Morgunblaðið - 20.05.1987, Side 48

48
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 20. MAÍ 1987
OPIÐ BRÉF
— til Sveinbjörns Rafnssonar prófessors í heimspekideild
eftir Jón Kristvin
Margeirsson
í nýlegu nefndaráliti, sem þú
hefur undirritað, er vitnað í dóm-
nefndarálit tveggja dómnefnda um
ritgerð mína pDeilur Hörmangara-
félagsins og Islendinga 1752—57“
til stuðnings neikvæðu áliti þínu
og meðnefndarmanna þinna og
komizt svo að orði, að á ritgerð
minni séu „verulegar brotalamir".
Nú hef ég staðhæft opinberlega
(sbr. grein mína í Morgunblaðinu
15. júlí sl. sumar), að í ritgerð
minni sé í hvívetna farið eftir gild-
andi reglum í vísindalegri sagn-
fræði. Treystir þú þér til að
vefengja þetta? Auðvitað geta eng-
ar brotalamir, sízt af öllu veruleg-
ar, verið á sagnfræðirannsókn, þar
sem í hvívetna er farið eftir gild-
andi reglum í vísindalegri sagn-
fræði. Reglumar, sem hér er átt
við, standa skráðar í þeim ritum,
sem ég nefndi í „Opnu bréfi til
heimspekideildar" í Mbl. 7.-8.
mars 1986 og auðvitað ætlast ég
til þess, að þú rökstyðjir svar þitt
með tilvitnunum úr þessum ritum.
Hvert er svar þitt, Sveinbjöm
Rafnsson, við þessari spurningu?
Ennfremur: Getur þú nefnt
dæmi, þar sem þú vefengir ein-
hveija niðurstöðu í ritgerð minni á
þeirri forsendu, að ekki hafí verið
farið eftir gildandi reglum í
vísindalegri sagnfræði?
Gunnars þáttur
og Gísla
Það er nú við hæfí, að ég út-
skýri það fyrir lesendum Morgun-
blaðsins, hvemig á því stendur, að
ég tel mig hafa ástæðu til að beina
spumingu til Sveinbjöms Rafns-
sonar á opinberum vettvangi.
Fyrir 1—2 árum var auglýst laus
til umsóknar staða prófessors í
sögu í heimspekideild Háskóla ís-
lands. Undirritaður var meðal
umsækjenda, sem voru fímm tals-
ins. Eitt þeirra gagna, sem undir-
ritaður lagði fram með umsókn
sinni, var áðumefnd ritgerð um
Hörmangaradeilumar 1752—57.
Nú stóð þannig á, að ég hafði lagt
þessa ritgerð fram til doktorsvam-
ar við heimspekideild árið 1980,
og Gunnar Karlsson prófessor
hafði þá verið formaður nefndar
þeirrar sem um hana fjallaði og
skilaði áliti 1981. Atferli hans sem
dómnefndarmanns reyndist þá
ekki í samræmi við það, sem ætl-
ast verður til af manni, sem sinnir
slíku verkefni og ég kærði hann
þess vegna til háskólaráðs fyrir
misferli í starfí. Með kærunni sendi
ég 40 blaðsíðna athugasemdir, þar
sem ég hrakti forsendur Gunnars
og meðnefndarmanna hans. Gunn-
ar reyndist ófær um að standa við
dómnefndarálitið og var svo að-
þrengdur, að hann neyddist til að
biðja um vemd. Hinir dómnefndar-
mennimir gátu heldur ekki staðið
við það, enda hafði Gunnar skrifað
álitið, þótt hinir hefðu lagt eitthvað
af mörkum. Söguna af þessu hef
ég sagt í „Opnu bréfí" í Mbl. 7.-8.
mars 1986 og er þar m.a. sýnis-
hom úr dómnefndarálitinu og
athugasemdum mínum. Er því
óþarft að orðlengja um þetta hér.
Eins og greint er frá I „Opnu
bréfí" lagði ég ritgerð mína fram
aftur við heimspekideild og var þá
skipuð ný dómnefnd, sem skilaði
áliti 1984. Gunnar Karlsson tók
ekki sæti í henni en hinir dóm-
nefndarmennimir sátu áfram. í
stað Gunnars var settur Gísli
Gunnarsson sagnfræðingur. Það
var óheppilegt að setja tvo af
gömlu dómnefndarmönnunum í
nýju dómnefndina, þar sem þeir
höfðu ekki getað staðið við það,
sem þeir höfðu sett nöfn sín undir
1981. Formaður nýju dómnefndar-
innar var annar af „gömlu“
dómnefndarmönnunum, en það var
nýi maðurinn, Gísli Gunnarsson,
sem réð ferðinni og setti upp fals-
forsendur eins og ég hef gert grein
fyrir í „Opnu bréfí". (Sbr. einnig
grein mína í Mbl. 15. júlí síðastlið-
ið sumar.) í tilefni af athæfí Gísla
Gunnarssonar hef ég sent heim-
spekideild nokkrar kærur á hann,
en ennþá hefur deildin ekki fjallað
efnislega nema um þá fyrstu.
Fastakennumm heimspekideildar
sendi ég á sínum tíma 68 blaðsíðna
athugasemdir við þetta dómnefnd-
arálit.
SENDIBILL AF
FULLRI STÆRÐ
IVECO DAILY er afburðasendibíll á góðu verði:
alveg upp í topp.
• Rúmgóður, 11.5 rúmmetra.
• Burðargeta 2.1 tonn.
• Kúlutoppur, rennihurð á hlið, afturhurð sem opnast 270
• 4 cyl. dieselvél 72 hö. DIN.
