Morgunblaðið - 15.03.1987, Page 60

Morgunblaðið - 15.03.1987, Page 60
60 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. MARZ 1987 FÆREYJAR GuÖmundur Sœmundsson segir hér frá heimsókn sinni til Fœreyja frá liönu sumri. Hann er einn af stofnendum Félags leiösögumanna og hefur skrifaö margar feröagreinar í blöð og tímarit. Háar, sæbrattar eyjar og fjöll rísa úr hafi árla morguns, 20. júní. Landslagið minnir á ís- land, veðrátta og gróðurfar einnig, svipur lands og sjávar allt einnar veru. Það var fal- legur morgunn þegar „Norröna" sigldi inn Djúpin, einn hinna sér- kennilegu færeysku fjarða, sem skilur á milli Austureyjar og Karls- eyjar: Þótti farþegum mikið til koma er skipið leið framhjá snarbröttum hömrum og lygnum vogum á víxl, þar sem litlar húsaþyrpingar endur- spegluðust á sjávarfletinum undir rísandi sól. Frá því ég var bam að aldri hafa Færeyjar verið í huga mér einskonar ævintýraland, vafið dulrænum blæ, sem á stöku stað grillir í gegnum, svo að veruleikinn sjálfur kemur í ljós. Þegar ég var að alast upp norð- ur í Haganesvík á heimsstyijaldarár- unum síðari dvaldi færeyskur maður á heimili mínu um skeið. hann talaði íslenskuna með útlendingslegum hreim og það eitt að umgangast útlent fólk getur hæglega ýtt undir ímyndunarafl ungra bama. Um margra ára skeið, allt fram um miðja þessa öld, vc.-u skútuveið- ar Færeyinga við Island gildur þáttur í færeysku atvinnulífi. Ég man enn þessar færeysku skútur úti fyrir Norðurlandi að sumarlagi og stundum lögðust þær inn á Haga- nesvík. Þær fluttu með sér andblæ ævintýrisins og hinnar víðu veraldar að einhveiju leyti. Ég skoðaði þær í krók og kring, gægðist niður í lest- amar, handfjatlaði stýrishjólió, þáði kex hjá kokknum og hlustaði á lúk- arssögur sjómannanna. Þeir sögðu frá dögum og nóttum í óveðri, þegar þeir voru kallaðir á þilfar til að bjarga seglum meðan ólgandi sjórinn freyddi um skipið. Þessar frásagnir hljómuðu ekki alltaf freistandi þegar hlutskiptið var erfiði, kuldi og vos- búð. En samt vissi ég að þetta beið margra færeyskra pilta strax og þeir vom komniryfir fermingu. Þeim var það raunar í blóð borið. Lengi verður mér minnisstæður 17. nóv- ember árið 1949, því þá um nóttina hafði færeysk áhöfn af „Havfrúg- vinni" frá Vestmanna bjargast á land í heimabyggð minni, en þegar birti af degi sá ég skipið sjálft velt- ast um í brimgarðinum mikið brotið. Nokkm síðar var það horfið. Mörg ár líða, ég fæ tækifæri til að sigla gegnum Skopunarfjörð og koma við morgunstund í Þórshöfn á leið til annars lands. í annað skipti var ég um borð í íslensku flutninga- skipi sem leitaði vars undir slútandi björgun Stóm Dímun, meðan þilfars- farmur var lagfærður eftir vont veður austur í hafi. Ég man enn bændafólkið á þessari hrikalegu og afskekktu eyju, þar sem það stóð í óveðursbirtunni og fylgdist með okk- ur um stund ofan af bjargbrúninni. Það em einhver sterk áhrif og eftir- vænting frá hinu óþekkta í huga mínum meðan „Norröna" siglir um eyjasundin, uns lagst er að hafnar- garðinum í Þórshöfn. Það leynir sér