Morgunblaðið - 09.11.1986, Page 4

4 C
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. NÓVEMBER 1986
VI álver kauppboðin
- eru þau
viðburður?
Það sem þykir hafa
breyst til hins verra er
að mun færri góðar
myndir eru á upp-
boðunum en áður.
Eigendur góðra mynda selja þær
fremur í umboðssölu þ.e. þurfi
þeir ekki að flýta sér að selja
myndina. Stafar þetta af því að
mun lægra verð fæst fyrir mynd-
ir á uppboðum. Ef um góða
mynd er að ræða borgar það sig
fyrir eigandann að setja myndina
í umboðssölu og umboðsaðilinn
gefur sér síðan tíma til að leita
að góðum kaupanda.
Annað sem orsakar það að
eigendur góðra mynda fara frek-
ar með þær í einkasölu er, að
það þarf að greiða söluskatt af
myndum, sem boðnar eru upp
en ekki af þeim sem seldar eru
í umboðssölu eða listamennimir
selja sjálfir. Það sem skiptir ekki
minnstu máli í þessu dæmi er
að söluskattur hefur hækkað
töluvert og er nú orðin 25% af
andvirði myndarinnar.
Annað sem hefur breyst og
það er að listamenn setja sjálfír
aldrei myndir sínar á uppboð.
Þetta skapast af því, að þeir
geta í mörgum tilfellum fengið
að minnsta kosti helmingi meira
fyrir mynd ef þeir selja hana
sjálfír. Þeim finnst það því hálf-
gerð vanvirða við list þeirra, ef
myndimar fara á uppboð óíkt
því sem var með Kjarval en hann
fékk líka alltaf fullt verð fyrir
sínar myndir á uppboðum.
Til þess að hækka verðið á
uppboðunum hefur það komið
fyrir að uppboðshaldaramir,
hafa haft á sínum snærum menn
út í sal, til að bjóða á móti og
hækka þannig verðið.
„Hér er auðvitað verið að plata
menn“, segir tJlfar Þormóðsson
hjá Gallerí Borg, sem stendur
að nokkrum uppboðum á ári.
Öðru máli gegnir með það, þegar
eigendur myndanna bjóða á móti
tilvonandi kaupanda til að hækka
verðið. Menn eiga jú rétt á því
að gæta eigna sinna.
Eg get sagt frá því sem dæmi,
að á einu uppboðanna hjá Gall-
erí Borg var málverk eftir
Gunnlaug Blöndal boðið upp,
sem metið var á 200 þúsund
krónur. En á uppboðinu varð
hæsta boð 60 þúsund krónur.
I þessu tilfelli var umboðsmað-
ur eiganda á staðnum, sem betur
fer, og var honum slegin myndin
í lokin."
„Ég tel ekkert rangt við það
þó eigandinn reyni að fá sann-
virði myndar sínnar með þessum
hætti,“ segir Þorvaldur Guð-
mundsson í Síld og Fisk, sem
þekktur er fyrir málverkasöfnun.
„En stundum brenna menn inni
með myndimar, hefðu kanski
viljað taka tilboðinu, sem var
fyrir neðan.“
„Annars fara tilboðin auðvitað
eftir því hverjir mæta á upp-
boðin, hvort að þar eru staddir
menn, sem eiga eitthvað undir
sér,“ segir Guðmundur Axelsson
hjá Klausturhólum.
„En það er athyglisvert að
listasöfnin kaupa nær aldrei
myndir á uppboðum hér á landi
þó þau fari erlendis og kaupi á
uppboðum þar.“
Knútur Bruun, sem rak List-
munahúsið til skamms tíma og
hefur reynslu af listmunaupp-
boðum, sagðist hins vegar telja,
að skýringin á litlu framboði af
góðum myndum og lágu verði á
uppboðunum væri sú, að mark-
aðurinn væri einfaldlega of lítill,
þ.e.a.s. „það er of lítið framboð
af góðum málverkum og of fáir
til þess að borga fyrir þessar
myndir," sagði hann.
En hyggja uppboðshaldarar á
einhveijar breytingar á fram-
kvæmd málverkauppboðanna?
„Nei, ég held sömu stefnu og
fyrr,“ segir Guðmundur Axels-
son í Klausturhólum.
Ulfar hjá Gallerí Borg sagði
að honum fyndist uppboðin
komin á það stig að þetta gengi
ekki lengur.
„Við höfum því ákveðið að frá
og með næsta uppboði, sem verð-
ur í lok nóvember n.k. verði
lágmarksverð á öllum myndum
nema ef til vill 4-5 myndum.
Eg er raunar skíthræddur að
þetta gangi ekki upp því ég hef
prófað þetta. Var með nokkrar
myndir á lágmarksverði og þegar
kom að þeim datt allt í dúna-
logn, engin bauð og myndimar
seldust þar af leiðandi ekki.
Fólk er vant að byija á sínum
fímmhundruð kalli og vill halda
því áfram. En þetta gerir upp-
boðin langdregin og svo er þetta
vanvirða við listina," sagði Ulfar.
I sama streng tóku nokkrir
viðmælendur okkar. „Eg tel
heillavænlegra að hafa lág-
marksverð á myndunum og hafa
færri myndir en betri á upp-
boðunum, til þess að skapa
spennu, þannig að- þetta verði
dálítill viðburður," sagði Sverrir
Kristinsson, sem fylgst hefur
með uppboðum undanfarin ár og
safnar listmunum.
„Það vantar líka, að þeir sem
stjóma uppboðunum kunni upp-
boðstækni, en hún er hluti af
spennunni,“sagði Knútur Bmun.
„Erlendis þar sem ég þekki til
byrja uppboðshaldaramir venju-
lega hátt, fara svo niður með
verðið og fíkra sig svo upp aftur
með það. Þannig eykst hraðinn
og spennan."
En nóg um málverkauppboð
að sinni.
HE.
Það hefur löngum þótt nokkur viðburður,
þegar myndlistaruppboð hafa staðið fyrir
dyrum. A uppboðum Sigurðar
Benediktssonar, sem er fyrstur manna á
Islandi til að bjóða upp myndlist mátti
ganga að málverkum eftir gömlu
meistarana visum, myndum eftir Jón
Stefánsson, Asgrím og Kjarval. Sigurður
og Kjarval voru miklir vinir og gat
Sigurður gengið inn á vinnustofu Kjarvals
og komið út með nokkrar myndir og er
sagt að léreftið hafi stundum verið orðið
þurrt á sumum þeirra. Sigurður þótti
smekkmaður á myndlist og
menningarblær var á uppboðum hans. Þar
var samankomið margt listelskandi fólk,
safnarar og aðrir, sem vildu ná sér í góðar
myndir ájafngóðum kjörum auk þess, „að
fylgjast með því hvað aðrir voru að gera,“
eins og Sverrir Sigurðsson
málverkasafnari orðaði það við
Morgunblaðið. Sigurður sljórnaði
uppboðum sínum af mikilli röggsemi og
þau þóttu alltaf skemmtileg. Nú er
Sigurður horfinn af sjónarsviðinu og nýir
menn komnir í staðinn og uppboðin hafa
að ýmsu leyti breyst.
Viðmælendum okkar þótti vanta meira af góðum myndum á málverkauppboðin, sem hér eru hald-
in. Þau væru auk þess orðin langdregin og vantaði spennu.
Það þarf að gera málverkauppboðin að viðburði eins og þau eru víða erlendis. Þessi mynd var
tekin hjá Sotheby's í New York.