Morgunblaðið - 08.07.1986, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. JÚLÍ 1986
17
Þórir S. Gröndal skrifar frá Flórída:
Græna kortíð
Þótt margir gagnrýnendur
Bandaríkjanna telji, að þjóðin sé
búin að upplifa sína gullöld og sé
nú á hnignunarleið, er ásókn útlend-
inga hingað ennþá gífurleg. Mergð
Mexíkana syndir yfir Rio Grande
ána, Haiti-búar hafa komið í þús-
unda tali á hriplekum kænum, og
svo hafa Kúbanar að undanfomu
verið að berast hingað til Flórída
með hagstæðum sjávarstraumum á
bflslöngum. Þetta fólk hefir hætt
lífínu sjálfu til þess að komast
hingað í frelsið og góða lífíð í henni
Ameríku.
Við framangreinda ólöglega inn-
flytjendur bætast svo allir hinir,
sem koma hér sem ferðamenn eða
nemendur, en fara einfaldlega ekki
til baka, þegar vegabréfsáritun
þeirra er útrunnin. Margir þessara
leita sér vinnu, stunda hana ólög-
lega og borga skiljanlega ekki eyri
í skatta. Vandamátin, sem af þess-
ari ásókn stafa fyrir yfírvöldin í
þessu landi eru geypileg og virðast
stundum óyfírstíganleg. Hvorki er
fyrir hendi mannskapur fjárveiting
til þess að fylgjast með þeim
aragrúa fólks, sem inn í landið
kemur löglega eða ólöglega. Mörg
frumvörp hafa verið lögð fram á
þingi, en lítið gerst.
Allt þetta fólk, sem dreymir um
að komast til Ameríku, þráir að
komast yfír svokallað grænt kort.
Þetta kort er gefíð út af innflytj-
endayfírvöldunum til löglegra inn-
flytjenda, sem taka sér hér búsetu
og stunda vinnu. Þeir hafa allar
skyldur bandarískra borgara og
allan rétt, nema hvað þeir mega
ekki kjósa. Flestir innflytjenda
gerast bandarískir borgarar fyrr
eða síðar, en samt eru margir, sem
halda sínum upprunalega borgara-
rétti, jafnvel þótt þeir dvelji hér
allt lífíð.
Það er mjög erfítt fyrir íslend-
inga nú orðið að fá grænt kort.
Þeir sem eiga náin ættmenni, sem
eru bandarískir borgarar eða lög-
legir innflytjendur, geta fengið
innflytjendaréttindi, en númun vera
4-5 ára bið eftir kortinu. Íslending-
ar, sem giftast Ameríkönum, geta
fengið þetta eftirsótta kort tiltölu-
lega fljótt.
í þessu sambandi dettur mér í
hug að segja ykkur af kynnum
mínum af Kalla og tilraunum hans
til að krækja sér í grænt kort.
Hann var hér á ferð fyrir nokkrum
árum, en hingað kom hann sem
ferðamaður frá Norðurlöndum, þar
sem hann hafði búið í nokkur ár.
Hann átti nokkur hundruð dollara,
svo hann keypti- sér bfl-ræfil og ók
hingað til sólarfylkisins. Hér leizt
honum vel á sig.
Ekki leið samt á löngu þar til
hann var orðinn algerlega auralaus,
og svaf hann í bflnum fyrir utan
skrifstofuna, þegar ég mætti þar
einn morguninn. Ég lét hann hafa
nokkra dollara fyrir hamborgara
og benzíni, og hvatti hann til að
selja bílinn og kaupa sér flugfar-
miða til íslands. Ekki vildi hann
taka þeirri ráðleggingu, því hann
sagðist myndu geta fengið hér
næga vel borgaða vinnu, ef hann
bara gæti orðið sér úti um grænt
kort. Hvarf hann svo á braut og
sá ég hann hvorki eða heyrði í
nokkrar vikur.
En svo hringdi kauði og sagðist
hafa fengið vinnu við að gera við
loftkælingar á litlu móteli á Miami
Beach. Hann var laginn að gera við
vélar og sagðist hafa lært til þeirra
starfa á íslandi. En þessi vinna
hafði ekki varað lengi, því fulltrúi
innflytjendayfírvaldanna hafði
komið í heimsókn, og hafði Kalli
þá flúið.
Skömmu seinna kom hann á
skrifstofuna og bað um að fá að
hringja í föður sinn á Fróni, til að
biðja hann um að senda 100 dollara
til sín í gegnum utanríkisráðuneyt-
ið. Var það gert og bárust pening-
amir skömmu síðar. Þá var Kalli
kátur og hvarf á braut með bros á
vör.
