Morgunblaðið - 10.04.1987, Blaðsíða 1

96 SIÐUR
B
STOFNAÐ 1913
84. tbl. 75. árg.
FÖSTUDAGUR 10. APRÍL 1987 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Yfirvöldum
kunnugt um
smygl Bofors
- segir fyrrum ráðherra
Stokkhólmi, Reuter.
BJORN Molin, fyrrum ráðherra
utanríksverslunar Svíþjóðar,
segir að stjórnvöldum hafi verið
fullkunnugt um óleyfilega
vopnasölu Bofors-fyrirtækisins
til Iran og fleiri. landa allt frá
árinu 1981.
Molin var ábyrgur fyrir vopnaút-
flutningi Svía á síðasta áratug. í
gær svaraði hann spumingum þing-
nefndar sem rannsakar vopnasölu
Bofors og kvaðst hann hafa komist
á snoðir um fyrirhugaða sölu fyrir-
tækisins á vopnum til Líbýu. Kvaðst
hann hafa rætt við forráðamenn
fyrirtækisins árið 1981. Þeir hefðu
gefið þá skýringu að þeir hygðust
gera stjórn Gaddafis Líbýuleiðtoga
öldungis óaðgengilegt tilboð. „Okk-
ur þótti þessi skýring ekki mjög
sannfærandi," sagði Björn Molin.
Forráðamenn Nobel-samsteyp-
unnar, sem rekur Bofors, hafa
viðurkennt að fyrirtækið hafi stund-
að vopnasölu til Dubai, Bahrain og
og hafa þeir ekki þvertekið fyrir
að fleiri ríkjum hafi verið seld sænsk
vopn, þar á meðal íran og Líbýu.
Samkvæmt sænskum lögum er
vopnaframleiðendum óheimilt að
selja vopn til ríkja sem eiga í ófriði
eða þar sem ólga ríkir á stjórn-
málasviðinu.
Ingvar Carlsson, forsætisráð-
herra, hefur m.a. svarað spurning-
um þingnefndarinnar og hefur hann
þvertekið fyrir að núverandi eða
fyrmm ráðamönnum hafi verið
kunnugt um vopnasöluna. Anders
Bjorck, varaformaður nefndarinn-
ar, sagði í gær að flest benti til
Noregur:
Yfirmaður her-
af lans hættir
Oaló, Reuter.
FREDRIK Bull-Hansen, yfirmað-
ur norska heraflans, sækist ekki
eftir að halda starfinu, þegar
ráðningartími hans rennur út í
júlí, mánuði áður en hann verður
sextugur.
Yfirhershöfðinginn hefur deilt á
opinbemm vettvangi við varnar-
málaráðherra Noregs, Johan Jörgen
Holst. Hefur ráðherrann bannað
hershöfðingjanum að segja álit sitt
opinberlega á ýmsum þáttum ör-
yggismála.
Fyrir tveimur mánuðum var birt
bréf frá varnarmálaráðherranum til
yfirhershöfðingjans, þar sem sá
síðamefndi var gagnrýndur harð-
lega fyrir að tjá persónulega skoðun
sína á varnarmálum, sem gengi í
berhögg við opinbera varnarmála-
stefnu minnihlutastjórnar Verka-
mannaflokksins. í dag verður
Vigleik Eide opinberlega útnefndur
eftirmaður Bull-Hansens. Hann er
yfirmaður hersins í Norður-Noregi.
Vopnasöluhneykslið í Svíþjóð:
þess að háttsettir embættismenn
og ráðherrar hefðu vitað af ólögleg-
um viðskiptum fyrirtækisins.
Reuter
Brosmildir kommúnistaleiðtogar
MIKHAIL Gorbachev Sovét-
leiðtogi kom í gær í opinbera
heimsókn til Tékkóslóvakíu til
skrafs og ráðagerða við þar-
lenda ráðamenn. Myndin var
tekin er Gustav Husak forseti
tók á móti Gorbachev á flug-
velli í Prag. Þeir áttu viðræður
í gær og brugðu sér síðan í
göngu um miðborg Prag. Borg-
arbúar flykktust út á göturnar
og höfðu þeir sýnu meiri áhuga
á að beija Gorbachev augum
en Husak, að sögn sjónarvotta.
Fólkið fagnaði Gorbachev og
Raisu konu hans ákaft. Var
haft á orði að fólk hefði ekki
verið jafn upprifið á götum
höfuðborgarinnar árum saman.
Gorbachev sagði í ræðu í gær-
kvöldi að hann mæti mikils
viðleitni tékkneskra stjórn-
valda til að hraða umbótum á
sviði efnahagsmála og lét að
því liggja að hann vænti árang-
urs á því sviði.
vígbúnaðarmála
París, Reuter.
BRETAR og Frakkar hyggjast
taka upp aukna samvinnu á sviði
varnarmála. Munu sérfræðingar
rikjanna leggja mat á þann vanda
sem ríkin eiga við að etja á sviði
kjarnorkuvígbún^ðar.
