Morgunblaðið - 30.01.1990, Page 31

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. JANUAR 1990
31
Nýútskrifaðir búiræðingar frá Bændaskólanum á Hvanneyri.
Morgunblaðið/Diðrik Jóhannsson
Hvanneyri:
Útskrift búfræðinga níu
mánuðum eftir námslok
Hvannatúni í Andakíl.
BÆNDASKÓLINN á Hvanneyri útskrifaði nýlega 28 búfræðinga,
sem sest höfðu á skólabekk veturinn 1987/88, en gátu ekki lokið
námi síðastliðið vor vegna verkfalla.
Upphaflega voru 37 nemendur
í þessum árgangi og komu 28
þeirra aftur í þessum mánuði og
luku námi og prófum á þremur og
hálfri viku. Gunnlaugur Antonsson
og Sigmundur Jóhannesson náðu
1. ágætiseinkunn 9,1 en þar sem
meðaleinkunn Gunnlaugs var
0,004 hærri telst hann vera dúx í
þetta sinn.
í ávarpi sínu þakkaði Sveinn
Hallgrímsson, skólastjóri, nemend-
um fyrir þolinmæði og dugnað.
Hann sagði islenskan landbúnað
eiga í vök að veijast um þessar
mundir og kæmi það fyrr en seinna
til kasta þessara búfræðinga að
hafa veruleg áhrif hvemig til tekst
í framtíðinni. Hann hvatti þá til
að vinna áfram afrek eins og þau
að ljúka námi við þessar aðstæð-
ur. Um leið og nemendum voru
afhent prófskírteini hlutu þeir
skrautáritaða bókina „Hvanneyri
— menntasetur bænda í 100 ár“
sem þakklætisvott frá skólanum.
- D.J.
Launagreiðslur í fæðingarorlofí til að hindra tekjumissi:
Skerði ekki fæðingarstyrk
LAGT hefúr verið fram í neðri deild Alþingis lagafrumvarp þar sem
það er lagt til að kaupgreiðslur komi ekki til frádráttar fæðingaror-
lofi, þegar um er að ræða greiðslu mismunar á fæðingarorlofi og
óskertum launum. Það er Sólveig Pétursdóttir (S/Rvk) sem leggur
fram frumvarpið, ásamt þingmönnum úr öllum flokkum nema Fram-
sóknarflokki.
í fyrstu grein frumvarpsins er
sett fram sú regla að það skerði
ekki rétt fæðingastyrks frá Trygg-
ingastofnun ríkisins þótt samið sé
við launagreiðanda um greiðslu
mismunar á fullum launum og fæð-
ingarstyrk að hluta til eða að fullu.
I greinargerð með lögunum segir
meðal annars að fæðingardagpen-
ingar nemi nú um það bil 50 þús-
und krónum á mánuði, en þá er um
hámarksgreiðslu að ræða. Segir að
ekki sé óeðlilegt að einstaklingur
semji við launagreiðanda um
greiðslu mismunar á fullum launum
og greiðslum frá Tryggingastofnun,
enda sé það hluti af því samninga-
frelsi sem hér ríki. „Lífeyrisdeild
Tryggingastofnunar hefur hins veg-
ar synjað öllum fæðingarorlofs-
greiðslum ef viðkomandi umsækj-
andi hefur hlotið einhveijar við-
bótargreiðslur frá atvinnurekanda."
í greinargerð kemur það sjónar-
mið fram að sá skilningur sem fram
hafi verið haldið af Tryggingastofn-
un að launagreiðslur útilokuðu
bótarétt, stangist á við þann skiln-
ing sem lagður hafi verið í lögin
af nefndarmönnum sem sömdu það
og flutningsmönnum. „Auk þess
hefur það fordæmi skapast, að
Tryggingastofnun greiði banka-
mönnum athugasemdalaust fæð-
ingarorlof þrátt fyrir viðbótar-
greiðslur frá atvinnurekanda.“ Seg-
ir í greinargerðinni áð stofnunin
hafi samt sem áður haldið túlkun
sinni til streitu og frá því greint
að tryggingaráð hafi þann 26. jan-
úar síðastliðinn hafnað greiðslu
fæðingarorlofs þar sem móðir hafði
fengið greiddan slíkan mismun. Lét
tryggingaráð það sjónarmið í ljós
að ný túlkun laganna yrði ekki síður
vafamál en núgildandi túlkun.
„Réttur til fæðingarorlofs er slík
grundvallarmannréttindi, að ekki
Sólveig Pétursdóttir
verður unað við neina réttaróvissu
í þeim efnum. Til þess að taka af
allan vafa um réttmæti umræddrar
lagatúlkunar, er lagabreyting sam-
kvæmt frumvarpi þessu lögð hér
til.“
Eignarskattur árið 1989:
Reykvíkingar greiða helming
ÍBÚAR Reykjavíkur greiða meira
en helming af þeim eignarskatti
sem í ríkissjóð rennur, eða 55,36%.