Ekki dugðu þessir aurar lengi,
og von bráðar hringdi hann og var
þá kominn aftur á vonarvöl. Hann
sagðist geta fengið næga vinnu
bara ef hann hefði þetta helv.
græna kort. Sagði ég honum einu
sinni enn, að engar undraleiðir
væru til, og að hann yrði að hverfa
heim til Islands og ræða við banda-
ríska sendiráðið um það, hvemig
hann ætti að sækja um innflytj-
endaleyfi á lögmætan hátt.
En, þegar neyðin er stærst, er
hjálpin næst, segir máltækið. Nú
kom bara tveggja vikna blómaskeið
hjá vininum. Hann fékk óvænt vél-
stjórastöðu á snekkju frá Bahama
eyjum. Sprangaði hann um þilfarið
í stífuðum, hvítum fötum á meðan
skipið beið í Miami eftir útlifuðu
hefðarfólki, sem leigja vildi það og
sigla um Karabíska hafið. En allt
rann út í sandinn og aftur var Kalli
orðinn staurblankur.
Þegar hann kom næst í heim-
sókn, sagði hann mér það, að hann
hefði verið að tala við einhverja
„sérfræðinga", sem hefðu sagt sér,
að hann gæti krækt sér í grænt
kort með því að giftast amerískri
konu. Þessir kumpánar sögðust
geta útvegað konuna, gegn greiðslu
auðvitað. Eftir giftinguna kæmi
græna kortið og þá yrði gengið frá
skilnaði. Þennan tíma þyrfti hann
ekkert að hafa af konunni að segja.
Mér tókst, eftir miklar umræður,
að tala hann ofan af því að fíana
út í ólöglega skyndigiftingu fyrir
grænt kort, sem aldrei myndi koma.
Varð hann daufur í dálkinn við
þessi málalok. í sárabætur leyfði ég
honum að hringja í ömmu sína á
Austfjörðum, en hún lofaði að senda
honum dollara eftir sömu leið og
áður hafði verið notuð.
Peningarnir hennar ömmu komu
og fóru fljótlega í gegnum lúkumar
á Kalla karlinum. Einn daginn kom
hann til að kveðja. Hann var með
tvo félaga með sér og sögðust þeir
ætla að aka vestur á bóginn til að
freista gæfunnar. Satt að segja var
ég hálf feginn, að Kalli skyldi yfír-
gefa Flórída, en þóttist vita um leið,
að ég myndi sakna þess að geta
ekki fylgst með hinum sérstæðu
ævintýram hans.
Ekki leið samt nema rúmur mán-
uður og þá hringdi ferðalangurinn
frá New Orleans. Var beðið um að
símtalið yrði greitt af viðtakanda
og var það samþykkt. Sagðist Kalli
hafa góðar fréttir og slæmar fréttir.
Góðu fréttimar væra þær, að hann
væri búinn að gifta sig og fengi
hann brátt hið langþráða græna
kort. En slæmu fréttimar væra
þær, að eiginkonan væri svört og
litist henni svo vel á hann, að hún
vildi vera með honum í alvöra og
helzt fara með honum til íslands.
Sagðist hann hafa borgað einhverj-
um „sérfræðingum" 400 dollara
fyrirfram og ekki séð „brúðina"
fyrr en hjá fógeta.
Til að stikla á stóra, skal frá
því greint, að vesalings söguhetjan
okkar flúði frá New Orleans, fékk
aldrei græna kortið, þvældist um í
nokkra mánuði, en fór loks til ís-
lands eftir að ættingjamir höfðu
borgað flugfarið. Vonandi hefír
honum farnast þar vel.
Hvaða bækur eigum við að lesa
1 Lr, 1 í sumarleyfinu? JÓHANNA KRISTJÓNSDÓTTIR
M.M. Kaye: Death in the Anda-
mans.
Útg. Penguin 1986
Enn heldur M.M. Kaye áfram að
myrða sögupersónur sínar. En á
bókarkápu er tekið fram, að nú
hafí höfundurinn lokið bókaröð um
gransamleg dauðsföll hér og hvar
og muni nú snúa sér að fjölþættari
söguefnum. Mér þætti nú alveg
eftir henni M.M. Kaye að bæta síðar
nokkram við. Hún hefur yndi af að
skrifa slíkar sögur og þar sem hún
er ágætur sakamálahöfundur er
líka ágætt að lesa þær. Henni hefur
verið iíkt við Agöthu sálugu Christie
og ekki er það vitlausara en hvað
annað.
Andamanseyjar hafði ég satt að
segja aldrei heyrt nefndar fyrr en
ég sá þessa bók. Fór þá að kanna
landakortið og sé, að þær tilheyra
Indlandi, liggja á Bengalflóa, ekki
ýkja langt undan Burmaströndum.
M.M. Kaye er fædd á Indlandi
og ólst þar upp. Seinna fylgdi hún
eiginmanni sínum, sem var atvinnu-
hermaður, vítt og breitt um veröld-
ina og frá þessum stöðum hefur
hún skrifað bækur sínar.
