Morgunblaðið - 23.04.1988, Síða 45
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. APRÍL 1988
45
Þjóðbjöm Jóhannsson,
Brekkubraut 15.
Stúlkur:
Anna Björk Nikulásdóttir,
Vogabraut 10.
Amfríður Sólrún Valdimarsdóttir,
Vogabraut 54.
Ása Katrín Hjartardóttir,
Espigrund 11.
Berglind Hrönn Ámadóttir,
Grenigmnd 46.
Bjamey Guðbjömsdóttir,
Sunnubraut 10.
Bjamey Rannveig Hinriksdóttir,
Esjubraut 17.
Brynhildur BjÖmsdóttir,
Stekkjarholti 3.
Svanfríður Oddgeirsdóttir,
Kirkjubraut 21.
píiínpgW'
í Kaupmannahöfn
FÆST
í BLAÐASÖLUNNI
ÁJÁRNBRAUTA-
STÖOINNI,
KASTRUPFLUGVELLI
OG Á RÁÐHÚSTORGI
stærð þessa óhugnanlega vanda-
máls í þessari heimsálfu.
Ég minni einnig á að skv. skýrsl-
um Amnesty-samtakanna þá em
þessi tvö ríki, Kúba og Nicaraqua,
með sérstöðu í mannréttindamálum
miðað við nágrannaríkin þar
vestra. En hér kemur líka fleira til.
Það er ekki sama hvemig sagt
er frá mannréttindabroti eða ein-
hveiju öðm fréttnæmu efni yfír-
leitt. Sitthvað er frétt og frétt. Frétt
á forsíðu er allt annað en frétt sömu
lengdar aftarlega í blaðinu inni á
milli og undir flenniauglýsingum.
Slikar fréttir em ekki sambærileg-
ar. En samt getur ritstjóri blaðsins
sagst hafa greint frá báðum atvik-
unum í fréttum í jafnlöngu máli.
Og er á sinn sérstaka hátt að segja
satt þrátt fyrir allt. En samt.
Hinar átta mismunandi
aðferðir til að
sortera fréttir
í pólitískri eða bara annarri sort-
eringu frétta og aðsendra greina
er hægt á mjög margan hátt að
mismuna efni. Allt frá því að um
95% lesenda blaðsins lesi fréttina
og niður f að innan við 5% lesi hana
að nokkm gagni. Og koma þar
margar aðferðir til.
Nokkur algengustu brögðin í
þessari mismunun em:
1. Staðsetning fréttar.
Sitthvað er forsíðufrétt eða inn-
frétt undir t.d. auglýsingu aftarlega
í blaðinu.
2. SjónarhóU fréttar.
Sjónarhóll atburða getur verið
næsta misjafn. Fréttum af verka-
manni sem sagt er upp störfum er
hægt að gera ótrúlega ólík skil.
Eitt fréttablaðið gæti t.d. nánast
aðeins sagt frá sjónarhóli vinnuveit-
andans í málinu og látið þar við
sitja. Annað blað gæti fýrst og
fremst rætt málið við þolandann
og fengið fréttir hjá honum af at-
burðinum sem auðvitað liggur bein-
ast við.
ÁRBÆJARPRESTAKALL: Barna-
samkoma í Árbæjarkirkju sunnu-
dag kl. 10.30 árdegis. Guðs-
þjónusta í Árbæjarkirkju kl. 14.
Ferming og altarisganga. Organ-
leikari Jón Mýrdal. Sr. Guðmund-
ur Þorsteinsson.
ÁSKIRKJA: Guðsþjónusta kl. 14.
Aðalsafnaðarfundur að lokinni
messu. Sr. Árni Bergur Sigur-
björnsson.
BREIÐHOLTSKIRKJA: Guðs-
þjónusta kl. 11. (Ath. breyttan
messutíma.) Organisti Daníel
Jónasson. Sr. Gísli Jónasson.
BÚSTAÐAKIRKJA: Barnasam-
koma kl. 11.00. Síðasta barna-
samkoma vetrarstarfsins. Boðið
upp á hressingu í safnaðarheimil-
inu á eftir. Elín Anna Antons-
dóttir og Guðrún Ebba Ólafs-
dóttir. Guðsþjónusta kl. 14. Org-
anisti Jónas Þórir. Æskulýðs-
fundur þriðjudagskvöld. Félags-
starf aldraðra miðvikudagseftir-
miðdag. Sr. Ólafur Skúlason.
DIGRANESPRESTAKALL.
Barnasamkoma í safnaðarheimil-
inu við Bjarnhólastíg kl. 11. Sr.
Þorbergur Kristjánsson.
DÓMKIRKJAN: Messa kl. 11.
