Morgunblaðið - 17.09.1988, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. SEPTEMBER 1988
Fundur Framsóknarmanna í Reykjavík:
Getum ekkí látið bjóða
okkur þetta lengur
KRAFA um stjórnarslit var sam-
tónn fundar F ramsóknarfélags
Reykjavíkur, sem haldinn var
síðastliðið fimmtudagskvöld. Á
fundinum flutti Guðmundur G.
Þórarinsson, þingmaður Fram-
sóknarflokks í Reykjavík, fram-
sögnerindi og rakti sögu stjórn-
arsamstarfsins og gerði grein
fyrir þeim tillögum sem fram
hafa komið um lausn efnahags-
vandans. Guðmundur gagnrýndi
tillögur samstarfsflokkanna,
einkum Sjálfstæðismanna. Aðrir
fundarmenn sem tóku til máls
voru öllu harðorðari og kröfðust
allir stjórnarslita. Þeir gagn-
rýndu harðlega Sjálfstæðismenn
og þátt þeirra i stjórnarsamstarf-
inu, sér í lagi beindu þeir spjótum
sínum að Þorsteini Pálssyni og
Davíð Oddssyni.
Guðmundur G. Þórarinsson rakti
í framsöguerindi sínu sögu ríkis-
stjómar Þorsteins Pálssonar, eink-
um hvað varðar efnahagsmál. Hann
gagmýndi mjög efnahagsstefnu
stjómarinnar, sér í lagi fastgengis-
stefnu. Hana sagði Guðmundur
vera runna undan rifjum Sjálfstæð-
ismanna og hafa í för með sér mikla
tilfærslu fjármuna frá útflutnings-
atvinnuvegunum til verslunar og
þjónustu. „Ég held að Framsóknar-
menn geti ekki tekið áhættuna af
þessari stefnu, ekki borið ábyrgð á
henni, og þess vegna er það sem
óróleikinn hefur verið af hálfu
Framsóknarmanna í ríkisstjóm að
undanfomu. Menn hafa freistað
þess að breyta þessu og alltaf hefur
legið i loftinu að menn gætu náð
samkomulagi um aðgerðir til þess
að snúa þessari þróun við. Nú er
sjálfsagt úrslitapunktur."
Engir peningar til að
millifæra
Guðmundur gagnrýndi síðan
Sjálfstæðismenn, einkum forsætis-
ráðherra, fyrir hringlandahátt í til-
lögum tií lausnar efnahagsvandan-
um um leið og hann rakti innihald
þeirra tillagna sem fram hafa kom-
ið. Hann útskýrði síðan tillögur
Framsóknarmanna og gerði sér-
staka grein fyrir ástæðum þess, að
þeir leggja til aukna skattheimtu.
„í fyrsta lagi höfum við enga pen-
inga til að millifæra," sagði hann
og að þeirra yrði því að afla innan-
lands, en ekki með erlendum lántök-
um eins og hann sagði Sjálfstæðis-
menn vilja. „Ég verð að játa það
að ég er alveg undrandi á að sæmi-
lega viti bomum mönnum skuli
detta það í hug, að fara þá leið,“
sagði Guðmundur. Hann sagði hina
ríkisstjómarflokkana vilja mismuna
útflutningsatvinnuvegunum með
sfnum tillögum, en Framsóknar-
menn vildu gera öllum jafnt undir
höfði. Guðmundur gagnrýndi síðan
Davíð Oddsson borgarstjóra Reyk-
víkinga harðlega fyrir viðbrögð
hans við tillögum Framsóknar-
manna. Kallaði Guðmundur um-
mæli Davíðs „fráleit og hlægileg."
Ráðleysi
í lok ræðu sinnar beindi Guð-
mundur spjótum sínum einkum að
Þorsteini Pálssyni, sagði forystu
hans í Sjálfstæðisflokki og ríkis-
stjóm einkennast af ráðleysi. Hann
lauk máli sínu með því að ræða um
hugsanlegar kosningar og sagði
sýnt að hinir flokkamir þyrðu ekki
í kosningar nú. Formaður Alþyðu-
flokksins félli í Reykjavík og ekki
blési byrlega fyrir forsætisráðherra.
Framsóknarmenn vildu hins vegar
ekki kosningar vegna stöðunnar í
efnahagsmálunum, sem ekki þyldi
óvissuástand sem kosningum
fylgdi.
Að lokinni framsöguræðu Guð-
mundar G. Þórarinssonar vom al-
mennar umræður. Tíu fundargestir
tóku til máls og ræddu að mestu
efnahagsmálin, auk þess sem í
máli þeirra allra kom fram krafa
um stjómarslit og kosningar, hörð
gagmýni á Sjálfstæðismenn og
mikil hneykslun á ummælum
Davíðs Oddssonar um tillögur
Framsóknarmanna.