• 5 gíra kassi.
• Sjálfstæö öflug grind.
• Fljótandi afturöxlar.
• 16“ felgur, tvöföld afturhjól.
• Upphitaðir útispeglar.
• Fjölmargar gerðir fáanlegar, m.a: Pallbílar, vinnuflokkabílar, rútubílar og fl.
• Til afgreiðslu meðlOdaga fyrirvara.
• Ýmis greiðslukjör, þ.á m.
kaupleigusamningur.
• Verð aðeins 1290.000 krónur.
gengisskr. 1..87 Smiðsbúð 2. 212 Garðabær, sími 65-65-80

Jón Krístvin Margeirsson
„Það þarf breytingu á
lögnm um Háskóla ís-
lands. Setja þarf inn í
þau ákvæði um stjórn-
arnefnd kjörna af
Alþingi til eftirlits með
heimspekideild. Stjórn-
arnefndin ætti að líta
eftir tilnefningum
deildarinnar. Og stjórn-
arnefndinni yrði m.a.
falið á hendur að fjalla
um kærur, sem koma
fram vegna vafasams
framferðis einstakra
deildarmanna. “
Tilnefning heim-
spekideildar
Nú víkur sögunni að áðurnefndu
prófessorsembætti. Dómnefnd var
skipuð til að meta það, hvort um-
sækjendur um embættið væru
JVC
DYNAREC
MYNDBÖND
6 mismunandi lengdir
Dreifing
. Il/PUMBOÐIÐ
BUJg yffljjí LAUGAVEGI 89 o 91 27840
hæfír og er fyrirkomulagið þannig,
að heimspekideild, háskólaráð og
menntamálaráðherra tilnefna þrjá
menn. Heimspekideild tilnefndi
Gunnar Karlsson prófessor og há-
skólaráð tilnefndi Sveinbjöm
Rafnsson prófessor. Til að meta
hæfni mína tilnefndi heimspeki-
deild sem sé þann mann, sem ég
hafði kært fyrir misferli í starfí,
prófessorinn, sem hafði reynzt svo
sannur að sök, að hann varð að
biðja um vemd gegn ákæmm
mínum. Hún valdi manninn, sem
gat ekki staðið við sitt eigið dóm-
nefndarálit um ritgerð mína.
Prófessor, sem leggur niður rófuna
og treystir sér ekki til að veija
gerðir sínar, þegar hann er kærður
fyrir misferli í starfí, er auðvitað
óhæfur sem dómnefndarmaður og
ekki hægt að taka mark á honum.
En fram að þessu hafði ég álitið,
að öðm máli gegndi um Sveinbjöm
Rafnsson. Athugum nú ofurlítið,
hvemig Sveinbimi hafa famazt
dómnefndarstörfín.
Sveinbjörns þáttur
Til að auðvelda lesandanum að
ná áttum tel ég rétt að byija með
að fara nokkmm orðum um rann-
sóknaraðferð í helzta rannsóknar-
verki Sveinbjöms. Hér er um að
ræða doktorsritgerð hans „Studier
í Landnámabók", 256 blaðsíðna
ritgerð. Aðalrannsóknarspuming-
ar Sveinbjöms em tvær: 1. Hvenær
var Fmm-Landnáma rituð? 2.
Hvert var tilefnið til ritunar Fmm-
Landnámu? Hvert var markmiðið
með ritun hennar? Skal nú farið
um þetta nokkmm orðum.
1. Hvenær var Fram-Landnáma
rituð? Sveinbjöm telur hana ritaða
fyrir 1104. Sönnun hans er á þá
lund, að Heklugos hafí orðið 1104
og þess sé ekki getið í Landnámu.
Þetta sýni, að Landnáma sé rituð
fyrir gosið.
Gallar em á rannsóknaraðferð
Sveinbjöms. Hér þarf að svara
tveim spumingum. Var Heklugoss-
ins 1104 ekk.i getið í Fram-Land-
námu? Ef Heklugossins var ekki
getið í Fmm-Landnámu, hver var
þá orsökin? Fram að þessu hafa
ekki komið fram svör við þessum
spumingum, sem hægt er að reiða
sig á. Fram-Landnáma er ekki
varðveitt og þess vegna vitum við
ekki, hvort Heklugossins hefur
verið getið þar. En Sveinbjöm gef-
ur sér það sem forsendu, án þess
að taka það til rannsóknar (enda
erfitt um vik), að gossins hafí ekki
verið getið. Þessi forsenda Svein-
bjöms er hrein ágizkun og er því
ekki hægt að nota hana sem for-
sendu.
En ef menn gefa sér samt sem
áður þessa forsendu, að Heklu-
gossins 1104 hafí ekki verið getið
í Fram-Landnámu, má auðvitað
spreyta sig á því að fínna svarið
við því, hvers vegna gossins hafi
ekki verið getið. I slíku tilfelli er
nauðsjmlegt að setja upp alla hugs-
anlega möguleika og fjalla um þá.
Ef þá kæmi í ljós, að tveir eða
í dag
Blík
Eiðistorgi
Búum í haginn*...
Opnunargengi til 22.5.1987 Kaupgengi Sölugengi
Sjóðsbréf 1 985 1.000
Sjóðsbréf 2 985 1.000
• Sjóósbréfin bera nú9-11% ivöxtun umtram verðbólgu. Enginn eignast krónuna nema hann hirði eyrinn.
1 = Verðbréfamarkaður Iðnaðarbankans hf. Siminn að Ármúla 7 er68-10-40