Morgunblaðið - 18.04.1990, Qupperneq 28

28
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. APRÍL 1990
+
flurgminMaltÍí
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Flaraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033. Áskrift-
argjald 1000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 90 kr. eintakið.
Stórhætta í áburðar-
verksmiðj unni
Bruninn í Áburöarverksmiöjunni
Þingmenn Reykjavíkur og borgarstjórn
skora á ríkisstjórnina að hætta rekstri
Áburðarverksmiðju ríkisins eins fljótt og
auðið verður. Áskoranir þessar svo og íbúa-
samtaka Grafarvogs koma í kjölfar brunans
í verksmiðjunni á páskadag. Ráðherrarnir
Halldór Ásgrímsson, Jóhanna Sigurðar-
dóttir og Steingrímur Sigfússon eru ekki
sömu skoðunar og framkvæmdasljóri Stétt
arsambands bænda, segir bændur vilja
halda áburðarframleiðslu í landinu. Hér
fara á eftir viðtöl við þessa aðila.
Flest bendir til, að það hafi
aðeins verið fyrir Guðs
mildi, að ekki varð alvarlegt
mengunarslys í Áburðarverk-
smiðju ríkisins í Gufunesi
síðdegis á páskadag. Munaði
minnstu að eldur yrði laus, þeg-
ar verið var að flytja ammoníak
úr skipi í kúlu verksmiðjunnar.
Fyrir snarræði tókst að kæfa
eldinn áður en gripið var til stór-
tækra ráðstafana á vegum al-
mannavarna. Eiga allir þeir sem
brugðust rétt við á þessari miklu
hættustundu þakkir skildar.
Að sögn sérfróðra manna
hafði enginn reiknað með því
að atburður eins og þessi gæti
gerst og stofnað lífi manna í
hættu. Ur því að hann varð bein-
ir almenningur nú gagnrýnni
augum að þessari verksmiðju en
áður og hefur meiri efasemdir
en ella um fullyrðingar þess efn-
is, að af henni stafi ekki stór-
hætta. Hvað sem öðru líður er
mikilvægt að útiloka slíkan ótta
eða kvíða og það verður ekki
gert betur en með því að loka
áburðarverksmiðjunni á þessum
stað, hvort heldur hún verður
reist annars staðar eða fram-
leiðslu áburðar hætt í landinu.
Davíð Oddsson, borgarstjóri í
Reykjavík, kynnti í gær borgar-
fulltrúum og þingmönnum
Reykjavíkur eftirfarandi tillögu:
„Borgarstjórn Reykjavíkur
krefst þess að ríkisstjórnin taki
nú þegar ákvörðun um að leggja
eins fljótt og auðið er niður
rekstur Áburðarverksmiðju
ríkisins í Gufunesi.“ Var tillaga
þessi síðan samþykkt samhljóða
í borgarráði í gær. Það þarf
sterk rök frá eiganda verksmiðj-
unnar, ríkinu, ef það ætlar að
sannfæra Reykvíkinga og aðra
sem í nágrenni þessarar verk-
smiðju búa.um að ekki beri að
fara að þessari tillögu. Því mið-
ur virtist fulltrúi ríkisstjórnar-
innar í þessu máli, Steingrímur
J. Sigfússon landbúnaðarráð-
herra hafa annan skilning á
þessu máli en borgarfulltrúar
og þingmenn Reykjavíkur og sá
hann ástæðu til að hefja umræð-
ur um gildistíma lóðasamnings
við Reykjavíkurborg máli sínu
til stuðnings. Er sá samningur
hið mikilvægasta sem ráðherr-
anum kemur til hugar eftir að
aðeins munaði nokkrum mínút-
um að mesta hættuástand skap-
aðist á þéttbýlasta stað landsins?
í greinargerð með tillögu
borgarstjóra segir meðal annars:
„Það óhapji er varð á páskadag
hefur gefið'möhfi!ím gleggri og
skýrari mynd af þeirri vá, sem
þarna er, og jafnframt að það
álit, sem borgaryfirvöld létu í
ljós fyrir rúmum tveimur árum,
að skynsamlegast væri að loka
verksmiðjunni, hefur átt rétt á
sér.
Óhapp það, sem varð sl.
sunnudag, er kviknaði í á þaki
ammoníakskúlu verksmiðjunn-
ar, var áður óþekkt sem áhættu-
þáttur. Þótt viðbrögð allra ör-
yggisaðila hafi verið markviss
og borið tilætlaðan árangur, er
ljóst að þetta óhapp kom mönn-
um í opna skjöldu."