Orgelleikur í 20 mín. fyrir mess-
una. Sr. Hjalti Guðmundsson.
ELLIHEIMILIÐ Grund: Guðs-
þjónusta kl. 10. Sr. Árelíus Níels-
son.
FELLA- OG HÓLAKIRKJA:
Barnasamkoma kl. 11. Ragn-
heiður Sverrisdóttir. Ferming og
altarisganga kl. 14. Prestur sr.
Guðmundur Karl Ágústsson.
Organisti Guðný Margrót Magn-
úsdóttir. Mánudag: Fundur í
æskulýðsfélaginu kl. 20.30. Mið-
vikudag: Guðsþjónusta með alt-
arisgöngu kl. 20. Sóknarprestar.
FRÍKIRKJAN í Reykjavík: Barna-
guðsþjónusta kl. 11. Guðspjallið
í myndum, smábarnasöngvar og
barnasálmar. Afmælisbörn boðin
sérstaklega velkomin. Við píanó-
ið Pavel Smid. Sr. Gunnar Björns-
son.
GRENSÁSKIRKJA: Messa með
altarisgöngu kl. 11. (Ath. breytt-
an tíma.) Organisti Árni Arin-
bjarnarson. Sr. Guðmundur Örn
Ragnarsson.
HALLGRÍMSKIRKJA: Barnasam-
koma og messa kl. 11. Sr. Ragn-
ar Fjalar Lárusson. Tónleikar
Listvinafélags Hallgrímskirkju kl.
17. Hörður Áskelsson leikur og
kynnir öll orgelverk Nikolaus
Bruhns. Aðalfundur Listvinafé-
lagsins kl. 18.00 í safnaðar-
heimilinu. Þriðjudag: Fyrirbæna-
guðsþjónusta kl. 10.30 — Beðiö
fyrir sjúkum. Fimmtudag: Opið
hús fyrir aldraða kl. 14.30.
LANDSPÍTALINN: Messa kl. 10.
Sr. Jón Bjarman.
HÁTEIGSKIRKJA: Morgun-
messa kl. 10. Sr. Arngrímur Jóns-
son. Barnaguðsþjónusta kl. 11.
Messa kl. 14. Sr. Tómas Sveins-
son. Organisti Orthulf Prunner.
HJALLAPRESTAKALL í Kópa-
vogi: Fermingarguðsþjónusta kl.
10.30 og 14 í Kópavogskirkju.
Kirkjukórar Hjallasóknar og
Kópavogskirkju syngja. Organisti
Gunnar Gunnarsson. Sr. Kristján
Einar Þorvarðarson.
KÁRSNESPRESTAKALL. Barna-
guðsþjónusta í safnaðarheimil-
inu Borgum kl. 11 árdegis. For-
eldrar og forsvarsménn barna
eru hvattir til að koma með þeim
til guðsþjónustunnar. Sóknar-
nefndin.
LANGHOLTSKIRKJA: Kirkja
Guðbrands biskups. Óskastund
barnanna kl. 11. Söngur — sögur
— myndir. Þórhallur Heimisson
og Jón Stefánsson sjá um stund-
ina. Guðsþjónusta kl. 14. Prestur
sr. Sig. Haukur Guðjónsson. Org-
anisti Jón Stefánsson. Sóknar-
nefndin.
LAUGARNESPRESTAKALL:
Laugardag: Guðsþjónusta í Há-
túni 10b, 9. hæð, kl. 11. Sunnu-
dag: Messa kl. 11. Aðalsafnaðar-
fundur verður strax að lokinni
messu í kjallarasal kirkjunnar.
Venjuleg aðalfundarstörf. Sókn-
arprestur.
NESKIRKJA: Laugardag: Æsku-
lýðsfundur fyrir 11 —12 ára kl. 13.
Samverustund aldraðra kl. 15.
Samúel Ólafsson segir frá dvöl
sinni í Afríku í máli og myndum.
Börn úr Tónskóla Sigursveins
flytja tónlist. Sunnudag: Barna-
samkoma kl. 11. Munið kirkju-
bílinn. Messa kl. 14. Orgel- og
kórstjórn Reynir Jónasson. Aðal-
safnaðarfundur Nessóknar að
lokinni messu. Guðmundur
Óskar Ólafsson. Þriðjudag og
fimmtudag: Opið hús fyrir aldr-
aða kl. 13—17. Miðvikudag: Fyr-
irbænamessa kl. 18.20. Guð-
mundur Óskar Ólafsson.
SELJAKIRKJA: Guðsþjónusta kl.
14. Einsöngur: Anna Sólveig
Árnadóttir. Helgileikur, kórsöng-
ur. Að lokinni guðsþjónustu er
kökubasar Kvenfélags Seljasókn-
ar. Kaffisopi í safnaðarsalnum.
