Morgunblaðið - 04.12.1988, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
MENNINGARSTRAUMAR
SUNNUDAGUR 4. DESEMBER 1988
C 35
DfASS/Óplægdur akurfyrir verk gömlu meistarannaf
Alþýðudjass
Það 'er komin ný skífa með meist-
arapíanistanum Guðmundi
Ingólfssyni — skífa er kannski
ekki rétta orðið því Þjóðlegur fróð-
leikur er gefinn út á geisladiski
_______ og snældu ein-
göngu. Guðmund-
ur hefur verið í
fararbroddi á
tveimur skífum til
þessa: Nafnakalli
(SG) og Jazzvöku
(Jazzvakning) en
Fálkinn gefur
Þjóðlegan fróðleik
djassleikur hefði
eftir Vernharó
Linnet
út. Þjóðlegur
skífan eins getað heitið því Ingólfs-
son og nafni hans Steingrímsson
ásamt Þórði Högnasyni kontrabas-
saleikara sveifla þama íslenskum
sönglögum jafnt sem ópusum
píanóleikarans og nóturnar bláu eru
aldrei langt undan.
Það er langt síðan sænski pían-
istinn Jan Johnsson upphóf þjóð-
lagatúlkun sína og síðan hefur sú
hefð verið sterk á Norðurlöndum,
að kveikja nýtt líf í arfi forfeðranna
með sveiflunni bláu. Á efnisskrá
Guðmundar er eitt þjóðlag, Sofðu
unga ástin min, og er treginn ríkur
í harmónikuspili hans þar, en þó
píanótríóið ríki í þjóðlegum fróðleik
er leikið yfír á harmóniku og raf-
píanó þyki það þurfa.
Tvö lög Sigvalda Kaldalóns leikur
tríóið: Erla góða Erla og Á
Sprengisandi. Þórður Högnason
strýkur bassann í því fýrmefnda
en Guðmundur Steingrímsson leik-
ur einleik í því síðarnefnda þar sem
latneskur ryþmi ríkir. Veikleikarnir
í útsetningu laglínunnar em bættir
uppi í sterku samspili spunans og
rétt var að kippa þessu síspilaða
lagi úr hefðbundnu umhverfi.
Á efnisskrá tríósins em einnig
tvö lög eftir Árna Thorsteinsson:
Nótt og Kirkjuhvoll. Það tekst
ekki að samhæfa spunann anda
DÆGURTÓNLIST/VL/,/«
hljömgcebin sköpum?
Ánægjuleg
endurkoma
Tími hljómplötuútgáfunnar er nú
ranninn upp og að venju kenn-
ir þar margra grasa. Eitt af því
ánægjulegasta við plötuútgáfuna í
ár þykir mér vera endurkoma Jó-
hanns G. Jóhanns-
sonar eftir 12 ára
hlé. Þótt þessi
vettvangur sé ekki
hugsaður sem
hljómplötugagn-
rýni langar mig til
að fara nokkmm
ettir Svein orðum um þessa
GuÓjonsson nýju piötu og höf-
und hennar. „Myndræn áhrif“ heit-
ir platan og er hún að mínum dómi
ein hin áhugaverðasta sem hér hef-
ur verið gefín út í langan tíma.
Jóhanni hefur tekist að tileinka sér
nýjungar í dægurtónlistinni, bæði
hvað varðar efnistök og tækni, án
þess þó að verða vélrænn og leiðin-
legur. Honum hefur tekist að gera
tiltölulega flókna hluti áheyrilega
og þótt tónsmíðamar sjálfar séu
auðvitað einn veigamesti þátturinn
í verkinu fór ég að velta því fyrir
mér hvort hljómgæði plötunnar
skiptu ef til vill sköpum í þessu til-
liti.
Jóhann hóf tónlistarferil sinn
með bítlahljómsveitum á Suðumesj-
um á sjöunda ára-
tugnum. Hann var
einn af þeim mönnum
sem tók tónlistina al-
varlega strax í upp-
hafí og lagði faglegan
metnað í allt sem
hann var að gera. Það
skilaði sér meðal ann-
ars í mörgu af því sem
Óðmenn sendu frá sér
á þessum árum. Með
fyrstu sólóplötu sinni,
„Langspil", sem út
kom 1974, skipaði
Jóhann sér í fremstu
röð íslenskra laga-
smiða og þar er meðal
annars að finna eina
af klassískum perlum
íslenskrar dægurtón-
I
JóhannG.
Jóhannsson: Lögð-
um mikla vinnu í að
finna þennan ákveðna
hljóm.
listar, lagið „Don’t try to fool me“.
Á tveimur næstu plötum, Mannlífí
og íslenskri kjötsúpu, var margt
gott að finna þótt sumum þætti
Jóhanni fatast þar flugið. Það er
býsna langur vegur frá þessum
verkum Jóhanns til Myndrænna
áhrifa, enda rúmur áratugur á milli
þeirra. Þó finnst mér eins og ein-
hver þráður liggi milli Langspils og
þessarar plötu. Jóhann hefur verið
heppinn með samstarfsmenn á
þessari plötu og það hefur einnig
mikið að segja varðandi heildarút-
komuna.
