Morgunblaðið - 17.09.1988, Qupperneq 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. SEPTEMBER 1988
Bæjarfógetaembættið:
Gj aldþrotabeiðnir
færri nú en í fyrra
Bœjarfógetaembættinu á Ak-
^ ureyri hafa boríst 39 beiðnir um
gjaldþrot það sem af er þessu
árí. A sama tíma í fyrra höfðu
mun fleirí beiðnir boríst embætt-
inu, alls 50. Aðallega er um að
ræða gjaldþrot einstaklinga, en
stærri gjaldþrot eru fátíðarí.
Arnar Sigfússon fulltrúi hjá bæj-
arfógetanum á Akureyri sagði í
samtali við Morgunblaðið að gjald-
þrot Kaupskips hf. væri eina stóra
málið sem komið hefði upp á þessu
ári og í fyrra var gjaldþrot prent-
smiðjunnar Fonts hf. stærsta gjald-
þrotið hjá embættinu.
„Þetta eru svona venjulegir menn
á götunni sem annaðhvort láta sjálf-
ir lýsa sig gjaldþrota ef sýnt er að
þeir eiga ekki lengur fyrir skuldum
eða lánardrottnar þeirra láta úr-
skurða þá gjaldþrota eftir að hafa
árangurslaust gengið að þeim ár-
angurslaust," sagði Amar. Hann
sagðist ekki geta gefíð skýringar á
því af hveiju beiðnum hefði fækkað
á Akureyri á meðan gjaldþrot hefðu
aukist í Reykjavík. „Við skulum
vona að það sé vegna þess að at-
vinnu- og efnahagsástandið sé
svona gott héma fyrir norðan."
Gríniðjan sýnir NÖRD á Akureyri:
.Er um fólk sem ég þoli ekki
Úr sýningu Gríniðjunnar á bandaríska farsanum NÖRD, sem sýndur
verður í Samkomuhúsinu á Akureyri 22.-25. september.
- segir
höfundurinn
GRÍNIÐJAN sýnir gamanleik-
inn NÖRD í Samkomuhúsinu á
vegum Leikfélags Akureyrar
dagana 22., 23., 24. og 25. sept-
ember. Að lokinni leikför til
Akureyrar hefjast sýningar á
NÖRD í Gamla bíói, húsnæði
^íslensku óperunnar, og er frum-
sýning þar fyrirhuguð föstudag-
inn 30. september.
Verkið er eftir bandaríska leik-
arann og leikritahöfundinn Larry
Shue. Það var framsýnt á vegum
Gríniðjunnar hf. á Hótel íslandi
24. apríl sl. og gekk þar við góðar
undirtektir til 17. júní. Gamanleik-
urinn var framfluttur af Milwauke-
e-leikfélaginu í Wisconsin í Banda-
rikjunum árið 1981, með höfund
verksins í einu af aðalhlutverkun-
um. Bretar tóku fljótlega við sér
því ári síðar var leikritið komið á
íjalimar hjá The Royal Exchange
Theatre Company í Manchester á
Englandi. Nokkra síðar birtist
NÓRD Lundúnabúum á sviði Ald-
wych leikhússins í West End en
þar fór einn vinsælasti gamanleik-
ari Breta Rowan Atkinson, með
hlutverk kauða. NÖRDINN hefur
líkast til aldrei notið jafnmikilla
vinsælda og þegar furðufuglinn
Charles Nelson Reilly sviðsetti leik-
inn á Broadway í New York en
þar var hann leikinn fyrir fullu
húsi í tæp tvö ár.
Síðasta leikritið, sem höfundur
NÖRDS, Larry Shue lét frá sér
fara, var skemmtileikurinn „Út-
lendingurinn" sem leikinn hefur
verið á Albery-leikhúsinu í Lund-
únum síðan í janúar við góða að-
'*sókn. Shue vann að kvikmynda-
handriti upp úr því verki þegar
hann lést í flugslysi á besta aldri,
árið 1985.