Ríkisstjórnin getur ekki látið
sjónarmið landbúnaðarráðherra
ráða ferðinni í þessu máli en því
miður virðist Halldór Ásgríms-
son, starfandi forsætisráðherra,
vera sömu skoðunar. Stjórnin
verður að taka víðsýnni afstöðu,
sem byggist á umhyggju fyrir
lífi og öryggi borgaranna. Hún
verður að sjá um að þessi ríkis-
eign sé ekki þögull ógnvaldur
við dyr höfuðborgarinnar, gagn-
vart honum á ekki að taka hina
minnstu áhættu.
Almanna-
varnir
>
Ohappið í áburðarverksmiðj-
unni hefur dregið athyglina
að gildi almannavarna. Til þeirra
er stofnað til að brugðist sé við
með skipulegum hætti á stund-
um sem þessari. Þeir sem í ná-
grenni verksmiðjunnar búa
kvarta undan því, að ekki skyldi
hafa verið sagt frá því strax í
Ríkisútvarpinu, hjálpartæki Al-
mannavarna ríkisins á slíkum
stundum, hvað var að gerast í
verksmiðjunni. Að sinna slíkum
tilkynningum með skipulegum
hætti er ekki síður- mikilvægt,
þótt takist að afstýra stórhættu.
Eyða þarf óvissu og angist á
svipstundu.
Almannavarnir ríkisins ættu
að nota athyglina nú til þess að
minna almenning á, að brott-
flutningur þúsunda manna er
ekki endilega skynsamlegasta
ráðstöfunin þegar vá er fyrir
hendi. jlíkir fjöldaflutningar
geta í sj Jfu sér veríð stórhættu-
legir. Einnig ættu rétt yfirvöld
að huga að því, að í þeim lönd-
um, þar sem best er staðið að
almannavörnum eiga allir íbúar
að vita hvar þeir geta gengið
að gasgrímum, ef eitur spillir
•- andrúmslofUr—------—
Vil ekki
freista
gæfiinnar
tvisvar
- segir Davíð Odds-
soíi borgarsíjóri.
„ÉG TEL að það hafí verið mikil
gæfa að ekki fór verr á páskadag
°g ég fyrir mitt leyti vil ekki
freista gæfunnar í þessum efnum
tvisvar. Mér finnst vera það mikið
í húfí,“ sagði Davíð Oddsson borg-
arstjóri í samtali við Morgunblaðið
í gær, að afloknum fundi borgar-
ráðs Reykjavíkur. Þar var sam-
þykkt samhljóða tillaga hans um
að borgarstjórnin gerði þá kröfu
til ríkisstjórnarinnar að hún legði
af rekstur Áburðarverksmiðjunn-
ar. Davíð segir að Almannavarna-
nefnd Reykjavíkur hafi samþykkt
á fundi að kvöldi páskadags, að
ammoníak verði ekki flutt til
Áburðarverksmiðjunnar.
Davíð segir að fyrir tveimur árum,
þegar miklar umræður stóðu um
framtíð verksmiðjunnar, hafi honum
verið sagt að atburður sem þessi
gæti ekki gerst. Hann var spurður
hvort fremur væri þá hægt að treysta
á hinn nýja tank, sem á að leysa af
hólmi þann sem kviknaði í. „Þegar
það var ljóst að ríkisstjórnin vildi þá
. ekki leggja niður þessa verksmiðju,
fannst okkur auðvitað miklu betra
að nýr tankur væri gerður, heldur
en að hann væri ekki gerður. Jafn-
framt treystum við upplýsingum um
það, að óhætt væri að nota gamla
tankinn áfram, miðað við hálfa nýt-
ingu og aukið öryggi. Ég tel að það
hafi verið mikil gæfa að ekki fór
verr á páskadag og ég fyrir mitt leyti
vil ekki freista gæfunnar í þessum
efnum tvisvar. Mér finnst vera það
mikið í húfi,“ sagði Davíð.
Hann segir sína afstöðu koma
skýrt fram í tillögunni sem borgarráð
samþykkti. „Ég hef tekið saman úr-
klippur frá umræðum fyrir tveimur
árum, þegar hvað mestar umræður
voru um þetta og ég var með sams
konar skoðun á málinu þá. En við
þær aðstæður heyrðist reyndar ekk-
ert í þeim þingmönnum sem allt í
einu hafa sig í frammi núna,“ sagði
Davíð.
