um. Sögukunnáttan var honum
góður förunautur um önnur lönd
og leyfði honum að skyggnast undir
yfirborð þeirra þjóðfélaga sem hann
heimsótti enda nýtti hann tíma sinn
vel til að skoða merka staði og
staðhætti í þeim löndum sem hann
heimsótti. Mikilvægi sagnfræðinnar
iiggur m.a. í þeim skilningi á nútím-
anum sem hún getur veitt og sögu-
leg þekking felst ekki síður í því
að skilja hugsunarhátt manna en
tíma- eða staðsetja atburði. I þessa
veru gat Áki oft upplýst okkur fé-
laga sína um bakgrunn þjóðfélags-
umbrota í ýmsum heimshomum.
Síðustu utanferð sína fór Áki fyrir
tæpu ári og dvaldist hann um
nokkurra vikna skeið í Afríkuríkinu
Efri-Volta. Eitt síðasta skiptið sem
við fengum hlutdeild í þekkingu og
yfirsýn hans var þegar hann rifjaði
upp í máli og myndum þessa fer
eina kvöldstund síðastliðið haust.
Nú hefur sannur heiðursmaður
kvatt. Við vottum foreldrum Áka,
bróður og öðmm vandamönnum
innilega samúð. Blessuð sé minning
hans.
Björn og Jónas Ólafssynir
í dag er kvaddur hinstu kveðju
mágur minn, Áki Gíslason bóka-
safnsfræðingur. Hann lést langt um
aldur fram, tæplega 41 árs að aldri.
Mér þýðir ekki að spytja hvers
vegna hann var kallaður burtu svo
fljótt. Ég fæ ekkert svar, ekki frem-
ur en aðrir sem reynt hafa að kreíja
dauðann sagna. Hann svarar ekki.
Enn sem fyrr „reiknar hann allt
jafn fánýtt"; reyrinn, störina og
rósimar vænu. Þeim dómi fær
enginn hnekkt.
Það em 30 ár síðan ég sá hann
fyrst, lítinn, bjarthærðan dreng en
þó stóran eftir aldri. Hann var
svolítið forvitinn og spenntur sem
vónlegt var þegar kærasta stóra
bróður var að koma í heimsókn í
fyrsta sinn. Ég var líka forvitin og
feimin í þokkabót en það stóð ekki
lengi. Sá litli varð strax hugljúfi
minn eins og allra annarra sem
honum kynntust. Þó hann væri
ekki nema 10 ára var hann orðinn
mikill lestrarhestur og ótrúlega
fróður af svo ungum dreng að vera.
Hann hafði líka úr miklu að
moða á hinu góða heimili foreldra
sinna, Sigríðar G. Brynjólfsdóttur
og Gísla Friðriks Petersen, fyrmrn
prófessors og yfirlæknis á röntg-
endeild Landspítalans. Þau em góð-
ir foreldrar sem aldrei spömðu neitt
sem verða mætti sonunum tveimur
til fremdar og farsældar.
En brátt varð drengurinn litli
orðinn unglingur og hann fór í
Hagaskóla eins og aðrir unglingar
í Vesturbænum og síðan í Mennta-
skólann í Reykjavík og þaðan varð
hann stúdent 1966. í háskóla lagði
hann stud á sagnfræði og bóka-
safnsfræði og lauk BA-prófí í báð-
um greinum og síðan cand. mag.-
prófi í sögu.
Hann gerði bókasafnsstörf að
ævistarfi sínu og vann lengst á
bókasöfnum Listasafns og Þjóð-
minjasafns. Einnig vann hann um
tíma á bókasafni Heilsuvemdar-
stöðvarinnar. Alls staðar var hann
trúr og farsæll starfsmaður, sam-
viskusamur og skyldurækinn, góður
félagi og vel látinn af öllum.
Þó að safnavinnan væri Áka
ævinlega hugleikin og ætti vel við
hann var sagan þó alla tíð hans
uppáhald og óskadraumur. Hann
hafði þvi hug á að breyta til og
fara að kenna sögu og stunda jafn-
framt rannsóknastörf. í því skyni
lauk hann prófi í uppeldis- og
kennslufræði frá Háskóla íslands
fyrir þremur ámm en skömmu síðar
gerði vart við sig sá sjúkdómur sem
nú hefur orðið honum að aldurtila.
Öllum breytingum var því slegið á
frest.
Strax á bamsaldri varð Áki grip-
inn mikilli útþrá. Hann sagðist ætla
til svo ótal margra landa og sjá svo
margt, svo margt. Og þegar honum
óx fiskur um hrygg lét hann ekki
sitja við orðin tóm. Hann lét draum-
ana rætast og ferðaðist mikið og
fór víða bæði innanlands og utan.