NÖRD, sem er skammstöfun
fyrir „Nær öldungis raglaður
drengur", er um mann sem hefur
enga umtalsverða eiginleika til að
bera. Hann er sá sem fæstir stofna
til kunningsskapar við, segir í
kynningu Gríniðjunnar. Höfundur-
inn Larry Shue kveðst sjálfur hafa
verið NÓRD í menntaskóla. „Ég
var alltaf í svörtum buxum, hvítum
sokkum og hvíta hálferma skyrtan
mín var ævinlega hneppt rækilega
upp í háls bak við svarta lakkrís-
bindið mitt. Ég bar skólabækumar
mínar í beyglaðri stresstösku, sem
var alsett litskrúðugum límmiðum
af ýmsu tagi.“ Höfundurinn segir
að NÖRD sé í rauninni sambland
af öllu því ömurlegasta fólki, sem
hann hafí kynnst um ævina. „Eitt
af því sem ég fékk í veganesti úr
uppvextinum er að maður á að
vera notalegur við fólk — en ef
þú ert notalegur við NÖRD siturðu
uppi með hann fyrir lífstíð." Larry
Shue heldur því einnig fram að
allir NÖRDAR séu Ameríkanar,
sem við íslendingar hljótum að
vera ósammála, en bætir við í
framhaldi af því: „NÖRD er mann-
eskja, sem lætur manni líða svipað
og ketti, sem strokið er í öfuga
átt, en kauði hefur samt með ein-
hveijum hætti svo mikið tangar-
hald á manni að það er vita von-
laust að segja honum að fara til
fjandans. í leikriti mínu „Amma
önd er dauð“ §alla ég um fólk, sem
mér þykir vænt um. NÖRD er um
fólk, sem ég þoli ekki.“
Sjö leikarar taka þátt í sýning-
unni undir leikstjóm Gísla Rúnars
Jónssonar sem einnig fer með eitt
hlutverkanna. Aðrir leikarar era:
Randver Þorláksson, Sigrún
Waage, Júlíus Brjánsson, Edda
Björgvinsdóttir, Björgvin Franz
Gíslason og Þórhallur Sigurðsson,
Laddi, sem fer með aðalhlutverkið.
Tekið er á móti miðapöntunum hjá
Leikfélagi Akureyrar.
Ráðstefna um hjúkrun
Norðurlandsdeild eystri innan HFÍ boðar til ráðstefnu
um hjúkrun dagana 7. og 8. okt. 1988 í Alþýðuhúsinu,
Skipagötu 14, Akureyri.
Viðfangsefni ráðstefnunnar er:
Hjúkrun sem fræðigrein og starfsgrein.
Ráðstefnugjald er áætlað kr. 1.500,-
Þátttöku þarf að tilkynna fyrir 25. sept.
Hjúkrunargagnasýning verður í tengslum við sýninguna.
Nánari upplýsingar og skráning hjá eftirtöldum:
Þóra G. Sigurðardóttir, hs: 96-23234, vs: 96-22100 (230).
Sólveig Hallgrímsdóttir, hs: 96-26557, vs: 96-22100 (215).
Philippe Derout Morgunblaðið/Rúnar Þór
Titringurinn minnti mig á
neðanjarðarlestirnar heima
- segir Philippe Derout, ferðalangur í Grímsey
„MÉR brá rosalega við kippina.
Ég hafði ekki minnsta grun um
hvað var að gerast enda hafði
ég ekkert lesið mér til um jarð-
skjálfta áður en ég fór til ís-
lands,“ sagði Philippe Derout frá
Frakklandi sem bjó í tjaldi í
Grímsey á meðan jarðskjálfta-
hrínan reið yfir eyjuna um
siðustu helgi.
Philippe flaug til Grímseyjar
síðastliðinn laugardag. Hann bjó í
tjaldinu sínu, en hafði pakkað sam-
an um hádegi á þriðjudag og flaug
þá aftur í land. Hann er hérlendis
í tvo mánuði, hafði komið ein-
samall frá Frakklandi, til að skoða
landið. „Mér datt í fyrstunni í hug
neðanjarðarlestir enda minnti stöð-
ugur titringurinn mig óneitanlega
á þær. Ég þóttist þess þó fullviss
að slíkir farkostir færa ekki um
Grímsey. Ég fann stöðugan titring
þar sem ég lá á jörðinni og svo
komu stærri kippir þess á milli.
