Morgunblaðið - 03.05.1987, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. MAÍ 1987
39
3C
A DROTUNS 'Wfil
Umsjón:
Séra Auður Eir Vilhjálmsdóttir
Ásdís Emilsdóttir
Séra Svavar A. Jónsson
'i/hdf4/U_
ií*
AMP ►*>/,
a vorv froM,
cwr vronfrop-1
Sjónvarpskirkja
safnaðarkirlga
Það, sem hér fer á eftir, er
úrdráttur úr grein eftir William
F. Fore, aðstoðarframkvæmda-
stjóra NCCC í Bandaríkjunum;
National Council of the Churc-
hes of Christ.
Skoðanakannanir hafa sýnt að
rúmlega tveir af hverjum hundrað
íbúum í Bandaríkjunum horfa á
trúarlegt sjónvarpsefni a.m.k. í
eina klukkustund á viku. Flest
þeirra hafa þegar tekið ákveðna
afstöðu til trúarinnar og líta því
á boðskap prédikana sem hvatn-
ingu til öflugri trúar frekar en
boðun um afstöðu. Skoðanakann-
anir hafa líka sýnt að sjónvarps-
þættimir keppa ekki nema þá að
óverulegu leyti við hefðbundnu
kirkjudeildimar um athygli og
þátttöku fólks
„Kirkjusókn"
í nýju formi
Hvaða reynzlu öðlast fólk við
að horfa á sjónvarpsguðsþjón-
ustumar? Hvað fínnst því um
þetta nýja form á „kirkjusókn"?
Þessum spumingum er ekki auð-
svarað, en ég fékk nokkra
hugmynd um svörin í bréfum, sem
mér bárust sem svör við grein,
sem ég skrifaði um þetta.
Ég fékk miklu fleiri svör en ég
hafði vænzt. Tveir þriðju hlutar
þeirra, sem svöruðu, vom konur,
á aldrinum 15 til 90 ára. Flestar
sögðust vera endurfæddar kristn-
ar konur. Það var einkum þrennt
sem einkenndi flest bréfín.
Gleði yfir uppörvun-
inni
í bréfunum kom fram að áhorf-
endur höfðu eignazt persónuleg
tengsl við Jesúm Krist með því
að horfa á þættina. „Oral Roberts
hefur margsinnis gjörbreytt deg-
inum til hins betra þegar ég hef
verið niðurdregin," skrifar ein
konan. „Og hann svarar bréfun-
um, sem ég sendi honum." Við
brosum kannski í kampinn, sem
vitum hvemig hvemig slíkum
Biblíulestur
vikunnar
Fólk hefur óskað eftir því
við okkur að við tækjum
aftur að birta þiblíulesskrá
vikunnar. Það gerum. við
með gleði og jbjðjum Guð
að blessa okkar daglega
lestur. Fyrir þessa viku velj-
um við ritningarstaði um
stjómun og teljum það vel
falla að umræðuefni vi-
kunnar, sem hæst ber
manna á meðal.
Sunnudagur Jesaja 32.4-5
Mánudagur
Prédikarinn 9.16-17
Þriðjudagur Matt. 5.3-12
Miðvikudagur
Matt. 5.13-16
FimmtudagurJes. 65.17-23
Föstudagur Orðskv. 21.1-7
Laugardagur
Matt. 22.24-27
bréfum er svarað með fjölrituðum
bréfum, sem em send út í stómm
stíl. En hvaða rétt höfum við til
að efast um að Oral Roberts hafí
orðið þessari konu til mikillar
hjálpar?
Reiði yf ir dómhör-
kunni
Annað, sem gekk eins og rauð-
vissulega óróa, að sjónvarpskirkj-
an, sem oft býður fram vafasama
og jafnvel skaðlega leiðsögn, sýni
þó rækilega fram á þær þarfir,
sem bærast í bijósti fólks. Ef bréf-
ritarar mfnir hafa rétt fyrir sér
vita prédikarar stóm kirkjudeild-
anna oft og einatt ekki hvers
fólkið, sem sækir guðsþjónustur
þeirra, er f rauninni að leita að.
