Morgunblaðið - 30.01.1990, Síða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. JANUAR 1990
—
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. JANÚAR 1990
25
fltripmM&Mí
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
HaraldurSveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033. Áskrift-
argjald 1000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 90 kr. eintakið.
Tækifæri sem ekki
má glatast
Nú er margt sem bendir til
þess að samningar takist
á vinnumarkaðnum á þeim lágu
nótum, sem um hefur verið
rætt undanfarna mánuði. Fari
svo, að slíkir samningar verði
undirskrifaðir næstu daga,
skapast tækifæri í efnahags-
og atvinnumálum okkar íslend-
inga, sem ekki má glatast.
Verði vinnufriður tryggður í
tæp tvö ár, sem nú er hugsan-
legt, skiptir höfuðmáli, að sá
tími verði notaður til róttækra
endurbóta á tveimur megin-
sviðum þjóðlífsins, þ.e. í sjávar-
útvegi og landbúnaði annars
vegar og í ríkisfjármálum hins
vegar. Ríkisstjórnir, sem hafa
verið önnum kafnar við að
bjarga málum frá degi til dags,
geta afsakað aðgerðaleysi sitt
með því, að tími þeirra og orka
hafi farið í dagleg vandamál.
Sú afsökun verður ekki gild,
ef þessir kjarasamningar tak-
ast. Þá fá ríkisstjórn og Alþingi
svigrúm til að snúa sér að
framtíðarmálum.
Uppskurður á ríkisútgjöldum
er eitt brýnasta verkefnið og
það verður enn brýnna, ef svo
fer sem horfir, að þessir kjara-
samningar kosti ríkissjóð um-
talsverða fjármuni. Eins og að
var vikið í Morgunblaðinu fyrir
nokkrum dögum vinna slíkar
álögur á ríkissjóð vegna kjara-
samninga gegn markmiðum
samnmganna. Það er alveg rétt
sem Ólafur Ragnar Grímsson,
fjármálaráðherra, sagði um
þetta efni í Morgunblaðinu sl.
laugardag: „Ef óskimar era um
viðbótarútgjöld frá ríkinu eða
skattalækkanir án þess að
nokkuð annað sé gert í ríkis-
fjármálum, þá er bara verið að
biðja fjármálaráðherrann um
að taka erlend lán hjá útlendum
bönkum til þess að standa und-
ir þessu. Við höfum séð, að slík
efnahagsstefna leiðir í öðrum
löndum til ófara á skömmum
tíma . .
Einmitt af þessum ástæðum
er þeim mun meira tilefni til
þess fyrir ríkisstjórn og Alþingi
að taka til höndum í ríkisfjár-
málum og gera á þeim þann
róttæka uppskurð, sem er óhjá-
kvæmilegur.
Jafnframt er ljóst, að undir-
staða batnandi lífskjara á
næstu árum er aukinn hagnað-
ur þjóðarinnar af útgerð og
fiskvinnslu og minni kostnaður
við landbúnað. Að þessu þarf
að vinna og takist kjarasamn-
ingar á þeim grundvelli, sem
um hefur verið rætt, gefst
tækifæri til þess. Þegar kemur
að lokum hins fyrirhugaða
samnings haustið 1991 þurfa
launþegar að sjá í raun að til
nokkurs var að vinna.
Frjáls
markaður
— félagsleg
þjónusta
Morgunblaðið birti í fyrra-
dag athyglisverða grein
um viðhorfin í Tékkóslóvakíu
nú um stundir. Þar var háskóla-
kennari í Prag m.a. spurður,
hvort breytingamar þar í landi
hefðu í för með sér að kapítal-
ismi yrði tekinn upp. Svarið
var: „Nei, það held ég ekki.
Það verður einhvers konar sós-
íalismi, en spurningin er
kannski hvað sósíalismi er. Það
eina sem eftir stendur er að
réttlæti ríki fyrir alla. En það
er kannski það, sém kapítalist-
ar segja líka? Ætlunin er að
hafa frjálsan markað, sinna
lögmálum framboðs og eftir-
spurnar, leyfa einkarekstur, en
halda þó félagslegri þjónustu.