En það var þetta með hljómgæð-
in. Ég spurði Jóhann hvað honum
sjálfum þætti um hlut þeirra varð-
andi heildarútkomuna. Skipta þau
sköpum eða er nóg að lagið sé gott
og valinn maður í hveiju rúmi?
„Það mætti líkja þessu við góðan
ræðumann, sem lendir svo á biluð-
um hljóðnema og ónýtum hátölur-
um, ræðan kemst ekki til skila,“
sagði Jóhann. „Hljómgæðin em
áuðvitað útgangspunktur fyrir allt
sem er að gerast á einni plötu. Ef
þau era ekki í lagi skilar verkið sér
ekki. Þess vegna lögðum við gífur-
lega mikla vinnu í hljóðblöndun til
að finna þennan ákveðna hljóm,
þennan lifandi karakter, sem er ein-
kennandi fyrir plöt-
una. Síðan fómm við
út til London, í Abbey
Road, þar sem er full-
komnasta skurðar-
; tækni sem til er, þetta
svokallaða DMM, þar
sem skorið er beint í
koparplötuna. Það á
að tryggja að sá
hljómur sem fýrir er
skili sér fullkomlega.
Skurðurinn er því al-
ger forsenda þess að
pressunin gangi upp
og hljómgæðin skili
sér á plötunni. Það
má því orða þetta svo,
að skurður og hljóm-
gæði skipti sköpum."
Kirkjuhvols en í Nótt er allt eins
og það á að vera. Harmónikkan og
píanóið samtvinna sveiflu og þjóð-
legan tón.
Búðarvisur Emils Thoroddsens
og Kvæðið um litlu hjónin eftir
Pál ísólfsson em verk sem djass-
menn velja tæpast sem ramma fyr-
ir eigin sköpun — hjá Guðmundi
verða þau flugeldasýningar og í
slíku stendur enginn honum á sporði
hérlendis.
Minning Guðmundar Jóhanns-
sonar og Kveðja Ingólfssonar em
hugðnæm stef en djassinn blómstr-
ar í sumarlegum Blús í moll,
sveiflusterkum ópusi: Vorblómin
anga svo og Rósklngó — þrenning-
in samin af píanistanum.
Rósklngó er einhverstaðar á milli
John Lewis og Petersons en þó
ósvikinn Ingólfsson. Léttklassísk
melódía og fljúgandi spuni. Guð-
mundur stendur báðum fótum í
svínghefðinni þó boppið hafí ekki
Guðmundur
Ingólfsson
Páll ísólfsson
Sigvaldi
Kaldalóns
Guðmundur Ingólfsson er
alþýðulistamaður sem sameinar
lagræna hugsun sterkri ryþmískri
tilfínningu. Enginn íslenskur
djassleikari er expressjónískari en
hann.
Emil Thoroddsen
farið framhjá honum. Hann er al-
þýðulistamaður sem sameinar lag-
ræna hugsun sterkri ryþmískri til-
finningu. Enginn íslenskur djass-
leikari er expressjónískari en hann.
Nafnakall seldist fljótt upp til
agna — mér kæmi ekki á óvart þó
þessi skífa rataði inní mörg hjörtu.
Hún er leikandi létt og sveiflan heit.
SELFOSS
Páll Kr. Pálsson
UPPBYGGING IÐNAÐAR
í DREIFBÝLI
Iðnlánasjóður gengst nú fyrir fundum
um uppbyggingu iðnaðar í dreifbýli.
AÖ þessu sinni:
■ 7. desember á SELFOSSI
Hótel Selfossi kl. 20.00
■ Markmið fundanna er: ■ í—
að kynna starfsemi Iðnlánasjóðs fyrir stjórn-
endum fyrirtækja og fulltrúum atvinnulífs í
dreifbýli,
að vekja áhuga stjórnenda fyrirtækja á
nýsköpun, sameiningu fyrirtækja og samstarfi
þeirra.
Lögð verður áhersla á þessa málgflokka:
Lánafyrirgreiðslu, vöruþróun, markaðsmál,
tækni, afkastagetu, söluaðferðir, dreifileiðir
og samstart við önnur fyrirtæki.
■ Dagskrá: ■MHHHHMMHHHBHMMI
1. Kynning á starfsemi Iðnlánasjóðs og þeirri
fyrirgreiðslu sem Iðnlánasjóður veitir fyrirtækj-
um.
Bragi Hannesson, bankastjóri.
2. Fyrirlestur um markaðsathuganir og mat á
markaðsþörf.
Þráinn Þorvaldsson, framkvæmdastjóri.
3. Fyrirlestur um vöruþróun.
Páll Kr. Pálsson, framkvæmdastjóri.
4. Fyrirlestur um samstarf og samruna fyrirtækja.
Pétur Reimarsson, framkvæmdastjóri.
5. Fyrirlestur um arðsemismat á
hugmyndum.
Jafet S. Ólafsson, útibússtjóri.
Gert er ráð fyrir að hver fyrirlestur taki 20-30
mlnútur. Fundarstjóri verður Jón Magnússon,
formaður stjórnar Iðnlánasjóðs.
VIÐ HVETJUM ALLA ÞÁ SEM MÁLIÐ VARÐAR TIL AÐ KOMA.
0
IÐN LÁNASJÓÐUR
ÁRMÚLA7, 108 REYKJAVlK, SÍMI 680400

APGUS/SIA