Morgunblaðið - 28.05.1987, Page 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 1987
pturfiitir Útgefandi Árvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri HaraldurSveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Aðstoöarritstjóri Björn Bjarnason.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 550 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 50 kr. eintakiö.
Brunavarnir
í sumarbúðum
Samkvæmt frétt hér í blaðinu
á þriðjudaginn eru bruna-
varnir og aðrar aðstæður í
ólestri í fjölda sumarbúða barna.
Af um 20 umsóknum, sem bor-
ist hafa Barnaverndarráði
íslands, um leyfi til reksturs
sumardvalarheimilis fyrir börn,
hefur aðeins ein verið afgreidd
af þessum sökum. „Það kom
okkur geysilega á óvart hvað
eldvörnum er víða ábótavant,“
er haft eftir Guðjóni Bjarna-
syni, framkvæmdastjóra Bama-
verndarráðs.
Guðjón segir í viðtali við
Morgunblaðið, að við eftir-
grennslan hafi komið í ljós að
ástandið á mörgum þessara
sumardvalarstaða sé þannig að
þar eigi alls ekki að dveljast
böm. Ennfremur staðhæfir
hann að vottorð gefin út af
bamaverndarnefndum, læknum
og slökkviliðsstjómm séu í sum-
um tilfellum afar villandi. Dæmi
sé um það að slökkviliðsstjóri
hafi gefið út vottorð um gott
ástand brunavarna þótt hann
hafi ekki komið á staðinn! Ann-
að dæmi er nefnt þar sem
vottorð er gefið út fyrir hús-
næði sem ekki hafði verið byggt!
Þessar upplýsingar fram-
kvæmdastjóra Barnavemdar-
ráðs em þess eðlis að
óhjákvæmilegt er að staldra við
þær og spyrja um skýringar.
Afskipti Bamavemdarráðs em
til komin vegna nýrra opinberra
reglna um sumarbúðir bama,
þar sem m.a. em ákvæði um
eldvarnir og umsagnarskyldu
ráðsins. Ef þessar reglur hefðu
ekki verið settar má ætla að
starfsemi sumarbúðanna hefði
ekki strandað á þeirri van-
rækslu sem hér hefur orðið
uppvíst um, heldur verið með
sama hætti og undanfarin ár.
Bamavemdarráð á sannarlega
þökk skilið fyrir árvekni sína.
En hvaða skýringar hafa aðr-
ir opinberir eftirlitsmenn, sem
máli þessu tengjast, á gjörðum
sínum? Eins og málið hefur ver-
ið kynnt af framkvæmdastjóra
Bamavemdarráðs er ekki ann-
að að sjá en að þeir hafí bmgðist
skyldum sínum. Undir slíku
geta þessir menn ekki setið,
hvorki sjálfra sín vegna né
hinna sem við þá eiga erindi.
Þess vegna verður að upplýsa
þetta mál frá gmnni. Það verð-
ur að leiða í ljós hve víðtæk þau
vinnubrögð em sem hér hefur
orðið uppvíst um. Getur til
dæmis verið að bmnavottorð
séu í fleiri tilvikum gefin út án
þess að viðkomandi eftirlits-
menn fari á vettvang?
Hvergi em öryggisatriði eins
og bmnavarnir mikilvægari en
í sumarbúðum barna og ætti
ekki að þurfa að fara mörgum
orðum um það. Foreldrar sem
senda böm sín á sumardvalar-
heimili verði að geta gert það í
fullkominni vissu um að öryggi
bamanna sé í hvívetna gætt og
allt sem í mannlegu valdi er sé
gert til þess að hindra að slys
verði. Sumarbúðir sem ekki
geta tryggt fullkomnar bmna-
varnir eiga að sjálfsögðu ekki
að fá opinbert starfsleyfi. Það
er líka hneisa að sækja um slík
leyfi með vottorðum og öðmm
gögnum þar sem farið er með
ósannindi eða staðreyndum
hagrætt. Hvemig í ósköpunum
geta forstöðumenn sumarbúða
og opinberir eftirlitsmenn, eins
og slökkviliðsstjórinn, í dæminu
sem nefnt var hér að framan,
réttlætt slíka framkomu fyrir
samvisku sinni? Ekki verður séð
að þeir geti haft neinna beinna
hagsmuna að gæta í því sam-
bandi. Líklega er hér því fyrst
og fremst um kæmleysi og sof-
andahátt að ræða. En það er
ekki afsökun og við svo búið
verður ekki unað lengur. Það
verður að byrgja þennan bmnn
tafarlaust.