Atvinnuuppbygging þarf að
haldast í hendur við umhverfis-
vemd og það mun kosta tals-
vert.“
Þessi ummæli háskólakenn-
arans í Prag eru eftirtektarverð
fyrir þá sök, að meginlínumar
í því þjóðfélagi, sem, kennarinn
sér fyrir sér í Tékkóslóvakíu,
byggjast á sömu grundvallar-
sjónarmiðum og stefna Sjálf-
stæðisflokksins. Sá flokkur
hefur annars vegar Iagt áherzlu
á einkarekstur og frjálsa mark-
aðsstarfsemi en hins vegar fé-
lagslega þjónustu og hefur
fylgt þeirri stefnu eftir með
miklum myndarbrag, t.d. í
Reykj avíkurborg.
Það er áreiðanlega erfitt fyr-
ir fólkið í Austur-Evrópu að
átta sig á því, hvert stefnir.
Hitt er víst, að eins og fram-
tíðarþjóðfélaginu í Tékkóslóv-
akíu var lýst í fróðlegu viðtali
1 Morgunblaðinu á sunnudag-
inn á það ekkert skylt við sós-
íalisma!
'

Hafskipsmál:
Tekjur af Atlantshafssigling-
um í fyrstu 37% umfram áætlun
* Morgunblaðið/Gísli Úlfarsson
íbúar í Heimabæ I og III í Hnífsdal yfirgáfú hús sín á föstudag vegna snjóflóðahættu. Húsið hægra megin á myndinni er verbúð Hraðfrysti-
hússins og voru verbúðarmenn flestir af erlendu bergi brotnir. Þeir voru fluttir á Félagsheimilið í Hnifsdal.
Fannfergið á VestQörðum:
Mikil liætta á flóðum á Flat-
eyri - Hnífsdælingar snúa lieim
Almannavarnir á ísafirði gáfú út tilkynningu í gær um að hættu-
ástand vegna snjóflóða á ísafirði og Hnífsdal væri liðið hjá. Fjórtán fjöl-
skyldur í Hnífsdal og ein á ísafirði, sem þurftu að yfirgefa heimili sín,
fengu að snúa heim á ný. Enn eru níu fjölskyldur á Flateyri inni á heim-
ilum ættingja eða vina. Sumir hafa verið að heiman í fimm sólarhringa.
Hjá Almannavarnanefúd Isafjarðar fengust þær upplýsingar að norðaust-
anátt væri ríkjandi á hættusvæðinu en snjór hefur eitthvað hjaðnað til
fjalla. Ráðgert er að mæla snjóalög á fjöllum í dag.
Snjóflóð féll ofan við byggðina á
Flateyri Iangleiðina niður að ystu
húsum við Olafstún. Ekki er vitað
hve stórt flóðið er en menn sem voru
á ferðinni á snjósleða við Hjallaveg
milli kl. 17-18 í gær sáu að flóð
hafði fallið.
Snjóflóð féll á Selabólsurð á Flat-
eyri á laugardagsmorgun og hreif
með sér þriggja mastra staurastæðu
og fóru rafmagnslínur í sundur. Flóð-
ið var um hálfur kílómetri að breidd.
Ekkert er hægt að eiga við bilun
þessa vegna ófærðar og veðurs en
Flateyringar og bæir á Hvilftar-
strönd fá nú rafmagn frá varaaflstöð
á Flateyri en sveitabæir á Önundar-
firði og á Ingjaldssandi fá rafmagn
frá Mjólkárvirkjun. Ekkert verður
því gert við bilun þessa fyrr en veður
gengur niður.
Ekki hefur áður sést svo stórt flóð
á Flateyri enda var staurastæða þessi
talin vera fyrir utan hættusvæöi.
Símasambandslaust er nú við Val-
þjófsdal og Ingjaldssand og er bilun
talin vera í Klofningsdal. Ekki hefur
verið hægt að eiga við snjómokstur
á þjóðveginum en Flateyrarhreppur
hefur reynt að halda opnum helstu
götum. Bílaeigendur eru margir bún-
ir að týna bílum sínum undir snjó
en víða má sjá flögg sem merki um
að yitthvað sé undir snjónum.
