Morgunblaðið - 23.04.1988, Qupperneq 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. APRÍL 1988
Mitteirand og Chirac berj
ast um forsetaembættið
París, frá Steingrimi Sigurgeirssyni, blaðamanni Morgunblaðsins.
ÞÓTT frambjóðendur í fyrri umferð frönsku forsetakosninganna á
morgun séu samtals níu er hin raunverulega barátta einungis milli
Þr>8T83a þeirra: Francois Mitterrands, Frakklandsforseta, Jacques
Chiracs, forsætisráðherra, og Raymonds Barre, fyrrverandi forsætis-
ráðherra. Aðrir frambjóðendur hafa stuðning 0—5% kjósenda er frá
er talinn öfgamaðurinn Jean-Marie Le Pen sem gæti fengið allt að
rúmlega 10% atkvæða. Þeir tveir frambjóðendur sem flest atkvæði fá
í fyrri umferðinni takast síðan á í síðari umferðinni sem fram fer
tveimur vikurn síðar, sunnudaginn 8. maí.
Francois Mitterrand er öruggur sósíalistar eru sterkir fyrir. Einnig
um að komast áfram í síðari um-
ferðina og spennan er því í kringum
hægrimennina tvo þá Chirac og
Barre. Þeir leggja báðir mikla
áherslu á að sá þeirra sem gengur
með sigur af hólmi hljóti fullan
stuðning hins 8. maí. Kosningalið
þeirra hafa samvinnu um dreifingu
áróðurs, sér í lagi í borgum þar sem
má nefna að í París hefur verið sett
á laggimar sameiginleg kosninga-
skrifstofa sem sá þeirra fær til af-
nota er vinnur fyrri umferðina.
Lítill málefnaágreiningur
Þegar spurt er um muninn á Barre
og Chirac verður oftast lítið um svör.
PLO og Sýrlend-
ingar ná sáttum
Damaskus, Reuter.
LEIÐTOGAR Palestínumanna til-
kynntu í gær að sættir hefðu náðst
milli Frelsissamtaka Palestínu,
PLO, og Sýrlendinga. Yasser Ara-
fat leiðtogi PLO, sem rekinn var
frá Sýrlandi fyrir fimm árum,
mun bráðlega fara til Sýrlands til
að innsigla sættirnar.
Morðið á Khalil al-Wasir öðrum
valdamesta leiðtoga Frelsissamtaka
Palestínumanna í Túnis síðastliðinn
laugardag, sem talið er að hafí verið
framið af ísrelskri aftökusveit, hefur
orðið til þess að tveir höfuðandstæð-
ingar ísraelsmanna hafa náð sáttum.
al-Wazir var grafinn skammt frá
Damaskus í Sýrlandi á miðvikudag.
Þó Arafat hafí ekki verið viðstaddur
útförina varð hún tilefni leynilegra
viðræðna PLO og Sýrlendinga með
milligöngu Alsírbúa. Zaanoun sagði
að Arafat myndi bráðlega halda til
Sýrlands til viðræðna við Hafez al-
Assad forseta.
Flestir leiðtogar PLO og meðlimir
í Fatah voru viðstaddir fund með
varaforseta Sýrlands, Abdel-Halim
Khaddam, á fimmtudag. Talsmenn
PLO sögðu að að Arafat hefði ákveð-
ið að mæta ekki til fundarins í Dam-
askus eftir að ljóst var að ekki væri
öruggt að hann myndi hitta al-Assad
forseta. í staðinn átti Arafat fund
Reuter
Yasser Arafat hitti Muammar
Gaddafi að máli í Trípólí á
fimmtudag og var myndin tekin
við upphaf viðræðna þeirra.
með Muammar Gaddafí Líbýuleið-
toga, sem hann hefur ekki hitt síðan
1982.
Málefnalega er hann lítill sem eng-
inn. Hann felst í mismunandi per-
sónuleikum og blæbrigðamun.
Chirac er yngri og meðvitaðri um
tískusveiflur. Sterkasta vígi hans er
París, þar sem hann er borgarstjóri.
Kosningabarátta Barre, sem kemur
frá Lyon, hefur ekki sama hraða og
barátta Chiracs. Barre reynir að
koma boðskap sínum á framfæri í
löngum ræðum þar sem hann skýrir
efnahagsstefnu sína. Barre hefur
verið líkt við skjaldböku en Chirac
við héra, líkt og í dæmisögunni.
Spumingin er hvor kemur fyrst í
mark.