Opinbert
eftirlit
Dæmið af sumarbúðunum
er því miður ekki hið eina
sem er til marks um slælegt
opinbert eftirlitskerfí. Nýjar at-
huganir á burðarþoli nokkurra
húsa í Reykjavík, framkvæmdar
af Rannsóknarstofnun bygg-
ingariðnaðarins, hafa t.d. leitt
í ljós að þeim er vemlega áfátt
og oft vantar teikningar og önn-
ur gögn hjá embætti byggingar-
fulltrúa.
Þessar brotalamir í skuld-
bundnu eftirliti hins opinbem
em mikið áhyggjuefni, meðal
annars vegna þess trúnaðar-
brests sem þær geta skapað.
Viðkomandi stjórnvöld og emb-
ættismenn verða að átta sig á
því að hér er um vinnubrögð
að ræða sem almenningur getur
ekki sætt sig við og á ekki að
sætta sig við. í þessu efni hefur
hið opinbera tvímælalaust
skyldum að gegna sem það
verður að rækja undanbragða-
laust.
Samræmda prófið í íslensku
Eins og kunnugt er hafa spunnist nokkrar umræður um það að sam-
ræmda prófið í íslensku í vor hafi verið nokkuð þungt, enda meðaleinkunn
nemenda talsvert lægfri en verið hefur undanfarin ár. Morgunblaðið leit-
aði álits nokkurra kennara á prófinu.
Þórunn Halldóra Matthíasdóttir
kennari við Valhúsaskóla:
„Mjög óánægð með lesna textann“
„Mér fannst prófið í staf-
setningu og málvísi mjög
svipað að þyngd og undanfar-
in ár og hef engar athuga-
semdir við þá þætti prófsins,
enda í samræmi við þau fyrir-
mæli sem við kennarar
fengum frá menntamálaráðu-
neytinu síðastliðið ár. Það
sama gildir um þátt ólesins
texta á prófinu, en aftur á
móti er ég mjög óánægð með
lesna textann," sagði Þórunn
Halldóra Matthíasdóttir,
íslenskukennari við Valhúsa-
skóla á Selijarnarnesi.
Hún sagðist hafa verið því
fylgjandi að lesnar bókmenntir
væru til samræmds prófs, þar
sem henni fyndist visst öryggi í
því fyrir nemendur að hafa eitt-
hvert efni til prófs, sem þeir
geti staðið skil á, ef þeir lesi. í
ár hafi hins vegar verið prófað
úr valbók einungis með ritgerð
og það sé í fyrsta skipti, sem
það sé gert. Þeir sem semji próf-
ið hafi verið fylgjandi þessu, en
kennarar mótfallnir, vegna þess
hve huglægt mat ritgerða sé.
Sér fínnist ekki rétt að ein rit-
gerð ráði öllu um fyrirgjöf fyrir
kunnáttu í efni bókar og hún sé
sannfærð um að flestir nemend-
Þórunn Halldóra Matthíasdóttir
ur hefðu komið mikið betur út,
ef þeir hefðu átt að svara venju-
legum efnisspurningum, a.m.k.
að hluta til.
„Auk þess er mat á ritgerðum
allt annars eðlis, en mat á bein-
um spurningum og þar sem það
eru aðallega framhaldsskóla-
kennarar, sem fara yfir sam-
ræmda prófið, óttast ég að það
mat sem lagt var á úrlausnir
nemenda sé ekki rétt miðað við
þroska og aldur grunnskólanem-
enda. Þegar meta á efnistök,
málfar og framsetningu nem-
enda skiptir aldur og þroski
miklu og það munar um hvert
ár. Það getur engan veginn ver-
ið eðlilegt og því síður réttlátt
að kennari, sem vanur er að
meta vinnu eldri nemenda, meti
úrlausnir og ritgerðir nemenda
í 9. bekk.“ sagði Þórunn.
Hún sagði að sér fyndist það
ætti að endurmeta úrlausnir
nemenda á samræinda prófinu í
íslensku í vor og það væri sjálf-
sögð krafa að grunnskólakenn-
arar semdu prófið og færu yfir
úrlausnir nemenda sinna.