Á laugardag flutti varðskip línu-
menn Orkubús Vestfjarða ásamt
mjólk og öðrum vistum til Flateyrar.
Erfíðlega hefur gengið að koma
mjólk frá bændum en á sunnudags-
kvöld kom Fagranesið og var mjólk
selflutt á snjóbíl frá bændum. Á laug-
ardag fengu íbúar við Ólafstún að-
stoð björgunarsveitarmanna við að
komast heim til sín og sækja nauð-
synjar. Mikill viðbúnaður var og að
öllu var farið með gát. Farið var
með snjóbíl og fengu ekki fleiri en
tveir til þrír að fara með hverri ferð.
í gær aðstoðaði snjóbíll fólk við að
komast í búðir að sækja sér nauð-
synjar.
Álmannavamamefnd á Flateyri
taldi ekki óhætt að svo stöddu að
leyfa íbúum við Ólafstún á Flateyri
að fara heim til sín í gær. Veður var
þá enn mjög slæmt og spáð var
versnandi veðri. Fólki er ekki ráðlagt
að vera mikið á ferðinni enda varla
hægt að koma íbúum heim til sín
vegna ófærðar. Fiogið var í Holt á
sunnudag og hafði þá ekki verið flog-
ið þangað frá því á mánudag. Flug-
völlurinn var ruddur með jarðýtu og
farþegar fluttir með bát í Holt.
I Hnífsdal féll eitt snjóflóð á laug-
ardag og flúðu 14 fjölskyldur heim-
ili sín á hættusvæðinu. Á ísafirði
féllu tvö snjóflóð fyrir utan byggð.
Gamall lyftuskúr skemmdist í öðru
flóðinu en hitt olli engum usla. Þá
varð fjölskyldan að Seljalandi að yfir-
gefa heimili sitt vegna snjóflóða-
hættu.
- sagði Ragnar Kjartansson
YFIRHEYRSLUR fyrir sakadómi Reykjavíkur í Hafskipsmálinu héldu
áfram í gær. Ragnar Kjartansson fyrrum sljórnarformaður fyrirtækis-
ins lauk framburði sínum í þessari lotu og yfirheyrslur hófúst yfir
Páli Braga Kristjórnssyni, fyrrum framkvæmdastjóra fjármála- og
rekstrarsviðs. Réttað er í málinu fjóra daga vikunnar og er búist við
að enn séu mánuðir þar til máiið verði dómtekið. Fjöldi þeirra vitna
sem eftir er að yfirheyra er enn ekki ljós þar sem verjendur hafa
ekki lagt fram Iista um þá sem þeir óska eftir að kallaðir verði fyrir.
Þó þykir flest benda til að þau verði að minnsta kosti 100 talsins.
auk hinna 17 ákærðu.
flutningsmagn farið fram úr áætl-
unum og tekjur af þeim ferðum því
verið 358 þúsund dölum, eða 37%
hærri, en -áætlanir hefðu gert ráð
fyrir af hvorri ferð.
Rainbow málið alltaf að
leysast
Ragnar var spurður hvers vegna
áætlað hefði verið á þessum tíma
að Hafskip hefði tekjur af flutning-
um fyrir varnarliðið, þótt þær for-
sendur hefðu breyst þegar banda-
ríska skipafélagið Rainbow Naviga-
tion hefði hafið siglingar hingað til
lands í mars eða apríl 1984. Hann
sagði að félagið hefði áfram haft
óverulegan hluta flutninga fyrir
varnarliðið og linnulitlar tilraunir
hefðu staðið yfir til að færa þessa
flutninga aftur í hendur íslenskra
aðila. Fyrir hefðu legið sterkar
vísbendingar frá æðstu embættis-
mönnum ríkisins, sem ýtt hefðu
undir það mat að það væri að tak-
ast. Hann rakti að Hafskipsmenn
hefðu oftsinnis á þessum tíma átt
Ragnar Kjartansson sagði að
hann hefði í aðalatriðum komið að
áætlunum í tengslum við Atlants-
hafssiglingar Hafskips sem lesandi.