Mér varð ekki svefnsamt eftir stóra
skjálftann á sunnudagskvöld svo
ég fór út. Ég frétti af fundinum
með jarðfræðingunum í félags-
heimilinu um nóttina og fór þang-
að. Margar spumingar vöknuðu og
fékk ég þama minn fyrsta fróðleik
um jarðskjálfta á íslandi," sagði
Philippe að lokum.
Söguritun Akureyrar:
Fyrsta bindið mun
koma út árið 1990
ÁR ER nú liðið frá því að Jón
Hjaltason sagnfræðingur var
ráðinn til að skrifa sögu Akur-
eyrar. Hann áætlar að ríta þijú
til fjögur bindi um sögu Akur-
eyrar og væntanlega mun fyrsta
bindið koma út áríð 1990.
Ifyrsta bindinu yrði skipt í fjóra
meginhluta. Fyrsti hlutinn nær frá
landnámi og fram til ársins 1787,
en þá fékk Akureyri eða Eyjaijarð-
arkaupstaður, eins og hann neftidist
á máli embættismanna, kaupstað-
arréttindi í fyrra sinnið. Þetta fór
saman við það kóngur gaf verslun-
ina við ísland fíjálsa öllum þegnum
sínum. Gamla einokunarlagið, þar
sem einn aðili keypti allan verslun-
arrétt við íslendinga, var afnumið.
Næst tók við tími hinna sjálfstæðu
kaupmanna. Á Akureyri var það
Friðrik Lynge sem bar höfuð og
herðar yfír aðra kaupmenn á staðn-
um á þessum áram. Ekki er þó svo
að skilja að höndlarar hafi flykkst
á eyrina um leið og einokunin var
afnumin og þó, þar vora alltaf tvær
eða fleiri verslánir alveg frá 1788
sem þótti býsna gott. Sjálfur Andre-
as Kyhn, mesti stórbokkinn á ís-
landi um 1800, varpaði um eitt
skeið skugga sínum yfír Eyfírðinga
áður en hann fór í lífstíðartukthús
fyrir fjármálamisferli. Á nítjándu
öldinni var fjármálamisferli nefni-
lega ekki dregið í dilk hvítflibba-
brota. Það var alvöru glæpur. Ann-
ar hlutinn fjallar um þessa menn
alla, Lynge, Kyhn og Gudmann,
sem leysti hina tvo af hólmi með
hinum mesta glæsibrag.
En eitt og annað varð til þess
að draga úr uppgangi Eyjafjarðar-
kaupstaðar og árið 1836 missti
hann kaupstaðarréttindin aftur. Jón
fjallar um árin 1836-1862 í þriðja
hluta fyrsta bindis Akureyrarsög-
unnar, en á þessum tíma hófst bar-
átta bæjarbúa fyrir alvöra bæjar-
réttindum og var leidd til lykta.
Um fjórða meginkaflann vill Jón
ekki fjölyrða að sinni þar sem hann
efast um að hann rúmist í fyrsta
bindinu.
Jón segir að ef fyrsta bindið end-
aði um 1862 þýddi það að allt efni
þess yrði um atburði sem enginn
núlifandi maður myndi af eigin
raun. Hinsvegar myndi þetta breyt-
ast við ritun næsta bindis og væri
hann að hefja munnlega upplýs-
ingasöfnun. Gildi hennar fælist ekki
síst í því að lifandi menn gætu
miklu frekar miðlað andblæ liðins
tíma en dauðar heimildir.
T ónlistarskólinn:
570 nemend-
ur í vetur
Tónlistarskólinn á Akureyrí
verður settur í Akureyrarkirkju
sunnudaginn 25. september kl.
17.00 og hefst kennsla daginn
eftir. Gert er ráð fyrir svipuðum
nemendafjölda eins og á síðasta
vetrí eða um 570 nemendum.
Þegar á síðastliðnu vori höfðu,
440 nemendur sótt um skólavist og
auk þeirra er gert ráð fyrir nokkram
fjölda eldri nemenda. Fullskipað er
orðið í kennslu á ýmis hljóðfæri,
en unnt er að bæta við nemendum
í forskóladeild, 5-9 ára, á selló, gítar
og á nokkur blásturshljóðfæri. Alls
munu 31 kennari starfa við skólann
í vetur.