Dauðinn á Andamanseyjum ber
flest merki M.M. Kaye og fyrri bóka
hennar. Hún velur sér spennandi
sögusvið og gerir því langtum betri
skil en hún reyndi í fyrstu dauða-
bókunum. Hugmyndin er ekki ólík
Agöthu-sögunum, manneskjur sem
ná ekki sambandi við umheiminn
og þrír liggja dauðir áður en nokkuð
er hægt að gera í málinu.
Mér finnst það galli á þeim bók-
um M.M. Kaye sem ég man eftir í
fljótu bragði, að þær era býsna
langdregnar framan af og hún hlúir
ekki nægilega mikið að þeim sem
myrtir era og þeim sem ekki era
myrtir til að maður hafí veralegar
áhyggjur af þessu. En þegar á líður
þessa bók sem hinar hennar, fer
að koma meiri hraði og spenna í
atburðarásina.
Catherine Mann: Tinsel Town.
Útg. Avon Books 1985
Margar bækur koma út í Banda-
ríkjunum um lífið í Hollywood og
þar í nágrenninu. Margar þeirra
óneitanlega léttmeti og virðist vaka
fyrir höfundunum að slá þeim
næsta á undan við í mergjuðum
lýsingum á því svínaríi og þeirri
spillingu og viðbjoði sem er allsráð-
andi meðal kvikmyndafólks. Tinsel
Town ber vissulega keim af þessu.
Þó era aðalpersónurnar ekki allar
kvikmyndaleikarar hér, heldur það
sem virðist vera næststórkostlegar
í Bandaríkjunum nú um stundir —
hvorki meira né minna en sjón-
varpsfréttakonur. Christine Du-
Rand er ung og falleg og bráð-
greind. Það sem merkilegast er í
þessu umhverfi: hún er vönduð og
væn. Hún er á hraðri leið upp á
stjömuhimininn — þ.e. sjónvarps-
kvennahimininn — en öfundarmenn
hennar, einkum Jewel Crosse kep-
pinautur hennar, situr á svikráðum
við hana. Og um leið og Christine
er svipt frægðinni hverfa ástmenn
og vinir eins og dögg fyrir sólu.
En Christine er ekki á því að gefast
upp og æskuvinurinn Kent Michaels
hjartaskurðlæknir er nú betri en
enginn. Svo koma náttúrlega ýmsir
fleiri við sögu og tengjast svona
misjafnlega vel saman af hálfu
höfundar. Poppstjarnan kynvillta
Roland Williams sem heldur við
Burton stjómmálamann með at-
hyglisverðum afleiðingum. Á end-
anum fær vonda fólkið makleg
málagjöld og framtíðin blasir við
björt og fögur að minnsta kosti
þangað til öfundarmennimir eiga
leik næst. Frásagnarkæti höfundar
gerir þetta að þokkalegri sumar-
leyfíslestrarbók.
Göngn-
stígar
lagfærðir
í Hljóða-
klettum
UNNIÐ verður að gerð göngu-
stíga i þjóðgarðinum í Jökulsár-
gljúfrum miðvikudaginn 9. og
fimmtudaginn 10. júlí.
Það era sjálfboðaliðasamtök um
náttúravernd sem að þessum fram-
kvæmdum standa. Ætlunin er að
byija viðgerð á göngustígum í
Hljóðaklettum. Samtökin hvetja
gesti á tjaldstæðunum til að taka
þátt í starfinu. Eygló Gísladóttir, í
síma 666981 (heima) eða 82811,
og Helga Edwald, í síma 22520,
taka á móti þátttökutilkynningum
og veita nánari upplýsingar. Einnig
getur fólk haft samband við land-
verði þjóðgarðsins í Jölulsárgljúfr-
um.
BYGGINGAVÖRUR
OGVERKFÆRI
HENDUR
FRAM-UR
ERMUM
stundum eríitt að láta
bílinn líta vel út. Viðgerum
það að leik einum. Bón,
hreinsiefni, speglar, hjól-
koppar o.fl. Við hjálpum
þeim sem hjálpa sér sjálfir.
Vertu eigin húsbóndi.
Efnin og verkfœrin frá
okkur gera flísalögnina
jafn auðvelda og leiðbein-
ingarnarsem fylgja. Flísar,
fúgusement, lím o.fl.
Við hjálpum þeim sem
hjálpa sér sjálfir.
Gangið hreint til verks.
Blöndunartœki, vaskar,
sturtuklefar, hengi, hillur
o.fl. Allt í baðherbergið.
Við hjálpum þeim sem
hjálpa sér sjálfir.
7
HENDUR
FRAM-UR
ERMUM
BYGGINGAVÖRUR
OGVERKFÆRI