Morgunblaðið - 18.03.1989, Page 12

12
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. MARZ 1989
ai
SKRIFSTOFUTMM
Hópar að byrja í
Reykjavík og Keflavík
Upplýsingar og innritun í dag frá kl. 12-17 í símum
687590 og 686790.
Hringdu og við sendum þér bæklinginn.
Matarstell fyrir sex með páskablómi kr. 3.583
Kaffistéll fyrir sex með páskablómi kr. 1.806
Könnur, fjórar gerðir kr. 104
Matarsett fyrir börn
(kanna, djúpur diskur og grunnur) kr. 358
$ KAUPFÉLÖGIN

1 1 .urémáBfl M
UJ CO cO co Góðan daginn!
Snorri Sveinn Friðriksson myndlistarmaður:
Norræn birta er vatnslit
(Morgunblaðið/Emilía)
Snorri Sveinn Friðriksson við nokkur verka sinna.
f GALLERII Borg stendur yfir
sýning á verkura Snorra Sveins
Friðrikssonar. Snorri sýnir hér
vatnslitamyndir og nefinist sýn-
ingin „Útsýni.“ Myndimar em
allar byggðar á því útsýni sem
Snorri hefiur úr vinnustofii sinni;
útsýni yfir Elliðavatn, Þingnes-
ið, Sandfell og Helgafell. „Þetta
nærtæka myndefiii er einskonar
athvarf hugans, form og litir,
sem hugmyndaflugið hvarflar
að eða frá. Þessar myndir era
ekki nema að litlu leyti teikning
af þessu umhverfi, heldur mynd-
rænt táknmál, rétt eins og orð
og tónar em tákn í skáldskap
og tónlist og standa fyrir hug-
rænan veruleika. Mynd er á
táknrænan hátt frásögn innri
upplifunar hvort heldur það er
hugsýn eða skynhrif frá ytra
umhverfi," segir Snorri Sveinn
um myndir sínar, sem era heitar
og litríkar, kyrrar og bjartar.
„Það stóð alltaf til að þetta yrði
páskasýning," heldur listamaður-
inn áfram, „og ég býst við að ég
sé dálítið smitaður af hugmyndinni
sem liggur að baki páskanna. Uppi-
staðan í myndunum er gult, rautt
og blátt. Ég sæki þessa uppistöðu
langt aftur í aldir og ég held að
óhætt sé að segja að hún sé visst
framhald af sýningu sem ég hélt
fyrir íjórum árum. Hún var í tengsl-
um við ljóðabók Sigyalda Hjálmars-
sonar — Víðátta. Ég vann myndir
við þessi ljóð fyrir sýningu sem við
héldum í Norræna húsinu. Þetta
voru mjög huglæg ljóð, má kannski
segja svanasöngur um leið og þau
voru lífshlaup manns sem hafði
helgað sig andlegum málefnum.
Þá notaði ég ljóð; orð og setning-
ar, en nú nota ég útsýnið úr
glugganum mínum sem hlutlæga
tengingu."
Hvað meinarðu með að þú sækir
uppistöðuna aftur í aldir?
„Ég skoðaði hvemig miðalda-
málarar máluðu freskur og íkona,
hvernig þeir báru sig að. Þeir voru
fyrst og fremst að fjalla um sál-
arlíf, til dæmis táknaði landslag
sálarlíf öðru fremur. Þeir höfðu
ákveðið táknmál í litum sem ég hef
notfært mér í þessum myndum.
Þegar þeir notuðu bláan lit þýddi
það hinn andlega uppruna manns-
ins. Rauði liturinn var litur
mennskunnar og þýddi mannleg
Iqör. Hvítt táknaði hreinleika, sem
má kannski segja að sé að vera
fordómalaus gagnvart sínu verki;
ganga að því með opnum huga.
Það er í raun og veru skilyrði fyrir
þvi að mynd verði til. Þeir notuðu
gyllingar og þær, ásamt gulum lit,
var tákn hins óhöndlanlega —
leyndardóma. Þegar þeir máluðu
flall táknaði það hinn skapandi
heim og landslag var, eins og ég
sagði, lýsing á sálarástandi. En ég
nota bara litatæknina frá þeim,
fremur en formin."
Hvað með „elementin"? Þú notar
mikið sól, tungl og vatn?