Hann fór um Evrópu þvera og
endilanga en einnig um fjarlægari
lönd og álfur. Hann ferðaðist m.a.
um Rússland, Mexíkó, Israel og
fleiri lönd fyrir botni Miðjarðar-
hafsins og hann var staddur í írak
þegar stríðið þar braust út. Mesta
ævintýraferðin var þó sú Sem hann
fór í fyrravor en það varð jafnframt
síðasta utanlandsferðin hans. Þá fór
hann til Afríku og var þar í tvo
mánuði með dönskum vini sínum
og frænda sem þá starfaði í Efra
Volta á vegum Sameinuðu þjóð-
anna.
Áki ferðaðist líka mikið innan-
lands og hann var áhugasamur úti-
vistarmaður, göngugarpur og
fjallaklifrari. Um tíma brá hann sér
upp á Esju einu sinni til tvisvar í
viku rétt eins og þegar við hin rölt-
um í kringum Tjömina á sunnudög-
um. Hann var líka orðinn vel kunn-
ugur íslenskum öræfum og árum
saman mátti ekkert sumar líða svo
að hann kæmist ekki til fjalla. Hin
síðari ár varð hann hins vegar að
láta mjög af fjallgöngum og annarri
útiveru. Sjúkleikinn hafði þá leikið
hann svo grátt að hann þoldi illa
hina köldu, íslensku veðráttu.
Áki kvæntist ekki og eignaðist
ekki böm. Hann var samt afar
bamgóður og þess fengu frænd-
bömin hans þijú að njóta. Hann
gladdist líka innilega yfir yngsta
fjölskyldumeðlimnum, fyrsta
bamabarni bróður síns, frændanum
litla sem fæddist í júní í fyrrasumar.
En nú er hann allur, þessi grand-
vari maður sem ævinlega kom fram
til góðs og aldrei mátti heyra nokkr-
um manni hallmælt. Fjölskyldan
syrgir hann sárt og það gera líka
hinir góðu og tryggu vinir sem
hann átti. Sárastur er þó harmur
foreldra hans Sigríðar og Gísla, en
þau em nú bæði orðin öldruð. Þau
hafa ekki aðeins misst son heldur
líka þann besta og blíðasta son sem
hægt er að hugsa sér. Þrátt fyrir
veikindi sín var Áki vakinn og sof-
inn að hlúa að þeim og í banaleg-
unni var honum það efst í huga að
hlífa þeim.
Ég veit ekki hvort Áki var trúað-
ur, hann flíkaði lítt þeim málum.
Hitt veit ég að hann var sannfærður
um að líf væri að loknu þessu;
jarðvistin hér væri aðeins áfangi á
langri leið andans til frekari þroska.
Og þó að jarðvistin hans Áka yrði
stutt að þessu sinni þá var hún
fögur og ég er viss um að hún hefur
skilað honum dijúgum áfram. Og
ég, lítiltrúuð, hallast æ meir að
skoðunum hans á rökum lífe og
dauða.
Ég og böm mín, Brynjólfur,
Herdís og Gísli Friðrik, erum þakk-
lát fyrir að hafa átt samleið með
Áka frænda og biðjum guð að
styrkja foreldra hans og aðra ást-
V'n*' Helga Sigurjónsdóttir
Ingunn Ólafs-
dóttir - Minning
Fædd 2. aprU 1933
Dáin 16. febrúar 1986
Orð eru lftils megnug á stundu
sem þessari. Ástkær uppeldissystir
er látin og í dag fer útför hennar
fram í Fossvogskapellu. Hugurinn
leitar aftur til áranna þegar við
vorum að alast upp saman hjá
ömmu okkar og afa í Óláfsvík,
heiðurshjónunum Sigrúnu Sigurð-
ardóttur og Þorgrími Vigfússyni
sem bjuggu í Baldurshaga og allir
Ólafsvíkurbúar sem komnir eru til
vits og ára kannast við. Þó efnin á
því heimili væru ekki mikil þá var
hlýjan og ástríkið sem umlukti
okkur þess meira.
En allt tekur enda og fyrsta áfall-
ið reið yfir þegar amma dó, en þá
var Ingunn aðeins sextán ára. Fljót-
lega eftir það fór hún til Reykjavík-
ur þar sem hún seinna kvnntist
eiginmanni sínum Svavari Ámasyni
sem nú er látinn fyrir Qórum árum,
en það var henni mikill og sár
missir því hjónaband þeirra hafði
verið farsælt og áfallalaust og stoðir
þess traustar.
Fyrir tæpum tveimur ámm
kenndi Ingunn þess sjúkdóms er
að lokum leiddi hana til dauða þrátt
fyrir harða baráttu við manninn
með ljáinn. Var æðmleysi hennar
og hugrekki aðdáunarvert meðan á
þessu stóð því hún vissi vel að
hveiju stefndi, en hugur hennar var
jafnan hjá sonum hennar og fjöl-
skyldum þeirra síðustu stundimar.
Ég minnist Ingunnar sem góðs
vinar og nú þakka ég henni fyrir
þau ár sem við áttum saman.
