Morgunblaðið - 14.11.1989, Blaðsíða 21
MOKGUNBIADll) þKimUUAtH’H 14. NÓVEMBER: 1989
21
Bakverkur - bakreikningur
eftir Huldu
Ólafsdóttur
Mikið hefur verið rætt um kostnað
við heilbrigðisþjónustuna síðustu vik-
urnar og er það af hinu góða. Mér
finnst ástæða til að velta því fyrir
sér hvort við sem búum í þessu þjóð-
félagi getum gert eitthvað sjálf til
þess að rninnka þennan gífurlega
kostnað. Ég á við það sem snýr beint
að okkur sjálfum. Hvernig við hugs-
um um eigin heilsu og hvort við ger-
um það sem í okkar valdi stendur
til þess að forðast ýmsa kvilla. Lítum
til dæmis á bakverk, hvers vegna
fáum við í bakið?
í mínu starfi sem sjúkraþjálfari
hef ég orðið vör við að þegar ég
bendi fólki á einhveija vitleysu sem
það gerir, t.d. ranga líkamsbeitingu,
þá fæ ég svarið: „Já ég veit það en
ég gleymi því bara.“ Einnig hef ég
kynnst því að þegar ég kem á vinnu-
staði að fólk segir „réttið úr ykkur,
sjúkraþjálfarinn er að koma“.
Það er hvimleiður misskilningur
að fólk þurfi að beita sér eða hegða
sér á einhvern ákveðinn hátt læknis-
ins eða sjúkraþjálfarans vegna. Auð-
vitað er mér alveg sama þótt Jón og
Gunna hafi bakverk. Þeirra vegna
væri betra að vera laus við hann og
gott væri ef þau bæru ábyrgð á eig-
in líkama og hegðuðu sér í samræmi
við það.
Er hægt að koma í veg
fyrir bakverk?
Til þess að forðast bakverk þarf
fyrst og fremst að þekkja líkam-
ann, hvernig hann virkar og hversu
mikið má bjóða honum. Annað mik-
ilvægt atriði er að vinnuaðstaðan
sé góð. Atriði sem skiptir máli eru
t.d. að lyfta rétt, að borðhæð passi,
að vinnustóllinn henti og að vinnan
bjóði upp á fjölbreytni. I þriðja lagi
er nauðsynlegt að stunda einhverja
líkamsrækt til að auka þol og styrk.
Það er erfitt að kenna
gömlum hundi að sitja
Hjá sjúkraþjálfuioim eru yfirleitt
langir biðlistar fólks með bakverk
og aðra kvilla. Margir þeirra sem
koma í meðferð til sjúkraþjálfara
spyija: „Af hveiju var mér ekki
kennt fyrr að vinna rétt?“ Þá vakn-
ar spurningin, „hefði það breytt
einhveiju?"
Til er fólk sem margoft fer í
Styrktarfélag vangefinna hefur
hafið sölu á jólakortum með
myndum eftir Sólveigu Eggerz
Pétursdóttur.
Styrktarfélag vangefinna:
Jólakort
SALA er hafin á jólakortum
Styrktarfélags vangefínna. Þau
eru með myndum af verkum
listakonunnar Sólveigar Eggerz
Pétursdóttur. Hefur hún gefið
félaginu frummyndirnar, 4 tals-
ins, og verður dregið um þær 20.
janúar 1990.
Átta kort era í hveijum pakka
og fylgir spjald sem gildir sem
happdrættismiði. Kortin verða til
sölu á skrifstofu félagsins á Há-
teigsvegi 6, í versluninni Kúnst á
Laugavegi 40, í Nesapóteki vi'ð Eið-
istorg og á stofnunum félagsins.
svokallaða bakstóla hjá sjúkraþjálf-
urum og lærir að beita sér rétt en
fer svo ekki eftir því sem kennt er.
Það kemur bara aftur í meðferð
þegar búið er að misbjóða bakinu
enn á ný. Þetta kaila ég ekki ábyrga
afstöðu til eigin líkama. Því miður
er ekki hægt að koma í veg fyrir
bakverk í öllum tilfellum.
Hvað er hægt að gera?
Eitt af því sem fólk getur gert
sjálft er að afla sér upplýsinga og
fræðslu um hvernig best er að beita
sér við vinnu. Nú er til á íslensku
fræðsluefni um rétta líkamsbeit-
ingu við vinnu. Má þar nefna bækl-
inginn Rétt líkamsbeiting — betri
líðan, sem fæst hjá Vinnueftirliti
ríkisins. Hann tekur fyrir á mjög
myndrænan hátt helstu atriði í
réttri líkamsbeitingu. Bækurnar
Hulda Ólafsdóttir
„Vilji fólk í raun leggja
eitthvað að mörkum til
að forðast bakverk, þá
hefur það tækifæri til
þess.“
BAK-þankar og Bókin um bakverki
komu einnig út á árinu og fást í
bókabúðum. BAK-þankar hentar
vel fyrir þá sem vilja læra að hlífa
líkamanum við ótímabæru sliti.