íbúar Austurlandskjördæmis
greiða minnst, en lilutdeild kjör-
dæmisins I heildareignarskatts-
tekjum er 1,62%. Þetta kemur
fram í svari fjármálaráðherra við
fyrirspurn Hreggviðs Jónssonar
(FH/Rn).
Samkvæmt yfirlitinu er hlutur
Reykjavíkur stærstur bæði að því er
varðar eignarskattsálagningu og sér-
stakan eignarskatt. Reykjanes er í
öðru sæti og Norðurlandskjördæmi dæmi er í neðsta sæti. Skiptingin er
eystra í þriðja sæti. Austurlandskjör- sem hér segir:
Reykjavík
Reykjaneskjördæmi
Vesturlandskjördæmi
Vestfjarðakjördæmi
Norðurlandskjörd. vestra
Norðurlandskjörd. eystra
Austurlandskjördæmi
Suðurlandskjördæmi
Eignarskattur kr.
1.092.740.645
500.479.859
66.317.932
34.378.010
39.153.965
109.821.289
32.006.742
98.904.970
1.973.803.412
% Sérst. eignarsk. kr. %
55,36 161.120.860 56,63
25,35 64.244.606 22,58
3,36 9.694.466 3,40
1,75 5.585.810 2,05
1,98 5.565.387 1,95
5,56 18.458.737 6,49
1,62 5.049.971 1,77
5,01 14.485.458 5,09
284.472.295
Alþýðubandalagið í Reykjavík:
Fundi um framboðs-
mál frestað um viku
Birting fellst á viðræður við Alþýðu-
flokk um opið prófkjör
Alþýðubandalagsfélag Reykjavíkur hefiir frestað félagsfúndi til
þriðjudagsins 6. febrúar, en fyrir fundinum liggur að taka afstöðu til
þátttöku í samfylkingarframboði í borgarstjórnarkosningum í Reylgavík
að undangengnu opnu prófkjöri. Fundurinn átti upphaflega að vera á
morgun. Félagið freistar þess að ná samstöðu með öðrum minnihluta-
flokkum í borgarsljóm um sameiginlegt framboð. Félagið Birting, sem
á aðild að Alþýðubandalaginu, hefúr þekkst boð Alþýðuflokksins um
viðræður um samfylkingarframboð. Kvennalistinn hefúr hafiiað viðræð-
um um sameiginlegt framboð minnihlutaflokkanna og einnig þátttöku
í opnu samfylkingarprófkjöri.
Alþýðubandalagið sendi hinum
minnihlutaflokkunum í borgarstjóm
bréf, þar sem óskað var eftir viðræð-
um um sameiginlegt framboð flokk-
anna. Stjóm Fulltrúaráðs framsókn-
arfélaganna í Reykjavík fjallaði um
bréf Alþýðubandalagsins um helgina.
Finnur Ingólfsson formaður Full-
trúaráðsins sagði við Morgunblaðið,
að stjómin hefði lýst sig reiðubúna
til að taka upp slíkar viðræður ef
eftir því væri leitað án skuldbindinga
eða krafna um hvað út úr því kynni
að koma.
Stefanía Traustadóttir formaður
Alþýðubandalagsfélags Reykjavíkur
sagði að mikil hreyfing hefði orðið
í jákvæða átt í umræðunni um sam-
eiginlegt framboð, og þau mál myndu
væntanlega skýrast mun betur í vik-
unni. Því hefði félagsfundinum verið
frestað. Stefanía nefndi í þessu sam-
bandi samþykkt stjómar Fulltrúa-
ráðs framsóknarfélaganna og að i
bréf i frá Kvennalistanum kæmi fram,
að innan hans sé vilji til að ræða
samstarf um ákveðin mál við fulltrúa
Alþýðubandalagsins.
Ingibjörg Hafstað hjá Kvennalista
sagði að alltaf hefði legið fyrir að
Kvennalistinn væri tilbúinn til mál-
efnalegs samstarfs um öll góð mál-
efni og því væm kvennalistakonur
að sjálfsögðu reiðubúnar til að ræða
það við Alþýðubandalagið. Hins veg-
ar hefði Kvennalistinn ákveðið að
bjóða fram í eigin nafni og það hefði
komið skýrt fram í bréfinu til Al-
þýðubandalagsins.
Alþýðuflokkurinn hefur einnig
svarað bréfi Alþýðubandalagsins og
ítrekað afstöðu sína um opið próf-
kjör. Stefanía sagði um þetta, að svo
virtist sem vilji alþýðuflokksmanna
til samvinnu væri háður því að geng-
ið yrði að skilyrðum. „Það em rök
sem við viljum ekki ennþá kyngja
því ef raunvemlegur vilji er til sam-
vinnu setjumst við niður og ræðum
saman,“ sagði Stefanía.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins hefur Alþýðubandalagið í
Reykjavík viðrað þá hugmynd að
flokkarnir fjórir velji einn fulltrúa
hver í efstu sæti sameiginlegs fram-
boðslista en öðrum sætum verði ráð-
stafað í prófkjöri. Stefánía sagði um
þetta að auðvitað væm lagðar upp
á borðið ýmsar hugmyndir um út-
færslur en fyrst og fremst þyrfti vilji
til samræðna á jafnréttisgmndvelli
að vera fyrir hendi.
