Morgunblaðið - 24.06.1989, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 1989
17
^Fl
Skipalyftan hf.
og óbætanlegt tjón í starfsgreininni
því að æskileg framleiðni skilar sér
ekki nema stöðugt sé unnið að
nýsmíði skipa og sérhæfðir iðnaðar-
menn gangi til verka samkvæmt
verkáætlun frá byijun til enda. Eðli-
leg hagkvæmni næst ekki með því
að hlaupið sé úr verkefninu yfir í
önnur verk, breytingar eða viðhald,
en þetta kemur því miður of oft fyr-
ir. Ég hef nú í hartnær sextíu ár
haft áhuga fyrir og fylgst með þróun
jám- og málmsmíði í landinu, auk
þess hef ég átt þess kost að mæta
á Iðnþingum í 40 ár og ávallt hafa
verið þar á málaskrá smíði fiskiskipa
og baráttan við að fá smíðamar inn
í landið. Stálskipasmíði hefst svo
1953 þegar samið var við Stálsmiðju
um smíði dráttarbátsins Magna sem
sjósettur var 15. október 1954. Sögu-
legur dagur í iðnsögu íslendinga,
fyrsta stálskipið smíðað á landi hér,
skömmu síðar var lagður kjölur að
stærra skipi, varðskipi fyrir Norður-
land, hlaut það nafnið Albert. Ég
nefni þetta hér því að það hefur vak-
ið athygli útlendinga hversu fljótir
íslendingar voru að tæknivæðast og
hasla sér völl í jafn stórbrotinni at-
vinnugrein og geta nú smíðað full-
komnustu fiskiskip með fullkomnum
búnaði og tækjum. Það má ekki eiga
sér stað að öll sú atorka, þekking
og fjármagn sem lagt hefur verið í
innlenda stálskipasmíði verði af
skammsýni látin tærast upp.
Iðnaðarstofn í þungaiðnaði okkar
sem ber uppi margar aðrar greinar
í íslensku atvinnulífi. Hér verða fær-
ustu menn að finna leiðir sem sam-
ræmst geta hagsmunum skipaeig-
Hugleiðingar
um iðnað og iðju
eftir Aðalstein
Jóhannsson
Við íslendingar höfum komist hjá
verulegu atvinnuleysi enn sem komið
er og stöndum að því leyti betur en
sumar nágrannaþjóðir okkar, s.s.
Danir og Bretar. Samt höfum við
stpndað mikla yfirvinnu, svo mikla
að hún getur verrið hættuleg heilsu
manna — og hefur stundum brotið
hana niður.
En þrátt fyrir allt stritið eru fjár-
mál ríkisins og peningamál margra
þegnanna í megnasta ólagi. Dýrtíðin
er á hraðri uppleið, og henni fylgir
siðferðisleg upplausn. Gengisfelling-
ar hafa verið tíðar og krónurýrnunin
spillir mjög fyrir eðlilegri spamaðar-
viðleitni. Þegar yngri og eldri verða
þess varir, að sparnaður er gagnslít-
ill — og stundum til ógagns — spil-
list „þjóðarsálin" og lausbeislun á sér
stað.
Hér verður því að komast á breyt-
ing til batnaðar. Ríkisstjórnin verður
að finna til ábyrgðar sinnar. I upp-
hafi fgrils síns taldi hún að öllu
mætti breyta til bóta með góðri
stjórnsemi, en sú hefur ekki orðið
raunin á.
Iðnaður okkar á við mikla erfið-
leika að stríða, en vaxtarskilyrði
hans varða þjóðina alla. Eins og oft
hefur verið bent á, eru aðalatvinnu-
vegirnir, fiskveiðar og landbúnaður,
ekki þess megnugir að taka að fullu
við þeirri mannfjölgun, sem kemur á
vinnumarkaðinn næstu árin. Þess-
vegna þarf að hlúa að iðnaði og skapa
honum eðlilega vaxtamöguleika.