... ekkimeðþvíað 6gna efnahaghennar eða kirkjuaókn, heldur meðþvíaðbvetja tilnýrra vinnu-
bragða, sem meta meira þarfir fólksins, sem leitar trúarreynslu.
ur þráður gegnum bréfín, vom
viðbrögð við þeirri umfjöllun, sem
ýmis efni fengu í sjónvarpsþáttun-
um, kynhverfa, fóstureyðingar,
sóðalegt sjónvarpsefni og kom-
múnismi. Umfjöllun þáttanna
vakti reiði sjónvarpsáhorfenda,
sem sögðu að þau hefðu talið þjóð-
ina eiga náð Guðs fram að þessu,
en eftir að sértrúarflokkamir urðu
öflugri væri eins og náð Guðs
væri að hverfa og þjóðin nyti ekki
lengur blessunar Guðs.
Reiði yfir umtali um
safnaðarkirkjurnar
En það, sem vakti mesta reiði
bréfritaranna, var sú umQöllun,
sem safnaðarkirkjumar og préd-
ikarar þeirra fengu. í þáttunum
var talað um prédikara safnaðar-
kirknanna sem þurrlega, óvin-
gjamlega, kuldalega og óbiblfu-
lega, fólk, sem hefði ekki hlotið
blessun andans og væri dautt eða
alveg að deyja. „Margir þessara
harðflibbapresta leggja ekkert á
sig til að hjálpa fólki eftir að hafa
flutt því prédikun sína og kvatt
það við kirkjudymar." „Þegar ég
þarfnaðist Krists fékk ég ekki
annað en tal um þjóðfélagsmál
og safnaðarmál en ekki orð um
Jesúm. Fólk vill sannleika, hjálp-
ræði og vissu." Sumir skrifuðu
þó að sjónvarpskirkjumar hefðu
gert meira gagn en allar hinar
andlausu og leiðinlegu kirkjur út
um allan heiminn og að sjónvarps-
þættimir værtu betri en nokkrar
kirkjur.
Veikleiki safn-
aðarkirknanna
Sumir bréfritaranna snemst til
vamar safnaðarkirkjum sínum,
sem þau sögðust sækja reglulega
jafnframt því sem þau horfðu á
sjónvarpsguðsþjónustumar. En
flest skrifuðu að safnaðarkirkj-
umar kæmu einfaldlega ekki til
móts við það, sem fólk þarfnað-
ist. Þess vegna hef ég komizt að
þeirri niðurstöðu, sem vekur þó
Safnaðarkirkjan en ekkisjón-
varpskirkjan kemur til móts við
þarfir fálks fyrir samfélag,
samtal, þátttöku og öryggis-
kennd. En það krefst náins og
langvarandi samstarfs fólksins
sjálfs.
Það, sem bærist
í brjóstinu
Fólkið, sem sækir safnaðar-
kirkjuna sína, væntir einfaldlega
þess að vera viðurkennt sem
kirkjufólk, að finna að þess sé
þörf, að það fái að búa í skiljanleg-
um heimi, að það séu verðmæt,
að það eigi öryggi (umhverfi sínu.
Og það, sem veldur því áhyggjum,
er einmitt það, sem stóm kirkju-
deildimar telja mikilvægt að fjalla
um: Stríð og frið, niðurlægingu
kynlífsins, óréttlæti í stjómmálum
og efnahagsvaldi, hvemig eigi að
búa við gagnlegt starf og góðar
tómstundir, hvemig þjóðfélagið
geti leyft margs konar sjónarmið-
um að koma fram og hvemig
samskipti fólks geti verið inni-
haldsrík.
Svör sjónvarps-
kirkjunnar
í sjónvarpskirkjunni er mikið
talað um svör við þessum óskum.
En það er annað mál hvemig þau
svör em. Sjónvarpsþættimir em
yfírfullir af boðskap, sem er hálf-
ur sannleikur og hefur ranga
stefnu. Það er t.d. mikið talað um
„tæknina til þess að ná góðum
árangri ( lífínu". Næstum allir
vinsælustu þættimir flytja viðtöl
við fólk, sem hefur komizt langt,
söngvara og fólk úr viðskiptalíf-
inu, sem lýsir því hvað allt gekk
illa þangað til það opnaði líf sitt
fyrir Guði. „En nú er allt svo
yndislegt. Lof sé Guði.“ Boðskap-
urinn er einfaldur Trúðu á Guð
og þá verður allt líka yndislegt
hjá þér, heilsan, efnahagurinn og
allt, sem þú þráir. En þegar þau,
sem hafa tekið á móti þessari trú,
verða að horfast í augu við það
að heilsan er nú ekki góð, þau
em ekki rík eða heppin, þýðir
ekki að ásaka Guð. Þá fara þau
að ásaka sjálf sig og svo sökkva
þau enn dýpra ofan í vantrúna á
sjálfum sér.