Hann sagði að á fundi borgar-
stjórnarfulltrúa með þingmönnum
Reykvíkinga í gærmorgun hafi menn
í meginatriðum verið sammála um
viðbrögð. „Þó varð ég ekki var við
annað en að félagsmálaráðherra vilji
fara sér hægt í að loka verksmiðj-
unni.“
Davíð var spurður um þátt Al-
mannavarna í viðbrögðum. „Það er
í rauninni ákvörðunarefni fyrir Al-
mannavarnir ríkisins og það hefur
verið upplýst að það munaði aðeins
örfáum mínútum að allar aðgerðir
Almannavarna við slíka vá færu í
gang. Menn verða að athuga það,
að slíkt eiga menn ekki að hafa í
flimtingum, því slíkar aðgerðir Al-
mannavarna skapa auðvitað veruleg-
an ótta í sjálfu sér og geta jafnvel
haft slys í för með sér, þannig að
menn eiga ekki að gera það að
óþörfu og það var mikil mildi að tókst
að ná valdi á málinu svona fljótt.
Ég tel að slökkviliðið og lögreglan
hafi staðið sig afskaplega vel í með-
ferð þessa máls og eigi þakkir skild-
ar fyrir. Ég tel reyndar líka að Al-
mannavarnir ríkisins hafi brugðist
alveg rétt við. Það eina sem hægt
er að kvarta undan og gagnrýna
Almannavarnir ríkisins fyrir er að
láta ekki vita með tilkynningu í út-
varpi eftir að hættan var liðin hjá,
vegna þess að margir íbúar í Grafar-
vogi höfðu jú séð slökkvibifreiðar og
---lögreglubifreiðar.á.slaúnuirLog-ui'ðii.
uggandi. Því hefði verið nauðsyn-
legt, fyrr heldur en í sjö-fréttunum,
að láta fjölmiðlana vita þegar í stað
að hættan væri um garð gengin. .
Síðan komu Almannavarnir
Reykjavíkur saman, seinna um
kvöldið, til þess að fara yfir atburð-
ina og taka ákvörðun um það, hvort
verði flutt meira ammoníak til þess-
arar verksmiðju og það varð niður-
staða þeirrar nefndar að gera það
ekki. Nefndir eins og almannavarnir
sveitarfélaganna eru ekki nefndir
sem eru á fullri vakt, ef svo má
segja, heldur eru það slökkvilið og
lögregla sem eiga að koma þar inn
í. Hins vegar eiga nefndirnar að
koma saman svo fljótt sem auðið er.
Ég var sjálfur ásamt borgarverk-
fræðingi kominn upp í Áburðarverk-
smiðju um hálfáttaleytið, að kynna
mér aðstæður þar, og síðan var
nefndin komin á fund með forráða-
mönnum stöðvarinnai’ um níuleytið.
Ég tel að þarna hafi verið mjög
snöggt við brugðist."
Davíð var spurður hvort hægt
væri að segja fyrir um framvindu
mála, hvort líta megi svo á að verk-
smiðjan sé þegar komin úr leik. „Það
er auðvitað að verulegu leyti mál
ríkisins sem er eigandi verksmiðjunn-
ar. Ég tel hins vegar að það sé ekki
verjandi, gegn áliti borgarstjómar-
innar og þungu almenningsáliti, að
taka þessa áhættu sem þarna er
verið að taka.“
— Hefur borgarstjórn vald til að
loka verksmiðjunni?
„Borgarstjórn getur ekki látið loka
verksmiðjunni. Borgarstjórn getur
látið álit sitt í ljós. Valdið er hjá
ríkinu og hjá þeim eftirlitsstofnunum
sem veita slíkri verksmiðju starfs-
leyfi," sagði Davíð Oddsson.
Ekki rök
fyrir lokun
- segir Halldór Ás-
grímsson starfandi
forsætisráðherra
HALLDOR Ásgrímsson, forsætis-
ráðherra í fjarveru Steingríms
Hermannssonar, segir engin þau
rök hafa komið fram sem réttlæti
lokun Áburðarverksmiðjunnar í
Gufunesi. Ríkisstjórnin ijallaði um
atburðinn í Áburðarverksmiðj-
unni á páskadag, þegar eldur kom
upp í ammoníaksgeymi verksmiðj-
unnar. Halldór sagði i samtali við
Morgunblaðið í gær að hann teldi
ekkert hafa komið fram sem rétt-
lætti breytingu á stefhu þeirri sem
stjórnvöld mörkuðu í ársbyrjun
1988 hvað varðar framtíðarrekst-
ur Áburðarverksmiðjunnar í
Gufunesi.