Sóknarprestur.
SELTJARNARNESKIRKJA:
Barnaguðsþjónusta kl. 11. Eirný
og Solveig Lára. Guðsþjónusta
kl. 14. Mánudag: Æskulýðsfund-
ur kl. 20.30. Þriðjudag: Opið hús
fyrir 10—12 ára kl. 17.30. Aðal-
safnaðarfundur verður nk. mið-
vikudagskvöld, 27. þ.m., kl.
20.30 í kirkjunni. Sumarferðalag
barnastarfsins verður laugardag-
inn 30. apríl. Farið verður frá
kirkjunni kl. 13. Sóknarprestur.
HVITASUNNUKIRKJAN Ffla-
delfía: Sunnudagaskóli kl. 10.30.
Almenn guðsþjónusta kl. 20.
Ræðumaður Sam Daniel Glad.
KFUM & KFUK: Samkoma á
Amtmannsstíg 2B kl. 20.30. Upp-
hafsorð Helgi Elíasson. Ræðu-
maður sr. Jón Dalbú Hróbjarts-
son.
GARÐAKIRKJA: Guðsþjónusta
kl. 11. Skólakór Garðabæjar og
nemendur Tónlistarskólans taka
þátt í athöfninni. Stjórnandi Guð-
finna Ólafsdóttir. Organisti
Þröstur Eiríksson. Sr. Bragi Frið-
riksson.
GRINDAVÍKURKIRKJA: Messa
kl. 11. Ath. breyttan messutíma.
Nk. þriðjudag: Bænasamkoma
kl. 20.30. Kaffi og umræður að
henni lokinni. Sr. Örn Bárður
Jónsson.
ÚTSKÁLAKIRKJA: Síðasti
sunnudagaskólinn fyrir sumarið
verður í kirkjunni kl. 11. Veitt
verða verðlaun fyrir mætingu í
vetur. Sr. Hjörtur Magni Jóhann-
esson.
HVALSNESKIRKJA: Síðasti
sunnudagaskólinn fyrir sumariö
verður í grunnskólanum í Sand-
gerði kl. 14. Veitt verða verðlaun
fyrir mætingu í vetur. Sr. Hjörtur
Magni Jóhannesson.
MOSFELLSPRESTAKALL:
Lágafellskirkja. Messa kl. 11.
Ath. breyttan messutíma. Sókn-
arprestur.
LANGHOLTSKIRKJA: Óska-
stund barnanna verður í Hvera-
gerðiskirkju. Guðsþjónusta í
Langholtskirkju kl. 14. Prestur
sr. Sigurður Haukur Guðjónsson.
Organisti Þóra Guömundsdóttir.
Sóknarnefndin.
HJÁLPRÆÐISHERINN: Hjálp-
ræðissamkoma kl. 17. Majorarn-
ir Dóra M. Jónasdóttir og Ernst
Olson stjórna og tala.
HAFNARFJARÐARKIRKJA:
Sunnudagaskóli kl. 10.30. Guðs-
þjónusta kl. 14. Organisti Helgi
Bragason. Sr. Gunnþór Ingason.
AKRANESKIRKJA: Fermingar-
guðsþjónustur kl. 10.30 og kl.
14. Altarisganga fyrir fermingar-
börnin og aðstandendur þeirra
mánudagskvöld, 25. apríl, kl.
19.30. Sr. Björn Jónsson.
Athugasemd í útvarpsmála-
dálk Olafs M. Jóhannessonar
3. Fyrirsagnir frétta og stærð
þeirra.
Algengt er að „fæla“ flesta les-
endur frá freft með nánast merk-
ingarlítilli og innihaldslausri fyrir-
sögn. Ásamt því að hafa þær litlar
og lítt ásjálegar.
4. Millifyrirsagnir frétta.
Þær geta haft gífurlega mikið
að segja varðandi efnisinnihald og
niðurröðun efnis fyrir lesendur og
dregið þá að áhugaverðu efni.
5. Undir- og yfirfyrirsagnir í
fréttum.
Oftast hafa þær mjög mikið að
segja um hvemig fréttin og inni-
hald hennar leggst í lesandann. Og
oftar en ekki ein aðalkynning á
innihaldi fréttarinnar.
6. Myndir eða teikningar með
fréttinni og textar með þeim.
Myndir og góðar útskýringar
með þeim geta haft ótrúlega mikið
aðdráttarafl. Einkum vegna aukins
upplýsingagildis og meira lifandi
og persónulegri blæ frásagnarinn-
ar.