Andre Giraud, varnarmálaráð-
herra Frakka, skýrði frá þessu í
gær. Sagði hann að ákvörðun þessi
hefði verið tekin í síðasta mánuði
er George Younger, varnarmálaráð-
herra Bretlands, var staddur í
Frakklandi. „Við ákváðum að vinna
sameiginlega að því að meta þær
varnir óvinarins sem kjamorkuher-
afli okkar þarf að vinna á ef til
ófriðar dregur," sagði Giraud. Hann
skilgreindi ekki nánar um hvaða
varnir væri að ræða.
Sérfræðingar um varnarmál
sögðu þessi ummæli ráðherrans
sýna að Frakkar væru reiðubúnir
til að eiga samvinnu við önnur Evr-
ópuríki um kjarnorkuvarnir. Hingað
til hafa yfirvöld í Frakklandi haldið
fast við þá meginstefnu að undan-
skilja kjarnorkuvopn þeirra frá
herafla Atlantshafsbandalagsins og
Breta.
Andre Giraud sagði að ekki væri
til umræðu að samræma eftirlits-
ferðir breskra og franskra kjarn-
orkukafbáta þar eð flot.i Breta lyti
herstjórn Atlantshafsbandalagsins.
Ítalía:
Craxi fer frá
Róm, Reuter.
BETTINO Craxi, forsætisráð-
herra Ítalíu, afhenti Francesco
Cossega forseta afsagnarbeiðni
sína í gær.
Búist er við að Cossega ákveði í
dag eða á morgun hveijum hann
felur stjórn landsins fram yfir kosn-
ingar, sem búist er við að verði í
júní. Stjórn Craxis hélt velli í þrjú
og hálft ár og varð þar með sú lang-
lífasta á Italíu frá stríðslokum.
Moskvu, Washington, Reuter, AP.
SOVÉTSTJÓRNIN sakaði
Bandaríkjamenn i gær um stór-
felldar njósnir og voru blaða-
menn boðaðir á fund þar sem
þeim voru sýnd alls kyns tæki
og tól sem tilheyra þeim starfa.
Bandarískir embættismenn
vísuðu ásökunum þessum á bug
og sögðu Sovétmenn beita ske-
fjalausum áróðri til að leyna
eigin njósnastarfsemi í banda-
ríska sendiráðinu í Moskvu.
Boris Pyadshev, talsmaður ut-
anríkisráðuneytisins, sýndi frétta-
mönnum hlerunarútbúnað sem
hann sagði hafa fundist í skrifstof-
um og á heimilum sovéskra
embættismanna í Bandaríkjunum.
Sagði hann bandaríska öfgamenn
hafa gripið til þess ráðs að saka
Sovétmenn um njósnir til að draga
athyglina frá eigin leynimakki. Til-
ganginn sagði hann vera þann að
spilla fyrir hugsanlegum árangri
af viðræðum stórveldanna um út-
rýmingu meðaldrægra kjarnorku-
flauga í Evrópu. George Shultz er
væntanlegur til Moskvu á mánudag
til viðræðna við hinn sovéska starfs-
bróður sinn.
Bandarískir embættismenn
sögðu ásakanir Sovétstjórnarinnar
fráleitar þar eð njósnastarfsemi
þeirra í bandaríska sendiráðinu í
Moskvu hefðu verið allt annars eðl-
is en „viðteknar" aðferðir. Sögðu
þeir stórveldin nota hlerunar- og
fjarskiptabúnað til að afla upplýs-
inga. George Shultz sagði sovéska
njósnara hafa brotist inn í sendiráð-
ið, sem væri bandarískt yfirráða-
svæði, en Bandaríkjamenn hefðu
aldrei beitt þess háttar aðferðum.
Kvaðst hann ætla að mótmæla
þessu framferði er hann færi til
Moskvu. Öldungadeild Bandaríkja-
þings hvatti Shultz í gærkvöldi til
að að fara hvergi ef hætta væri á
að. fundir bandarískra embættis-
manna yrðu hleraðir. .
Fjórir bandarískir landgöngulið-
ar, sem gættu sendiráðs Banda-
ríkjastjórnar í Moskvu, hafa verið
handteknir fyrir að hafa hleypt sov-
éskum njósnurum inn í sendiráðið
og leyft þeim að athafna sig þar.
Að launum hlutu þeir blíðu sov-
éskrar konu sem gegnt hafði stöðu
ritara í sendiráðinu.
Bretland og Frakkland:
Samstarf á sviði
ar njósnir á báða bóga
Risaveldin:
Reuter
Sovéskur embættismaður sýnir blaðamönnum hlerunarbúnað sem hann kvað hafa fundist á heimilum
og skrifstofum sovéskra embættismamia í Bandarikjunum.
Ásakanir um stórfelld