Morgunblaðið - 04.06.1989, Blaðsíða 26

26 C
MORGUNBLAÐIÐ SUNN.UDAGUR 4. JÚNÍ 1989
OLIVER
NORTH:
gegndu aðrir stærra
hlutverki?
REAGAN OG BUSH:
nýjar spurningar vakna.
fyrirætlanir um að veita grannrík-
inu Honduras aukna hemaðarað-
stoð, ef ráðamenn þar leyfðu kontr-
unum að halda bækistöðvum sínum
í landinu, eða tekið þátt í að móta
slíka áætlun.
Bush hefur neitað því að hann
hafi vitað að samið hafi verið um
slíkan „gagnkvæman greiða“, þótt
skjöl, sem birt vom í réttarhöldun-
um og fjalla um Honduras-áætlun-
ina, sýni að honum vom send eintök
af þeim. Talsmaður bandaríska ut-
anríkisráðuneytisins hefur sagt að
hætt hafi verið við áætlunina, en
málið getur orðið Bush skeinuhætt,
þótt sannanir skorti. Hann hefur
forðazt að svara spumingum um
það í meira en mánuð og telur að
almenningur sé orðinn leiður á því,
en þingmenn, blaðamenn og dómar-
ar krefja hann svara á næstu mán-
uðum og búast má við að nýjar
upplýsingar komi fram, þegar fjórir
aðrir sakborningar verða leiddir
fyrir rétt síðar á árinu.
Spurningar
Stephen Engelberg segir í The
New York Times að réttarhöldin
gegn North hafi ekki orðið til að
auka skilning almennings á íran-
kontra- málinu, enda var það ekki
tilgangur þeirra. Þau hafi styrkt
þá skoðun að allur sannleikurinn
um leynilegustu aðgerðir Reagan-
stjórnarinnar muni aldrei koma
fram vegna þess að North og að-
stoðarmenn hans eyðilögðu mikil-
væg skjöl um málið 20. nóvember
1986. Þótt réttarhöldin hafi vakið
nýjar spurningar um kontra-
aðgerðirnar, hafi þau ekki nýja inn-
sýn í vopnasendingarnar til írans.
Lawrence E. Walsh, hinn opin-
beri ákærandi, féll frá almennum
ákærum gegn North um samsæri,
þegar í ljós kom að North hafði
rétt til að nota leynilegar upplýsing-
ar, sem leyniþjónustustofnanir
höfðu neitað að birta. Eftir það
beindist athyglin að því hvort North
hefði logið að þinginu og að öðrum
atriðum í sambandi við Contra-
aðgerðirnar. Að sögn Engelbergs
fengust ekki svör við þessum meg-
inspurningum:
• Hvað vissi Bush um þá ákvörð-
un samstarfsmanna sinna í stjórn
Reagans að semja við aðrar ríkis-
stjómir um að þær fengju banda-
ríska aðstoð, ef þær veittu kontrun-
um stuðning?
• Hvað vissi Reagan í raun og
veru um kontra-aðgerðir, sem
stjórnað var frá Hvíta húsinu? Var
honum sagt að hagnaður af vopna-
sölunni til írans væri notaður til
að styðja kontrana?
• Skipulögðu North og samstarfs-
menn hans fleiri aðgerðir en þær
sem þegar er vitað um og hveijar
voru þær?
gegn

Mik ilvœgum
spumingum
ósvaraó
eftir réttarhöldin
OLIVER
NORTH
HVAÐ VISSIHANN?
eftir Guðm. Halldórsson
RÉTTARHÖLDIN GEGN Oliver L. North, fyrrum
starfsmanni Hvíta hússins, hafa vakið nýjar spumingar
um hlutverk George Bush forseta, Ronalds Reagans,
fyrrverandi forseta, og annarra bandarískra ráðamanna í
Iran-kontra-málinu. Ef svör fást ekki við þessum
spurningum gæti málið vakið tortryggni og haft víðtækar
afleiðingar. Mikilvægasta spumingin er sú hvort
ráðamennirnir í Washington hafi farið í kringum bann
Bandaríkjaþings við beinni eða óbeinni hernaðaraðstoð við
kontra-skæmliða í Nicaragua, sem var í gildi frá október
1984 til október 1986.
Nýjar upplýsingar, sem komu
fram í réttarhöldunum gegn
North, benda til þess að Re-
agan hafi vitað um aðgerðir
til stuðnings kontrunum
þrátt fyrir bann þingsins og fyrir-
skipað þær sjálfur. Þær benda einn-
ig til þess að Bush kunni að hafa
vitað meira um leynilegar tilraunir
til að hjálpa kontrunum en hann
vildi viðurkenna í kosningabarát-
tunni í fyrra. Upplýsingarnar um
Bush eru í aðalatriðum á þá leið
að honum hafi verið kunnugt um