Onnur tækni, sem allir helztu
prédikaramir í sjónvarpsþáttun-
um nota, er: „Gefðu til að fá
aftur." Boðskapurinn er þessi: Ef
þú gefur Guði, gefur honum raun-
vemlega, þá gefur guð þér það
aftur og það ríflega. Og svo er
sagt: Þú segist ekki hafa fengið
endurgoldið. Þá er það vegna þess
að þú hefur ekki gefíð nóg. Og
svo verður úr þessu „himneskt
happdrætti", sem fólk fær meira
að segja lánaða peninga til að
taka þátt í. Það styður prédikar-
ana með fjárframlögum í von um
að hreppa vinning, en auðvitað
verða þau sem tapa fleiri en þau
sem vinna, eins og ( öllu happ-
drætti. Allir geta tapað nema
prédikaramir, sem aldrei tapa.
Skyldi sjónvarpskirkja tnka
við af safnaðarkirkjunni?
Skoðanakannanir i Banda-
ríkjunum hafa sýnt að svo
muni ekki verða. En sjón-
varpskirkjan ögrarsafnað-
arkirkjunni...
Svör hefðbundnu
kirkjudeildanna
En hvemig geta hefðbundnu
kirkjudeildimar mætt vonum
fólksins og boðið fram lausnir,
sem endast lengur? Sem betur fer
eiga þær aðra möguleika en sjón-
varpskirkjumar. Það em einstakir
möguleikar, sem ná út um allt
land og em byggðir á traustum
biblíulegum gmnni. Það em safn-
aðarkirkjumar. Ef safnaðarkirkj-
umar í Ameríku fæm að taka
þarfir bandarísku þjóðarinnar jafn
alvarlega og sjónvarpskirkjan og
mæta þessum þörfum með biblíu-
legum ráðum gætum við fengið
að sjá endurlífgun, sem væri ein-
stök í sögunni.
Til þess þurfum við að tileinka
okkur ný guðsþjónustuform, nýj-
an stíl ( safnaðarlífinu, nýjar
aðferðir í samskiptum. En safnað-
arkirkjan sjálf á lykilinn að
þessum breytingum. Þetta krefst
aðeins náins og langvarandi sam-
starfs fólksins sjálfs. Fagnaðarer-
indið getur ekki komið til móts
við þarfir fólksins fyrir viðurkenn-
ingu, þátttöku, öryggiskennd,
vöxt og hjálpræði nema fólkið vilji
sjálft starfa saman ( nánum per-
sónulegum tengslum í langan
tíma.
Þýðing safnaðarins
Það er þetta sem söfnuðurinn
þýðir. Þótt við verðum kannski
að gera okkur nýja grein fyrir því
hvemig söfnuðurinn starfar ( fló-
knu sambandi hans við þjóðfélagið
þá eru grundvallarsjónarmiðin í
samskiptum og sameiningu þau
sömu og fyrr. Það samfélag, sem
við fáum í einveru í stofunni heima
hjá okkur með því að horfa á sjón- ;
varpsþættina, kemur ekki í stað
þessa samfélags. Þótt safnaðar-
kirkjan hafí kannski látið litast
um of af ýmsum menningar-
straumum, þótt hún sé stundum
þurrleg og lítið spennandi, er hún
samt staðurinn, þar sem fólk get-
ur hitzt og unnið saman að
hjálpræði sínu. Sjónvarpskirkjan
ögrar safnaðarkirkjunni. Ekki
með því að ógna efnahag hennar
eða þátttöku í guðsþjónustunum,
heldur með því að hvetja safnað-
arkirkjuna til að mynda sér nýjar
skoðanir á þörfum fólksins ( söfn-
uðinum. Þörfum fólksins, sem
leitar að trúarreynzlu, sem gefur
lífí þess fyllin gu. Þörfum fólks-
ins, sem ella myndi leita leiðsagn-
ar hjá yfirborðslegri og innihalds-
lausri sjónvarpskirkju.