Stálskipasmíði hófst ekki að marki
hérlendis fyrr en á síðari árum og
náði fótfestu fyrir tilstilli ötulla
framámanna. íslensku skipin hafa
gegnt hlutverki sínu fyllilega til jafns
við erlend skip, og undrast margir
að þróun iðnaðarmála — skipasmíða
ekki síst — skuli hafa verið eins góð
og raun hefur á orðið. En það hefur
orðið þessari iðngrein helst til baga,
að risið hafa upp of margar skip-
asmíðastöðvar hér á landi, og verða
þær þá fljótt vanmegnugar þess að
geta allar gegnt hlutverki sínu sem
skyldi. Þetta hefur svo aftur valdið
Aðalsteinn Jóhannsson
„Eins og oft hefiir verið
bent á, eru aðalatvinnu-
vegimir, fiskveiðar og
landbúnaður, ekki þess
megnugir að taka að
fiillu við þeirri mann-
Qölgun, sem kemur á
vinnumarkaðinn næstu
árin. Þessvegna þarf að
hlúa að iðnaði og skapa
honum eðlilega vaxta-
möguleika.“
nokkurri vantrú á iðngreininni og
orðið til þess að bregða fyrir hana
fæti — jafnvel kæfa í fæðingunni.
Það er vitað, að fyrstu fagmenn
í skipasmiðastéttinni tileinkuðu sér
kunnáttu sína með því að fylgjast
með smíði skipa erlendis, og síðan
urðu meðfæddir hæfileikar og hald-
góð þekking á fiskveiðum þessum
mönnum það leiðarljós, sem þurfti
til að skipin hentuðu í hafróti ísland-
sála.
Höfundur er tæknifræðingur
Kórtónleikar í Hall-
grímskirkju á laugardag
enda og þeim Qölmörgu sem stunda
stálskipasmíðar í landinu, það varðar
þjóðarheill.
I jám- og málmiðnaði fer fram
þróttmikið félagsstarf og era þar í
forastu hinir hæfustu menn með
mikla tækniþekkingu og starfs-
reynslu að baki. Era þessi félög og
samband, Félag málmiðnaðarfyrir-
tækja, Félag dráttarbrauta og skipa-
smiðja og Samband málm- og skipa-
smiðja 1987 og eru innan þessara
félaga við störf á fimmta þúsund
starfsmanna. Öll era þessi félög og
sambönd innan Landssambands iðn-
aðarmanna og er framkvæmdastjóri
þess Þórleifur Jónsson.
Höfundur er fyrrverandi forseti
Landssambands iðnaðarmanna.
Pauluskantorei frá Hamm í
Vestur-Þýskalandi heldur tón-
leika í Hallgrímskirkju laugar-
daginn 24. júní kl. 20.30 og
syngur auk þess við messu dag-
inn eftir kl. 14.00, einnig i
Hallgrímskirkju. Sljórnandi er
Rolf Schönstedt.
Pauluskantorei er staddur hér
á landi í boði Dómkórsins í
Reylq'avík. Á milli þessara kóra
hafa myndast nokkur tengsl á liðn-
um árum. Rolf Schönstedt hélt
orgeltónleika á Tónlistardögum
Dómkirkjunnar árið 1986 og Mar-
teinn H. Friðriksson stjórnandi
Dómkórsins lék á orgel í Hamm
sama ár.
Á efnisskrá eru verk eftir Bach,
Mendelssohn, Reger o.fl. í kórnum
eru u.þ.b. 50 söngvarar en einnig
kemur fram líti! blásarasveit. Pét-
ur Þorvaldsson og Richard Kom
leika með á selló og kontrabassa.
¥bobcat*
Fjölnotavélar og smágröfur
Sýning laugardaginn 24 júní. við hús Véla og
Þjónustn að .Tárnhálsi 2 110 Revkjavík.
Komiö og kynniö ykkur frábær tæki
sem valdið hafa byltingu í verktaka-
iönaöinum. Möguleikar í fylgitækjum
eru ótakmarkaðir og má þar nefna
gröfubúnaö, vökvahamar, staurabor,
götusóp, snjóblásara, vibratorvaltara,
hellulagningarvél, asfaltskera, jarö-
vegsþjöppu, kapalskurðgröfú, jarð-
jafnara, veghefil og margt fleira.
Angle Broom
Backhoe&
Box Scraper
bobcat!
Einkaumboð á íslandi Vélaborg hf. Krókhálsi 1. 110 Reykjavík, sími 91-686655