Morgunblaðið - 04.12.1988, Blaðsíða 27

C 27
MORGUNBLAÐIÐ FJOLMIÐLAR SUNNUDAGUR 4. DESEMBER 198S
HÓFST UÓSVAKABYLTINGIN FYRIR 5 ÁRUM?
Fimmámfáríð
STOFNUN Rásar 2, sem í víkunni átti 5 ára afmæli, markaði tímamót
í sögu íslenskrar fjölmiðlunar. Af því tilefni var rætt við þijá menn
sem á sínum tíma komu nærri stofhun Rásar tvö, en keppa nú á
hinum ýmsu rásum um hylli útvarpshlustenda, — þá Þorgeir Ást-
valdsson á Stjörnunni, Hallgrím Thorsteinsson á Bylgjunni og Stefán
Jón Hafstein á dægurmáladeild rásar 2.
Asíðustu fimm árum hefur meira
gerst í íslenskum fjölmiðla-
heimi en gerðist á þeirri rúmlega
hálfu öld sem það tók Ríkisútvarpið
að ala af sér afkvæmi sín tvö. Við-
mælendumir vora sammála um að
með stofnun rásarinnar hefði
íslenska ljósvakabyltingin hafist.
Dagskrárstefna Rásar 2 varð
strax í upphafi mjög umdeild. Stef-
án Jón Hafstein sótti um stöðu
fyrsta forstöðumanns Rásar 2 en
hún féll Þorgeiri
Ástvaldssyni í
skaut. Strax í
upphafi þótti
Stefáni Rás 2
þróast í ranga
átt. Honum
fannst að leggja
ætti meiri
áherslu á hið tal-
aða orð, svipað
því sem nú er
gert í dægur-
málaútvarpi
Rásar 2. Hall-
grímur Thor-
steinsson, sem
sæti átti í þriggja
manna undir-
búningsnefnd Rásar 2, tók í sama
streng og sagði að það hefði verið
misráðið að nýta ekki betur reynslu
og búnað Rásar 1 og bjóða upp á
meiri fjölbreytni. Þorgeir Ástvalds-
son er sammála þessari gagnrýni.
Hann hafði áhuga á því að útvarpa
meira lifandi talmáli en báðar hend-
ur hans vora bundnar af þeirri
ákvörðun yfirstjórnar Ríkisútvarps-
ins að dagskrárefni Rásar 2 ætti
að vera undirspil í amstri dagsins.
Þorgeir segir að orka sín hafi fyrst
og fremst farið í innanhússátök sem
höfðu það að markmiði að auka
fjölbreytni dagskrárinnar og lengja
útsendingartímann.
Rás 2 varð spiladós og einmitt
það jók svigrúm
einkastöðvanna
þegar þær komu
til sögunnar. Á
Bylgjunni t.d.
heyrðust mark-
vissari talmáls-
þættir fyrir ungt
fólk en áður
þekktust. Að
sögn Stefáns
Jóns vora þar
framkvæmdar
margar góðár
hugmyndir sem
áttu rætur sínar
að rekja til um-
ræðna ungra og
áhugasamra
starfsmanna Ríkisútvarpsins þegar
Rás 2 var í deiglunni. Þar þurfti
hver einasta hugmynd ekki að fara
í gegnum þungt, tafsamt og svifa-
seint stjórnkerfí eins og í RÚV svo
notuð séu lýsingarorð eins viðmæ-
SVIÐSLJÓS
eftirÁsgeirFridgeirsson
■ Hversvegna varð Rás 2
spiladós?
■ Hvaða áhrif hafði Rás 2
á útvarpsstöðvarnar?
■ Hefúr Rás tvö haft góð
áhrif á íslenska tungu?
■ Er íslenska Ijósvakabylt-
ingin að líða undir lok?
Frumraun Rásar 2 fyrir fimm
árum - strax í ranga átt.
landans.
Stofnun Rásar 2 og
einkastöðvanna hefur
haft mikil og góð áhrif
á íslenska tungu að
mati Þorgeirs. Þessar
stöðvar færðu mönnum
heim sanninn um það
að almenningur á ís-
landi talaði ekki ríkisút-
varpsíslenskuna. Mál
alþýðunnar fór að heyr-
ast á öldum ljósvakans
og það öðra fremur
skapaði þá sterku mál-
ræktarvitund sem nú
ríkir í útvarpi hér á
landi.
Fjölmiðlabylting