Hann sagði að haustið 1984 hefði
verið stuðst við áætlanir frá í júlí
það ár við kynningu ferðanna en
þær hefðu verið lagfærðar í sam-
ræmi vð nýja vitneskju. Ný heild-
aráætlun hefði ekki verið gerð fyrr
en í janúar 1985, þegar siglingar
höfðu staðið yfir í 2 ’A mánuð, helst
vegna þess hve seint rauntölur
hefðu borist frá Bandaríkjunum.
Ákæruvaldið spurði Ragnar hverju
sætti að í bréfi til Útvegsbanka í
október 1984 hefði verið sagt að
1-3 milljóna dala hagnaður yrði af
Atlantshafssiglingum. Ragnar
sagðist telja að á þessum tíma hefði
verið byggt á frumáætlunum með
nýjum rauntölum að viðbættum
nýjustu staðreyndum, svo sem þeim
að í þann mund sem siglingarnar
voru að hefjast í október 1984,
hefðu legið fyrir bókunartölur í
fyrstu tvær ferðirnar og þar hefði
Opinn ftindur um framtíð Atlantshafsbandalagsins:
Verkeftiin gætu breyst en
áfram þörf fyrir samstarf
Ibúi við Ólafstún:
Hefur yfirgefið húsið 4 sinnum
„VIÐ vorum beðin um að yfir-
gefa húsið á fimmtudagskvöld
vegna siýóflóðahættu og mágur
minn og fjölskylda hans skutu
yfir okkur skjólshúsi. Við erum
níu hérna,“ sagði Ingibjörg
Krisljánsdóttir íbúi í húsi við
Ólafstún á Flateyri, en hún, eig-
inmaður hennar, Hinrik Kristj-
ánsson, og fjögur börn þeirra
voru á meðal þeirra átta fjöl-
skyldna á Flateyri, sem þurfhi
að yfirgefa heimili sín.
„Við höfum búið hér í tíu ár og
höfum fjórum sinnum þurft að yfir-
gefa heimili okkar vegna snjóflóða-
hættu. En við höfum aldrei áður
verið lengur í burtu en einn sólar-
hring,“ sagði Ingibjörg.
Ingibjörg sagði að þetta reyndi
á alla í fjölskyldunni. „Maður er að
ímynda sér að það verði hringt og
tilkynnt að maður sé orðinn eignar-
laus. Sú hætta er alltaf fyrir hendi.
En við sjálf erum í öruggu skjóli
og það er fyrir mestu,“ sagði Ingi-
björg. Hún sagði að ekki væri samt
hlaupið að því að komast út úr
húsi því allt væri á kaf í snjó. „Við
verðum að moka okkur út ef við
ætlum að hreyfa okkur.“
TÍMARITIÐ Frelsið efndi á Iaugardag til opins fundar í Reykjavík þar
sem rætt var um framtíð Atlantshafsbandalagsins (NATO) í ljósi atburða
í A-Evrópu og Sovétríkjunum að undanförnu. Frummælendur voru þeir
Kjartan Gunnarsson, formaður Samtaka um vestræna samvinnu, og
Magnús Þórðarson framkvæmdastjóri. í máli þeirra kom fram að þótt
verkefni NATO gætu breyst á næstu árum væri fjarstæða að svo komnu
máli að tala um að leggja niður bandalagið. Ástandið í ríkjum Varsjár-
bandalagsins væri enn of óljóst og hernaðarmáttur Sovétríkjanna hvað
snerti kjarnavopn færi enn vaxandi; því yrðu lýðræðisríki að vera á
varðbergi.
Hátt í hundrað manns sóttu fund-
inn sem Sigrún Traustadóttir stjórn-
aði. Gunnar Jóhann Birgisson lög-
fræðingur flutti inngangsorð og
sagði m.a. að vofa kommúnismans í
Evrópu virtist nú vera að brenna upp
til agna. Hann benti á að saga Ál-
þýðubandalagsins og forvera flokks-
ins væri slík að þangað yrði ekki
leitað ráða um framtíðarstefnu í ör-
yggismálum.