„Sól, tungl óg vatn hafa öll sín
tákngildi. Tunglið hefur lengi stað-
ið fyrir vitsmuni, á meðan sólin
stendur fyrir annað. En hvort sem
ég mála sól, tungl eða vatn, þá
nota ég hringformið, yfirleitt. Allt
hefur sína uppsprettu og ég nota
hringformið, ásamt gula litnum, til
að setja myndir af stað. Þannig
verða guli liturinn og hringformið
eilífðartákn. Hringurinn hefur eng-
an enda og maður verður áhorf-
andi að öllu þessu sjónarspili."
Þú notar mikið sama landslagið
sem myndefni, á mismunandi hátt.
Felst mismunurinn fremur í tíma
en veðri?
„Veður spilar mikið inn í lita-
meðferðina hjá mér. Þar sem rauði
liturinn er ríkjandi eru myndimar
nær því að vera mennskar; tákna
mannleg kjör. Eftir því sem mynd-
irnar verða kyrrari verður guli lit-
urinn meira ríkjandi og rauði litur-
inn víkur. En það er fyrst og fremst
hreyfingin sem gerir mótívin ólík.
Veðrabrigði gera það að verkum
að allt breytist fyrir augum mannn
— líka litir.
Litir hafa tíðni (víbrasjón) sem
virkar mismunandi á fólk. Þetta
vissu gömlu meistaramir á 15. og
16. öld ekki, en þeir höfðu tilfinn-
ingu fyrir því. Þessa tíðni er hægt
að mæla í dag. Tíðni lita er jafn
mælanleg og tíðni tóna. Ef mynd
hefur rétta hrynjandi, rétta upp-
byggingu og rétta litasamsetningu,
getur hún leiðrétt. Hún getur kom-
ið réttu hljómfalli á hugsanagang
þess manns sem er að horfa á hana.
Þess vegna hafa myndir svona
mikla þýðingu. Þetta var til dæmis
hlutverk íkonanna; að leiðrétta
hugrænar skekkjur, koma á jafn-
vægi. Þannig að sá sem málar er
ekki eingöngu að stunda myndlist."
Ertu að segja að myndir hafi
lækningamátt?
„Það er engin spuming. Alveg
eins og þær geta haft niðurrífandi
mátt, rétt eins og vond tónlist. Og
ég held að eftir því sem menn
ganga lengra í þessari stúdíu þyki
þeim vænna um alla klassík — þær
harmonera.
Og þegar maður fer að vinna
með efni fínnur maður að hvert
efni hefur sína eiginleika og maður
fer að fylgja þeim eftir. Eg nota
vatnsliti til dæmis mikið, hef ein-
hveija sérstaka tilfínningu fyrir
þeim. Þeir eru svo líkir okkar landi;
það er vatnslitt. Hin norræna birta
er vatnslit. En það er rrgög erfítt
að vinna með þá, því það er engu
hægt að bjarga. Það er ekki bara
hægt að mála yfir.
Að velja efni fyrir viðfangsefni
er eitthvað sem maður verður að
leggja niður fyrir sér áður en lagt
er í verkið. Vatnslitir eiga mikið
betur við huglæg viðfangsefni. Olíu
mundi ég nota ef ég vildi ná fram
konkret hlutum í hlutlægum við-
fangsefnum. Vatnslitimir henta
mínum viðfangsefnum. Samspil
viðfangsefnis, lita og efnis er nauð-
synlegt, því það að mála myndina
er kannski minnsti hlutinn af þessu
öllu saman. Bara að gleyma sjálf-
um sér og þá verður mynd til . . .“
ssv
Bakvokar
KARRÍMDR
Góður bakpoki er þarfaþing og kærkomin
fermingargjöf. Karrimor-bakpokar hafa allt
er prýðir góðan bakpoka. Við leiðbeinum
um val á réttum bakpoka. Mundu að okkar
ráðleggingar eru byggðar á áratuga reynslu.
-SMWR FRAMUR
SNORRABRAlfT 60 SÍMI12045
Borgarstjórn:
Fulltrúar
kjörnir í
sparisjóðs-
stjórnir
BORGARSTJÓRN Reykjavíkur
kaus á fímmtudag Hildi Petersen
og Sigurjón Pétursson í stjórn
Sparisjóðs Reykjavíkur og ná-
grennis og Guðmund Hallvarðs-
son í stjórn Sparisjóðs vélstjóra.
Hildur Petersen tekur við af
Ágústi H. Bjamasyni en þeir Sigur-
jón og Guðmundur vom endurkjörn-
ir. Fundur borgarstjórnar í gær stóð
aðeins í tíu mínútur og vom öll
dagskrármálin afgreidd án um-
ræðu.