skall á með alltof mikl-
um látum. Það var hins
vegar skiljanlegt þar eð
áratuga flóðgátt einok-
unar rofnaði skyndi-
lega. Þróunin í þessum
málum hefur goldið
þess hvað allt gekk
hratt fyrir sig. Kunnáttu- og
reynsluleysi og æðibunugangur
settu sterkan svip á þessi upphafs-
ár. Nú er augljóslega að hægjast
um að mati þremenninganna og
óhætt að segja að byltingarástand
ríki ekki lengur. Stóra ljósvaka-
stöðvarnar æða nú ekki í allar áttir
heldur era þær að leita sér að far-
vegi. Stefán Jón telur að hinn rétti
farvegur Rásar 2 sé sá sem Dægur-
máladeild hans hefur ratt og berst
hann nú fýrir því að útsendingar-
stundum deildar hans fjölgi. Hallg-
rímur trúir því að einkastöðvarnar
séu að reyni að átta sig á markaðs-
forsendum og því sé nú tími endur-
mats. Staðfesting þessa séu nýlegar
skipulagsbreytingar og spamaðar-
ráðstafanir á Bylgjunni, Stjömunni
og Stöð 2. Þorgeir segir að þetta
fjölmiðlafár hafí verið eins og dæ-
migert, almennilegt helgarfyllirí hjá
landanum. Nú sé hins vegar risinn
mánudagur með tilheyrandi timbur-
mönnum.
RUV-nefndin leggur til
28% hækkun afnotagjalda
RÚ V-NEFNDIN svokaUaða, sem skipuð var til að gera tillögur um
eflingu Ríkisútvarpsins, hefúr nú gengið frá greinargerð er lýtur
að fjármálum RÚ V. Þar er meðal annars gert ráð fyrir að afhota-
gjöld Ríkisútvarpsins verði hækkuð í 1.500 krónur á mánuði eða um
28%. Nefhdinni var gert að skila áliti nú um mánaðamótin en að svo
komnu hefúr einungis verið gengið frá greinargerð um fjármálin
og hefúr menntamálaráðherra veitt nefndinni frest til að skila áliti
um aðra þætti varðandi rekstur Ríkisútvarpsins.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins gerir nefndin það einn-
ig að tillögu sinni að RÚV fái greidd
afturvirk aðstöðugjöld, sem kveðið
er á um í 22. grein útvarpslaga að
sé fastur tekjustofn Ríkisútvarps-
ins, en Þorsteinn Pálsson stöðvaði
í fjármálaráðherratíð sinni. Hér er
um að ræða upphæð sem nemur
um 300 milljónum króna, fram-
reiknað til dagsins í dag, en talið
er ólíklegt að þessar afturvirku
greiðslur verði auðsóttar. Þá mun
RÚV nefndin ennfremur hafa gert
að tillögu sinni að Menningarsjóður
útvarpsstöðva verði lagður niður og
er það álit samhljóða því áliti sem
fram kemur í svari RÚV vegna
athugasemda Ríkisendurskoðunar
og greint var frá í Morgunblaðinu
síðastliðinn sunnudag.

I iYBTV 1 11 1 1 iií\ tril 1 iiniiMi

þurrkari
eldavúl

sem bíða ekkí!
Nú er ekki eftir neinu að bíða, þú verslar í Rafbúð
Sambandsins fyrir 100 þúsund og getur þá keypt
öll heimilistækin í einu, valið sjálfur hvert tæki af
ótal gerðum í pakkann, bætt sjónvarpi, videotæki
eða hrærivél við og skipt greiðsium jafnt niður á
24 mánuði. Engin útborgun og fyrsta greiðsla eftir
einn mánuð. Enginn íslenskur raftækjasali hefur
boðið slík kjör - hvorki fyrr né síðar. Hafðu sam-
band við Rafbúð Sambandsins strax - það er ekki
eftir neinu að bíða.
^SAMBANDSINS
HOLTAGÖROUM SÍMI 68 55 50
ÁRMÚLA 3 SlMI 68 79 10-681266