Ágreiningsefni á borð við kosn-
ingarétt innflytjenda, sem Mitter-
rand er fylgjandi, hafa verið fyrir-
ferðarmikil í kosningabaráttunni
undanfamar vikur en minna verið
rætt um stærri málefni. Mitterrand,
Chirac og Barre hafa allir iagt mesta
áherslu á aðlögunina að innri mark-
aði EB 1992. I því máli sést kannski
best sá blæbrigðamunur sem er á
milli Chiracs og Barre. Báðir leggja
þeir áherslu á að allt sem verði gert
sé í samræmi við annað sem gerist
innan EB. Chirac vill aftur á móti
stefna að því að Frakkland verði
forystuþjóðin innan bandalagsins á
meðan Barre leggur áherslu á sam-
vinnu EB-ríkjanna í samkeppninni
við Bandaríkin og Japan.
Aukaatriði í brennidepli
Umræðan fyrir kosningamar hef-
ur að miklu leyti snúist um aukaat-
riði í stað aðalatriða. Það hefur enda
torveldað alla umræðu að Mitterrand
hefur ekki sett fram nein áþreifanleg
stefnumið. Hann hefur undanfama
daga rætt mest um það hvemig fyr-
irkomulagið eigi að vera á sjónvarps-
þættinum með frambjóðendunum
tveimur í síðari umferðinni. Upphaf-
lega tók hann dræmt í þátttöku í
slíkum umræðuþætti en segist nú
vilja hafa hann 28. apríl næstkom-
andi. Chirac segir það vera óheppi-
lega dagsetningu og mun líklega
ekki sætta sig við hana. Barre sagði
hins vegar á 12.000 manna fundi í
borginni Lille sl. fimmtudagskvöld
að þessi deila Chiracs og Mitterrands
kæmi sér spánskt fyrir sjónir þar
sem úrslit úr fyrri umferðinni lægju
ekki enn fyrir.
Mitterrand hefur einnig orðið
tíðrætt um það hversu „persónuleg-
ir“ keppinautar hans gerast í gagn-
rýninni á hendur honum og á þá við
þá umræðu sem orðið hefur um
háan aldur hans en Mitterrand yrði
78 í lok nýs kjörtímabils. Umræða
um aldur frambjóðenda er þó ekkert
einsdæmi í frönskum forsetakosn-
ingum því árið 1965 sagði frambjóð-
andi sósíalista gegn de Gaulle, hers-
höfðingja, að 75 ára gamall maður
Francois Mitterrand Reuter
Jacques Chirac Reuter
gæti „ekki stjórnað landinu á full-
nægjandi hátt“. Þess má geta að
þessi frambjóðandi sósíalista 1965
var sá sami og nú, nefnilega Fran-
cois Mitterrand.
Þingkosningarnar í Danmörku:
Bretar fresta herskipaheim-
sóknum fram vfir kosninarar
„_«/ ö
Kaupmannahöfn, Reuter.
BRETAR tilkynntu í gær að ferð-
um herskipa til Danmerkur yrði
frestað fram yfir þingkosningar
sem fram fara í Danmörku 10.
maí. Þing var rofið í Danmörku
á þriðjudag eftir að þingsálykt-
unartillaga stjórnarandstæðinga
um að stefna Dana varðandi
kjarnorkuvopn á dönsku land-
svæði á friðartímum verði árétt-
uð í orðsendingu til skipstjóra
herskipa sem koma til hafnar i
Danmörku var samþykkt.
Tilkynningunni, sem kom frá
breska sendiráðinu í Kaupmanna-
höfn, fylgdi yfirlýsing frá Margaret
Thatcher, forsætisráðherra Bret-
lands, þar sem hún segir þingsá-
lyktunina geta haft alvarlegar af-
leiðingar fyrir stefnu NATO.
Sex bresk herskip áttu að fara
til Danmerkur fyrir 10. maí, meðal
annars áttu tvö skip að koma til
Danmerkur 5. maí til að minnast
dagsins sem Bretar bundu enda á
fímm ára hersetu Þjóðveija í Dan-
mörku árið 1945. Bretar og Banda-
ríkjamenn hafa varað við afleiðing-
um þingsályktunartillögunnar
vegna þess að hún brýtur í bága
við stefnu NATO um að láta ekki
í té upplýsingar um kjarnavopn.
Skoðanakannanir í Danmörku
sýna að stjómarflokkamir vinna á.