ekki að Þórshöfn er fallegur höfuð- staður, og hér bíður mín frændþjóð sem vert er að kynnast. Tollskoðun- in gekk greiðlega og þaðan lá Ieiðin beint upp á tjaldstæði með viðlegu- búnaðinn. Nú fyrst finn ég þægindin af því fyrir alvöm að hafa eigin bíl með í för. Eftir að hafa tjaldað og gengið frá farangri, ók ég aftur nið- ur að höfn, meðan konan og Skansinn setur mikinn svip á Þórshöfn. Leirvík á Austurey. Kvívík á Straumey. Þegar gengið er upp í miðbæinn næst höfninni dylst ekki að Þórshöfn á sér gamla sögu. Þar má fljótt finna skemmtilegan andblæ liðinna alda; þrönga göngustíga og gömul hús, sem segja langa sögu. Allt yfirbragð hins gamla bæjarhluta hefur sér- stakan þokka, sem laðar til nánari kynna. Skansinn er virki mikið frá 16. öld, sem kennt er við Magnús Heina- son. Efst á því er fallegur viti, málaðnr hvítum og rauðum lit og er einskonar bæjartákn Þórshafnar í augum ferðalangs. Enginn skyldi þó halda að Þórs- höfn sé eingöngu gamall, staðnaður bær, fjarlægur nútíðinni. Langt er frá að svo sé. Ný hverfi með glæsi- legum byggingum hafa risið þar upp og tengjast hinum gamla miðbæ, svo að nútíð og fortíð mætast þar oft á skemmtilegan hátt. Þórshöfn er jafnframt orðin allmikill iðnaðarbær, með 14-15 þúsund íbúa. Fiskveiðar eru stundaðar þaðan og einnig sigl- ingar. Verslun er mikil í bænum. Þar eru helstu menningarstofnanir Færeyinga, og skólahald er þar með blóma. Þar eru nýreist íþróttahús og sundlaug, hvorttveggja mikil mannvirki. Norðurlandahúsið er nýleg bygg- ing sem setur skemmtilegan svip á umhverfið. Þá eru í Þórshöfn tvö hótel; Hótel Hafnia og Hótel Borg og auk þess bæði farfugla- og sjó- mannaheimili, en vegna ört vaxandi ferðamannafjölda voru þau öll þétt setin um þetta leyti. Umhverfi Þórs- hafnar er ef til viil ekki stórbrotið, en ríkt af mýkt og fegurð. Uti fyrir ströndinni liggur Nolsey, sem auk þess að mynda fallegt sund — Nols- eyjarijörð — veitir innsiglingunni til Þórshafnar verulegt skjól fyrir aust- anáttinni. Tjaldstæðið okkar er á krakkarnir lögðu sig um stund. Ég lagði bílnum á stæði við Skansinn og reikaði síðan um með myndavél- ina í morgunsólinni, í einskonar leiðslu ævintýrisins, til að fá ofur- litla hugmynd um hafnarlífíð, skipin og gamla bæjarhlutann í Þórshöfn. Allt var á fleygiferð í kringum „Norrönu", sem innan stundar átti að leggja af stað til Hanstholm í Danmörku. Smátt og smátt komu strandferðaskipin siglandi hvert af öðru inn til Þórshafnar frá hinum fjölmörgu byggðum eyjanna. „Teist- an“ kom frá Klakksvík, „Smyrill" frá Þvereyri á Suðurey, „Ritan“ frá Skopun og „Dúgvan" frá Tóftum og Görðum. Já, það er sannarlega líf og fjör við höfnina í höfuðstað Fær- eyja, þegar fólkið er að koma og fara með áætlunarskipunum. ströndinni við Nolseyjaifjörð. Þar er talsverð umferð báta og skipa allan sólarhringinn sem gæðir umhverfið lífi starfs og athafna. Þá búa morgn- arnir og kvöldin í Þórshöfn oft yfir sérstæðum töfrum í samspili láðs og lagar og litfegurð. Bærinn hefur

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.