Morgunblaðið - 18.05.1986, Blaðsíða 18
18 C
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR18. MAÍ1986
Svavar A. Jónsson
Hvítasunna
— stofnun kirkjunnar
Undanfarna sunnudaga hefur verið skrifað hér á síðunni um
hin ýmsu trúfélög sem sprottið hafa út frá kirkjunni á íslandi.
Það er ennþá verið að boða kristindóminn á íslandi, ennþá
hrærir hann upp i mönnum, ennþá er deilt um hann.
„Trúin á Jesúm Krist er ekki
lífsskoðun, heldur hlutdeild í stað-
reynd, sem var, er og mun verða"
(Brunner).
Tímahvörf urðu í sögu mann-
kyns er fæðingu Krists bar að
fyrir nær 20 öldum. Trúin er
spratt af þeim atburði hefur skap-
að varanlegustu stofnun sögunn-
ar, kristna kirkju. Stofndagur
kirkjunnar er kenndur við hvíta-
sunnuna þegar heilagur andi kom
yfir postula Krists og þeir hófu
að boða kristna trú og skíra menn
til samféiags við Guð. Samfélag
kristinna manna var því „kirkja"
þó við í dag tengjum það orð oft
við miklar og dýrar steinsteypu-
byggingar.
Kristniboð postulanna byggist
á orðum Krists, þegar hann sagði:
„Allt vald er mér gefið á himni
og jörðu. Farið því og gjörið allar
þjóðir að mínum lærisveinum,
skírið þá til nafns Föðurins og
sonarins og hins heilaga anda og
kennið þeim að halda allt það sem
ég hefi boðað yður.“
Ennþá eru lærisveinar Krists
að boða trúna á hann. Boðberarnir
eru ekki aðeins prestamir í þjóð-
félaginu, heldur allir þeir sem telja
sig kristna. Orðið „kristniboð"
beinir huga okkar oft til Afríku
og svertingja sem eiga bágt. I
hugum margra er kristniboð
ekkert annað en flutningur góðrar
menningar yfír til vanþróaðs ríkis.
En það voru orð Jesú: „Farið og
kristnið allar þjóðir" sem ýtti og
ýtir enn kristniboðunum af stað
til fjarlægra landa . . . og einnig
til kristniboðs á heimaslóðum.
í bókinni um „Helstu trúar-
brögð heims" stendur eftirfarandi
um upphaf sögu kirkjunnar:
„Saga kristinnar kirkju hefst með
Jesú frá Nazaret. Þeir, sem fyrstir
fylgdu honum eftir, voru vottar
að því, hvemig hann kenndi, líkn-
aði og læknaði, vakti andúð leið-
toganna í landinu, var dæmdur
til krossdauða, reis upp frá dauð-
um. Þeir báru því vitni, að hann
hefði birst fjölmörgum þeirra
upprisinn í nýjum dýrðarlíkama.
Það vom ekki íiðnir tveir mánuðir
frá dauða Jesú, er dreifður, for-
flótta, örvilnaður hópur Iærisveina
var umbreyttur í sókndjarfa fylk-
ingu, sem játaði og boðaði af
óslökkvandi eldmóði, að þessi
krossfesti og upprisni Jesús frá
Nazaret væri hinn fyrirheitni
Messías (hinn smurði). Kristin trú
rís á gmnni þeirrar staðreyndar,
að Jesús reis upp frá dauðum."
Saga kirkjunnar er löng og
merk. Kirkjan hefur ávallt sett
svip á þjóðfélagið og lífsskoðanir
manna og í aldanna rás hefur
kirkjan bæði sett neikvæðan og
jákvæðan svip á sögu sína með
misjöfnum kristniboðsaðferðum.
A síðustu áratugum hafa marg-
ar sterkar lífshræringar farið um
kirkjuna. Þær trúarvakningar
sem hafa orðið hafa gert ieikmenn
virkari í starfsemi kirkjunnar og
ýtt undir fróðleiksfysn þeirra á
kenningum heilagrar ritningar.
Kirkjan hefur aldrei verið eins
alþjóðleg og nú og lætur víða til
sín taka, einkum á sviði félags-
mála. Starfsemi hennar er fjöl-
þættari en oft áður. Hinar mörgu
deildir kirkjunnar viðurkenna hver
aðrar sem greinar á sama stofni.
Vaxandi kynni deildanna í milli,
samræður um ágreiningsefni og
samstarf um sameiginleg verkefni
eru einn mikilvægasti þátturinn í
nútíma kirkjusögu. Allar hinar
meiri kirkjudeildir eiga aðild að
„Alkirkjuráðinu" sem er samtök
sem stuðla að skípulögðu sam-
starfi. Hinar ólíku kirkjudeildir
hafa fundið að það er miklu fleira
sem sameinar en það sem skilur
að.
Hinar ýmsu stofnanir er hægt
„Hvað stoðar það manninn þótt hann eignist allan heiminn ef
hann fyrirgerir sálu sinni?“
að leggja niður — en aldrei kirkj-
una. M.a.s. í mörgum austan-
tjaldslöndum þar sem kristilegar
samkundur eru illa séðar, starfar
mjög öflug neðanjarðarkirkja.