„Það varð mikil umræða um þetta
mál í ríkisstjórn í ársbytjun 1988.
Þá var rætt um það hvernig ætti að
bregðast við þeim vanda sem lá fyrir
í Áburðarverksmiðjunni. í fyrsta lagi
kom til tals að flytja verksmiðjuna,
sem var talið að væri nánast ákvörð-
un um að leggja þennan rekstur nið-
ur, þar sem of kostnaðarsamt yrði
að byggja nýja verksmiðju á öðrum
stað og afskrifa þá sem fyrir var,“
sagði Halldór.
Ráðherra sagði að þá hefði niður-
staðan orðið sú að byggja mætti
nýjan tank, þar sem gætt yrði ströng-
ustu öryggiskrafna sem tíðkuðust
um svipaða starfsemi annars staðar
í heiminum. „Þarna starfa 150
manns og verksmiðjan stendur undir
sér. Fyrir tveimur árum þóttu ekki
vera rök fyrir því að leggja slíka
starfsemi niður, enda væri hægt að
uppfylla viðunandi öryggiskröfur,"
sagði Halldór. Hanr. sagði að þessi
niðurstaða þá hefði m.a. orðið til
þess að Reykjavíkurborg hefði gert
áfram á þessu svæði og hefði síðan
skipulagt landið umhverfis, væntan-
lega vegna þess að borgin hefði talið
að með smíði nýs tanks yrði öryggis-
kröfum fullnægt.
„Nú er það svo að smíði þessa
tanks hefur því miður tekið lengri
tíma en upphaflega var gert ráð fyr-
ir og m.a. þess vegna átti þessi at-
burður á páskadag sér stað. Ríkis-
stjórnin hefur ekki fengið neinar
nýjar upplýsingar um málið en mun
væntanlega fá þær á næstunni, eftir
að rannsókn hefur farið fram. Að
mínu mati er ekki ástæða til þess
að breyta um þá stefnu sem mörkuð
var í upphafi árs 1988, fyrr en frek-
ari upplýsingar liggja fyrir,“ sagði
ráðherra.
Halldór var spurður hver afstaða
ríkisstjórnarinnar væri til þess með
hvaða hætti bilið yrði brúað, þar til
smíði nýja ammoníakstanksins er
lokið: „Hættan stafar af þessum
tanki sem leki kom að á sunnudag
og hann er nú búið að taka úr notk-
un. Mér vitanlega stafar ekki hætta
af annarri starfsemi. Á grundvelli
þeirra upplýsinga sýnist mér sem
rétt ákvörðun hafi verið tekin, að
hætta að nota þennan hættulega
tank,“ sagði Halldór Ásgrímsson.
Vilja
áburðar-
framleiðslu
í landinu
- segir Hákon Sig-
urgrímsson fram-
kvæmdasljóri Stétt-
arsambands bænda
„ÉG HYGG að bændur hafi tvö
meginsjónarmið varðandi áburð-
arverksmiðjuna," sagði Hákon
Sigurgrímsson framkvæmda-
stjóri Stéttarsambands bænda,
þegar Morgunblaðið leitaði álits
hans á afstöðu bændasam-
takanna til þess hvort hagsmunir
bænda varðandi áburð og flutn-
ingur Áburðarverksmiðju vegna
hættu fyrir nágrenni hennar
gætu ekki farið saman. „Annars
vegar eigi áburðarframleiðsla að
vera í landinu af öryggisástæðum
og hins vegar þurfi áburðurinn
að fást á sama verði og greitt
væri fyrir innflutning. Ef inn-
flutningur hæfist á áburði yrði
hann að vera frjáls."
Hákon segir það persónulegt álit
sitt að tryggja verði öryggi í verk-
smiðjunni fyrst og fremst. „Ef
flutningur verksmiðjunnar reynist
óhjákvæmilegur þarf að gefa nokk-
urn umþóttunartíma. Áfram gera
bændur þá kröfu að áburðarverð
sé sambærilegt hér á landi og er-
lendis. Menn hafa lengi efast um
að svo sé, enda rekstrarskilyrði
Áburðarverksmiðjunnar erfið og
lánsfé eingöngu erlent. En verk-
smiðjan er ríkiseign og stjórn henn-
ar kosin af Alþingi, þannig að flutn-
ingurinn yrði eingöngu mál stjórn-
valda. Bændur myndu að sjálfsögðu
mótmæla hækkun áburðarverðs
vegna flutnings ákaflega eindreg-
ið.“
Hákon segir bændur telja hættu-
legt að vera upp á aðrar þjóðir
komin um áburð. Mikilvægt sé'að
hann sé framleiddur í landinu, ekki
aðeins fyrir landbúnaðinn heldur
einnig landgræðslu sem þurfi gífur-
Iegt magn af áburði. „En ef svo
færi að áburður yrði fluttur inn,
myndi það vera skýlaus krafa
bænda að sá mnflutningur væri
1'áð fyrir rekstri verksmiðjunnar
frjáls en ekki á hendi einslaðila.