Ábyrgðin Sjálfstæðismanna
Flestir 'sem tóku til máls létu í
ljósi nokkra undrun á því, að nú, í
því góðæri sem þeir sögðu vera
þrátt fyrir allt, væru útflutningsat-
vinnuvegimir í vandræðum. Þeir
kenndu um efnahagsstjóm undan-
farinna ára sem þeir sögðu Sjálf-
stæðismenn bera ábyrgð á. Ölafur
Jónsson sagði að niðurfærsluleiðin
eins og Framsóknarmenn vildu fara
hana hefði verið besta leiðin út úr
vandanum, en Þorsteinn Pálsson
hefði eyðilagt hana með því að
leggja ofuráherslu á launalækkun-
arhlið hennar. „Ég held að þjóðin
verði að þola það, þó að það taki
nokkrar vikur, að skipta um stjóm,"
sagði Ólafur.
Pólitísk kreppa
Gissur Pétursson minnti á and-
stöðu samtaka ungra Framsóknar-
manna við ríkisstjómina. „Ályktun
okkar hún fjallar raunverulega um
liðleskju Þorsteins Pálssonar við
stjóm efnahagsmála,“ sagði Gissur.
„Hér er pólitísk kreppa og hún verð-
ur ekki leyst með öðm en að losa
þennan flokk út úr landsstjóminni,"
hélt Gissur áfram og talaði um
Sjálfstæðisflokk. Hann sagði enn-
fremur að Framsóknarmenn hefðu
átt að ganga út úr stjómarsam-
starfinu í fyrri viku, þá hafí verið
besta tækifærið til þess, þegar nið-
urfærslunni var hafnað. Gissur
gagnrýndi mjög efnahagsmálatil-
lögúr þær sem fram hafa komið og
sagði Framsóknarmenn eina vera
„Klettinn í hafinu" með skynsam-
íegar tillögur. Hann gagnrýndi
ummæli Davíðs Oddssonar harðlega
og sagði: „Ef borgarstjórinn biðst
ekki afsökunar á þessum ummælum
í garð okkar Framsóknarmanna,
þá má hann hundur heita.“ Gissur
lauk máli sínu með því að krefjast
stjómarslita.
Pétur Jónsson og Þorsteinn Ól-
afsson tóku til máls og lýstu báðir
þeirri skoðun, að Framsóknarmenn
ættu að slíta stjómarsamstarfinu.
Nú verður að sverfa til stáls
Halldór E. Sigurðsson, fyrrver-
andi ráðherra, sagði það einkenna
þessa ríkisstjóm, að akkúrat ekki
neitt væri gert. Halldór lýsti allri
ábyrgð á efnahagserfíðleikum á
hendur Þorsteini Pálssyni og kvað
hans tillögur til úrbóta vera þær
verstu. „Nú geta svona sæmdar-
menn, eins og forystumenn Fram-
sóknarflokksins, ekki látið bjóða sér
lengur, að það sé boðað að gera
Ríkisútvarpið:
Fréttastofan mótmælir
Búnaðarbankanum
FRÉTTASTJÓRI ríkisútvarpsins,
Kári Jónasson, hefur beðið Morg-
unblaðið að birta eftirfarandi:
Fréttastofa Utvarps vill taka fram
í tilefni af „leiðréttingu" Búnaðar-
bankans á fréttapistli í Kvöldfréttum
miðvikudaginn 14. sept. að fréttin
var unnin samkvæmt upplýsingum
Sigurðar G. Guðjónssonar, bústjóra,
og Þorvaldar Einarssonar, lögfræð-
ings hjá Búnaðarbankanum. Allt sem
sagt var í fréttinni var frá þeim
tveimur komið, þar á meðal upphæð
skuldar Víðis ess eff við Búnaðarban-
kann, sem bústjóri margstaðfesti í
viðtölum við fréttamann. Sama upp-
hæð var nefnd í Morgunblaðsfrétt í
vikunni, en af einhverjum ástæðum
hefur Búnaðarbankinn ekki séð
ástæðu til að leiðrétta Morgunblaðs-
fréttina. Til þess að lesendur Morg-
unblaðsins geti áttað sig á þessu
máli fer hér á eftir umræddur
fréttapistill:
„Heildarskuldir Víðis ess eff, sem
rak matvöruverslanir í Reylqavfk,
nema hátt í þijú hundruð milljónum
króna, en fyrirtækið hefur verið tek-
ið til gjaldþrotaskipta. Eignir fyrir-
tækisins eru hins vegar einungis
taldar nema tæplega þijátíu milljón-
um króna, eða um tíunda hluta skuld-
anna.