Almennt um íslenskukunnáttu
nemenda sagðist hún óttast þá
þróun að margir nemendur læsu
miklu minna en áður. „Þegar
nemendur horfa meira á sjón-
varp og myndbönd og hlusta
meira á útvarp, gerir það kröfur
til þess að allt sem borið er á
borð fyrir þá í fjölmiðlum sé á
góðu máli. Þessu er í mörgum
tilfellum ábótavant. Það er nokk-
uð um málvillur og klúðurslegt
orðafar. Ég held að við þurfum
virkilega að hugsa þetta mál og
vera á verði til þess að viðhalda
góðri íslenskukunnáttu," sagði
Þórunn að lokum.
Hólmfríður Árnadóttir sérkennari
við Lækjarskóla í Hafnarfirði:
„Ohress með þessi samræmdu próf “
„Ég er sérkennari og hef
verið í stuðningi. Eins og allir
aðrir sérkennarar er ég mjög
óhress með þessi samræmdu
próf. Frá okkar bæjardyrum
séð er það staðreynd að börn-
in þroskast mishratt, bæði
líkamlega og námslega, og
sumir einstaklingar þurfa
lengri tíma til þess að ná
námsefninu en aðrir,“ sagði
Hólmfríður Ámadóttir, sér-
kennari við Lækjarskóla í
Hafnarfirði.
„Eins og þessi próf eru í dag
eru þau eiginlega afturför frá
gamla Landsprófinu. Þá gátu
nemendur valið. Þeir sem treystu
sér námslega fóru í gamla lands-
prófið, en hinir gátu sleppt því.
Nú hangir þetta samræmda próf
eins og svipa yfir öllum nemend-
um, hvernig svo sem þeir eru
staddir, alveg frá því þeir eru í
7. bekk og kennslan byijar þá
strax að miðast við að þau nái
lágmarkseinkunn á samræmdu
prófunum. Það verður aftur til
þess að slakir íslenskunemendur
og slakir nemendur í öðrum fög-
um fá aldrei verkefni við sitt
hæfí. Það er sífellt verið að gera
of miklar kröfur til þeirra. Auð-
vitað fyllast þau vonleysi og
fínnst að það sé verið að gera
of miklar kröfur til þeirra, þau
viti ekkert og geti ekkert lært,
þannig að oft á tíðum eru ágæt-
ustu krakkar smám saman
brotnir niður, þar sem þau fá
aldrei tækifæri til þess að byggja
upp kunnáttu sína,“ sagði Hólm-
fríður.
„Þetta samrýmist engan veg-
inn okkar ágætu grunnskólalög-
um. Ég get eiginlega fullyrt að
enginn góður kennar vill hafa
þetta þannig og vill ekki þurfa
að kenna undir þeirri ótrúlegu
pressu, sem fylgir þessum sam-
ræmdu prófum. Ég tel að það
þurfi að endurskoða samræmdu
prófin út frá þessum krökkum
og út frá því hvað nemendur
þroskast mishratt. Við getum
ekki gert sömu kröfur til allra.
Grunnskólalögin segja að hver
nemandi skuli fá kennslu við sitt
hæfi og því er ekki hægt að
setja sömu pressuna og gera
sömu kröfur til allra nemenda á
sama tíma. Það getur ekki sam-
rýmst grunnskólalögunum. í
ljósi þess hlýtur þetta að þurfa
að endurskoðast og ég sem sér-
kennari er mjög mikið á móti
þessu fyrirkomulagi, þó ég sé
ekki á móti samræmdum prófum
sem slíkum," sagði Hólmfríður
ennfremur.
Hún sagði að íslenskuprófið
nú í vor hefði verið meingallað.
Miðað við hennar skjólstæðinga,
sem hefðu ekki það úthald og
einbeitingu sem þau gætu haft,
hefði prófið verið mjög Iangt.
Hólmfríður Árnadóttir.
Þá hefði ekki verið stígandi í
prófinu. Það hefði allt veriðjafn-
þungt og þessir nemendur hefðu
ekki haft neitt tækifæri til þess
að sýna það sem þeir kynnu.
„Að lokum vil ég sem sérkenn-
ari vitna í aðalnámsskrá grunn-
skóla, þar sem segir að
meginhlutverk skólans sé að búa
nemendur sína þannig undir lfíð
að þeir geti tekist á við það -
að leggja grunninn, sem nem-
endur geti síðan sjálfir byggt
ofan á. Því miður stuðlar skólinn
oft að því gagnstæða,“ sagði
Hólmfríður að lokum.