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. APRIL 1990
29
» 17.47 Varðmaður í Aburðarverksmiðjunni verður eldsins var
og gerir slökkviliði þegar viðvart.
17.51 Fyrstu bílar Slökkviliðsins koma á vettvang.
17.54-17.55 Eldurinn slökktur.
Gamli ammoníaks
17.58 Lögregla tilkynnir Almannavörnum um eldinn.
18.07 Aðgerðir samkvæmt almannavarnaskipulagi hafnar.
18.12 Hættuástandi aflvst. | ^
Áburðar-geymsla / \
/ Köfnunar- \
/ efnisgeymir Vetnis-
/ geymir
Saltpéturssýrugeymir við
saltpéturssyruverksmiðju
Blöndunar- og ammóníum-
nítrits-verksmiðja
18.45 Slökkvilið fer frá verksmiðjunni
Hamrah verfi
Artúnshöfði
og Ártúnsholt
Miðað við hæsta leyfilegt ammoníaksmagn geymisins
(500 tonn) og þær aðstæöur, sem ríktu, er óhappiö á
páskadag varð, hefði eiturefnið dreifst eins og sjá má að
ofan en aldrei lengri vegalengd en 2,7 km og hefði skýið
verið um 6-800 m breitt. 10 hnúta vindur var og hefði
gasið því verið á 300 m/mín ferð.
Til allrar hamingju voru aðeins 90 tonn í geyminum.
Hefðu þau öll lekiö úr honum hefðu þau samt aldrei náð
tii íbúðabyggðar, þar sem ammoníak rís fremur hratt upp,
Morgunblaðið/AM&KG
Fara verður
vandlega
yfirbreyttar
forsendur
- segir Steingrímur
Sigfósson landbún-
aðarráðherra
STEINGRÍMUR Sigfússon, land-
búnaðarráðherra, en undir hann
heyrir Áburðarverksmiðjan, segir
að fara verði vandlega yfir það
hvaða forsendur hafi breyst frá
því ríkisstjórn Þorsteins Pálsson-
ar tók þá samhljóða ákvörðun efl-
ir ítarlega athugun að byggja nýj-
an geymi við verksmiðjuna og
verja til þess verulegu fé. Nýi
geymirinn muni mæta ýtrustu ör-
yggiskröfum á öllum sviðum. Þær
séu mjög strangar og sennilega
strangari en þekkist í nágranna-
löndunum.
Steingrímur sagði að það ætti að
varast að skapa meiri óróleika en
ástæða væri til, gamli geymirinn
verði ekki notaður meir og því muni
ekki stafa hætta af honum framar.
Ef útkoman verði sú að þrátt fyrir
þennan nýja geymi og aðrar ráðstaf-
anir, sé þama meiri áhætta en menn
séu tilbúnir til að taka, þurfi að
ákveða hver næstu skrefin séu, hvort
þessi framleiðsla verði lögð af í
íandinu eða hvort ráðist verði í að
færa verksmiðjuna með tilheyrandi
kostnaði. Þá vakni einnig spurningin
hveijir beri kostnaðinn.
Áburðarverksmiðjan hafi starfs-
leyfi, leigusamning frá borginni til
30 ára og hafi að öliu leyti uppfyllt
þær kröfur sem tit' hennar liafi verið
gerðar. Hverju væri borgin tilbúin
til að kosta til í þessu sambandi, ef
hún geri kröfu um að verksmiðjan
hverfi á braut? „Ég mun að sjálf-
sögðu ekki skorast undan því að
ræða við borgaryfirvöld um þessi
mál og tel eðlilegt að það gerist í
framhaldi af þessu,“ sagði
Steingrímur.