Magnús Þórðarson sagði að stuðn-
ingsmenn NATO hefðu ekki búið til
einhveija Rússagrýlu, aðeins bent á
hana. Hættan hefði alltaf verið raun-
veruleg eins og nú væri að koma í
ljós ,af frásögnum Sovétmanna
sjálfra af Stalíntímanum. Fáranlegt
væri að sjá þau ummæli Olafs Ragn-
ars Grímssonar í nýarsávarpi að
„hættan væri ekki lengur fyrir
hendi." Bæri að skilja þetta svo að
hún hefði eitt sinn verið raunveruleg
og fyrir hendi? Hvers vegna segði
maðurinn það þá ekki beinum orðum.
Hann varpaði fram þeirri spurn-
ingu hvort rétt væri að leggja allt
sitt traust á einn mann, Gorbatsjov,
og friðarvilja hans, hvort rétt væri
að leggja niður NATO í trausti þe.ss
að mark væri á Sovétleiðtoganum
takandi. Hvað myndi þá gerast ef
Gorbatsjov yrði skotinn og eftirmað-
urinn eða mennirnir yrðu vígreifari?
Þess yrði að gæta að þótt mönnum
tækist að semja um afvopnun yrði
jpnakunnáttan áfram fyrir hendi í
heiminum. Eftir sem áður yrði að
fylgjast með því að samningar yrðu
haldnir, það gæti orðið hlutverk
NATO, verðugt hlutverk varnar-
stöðvar NATO hér á landi. Þótt hætt-
an úr austri hyrfi gætu einræðis-
herrar tekið völdin í öðrum heims-
hlutum, lýðræðið væri aðeins tryggt
í litlum hluta heimsins og það yrði
að verja. Hvort sem það yrði undir
nafni NATO eða öðru heiti þá hlytu
lýðræðisríki að reyna að starfa sam-
an. Áherslan gæti, ef vel tækist til
um afvopnun, orðið fremur á
pólitísku samstarfi en hemaðarlegu.
Kjartan Gunnarsson sagði NATO
hafa verið stofnað til að veijast
ásælni. Þetta markmið væri enn í
fullu gildi en nú hefði bæst við það
hlutverk að sjá um afvopnunarvið-
ræður. Kjartan sagði að borgara-
styijöld virtist yfirvofandi í Sov-
étríkjunum, upplausn væri í austri.
Þetta væri í fyrsta sinn í sögunni
að slík hætta væri fyrir hendi í kjarn-
orkuveldi og þarlendir ævintýramenn
gætu gripið til örþrifaráða. Markmið
ráðamanna í Moskvu væri nú sem
Morgunblaðið/Þorkell
Hluti fundarmanna á veitingastaðnum Gauki á Stöng þar sem rætt var um framtíð Atlantshafs-
bandalagsins og þróunina í Austur-Evrópu.
fyrr að reka fleyg milli V-Evró-
puríkja og Bandaríkjanna. Líklegt
væri að Sovétmenn byðust senn til
að leggja niður Varsjárbandalagið
gegn því að NATO yrði einnig lagt
niður. Hins vegar væri fjarstæða að
jafna saman þessum tveim bandalög-
um, eins og ónefndir stjómmálamenn
á íslandi gerðu. „Annað er bandalag
16 fijálsra ríkja, hitt er bandalag
allmargra ófijálsra ríkja sem em
undir stjórn eins megin ríkis.“
Kjartan sagði þróun Evrópu-
bandalagsins merki um vaxandi
skilning manna á því efnahagssam-
vinna væri besti sáttasemjarinn milli
þjóða. „Og á þessu sviði verður ekki
síður framtíðarverkefni Atlantshafs-
bandalagsins, að vera þátttakandi í
þessari þróun.“
Fjörugar umræður vom á eftir og
m.a. sagði Þórður Pálsson að Evr-
ópumenn hefðu látið Bandaríkja-
menn bera of mikið af herkostnaði
fijálsra ríkja. Hann lagði til að öll
NATO-ríki, einnig ísland, legðu hlut-
fallslega jafn mikið fé fram til þess-
ara mála.