Kirkjan er ekki bara staður þar
sem böm eru færð til skímar,
unglingar fermdir, fullvaxnir
gefnir saman í hjónaband og aldr-
aðir jarðsungnir. Kirkjan er lifandi
kirkja sem beinir augum allra
manna að þeirri staðreynd að
maðurinn lifír aðeins um stutta
stund — hann var skapaður til
samfélags við Guð sem skóp hann
og með því á hann fyrirheit um
eilíft líf. Guð er ennþá lifandi Guð
sem mennimir nálgast í bæn og
sakramentum. „Því hvað stoðar
það manninn þótt hann eignist
allan heiminn ef hann fyrirgjörir
sálu sinni?"
„Égheiti
kirkja“
Eg er sjö ára, frekar hávaxin
og er talin mjög falleg. Ég stend
alltaf á sama stað — gæti ekki
einu sinni hreyft mig þó ég vildi.
Ef til vill er það einmitt þess
vegna, sem ég er óhamingjusöm.
Það em svo fáir vinir sem heim-
sækja mig. A sunnudögum heim-
sækja samt flestir þorpsbúar mig.
Eiginlega þykja mér þessar sunnu-
dagsheimsóknir heldur hvimleiðar,
því ég hef það á tilfínningunni að
gestimir séu ekki komnir til að
heimsækja mig — heldur bara til
að sýna sig og sjá aðra.
En þið ættuð annars að vita
hvað það er gaman að vera til á
milli klukkan fimm og sjö á mánu-
dögum, því þá er ég til sýnis. Fólk-
ið skoðar mig jafnt að innan sem
utan. Það talar um hve gluggarnir
séu fallegir, hve altaristaflan sé
falleg og ég öll sé eitt meistara-
verk. Allan sólarhringinn er ég
opin og tilbúin að taka á móti
gestum þó leiðsögnin sé aðeins á
mánudögum.
Oft á morgnana kemur til mín
gömul kona. Hún er góðleg á að
líta. Gefur mér alltaf pening í
sparibaukinn. En hún talar aldrei
eitt orð við mig. Gengur bara upp
að altarinu, beygir sig niður og
talar við hann Guð minn alveg upp
á kraft. Einu sinni hlustaði ég á
konuna. Þá heyrði ég að hún var
að þakka Guði fyrir það að ég
væri til. Hún bað hann méira að
segja um að fleiri mættu koma og
heimsækja mig. Ég vildi óska að
svo yrði einhvern tíma, því að ég
er svo einmana — og ég er næstum
því viss um, að þó mér verði haldið
við með málningu og fínum skreyt-
ingum þá dey ég bráðum andlegum
dauð ef enginn kemur.
Stundum er ég að velta því fyrir
mér til hvers ég er til. Hérna stend
ég ein uppi á hæðinni allan sólar-
hringinn og get mig ekki hreyft.
Ég skil ekki hvers vegna þetta er
svona, en það er kannske ekki
nema von — ég er bara sjö ára.
Heyrðu annars, vilt þú ekki
einhvem tíma koma í heimsókn?
Hvaða hlutverki á kirkjan að
gegna í nútímaþjóðfélagi?
Úlfhildur
Geirsdóttir:
I nútímaþjóðfélagi
þyrfti kirkjan að vera
griðastaður þar sem
fólk á öllum aldri fyndi
frið og ró í erli dagsins
— en til þess þarf svo
sannarlega hugarfars-
breytingu í nútímaþjóð-
félagi.
Gísli
Þorgeirsson:
Kirkjan er góð í því
formi sem hún er. Þjón-
ar hennar eru þó stund-
um of háfleygir því það
eru ekki allir fræðingar.
Sagt er að enginn sé
góður ræðumaður nema
minnsta barn skilji það
sem sagt er.
Brynhildur
Sverrisdóttir:
Kirkjan á fyrst og
fremst að beita sér fyrir
friði og réttlæti í heim-
inum. Auk þess á hún
að aðstoða fólk og þjóðir
sem beittar eru órétti
eða af öðrum ástæðum
eiga í vandræðum.
Vemdun umhverfísins
ætti að vera ofarlega á
stefnuskrá kirkjunnar.
Þorsteinn
Jónsson:
„Söfnuður Krists er
stólpi og grundvöllur
sannleikans." I. Tím.
3:15. Hann skal því
boða heiminum Herra
sinn sem sagði: „Til þess
er ég fæddur og til þess
kom ég í heiminn, að ég
beri sannleikanum vitni.
Hver sem er sannleik-
ans megin heyrir mína
rödd." Jóh. 18:37. Já,
og náðin 'og sannleikur-
inn kom fyrir Jesúm
Krist. Söfnuðurinn á
því að prédika „Krist,
kraft Guðs og speki
Guðs.“ I. Kor. 1:24.
Því Kristur kom til þess
að blessa okkur með
því að sérhver okkar
snúi sér frá illverkum
sínum. Erindi safnaðar
Guðs er að leiða sam-
visku mannsins inn í ljós
náðar auglits Guðs
frammi fyrir krossi Jesú
Krists.