Morgunblaðið - 07.06.1987, Blaðsíða 1

PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS SUNNUDAGUR 7. JÚNÍ 1987
BLAÐ
í gær hófst í
Hallgrímskirkju átta daga
kirkjulistahátíð. Hofst
hátíðin með f lutningi
Jesúspassíu, eftir þýska
tónskáldið Oskar Gottlieb
Blarr. Óhætt er að segja
að á hátíðinni geti allir
fundið eitthvað við sitt
hæfi, því bæði er boðið upp
á málverkasýningu, leiklist
og fjölda tónleika, auk
tiðasöngva. Það er vel við
hæfi að hefja hátíðina um
Hvítasunnuna, á hátið
heilags anda, þegar
kristnir menn minnast þess
hvernig kirkjan fæddist,
þvi eins og nafnið,
Kirkjulistahátíð
Herra Sigurbjörn
Einarsson, biskup:
Engin list er
* ar m ^
Hallgrímskirkju, ber með
sér, verður aðeins flutt
efni sem tengist kristinni
trú. Hinsvegar má segja
að við séum einatt of
upptekin af veraldlegri list
til að gefa kirkjulistinni
gaum í daglegu lífi, þótt
flest höfum við sjálfsagt
hugboð um að án
kristinnar trúar væri
menningarlífið fátækt.
- fremurena
Herra Sigurbjöm Einarsson, bisk-
up, sem hefur nýverið látið af
formennsku í Listvinafélagi
Hallgrímskirkju, varð við þeirri
ósk minni að svara nokkrum
spurningum um kirkjuna, trúnna
og menninguna og á hvern hátt
listsköpun tengist kristinni trú.
„Það liggur beinast við að vísa
til sögunnar." svaraði Herra Sig-
urbjöm. „Þegar litið er til hennar,
þá eru tengslin auðsæ og sterk.
Hvar sem spor kristinnar trúar
verða rakin, blasir við listsköpun.
Strax í Katakombunum rekst
maður á listræna túlkun á trúar-
legum sannindum. Ég býst ekki
við að önnur andleg hreyfing verði
inað mannlegt
fundin, sem jafnast á við kristin-
dóm að þessu leyti.
Sú byggingarlist sem kirkjan
hefur fætt af sér er yfírþyrmandi
mikilfengleg og myndlistin sem
þróast hefur í skjóli hennar er
stórbrotin, en þó er tónlistin sú
listgrein sem hefur borið mestan
blóma í kirkjunni.
Kristin trú er ekki ein meðal
trúarbragða um það að fæða af
sér list. Það er allri trú eiginlegt
að tjá sig með listrænum hætti í
einhveijum skilningi. Við köllum
það list, en frá sjónarmiði trú-
mannsins, þá var aldrei um list
að ræða út af fýrir sig, hvort sem
hann tjáði sig í söng eða dansi, í
leikrænni túlkun eða myndgerð.
Trúmaðurinn var að tilbiðja Guð
sinn, ákalla Hann, þakka Honum
og sýna Honum það fegursta sem
hann átti til.
Því gagnteknari sem menn eru
af tilbeiðslu, því meiri list, því
meira vegur listræn viðleitni í trú-
arlífinu. Sú list sem vaxið hefur
upp innan kirkjunnar er til vitnis
um það lif sem í henni hefur ver-
ið, þann andlega veig sem trúar-
viðhorfið hefur borið í sér. Þau
afrek í listum sem ég nefndi eru
eins og öldufaldar sem rísa upp
af djúpi þeirra tilfinninga, þeirrar
andlegu reynslu, sem á bak við
er.“
Oft heyrir maður sagt að
listamenn séu í rauninni að
halda sköpunarverki Guðs
áfram, séu eins konar verkfæri
Hans. Hver erþín skoðun á því?
„Mér fínnst þetta merkilegt
sjónarmið. Ég get nú ekki talað
úr hópi listamanna í neinum skiln-
ingi, en mér skilst að engin list
verði til og að engin list verð-
skuldi að heita því nafni, nema
sú sem skapast fyrir samleik
þrauta og gleði. Kannski er það
eitt af leyndarmálum sjálfrar
sköpunarinnar, frá upphafi og
áfram alla tíð, að þar er þraut og
fögnuður í samleik. Ef til vill
skynjar sál listamannsins eitthvað
meira af þessum leyndardómi en
við hin.“
Eru einhver skil milli kirkju-
legrar listar og veraldlegrar
listar?
„Já, mig langar nú til að spyija