fundi með utanríkisráðherra, Geir
Hallgrímssyni, og æðstu embættis-
mönnum utanríkisráðuneytisins og
Rainbow málið hefði verið á dag-
skrá tíðra funda utanríkisráðherra
íslands og Bandaríkjanna. Jafnan
hefði verið gefið í skyn að málið
mundi leysast farsællega innan 2-3
mánaða. Hann sagði að Útvegs-
bankamönnum hefðu verið afhentar
allar áætlanir og ljóst hefði verið
hvenær gert væri ráð fyrir tekjum
af varnarliðsflutningum. Fram kom
að hlutdeild í sameiginlegum kostn-
aði, svo sem skrifstofu-, stjórnunar-
og fjármagnskostnaði hefði ekki
verið lögð á Atlantshafssiglingar
fyrr en árið 1985. Ragnar sagði að
í upphafi árs 1985 hefði farið fram
meðal stjórnenda fyrirtækisins um-
ræða um skiptingu skrifstofu- og
stjórnunarkostnaðar milli aðalskrif-
stofu og Atlantshafsflutninga.
Ákveðið hefði verið að tæpur helm-
ingur yrði færður á Atlantshafsleið-
irnar, sem Ragnar sagði að hefði
verið ósanngjarnt, þar sem aukinn
kostnaður á skrifstofunni vegna
nýrra leiða hefði hvergi nærri verið
svo mikill. Ragnar sagði að sér
hefði orðið ljóst að tap væri á Atl-
antshafsleiðum í byijun júlí 1985
og hefði það orðið gífurlegt áfall.
Ástæða tapsins hefði verið að
kostnaður hefði farið fram út áætl-
un og meginrótin hefði verið að
aðlögun að aukinni starfsemi hefði
ekki gengið nógu hratt. Nokkrir
stjómarmenn hefðu áður gagnrýnt
að yfirbygging fyrirtækisins væri
óþarflega mikil og meðal annars
þess vegna hefðu menn verið hik-
andi við að fjölga starfsfólki á skrif-
stofu. Þá hefði umfang við Skand-
inavíusiglingar aukist miklu hraðar
en tekist hefði að laga fyrirtækið að.
í pakistanskri
dollarasjoppu
Meðal fjölmargra annarra atriða
sem fram komu í yfirheyrslu yfir
Ragnari Kjartanssyni var að þegar
Albert Guðmundsson, sem verið
hafði stjórnarformaður Hafskips,
varð formaður bankaráðs Útvegs-
bankans, hefðu stjórnendur Haf-
skips ojg fyrri bankastjórn Útvegs-
bankans, handsalað samkomulag
um að Álbert yrði ekki settur í þá
aðstöðu að fjalla um málefni sem
tengdust hagsmunum Hafskips.
Ragnar gagnrýndi heimildir þær
sem stuðst var við í skýrslu Inga
R. Jóhannssonar löggilts endur-
skoðanda Útvegsbankans um þróun
skipaverðlags. Þar hefði verið vísað
í einn skipamiðlara, H. Andersen í
Svavanger. „H. Andersen er Norð-
maður sem rekur skipamiðlun í
kompu inn af eldhúsinu heima hjá
sér og komst einhvern veginn á
skrá yfir skipamiðlara. Hann varð
eini heimildamaður Útvegsbankans
í þessu. Þetta er sambærilegt við
það að Seðlabanki íslands fengi á
hveijum morgni upplýsingar um
gengi erlendra gjaldmiðla hjá pak-
istanskri dollarasjoppu í Soho,“
sagði Ragnar Kjartansson.
I gær hófust einnig yfirheyrslur
yfir Páli Braga Kristjónssyni fyrr-
verandi framkvæmdastjóri fjár-
mála- ’og rekstrarsviðs Hafskips. í
máli Páls Braga kom margt fram
um þann tíma sem Hafskipsmenn
voru hafðir í gæsluvarðhaldi.