í skoðanakönnun sem birt var í
dagblaðinu Barsen á fimmtudag
kemur fram að stjórn Schlúters
hefur aukið fylgi sitt og fengi sam-
kvæmt könnuninni þrem þingsæt-
um meira en hún hafði fyrir. í skoð-
anakönnun sem birtist í Jyllands
Posten í gær hafa stjómarflokkam-
ir 55% atkvæða á móti 44% stjóm-
arandstöðuflokkanna.
Gíslarnir snúa heim:
Blómaregn og sverð-
dans í Kuwaitborg
Kuwait, Reuter.
MIKIL gleði ríkti í Kuwait á
fimmtudagskvöld þegar 29
manns sneru heim eftir 15 daga
á valdi kaldrifjaðra flugræn-
ingja. „Velkominn heim besti
pabbi i heimi,“ sagði á borða sem
blasti við flugstjóranum, Subhi
Naim Youssef, þegar hann kom
heim til eiginkonu og fjögurra
barna. Vinir og nágrannar söfn-
uðust saman í götunni og slátr-
uðu lambi til að bjóða flugsljór-
ann velkominn í samræmi við
ævafomar hefðir araba.
Gíslamir fyrrverandi, 29 talsins,
brutust heim á leið frá flugvelli
Kuwaitborgar í gegnum gífurlegt
mannhaf sem fagnaði þeim. Skáta-
stúlkur böðuðu fólkið í blómaregni,
hvítum dúfum var sleppt til heiðurs
þeim og Sheikh Jaber al-Ahmed
al-Sabah, fursti af Kuwait, heilsaði
hveijum og einum innilega. Við
þjóðveginn frá flugvellinum stóðu
þúsundir manna og veifuðu kúv-
æska fánanum. Ungir menn brugðu
sér upp á vélarhlífar bifreiða sinna
og dönsuðu arabískan sverðdans.
í útvarpi og sjónvarpi var bein
lýsing á heimkomunni. Stórfyrir-
tæki, hótel, skólar og aðrar stofnan-
ir keyptu pláss í dagblöðum fyrir
hamingjuóskir til furstans og for-
sætisráðherrans vegna frelsunar
gíslanna. „Sólin skín að nýju,“ sagði
í leiðara Kuwait Times.
Einn gíslanna fyrrverandi, Zaid
Bahheet al-Ragm, lét það verða sitt
fyrsta verk að heimsækja föður sinn
á sjúkrahús en hann hafði lagst
veikur við ótíðindin um flugránið.
„Hann faðmaði mig innilega. Hann
hafði ekki búist við að sjá mig aft-
ur,“ sagði Zaid við fréttamenn.
Eid al-Azmi aðstoðarflugmaður
sagði að flugræningjarnir hefðu
boðið tveimur systrum úr furstafjöl-
skyldunni, þeim Ibtisaam og An-
waar Khaled al-Sabah frelsi í Mas-
had í íran. „Þær höfnuðu því og
Reuter
Onnur systranna úr furstafjöl-
skyldunni gat ekki leynt gleði
sinni þegar hún hélt heimleiðis á
fimmtudag frá flugvellinum í
Algeirsborg. 15 sólarhringa mar-
tröð á valdi flugræningja var
lokið.
Reuter
Subhi Naim Yossef flugstjóri i faðmi fjölskyldunnar. Þegar hei
var komið beið hans borði sem á stóð: „Velkominn heim besti pab
í heimi!"
sögðu að þær myndu ekki fara frá
borði fyrr en öllum gíslunum yrði
sleppt," sagði Eid al-Azmi. Fram
hefur komið að ræningjarnir voru
óvenju kurteisir við systumar og
leyfðu þeim að sitja með óbundnar
hendur á meðan hendur karlmann-
anna voru bundnar með plastólum.
Áhöfnin hefur borið til baka
fréttir um að einn flugræningjanna
hafí flogið ,vélinni er hún hnitaði
hringi yfír flugvellinum í Beirút:
„Flugstjórinn var við stjómvölinn
allan tímann og við hefðum fyir
látið líf okkar en að leyfa öðrun
að stjórna flugvélinni á meðan far
þegamir væru um borð," sagé
Ayed al-Shumailan, flugvirki vélar
innar.
Gíslamir fyrrverandi segja a
ræningjamir hafí sagt þeim frá þ\
þegar Ramadan, hinn helgi mánuð
ur múhameðstrúarmanna hófsi
Gíslamir virtu hefðir múslíma o,
mötuðust ekki milli sólarupprása
og sólseturs en ræningjamir fóst
uðu að sögn ekki.