Félagið Birting; sem er aðili að
Alþýðubandalaginu, hefur hins vegar
lýst sig reiðubúið að ganga til við-
ræðna við Alþýðuflokkinn a'grund-
velli hugmyndarinnar um opið próf-
kjör. Hrafn Jökulsson stjómarmaður
í Birtingu var spurður hvort þetta
þýddi að Birting myndi taka þátt í
prófkjörinu þótt Alþýðubandalags-
félag Reykjavíkur hafnaði tilboði
Alþýðuflokksins. Hrafn sagði svo
ekki vera. Hins vegar væri sú skoðun
ráðandi innan Birtingar, að fara eigi
í prófkjör og framboð óháð f lokkslín-
um og reynt yrði að vinna því fylgi
innan Alþýðubandalagsins.
Alþýðuflokkurinn sendi Kvenna-
lista erindi fyrir helgina um þátttöku
í opnu prófkjöri. Ingibjörg Hafstað
sagði að það erindi hefði verið tekið
fyrir á fundi á laugardag og ákveðið
að svara því á sama hátt og erindi
Alþýðubandalagsins.
• •
Laiidssamtökin Þroskahjálp og Or-
yrkjabandalag Islands:
Um 100 mikið fatlaðir
búa við neyðarástand
í húsnæðismálum
UM 100 mikið fatlaðir einstaklingar á landinu öllu búa við neyðar-
ástand í húsnæðismálum, samkvæmt upplýsingum frá svæðisstjórnum
um málefiii fatlaðra frá vormánuðum 1989. Hvergi hefúr komið fram
að tryggt verði fjármagn til að ráða bót á vanda þessara einstaklinga.
Þetta kemur meðal annars fram í bréfi, sem Landssamtökin Þroska-
hjálp og Öryrkjabandalagi íslands skrifúðu Steingrími Hermannssyni
forsætisráðherra og dagsett er 12. janúar síðastliðinn.
í bréfinu, sem Þroskahjálp og
Öryrkjabandalag íslands skrifuðu
forsætisráðherra segir einnig: Sam-
tök fatlaðra telja það lágmarksmann-
réttindi að fólk búi í viðunandi hús-
næði. Það er afdráttarlaus krafa
samtakanna að ríkisstjórnin gefi út
yf irlýsingu þess efnis að við fjárlaga-
gerð fyrir árið 1991 verði tryggt fjár-
magn til þess að hægt verði að ráða
bót á vanda þeirra einstaklinga sem
eru í brýnastri þörf fyrir húsnæði
og þjónustu og haft verði náið sam-
ráð við hagsmunasamtök fatlaðra.
í áætlun, sem Friðrik Sigurðsson
og Bjami Kristjánsson gerðu árið
1986 á grundvelli könnunar á þörf
fyrir þjónustu fyrir þroskahefta, kom
í ljós að þá var fyrirsjáanlegt að
húsnæði vantaði fyrir 200-250
manns. Þeir áætluðu að frá árinu
1985 til aldamóta vanti heimili fyrir
260-290 manns. Það virðist því ljóst
að á þessu tímabili þarf að reisa
heimili fyrir 17-26 einstaklinga á
ári. Þó nokkuð skortir á að þetta
hafi tekist. í þessari könnun var
ekki minnst á geðsjúka og fjölfatlaða
einstaklinga.
í 35. grein laga nr. 41 frá 1983
er kveðið á um að tekjur Fram-
kvæmdasjóðs fatlaðra skuli vera 55
milljónir króna á verðlagi ársins 1983
að viðbættum tekjum erfðafjársjóðs
og öðrum framlögum. Samkvæmt
upplýsingum frá Þjóðhagsstofnun er
þessi upphæð um 205 milljónir króna
á verðlagi ársins 1989 og sama ár
námu tekjur erfðafjársjóðs 200 millj-
ónum króna, samkvæmt fjárlögum.
Þvi er augljóst að lögbundin framlög
til Framkvæmdasjóðs fatlaðra hafa
verið stórlega skert.
■ ÁRSHÁTÍÐ Húnvetningafé-
lagsins verður þann 3. febrúar í
Glæsibæ, Álfheimum 74, og hefst
með borðhaldi kl. 19. Kórar úr
heimahéraði undir stjórn Ólafar
Pálsdóttur syngja ásámt Sigur-
veigu Hjaltested. Sitthvað fleira
verður til skemmtunar. Aðgöngu-
miðar seldir 1. og 2. febrúar í Húna-
búð, Skeifúnni 17, kl. 17—21
síðdegis.