Á fyrsta skiptafundi þrotabúsins
voru samþykktar almennar kröfur
að fjárhæð rúmlega tvö hundruð og
tíu milljónir króna og forgangskröf-
ur, einkum vegna orlofs- og lífeyris-
sjóðsgreiðslna, fyrir rúmar sex millj-
ónir króna. Hins vegar hafnaði Sig-
urður G. Guðjónsson bústjóri meðal
annars kröfu Búnaðarbanka íslands
vegna yfirdráttar á hlaupareikningi
uppá rúmar fjörutíu og fjórar milljón-
ir króna vegna þess að hann taldi
skorta ffekari gögn, sem sýndu
hvemig skuldin væri til komin. Sig-
urður G. Guðjónsson segir ljóst að
um langvarandi óreiðu hafi verið að
ræða varðandi hlaupareikningsvið-
skiptin og ljóst sé að Víðir ess eff
skuldi Búnaðarbankanum, sem var
aðalviðskiptabanki fyrirtækisins,
hugsanlega um Qörutíu milljónir
króna. Sigurður segir að skuld Víðis
við Búnaðarbankann sé óneitanlega
mjög há, ekki síst þegar tillit sé tek-
ið til þess að fyrirtækið hafi ekki átt
meiri eignir en raun bar vitni. Þegar
forgangskröfur hafa verið greiddar
úr þrotabúi Víðis ess eff má gera ráð
fyrir að eftii verði um tuttugu og
fimm milljónir króna til að greiða
þær tvö hundruð og þijátíu til Jjör-
utíu milljónir sem eftir standa í al-
mennum kröfum. Þannig er ljóst að
aðeins um tíundi hluti almennra
krafna fæst greiddur úr þrotabúinu,
og Sigurður G. Guðjónsson búsljóri
segir ljóst að Búnaðarbankinn tapi
miklu á gjaldþroti Víðis, jafnvel tug-
um milljóna. Þorvaldur G. Einarsson,
lögfræðingur Búnaðarbankans, segir
hins vegar ekki fyrirsjáanlegt að
bankinn tapi miklu á þessu gjald-
þroti, þar sem þeir eigi meðal annars
endurkröfur á aðila sem tengist
gjaldþrotinu. Hann segir að þær
kröfur geti numið nokkrum milljón-
um króna. Þorvaldur segir ástæðu
þess hve Víðir ess eff hafi skuldað
Búnaðarbankanum mikið, þegar fyr-
irtækið var tekið til gjaldþrotaskipta,
meðal annars þá að bankinn hafi
fengið rangar upplýsingar um stöðu
fyrirtækisins. Bankinn hafi reynt að
hjálpa eigendum út úr rekstrar-
vanda, en þeir hafi ekki brugðist
nægilega skjótt við og því hafí farið
sem fór.“
Eins og lesendur sjá og bústjóri
hefur síðar staðfest, þá var í einu
og öllu farið rétt með í Útvarpinu,
samkvæmt þeim upplýsingum sem
þá lágu fyrir, en ef til vill hefur frétt-
in orðið til þess að menn hafa farið
að athuga betur stöðu mála, og er
það vel.
Reylqavík, 16.9.1988.
Kári Jónasson, fféttastjóri.
Morgunblaðið/KGA
Um 70 manns sóttu fund í Framsóknarfélagi Reykjavíkur á fímmtu-
dagskvöld. Tónninn í fundarmönnum var samhljóða: Framsóknar-
menn eiga að slita stjórnarsamstarfinu. Guðmundur G. Þórarinsson
sést hér í ræðustól að halda framsöguræðu, hann sagði stöðu efna-
hagsmála ekki leyfa óvissuástand kosninga núna.
eitthvað, en ekkert sé gert,“ sagði
Halldór. Hann kom síðan að um-
mælum Davíðs Oddssonar þar sem
Davíð segir Framsóknarmenn
íjandskapast við Reykvíkinga. Hall-
dór sagði að orð Davíðs væru til
þess hugsuð, að splundra ríkis-
stjóminni í þeim tilgangi að klekkja
á Þorsteini Pálssyni og komast
sjálfur að í hans stað sem formaður
Sjálfstæðisflokksins. Halldór lauk
máli sínu með þessari brýningu til
Framsóknarmanna: „Þið verðið að
sjá til þess að sverfi til stáls og að
með þeim hætti getið þið labbað út.“
Næstir töluðu Ari Sigurðsson,
Torfí Guðbrandsson, Sigurlaugur
Guðbrandsson og Einar Eysteins-
son og kröfðust allir stjómarslita
og gagmýndu efnahagsstjóm und-
anfarinna missera.