7. Nálægt efni.
í ljós hefur komið í rannsóknum
á lestri blaða að margir lesendur
virðast festast við eitthvert ákveðið
eftii á hverri opnu og líta á hið
mest „gimilegasta" efni fyrst, og
oft síðast einnig. Annað efni og
greinar á sömu opnu mæta oftar
en ekki afgangi. Menn verða að
hafa hraðann á eigi þeir að komast
yfir þessar 96 síður sem Mogginn
oft er. Ég minni aðeins á sem dæmi
að Mogginn var 168 síður þann 31.
mars sl. og menn verða að vera í
háa drifínu að fletta eigi þeir að
komast á kristilegum tíma í gegnum
þessa biblíu á annað borð.
Greinar sem ekki fást birtar.
Áhrifaríkast í öllum þessum
dilkadrætti er auðvitað að birta ein-
faldlega aldrei greinina eða fréttina
sem er óhagstæð eða óvinveitt ein-
hveijum tilteknum hagsmunum eða
vinveittum aðilum. Þessi leið er þó
held ég fremur sjaldan farin núorð-
ið á íslandi.
Meira aðhald lesenda
erþörf
Auðvitað er það opinbert leynd-
armál að öll íslensk blöð stunda
heilmikla sorteringu af þessu tagi.
Og því alvarlegra er það sem blöðin
eru stærri og áhrifameiri eins og
Mogginn íslenski er.
Það atriði er tvímælalaust gagn-
rýnisvert og ættu allir „neytendur"
Moggans sem og annarra íslenskra
ijölmiðla að gera þá skýlausu kröfu
til ijölmiðla að dregið verði enn
frekar úr þessari sorteringu. Und-
anbragðalaust þó þegar mannrétt-
indi og mannréttindabrot eru til
umfjöllunar.
Amnesty-bréfaskrif
Matthíasar Moggaritstj óra
eruþóeinstök
Þó að ég hafí staðfesta vitneskju
um að skáldið og húmanistinn Matt-
hías Moggaritstjóri hafi verið með
allra duglegustu mönnum í að-
finnslum og bréfaskrifum með
Amnesty Intemational-samtökun-
um til flestra harðstjóra og kúgara
heimsins, s.s. í Guatemala, E1
Salvador, Kína og Sovét. fyrir hönd
hinna gleymdu samviskufanga, að
ógleumdum bréfaskriftunum til
hinna sérstöku vina Bandaríkjanna,
þeirra Augusto Pinocheth í Chila
og Alfredo Stroessner í Paraquay,
þá er það samt ekki nóg.
Það sem skiptir höfuðmáli hér
er það sem í Mogganum stendur
um mannréttindin og áhrifamátt
þess á lesendur blaðsins.
Ég skora því á ykkur, Styrmir
og Matthías, að gera enn betur í
að milda blaðið því ykkur hefur
annars tekist það mjög vel í saman-
burði við hin gömlu eggvopn sem
barist var með hér fyrr á öldinni.
Höfundur er nemi í Háskóla ís-
lands, fyrrverandi vagnstjóri SVR
og meðiimur ÍHvala vinafélaginu.
eftirBjörnS.
Stefánsson
I pistlinum þriðjudaginn 19. þ.m.
er athugsemd, sem hefst þannig:
„Bjöm S. Stefánsson ritaði í síðustu
Lesbók grein er hann nefndi: Eru
íslenzk heimili orðin að enskumæl-
andi bíósölum?"
Það var reyndar ritstjómin, sem
nefndi greinina svo. Nafn mitt var
„Tungumálagáfur . íslendinga".
Mergurinn málsins væri nefnilega
sá, að íslendingar yrðu eins og aðr-
ar fullveðja þjóðir að nota þjóð-
tunguna á öllum sviðum, þ. á m. í
daglegu afþreyingarefni, og kallast
það varla einangmnarstefria.
Tungumálagáfur íslendinga væru
varla svo miklu meiri en annarra
þjóða, að þeir kæmust hjá því, ef
þeir ætluðu að ná valdi á máli þjóð-
arinnar.
Ég talaði um óvita sem andstæðu
fullorðinna (Þá er svo komið, að
íslenzka þykir ekki hæfa í sjónvarpi
fullorðna fólksins, heldur aðeins
handa óvitunum). Em þar um eftir-
farandi orð OMJ: „Látum liggja á
milli hluta það viðhorf til bama er
birtist í fyngreindri beitingu óvita-
hugtaksins." Óvitahugtakið er vita-
skuld notað þama í þeirri merk-
ingu, sem skilgreind er svo í orða-
bók Sigfúsar Blöndals: „spædt
Bam, hvis Forstand endnu ikke er
udviklet". Ástæðulaust er að láta
þá merkingu liggja á milli hluta.
Höfundur er búnaðarhagfræðing-
ur.
p m [*&!&
MetsöluUad á hvetjum degi! |