Lestur þessarar bókar ætti að
hjálpa fólki til þess að geta betur
metið eigin vinnuaðstöðu heima og
heiman og reynt að bæta það sem
betur má fara, oftast með litlum
tilkostnaði.
Fræðsluvarpið mun endursýna
þáttaseríu um sama efni í sjón-
varpinu og var fyrsti þáttur sýndur
18. október. Ég hvet alla þá sem
eru kofnnir heim kl. 17.00 á mið-
vikudögum að fylgjast með þessum
þáttum. Bókin um bakverki er mun
ítarlegri og ijallar á aðgengilegan
hátt um foivarnir, meðferð og
hvernig sigrast megi á bakverkjum.
í bókinni er fjallað um helstu sjúk-
dóma, greiningu þeirra og meðferð,
bæði hefðbundna og óhefðbundna.
Lokaorð
Eins og ég nefndi í upphafi þá
eru þijú atriði mikilvæg ef koma á
í veg fyrir bakverk, þ.e. þekking á
uppbyggingu og starfsemi likam-
ans, viðunandi vinnuaðstaða og að
stunda líkamsrækt. Fræðsluefni á
íslensku er til og hef ég nefnt dæmi.
Hjá Vinnueftirliti ríkisins fást upp-
lýsingar um það sem tengist vinnu-
umhverfinu. Möguleikar á likams-
rækt eru margvíslegir, ekki má
gleyma að sund og reglulegar göng-
ur eru líka líkamsrækt.
Vilji fólk í raun leggja eitthvað
af mörkum til að forðast bakverk,
þá hefur það tækifæri til þess. Ef
ekki þá getur það átt von á bak-
reikningi sem hljóðar upp á stöðug-
ar bakþrautir og aukin útgjöld í
heilbrigðisþjónustunni. Ég hvet alla
til að bera ábyrgð á eigin heilsu
og reyna að hindra þá sjúkdóma
sem eru í okkar valdi. Má þar auk
bakverkja nefna offitu, áfengissýki,
vöðvabólgu, meltingarfærasjúk-
dóma o.fl. Gleymið ekki eigin
ábyrgð.
Höfundur er sjúkraþjálfari.
A glæsllcgustu
hótclum lliaUands
umjóHnmcö
Vcröld og Pólaiis
Veröld og Pólaris bjóða þér glæsilegustu Thailandsferðina í ár þar
sem gist er á bestu hótelum Asíu, við frábæran aðbúnað og með
íslenskri fararstjórn, á sama verði og aðrir bjóða
með gistingu á meðalhótelum.
Jól í Thailandi eru heillandi upplifun þar
sem njóta má einstaks veðurfars, nátt-
úrufegurðar og hins besta í mat og drykk
fyrir aðeins brot af því, sem það kostar á
íslandi.
Bangkok, Pattaya og Chaing Mai eru
áfangastaðir Veraldarfarþega í þessari ferð
og innifalin í verði ferðar er hátíðarveisla
á gamlárskvöld.
I [ R B A M IS S1D B1N
FARKORT
Austurstræti 17, sími 622200 og Kirkjutorgi 4, Sími 622011
ACO
Húðhirða
Tilfinning
og skynsemi
Nú er verið að kynna nýja húð-
hirðulínu í apótekunum - ACO
Húðhirðu. Tvennt er mikil-
vægt við val á húðhirðuvörum:
Þær þurfa að vera þægilegar í
notkun og þær mega ekki valda
húðertingum eða ofnæmi. Þeg-
ar þú kaupir ACO húðhirðu-
vörurnar færðu góðar vörur
sem eru gerðar úr bestu fáan-
legum hráefnum.
ACO Roll On, áhrifaríkur en samt
mildur svitalyktareyðir.
Minnkar svitaútstreymi og
vinnur gegn óþœgilegri svita-
lykt. Inniheldur ekkert húðert- ■
andi spritt.
50 ml
ACO Mild Tvál er sérstaklega
mild sápa.
Bœði fyrir almennan líkams-
þvott og hreinsun viðkvcemrar
húðar.
250 ml
TILBOÐ: ÞEGAR ÞÚ KAUP-
IR ACO HÚÐHIRÐUVÖRU
AÐ EIGIN VALI, FÆRÐU
ACO MILD TVÁL 125 ML í
KAUPBÆTI. TILBOÐIÐ
STENDUR Á MEÐAN
BIRGÐIR ENDAST.
ACO
Húðhirða
Aðeins í apótekinu!
FYRIRTAK hf. simi 91-3 20 70