Fundinum lauk með því að Guð-
mundur G. Þórarinsson svaraði fyr-
irspumum. Hann gaf ekki afger-
andi svar um hvort Framsóknar-
menn myndu ljúka stjómarsam-
starfinu, en kvað ekki vera hægt
að halda lengi áfram við óbreyttar
aðstæður.
Um 70 manns sóttu fundinn,
fundarstjóri var Steinþór Þorsteins-
son.
Fiskveró á uppboósmörkuðum 16. september.
FISKMARKAÐUR hf. í Hafnarfirði
Hæsta Lægsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð (lestir) verð (kr.)
Þorskur 46,00 25,00 41,31 1,025 42.338
Ýsa 66,00 30,00 55,19 3,048 168.254
Ufsi 21,50 15,00 20,42 20,181 412.183
Karfi 20,00 15,00 17,50 0,561 9.826
Koli 45,00 25,00 31,37 0,758 23.781
Lúöa 100,00 80,00 88,10 0,169 14.933
Steinbítur 30,00 30,00 30,00 0,268 8.055
Samtals 26,12 26,013 679.370
Selt var aðallega úr Þorláki ÁR og Tjaldi SH. Næstkomandi
mánudag verða m.a. seld 50 tonn, aðallega af þorski, úr Vfði
HF, 8 tonn af karfa frá Hraðfrystihúsi Breiðdælinga og 15 tonn
af blönduðum afla og 1 tonn af lúðu úr Bárði SH.
FAXAMARKAÐUR hf. í Reykjavík
Þorskur 42,00 28,00 39,47 5,164 203.820
Ýsa 57,00 35,00 43,25 16,104 696.469
Karfi 19,00 13,00 14,35 27,321 391.998
Skarkoli 45,00 42,00 43,92 0,767 33.687
Lúða 155,00 140,00 153,71 0,128 19.675
Grálúða 11,00 11,00 11,00 0,213 2.343
Samtals 27,12 49,697 1.347.992
Selt var úr Þorláki ÁR og netabátum. Næstkomandi mánudag
verður selt úr netabátum.
FISKMARKAÐUR VESTMANNAEYJA hf.
Þorskur 45,00 43,00 43,16 2,311 99.737
Ýsa 76,00 42,00 49,19 0,238 11.708
Ufsi 26,60 21,65 23,94 23,546 563.637
Karfi 27,50 25,65 27,21 19,030 517.823
Keila 18,50 18,50 18,50 0,811 15.004
Langa 24,00 22,50 22,81 0,828 18.890
Lúöa 90,00 90,00 90,00 0,043 3.870
Steinbítur 23,00 23,00 23,00 0,368 8.464
Skötuselur 100,00 100,00 100,00 0,085 8.500
Skötuselsh. 150,00 150,00 150,00 0,049 4.350
Skata 50,00 50,00 50,00 0,451 22.550
Samtals 26,75 47,760 1.277.532
Selt var úr Happasæli KE, Heimaey VE, Frá VE, Heimaey VE,
Gandi VE og Tvisti VE.
FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA hf.
Næstkorriandi mánudag verður m.a. selt óákveðið magn af
blönduðum afla úr Bergvik KE.
SKIPASÖLUR í Bretlandi 12.- 16. september.
Þorskur
Ýsa
Ufsi
Karfi
Koli
Grálúöa 39,25
Blandaö
Samtals
71,98 261,425 18.818.147
76,98 81,560 6.211.508
34,43 15,015 517.027
41,60 3,910 162.642
59,09 1,810 106.953
0,010 392
59,15 19,960 1.180.713
70,36 383,690 26.997.382
Selt var úr Náttfara HF i Hull á mánudag, Sigurborgu KE í Grims-
by á mánudag, Garðey SF og Slgþóri ÞH í Hull á miðvikudag
og Akurey SF og Oddgeiri ÞH f Hull á fimmtudag.
GÁMASÖLUR í Bretlandi 12,- 16. september.
Þorskur 75,32 313,960 23.648.737
Ýsa 72,10 276,800 19.956.805
Ufsi 31,81 13,230 420.852
Karfi 38,40 11,765 451.778
Koli 72,63 68,660 4.986.469
Grálúöa 19,62 0,020 392
Blandað 101,21 56,008 5.668.466
Samtals 74,46 740,443 55.133.499
SKIPASÖLUR í Vestur-Þýskalandi 12.- 16. september.
Þorskur
Ýsa
Ufsi
Karfi
Grálúöa
Blandaö
Samtals
58,72 20,282 1.190.937
39,35 11,281 443.908
49,19 124,109 6.105.437
54,13 279,595 15.134.787
64,29 0,405 26.635
34,45 15.258 525.635
51,95 450,930 23.426.744
Selt var úr Skafta SK í Bremerhaven á þriðjudag og Viöey RE
í Bremerhaven á miðvikudag.