Síðasta daginn sem hann sat í haldi
sagði hann í framburðarskýrslu að
Ragnar Kjartansson og Helgi
Magnússon hefðu haldið með séi
fund til að undirbúa milliuppgjör
félagSins fyrir 1984. Páll Bragi
sagði þennan framburð rangan og
skýrði hann með því að sér hefði
fundist að hann stæði frammi fyrir
því að segja það sem yfirheyrendur
vildu heyra eða þurfa að þola fram-
lengingu á gæsluvarðhaldi. Hann
sagði að við yfirheyrslur hefði hann
verið beðinn að vera stuttorður og
spurður einfaldra og samhengislít-
illa spurninga um flókin mál. Síðan
hefði það verið notað til að styðja
gæsluvarðhaldskröfu að svör hans
væru óljós. Nokkrum mánuðum eft-
ir að hann losnaði úr varðhaldi
sagðist Páll Bragi hafa óskað eftir
að fá að lesa skýrslur sínar yfir.
Þá hefði hann rekist á. fyrrgreint
atriði og fjölmörg önnur sem hann
vildi skýra nánar. Hann hefði verið
á leið til útlanda í frí með fjölskyldu
sinni og sent bréfið sama dag og
hann fór utan. Þegar hann hefði
komið heim hefði rannsókn hins
vegar verið lokið og mjög f latt hefði
komið upp á sig þegar ákæra hefði
upphaflega verið gefin út á grund-
velli þess framburðar sem aflað var
í varðhaldinu.
Tannréttingafélag íslands:
Tryggingastofium kom-
in út fyrir verksvið sitt
Tannréttingafélag Islands telur Tryggingastofnun ríkisins vera komna
út fyrir verksvið sitt, með því að beina þeim tilmælum til fólks að lieíja
ekki tannréttingameðferð fyrr en reglur um endurgreiðslur ríkissjóðs
vegna tannréttinga liggja fyrir. Teitur Jónsson, formaður Tánnréttinga-
félags Islands, segir að með tilmælum sínum sé Tryggingastofnun að
blanda sér inn í viðskipti tannréttingasérfræðinga, og yfirlýsingar stofn-
unarinnar um að tannrétt.ingar séu ekki bráðameðferð fái ekki staðist.
í fréttatilkynningu, sem Tann-
læknafélag Islands hefur sent frá
sér, segir að þrátt fyrir auglýsingar
Tryggingastofnunar, þar sem for-
ráðamenn barna eru hvattir til að
fresta tannréttingum bama sinna þar
til reglugerð um endurgreiðslur hefur
verið auglýst, þá vilji félagið hvetja
alla til að leita ráða hjá tannlæknum
um það hvort óhætt sé að fresta
tannréttingaaðgerðum.
Þá segir ennfremur í fréttatilkynn-
ingunni að tannlæknar leggist gegn
flokkun sjúklinga, og þeir telji að
slíkt leiði ekki til réttlátari skiptingar
þeirra fjármuna sem opinberir aðilar
leggja fram til tannlækninga. Ef
ráðherra setji reglur um flokkun
endurgreiðslu eftir eðli tannskekkju,
þá hljóti sú flokkun að verða alger-
lega í höndum Tryggingastofnunar.
Tannlæknar telji þessi viðskipti sér
óviðkomandi og vilji ekki vera milli-
liðir í þeim, en eðlilegast sé að þau
séu milli þeirra sem málið varðar,
þ.e. Tryggingastofnunar og sjúkling-
anna. Með því geti stofnunin hafl
stjórn á útgjöldum sínum og beitt
flokkunarreglunum í samræmi við
markmið löggjafans, en þannig fari
saman bæði fjárhagsleg og stjórnun-
arleg ábyrgð. Tilgangur með breyt-
ingu á lögum um almannatryggingar
sem gildi tók um síðustu áramót
hafi verið að lækka útgjöld hins opin-
bera vegna tannlækninga um 100
milljónir króna, en ekkert tillit hafi
verið tekið til ábendinga Tannlækna-
félags íslands né Tannréttingafélags
íslands við undirbúning sparnaðartil-
lagna ríkisstjórnarinnar. Því sé ljóst
að tannlæknar beri enga ábyrgð á
vanda Tryggingastofnunar og þeirra
sem ef til vill eigi rétt á endur-
greiðslu vegna tannréttinga.