Ég og fjölskylda mín vottum
móður hennar, sonum, systkinum,
tengdadætmm, bamabömum og
Jóhannes Kristfáns-
son - Kveðjuorð
í erli hversdagsins hringir sím-
inn. Hann Jói er dáinn. Andláts-
fréttin kom óvænt þó heilsa hans
væri léleg. Á slíkum stundum vitjar
fortíðin manns. Minningar áratuga
vináttu koma upp í hugann. Það
mun hafa verið árið 1933 að Jó-
hannes var beðinn að taka á leigu
húsnæði hjá foreldmm mínum, en
hann hafði þá tryggt húsnæði fyrir.
Slíkt hlýtur að hafa verið sjaldgæft
ef ekki einsdæmi í húsnæðiseklu
kreppuáranna, og lýsir ef til vill
manninum Jóhannesi Kristjánssyni
betur en mörg orð. Jóhannes þekkt-
ist boðið, og sambýlisárin urðu 22,
eða allt til hann stofnaði eigið heim-
ili með Elínborgu systur sinni árið
1955. Fljótlega eftir að Jóhannes
kom í húsið myndaðist traust vin-
átta milli hans og fjölskyldunnar
og bar aldrei skugga á þá vináttu.
Á hveiju sumri um árabil gerðumst
við tjaldbúar og ferðuðumst víða
/
öðmm ættingjum okkar dýpstu
samúð á þessari stundu og biðjum
Guð að veita þeim styrk.
Allt eins og blómstrið eina
upp vex á sléttri grund
faguit með fijóvgun hreina
fyrst um dags morgunstund,
ásnögguaugabragði
af verður skorið fljótt,
lit og blöð niður lagði,
líf mannlegt endar skjótt.
Anna Þórarinsdóttir
ATHYGLI skal vakin á því, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verð-
ur grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síð-
asta lagi fyrir hádegi á mánu-
dag og hliðstætt með greinar
aðra daga. I minningargrein-
um skal hinn látni ekki ávarp-
aður. Þess skal einnig getið,
af marggefnu tilefni, að frum-
ort Ijóð um hinn látna eru
ekki birt á minningarorðasíð-
um Morgunblaðsins. Handrit
þurfa að vera vélrituð og með
góðu linubiii. Meginregla er
að minningargreinar birtist
undir fullu höfundarnafni.
t
Öllum þeim hundruöum, er sýndu okkur vináttu, samúð og kaer-
leika við andlát og útför eiginkonu minnar, dóttur, móður, tengda-
móður, ömmu og systur,
SIGURBORGAR SIGURJÓNSDÓTTUR,
sendum við okkar innilegustu þakkir. Sérstakar þakkir faerum við
Karlakór Reykjavikur og kvenfélagi kórsins.
Guð blessi ykkur öll.
Ragnar Ingólfsson,
Sigurjón Ingvarsson,
Karl J. Sighvatsson,
Sigurjón Sighvatsson,
Þórir Snær Sigurjónsson,
Jóhanna Sigfinnsdóttir,
Hjördfs Frímann,
Sigrfður Jóna Þórisdóttir,
Orri Karlsson
og systkin.
Lokað
Lokað í dag vegna jarðarfarar GUNNLAUGS HALL-
DÓRSSONAR arkitekts.
Teiknistofan, Suðurgötu 8,
Finnur Björgvinsson,
Hilmar Þ. Björgvinsson.
Lokað
Skrifstofa arkitektafélags íslands verður lokuð eftir
hádegi í dag vegna jarðarfarar GUNNLAUGS HALL-
DÓRSSONAR arkitekts.
Arkitektafélag íslands.
Lokað
Skrifstofa vinnuheimilisins á Reykjalundi verður lokuð
eftir hádegi í dag, föstudaginn 21. febrúar, vegna út-
farar GUNNLAUGS HALLDORSSONAR arkitekts.
Vinnuheimilið á Reykjaiundi.
Lokað
Verslunin verður lokuð í dag kl. 3-5 vegna jarðarfarar
43ÚSTAFS LÍNBERG KRISTJÁNSSONAR múrarameistara.
Verslunin Yrsa,
Skólavörðustíg.
um landið. í sameiningu byggðu
faðir minn og Jóhannes sumarhús
við Þingvallavatn, og hygg ég að
næst æskuslóðunum á Eyrarbakka
hafi Jóa þótt vænst um þann stað.
Alltaf átti Jói lausn á hverjum
vanda, og mörg handverk hans eru
hreinustu snilldarverk. Hann var
þúsundþjalasmiður og allt lék í
höndum hans. Hér verða ekki rakin
ætt og uppruni né æviatriði, aðeins
fáein þakkarorð frá drengnum sem
fékk að njóta þess að eiga góðan
og vandaðan sómamann að vini.
Mann, sem með hógværð og orð-
heldni mun alltaf verða ímynd þess
besta. Mig langar til að flytja fjöl-
skyldunni á Eyrarbakka innilegustu
samúðarkveðjur svo og mínum góða
vini, Kristjáni Sigurðssyni. Guð
blessi ykkur öll. Blessuð sé minning
Jóhannesar Kristjánssonar.
Lárus Sigurðsson