Hann sagði að mikil eftirsjá væri
að þessari framleiðslu í landinu, ef
það yrði niðurstaðan. Hagkvæmni
iiennar hefði verið könnuð nýlega og
ljóst að verksmiðjan væri samkeppn-
isfær um verð við innfiuttan áburð.
Hún sparaði gjaldeyri, skapaði vinnu,
keypti ýmsa þjónustu og mikla raf-
orku. Velta væri á annan milljarð.
Það væri ekki um það að deila að
verksmiðjan væri þjóðhagslega hag-
kvæm.
Steingrímur sagði að það vöknuðu
margar fleiri spurningar í þessu sam-
bandi. Það hefðu verið teknar pólit-
ískar ákvarðanir varðandi skipulagn-
ingu íbúðarbyggðar miklu nær verk-
smiðjunni en áður var. Hún hefði
ekkert fært sig til heldur hefði
byggðin verið að nálgast hana, nú
síðast með Grafarvogshverfunum.
í annan stað hefði leigusamningur
verksmiðjunnar nýverið verið end-
urnýjaður, það væri gert ráð fyrir
henni í aðalskipulagi Reykjavíkur og
m.a.s. hefði verið skipulagður at-
vinnurekstur upp að ióð hennari
meðal annars með þeim rökum að
nægilega vel væri fyrir öryggismál-
um séð.
Steingrímur sagði að það væri al-
veg ljóst að ef væri verið að finna
þessum rekstri stað í dag, þá vildu
menn sjá hann lengra í burtu. En
það gilti það sama um Reykjavíkur-
flugvöll, menn myndu ekki byggja
hann inn í borginni nú, og einnig
eldsneytisinnflutning á höfuðborgar-
svæðinu. Væri ekki eðlilegra að landa
eldsneyti þannig að ekki þyrfti að
aka því um endilanga borgina til ad
koma því á áfangastað.
„Þetta er bara einn af mörgum
hlutum sem við sitjum uppi með. Ég
held við verðum að skoða þessi mál
yfirvegað á grundvelli fyririiggjandi
staðreynda og ekki láta augnabliks
tilfinningahita hafa áhrif á okkur.
Ég ski! vel að mönnum hafi brugðið
í brún við þessar fréttir. Þær voru
alvarlegar og það er engin ástæða
til að draga dul á það. Menn verða
líka að varast að skapa meiri óró-
leika en ástæða er til. Við þurfum
að bíða niðurstöðu rannsóknarinnar
og fara síðan yfir efnisþætti máls-
ins,“ sagði Steingrímur ennfremur.
Erfitt að
standa
gegn kröfu
um lokunn
- segirGuðrún
Helgadóttir forseti
sameinaðs þings
GUÐRÚN Helgadóttir hefur
ákveðið, að bera fram tillögu á
Alþingi um að rekstri Áburðar-
verksmiðju ríkisins í Gufunesi
verði þegar í stað hætt. Jafnframt
er farið fram á að kannað verði
hvort hagkvæmt sé að reka verk-
smiðjuna áfram og þá annars siað-
ar á landinu.
„Ég held að þeir ráðherrar sem
eru á móti tillögunni eigi eftir að
gera þetta mál upp við sig,“ sagði
Guðrún, um viðbrögð þeirra Jóhönnu
Sigurðardóttur félagsmálaráðherra,
Steingríms Sigfússonar _ landbúnað-
arráðherra og Halldórs Ásgrímsson-
ar sjávai'úfvegsráðhen'a, er gegnir
störfum forsætisráðherra í íjarveru
hans, en þau telja enga ástæðu til
að leggja verksmiðjuna niður. „Ég
held að það verði erfitt að standa
gegn þeirri kröfu Reykvíkinga að
loka þessari verksmiðju," sagði Guð-
rún. „Það er ljóst að engin trygging
er fyrir að þarna verði ekki óhapp.
Maður hefur orðið var við mikil við-
brögð meðal almennings í Reykjavík.
Fólk er felmtri slegið yfir þessu þeg-
ar rennur upp fyrir því við hvað það
býr. Þetta er ekkert annað en tíma-
sprengja. Það hafa legið fyrir skýrsl-
ur um hættuna frá verksmiðjunni.
Ég minni á að það féll heili borgar-
stjórnarmeirihluti vegna þess að leit-
að var að byggingarsvæði annars
staðar vegna aðvörunar frá slökkvi-
liðstjóranum í Reykjavík um að það
væri hættulegt að hafa byggð við
verksmiðjuna."
Samþykkt
borgarráðs
tekin í fljót-
færni
- segirJóhanna
Sigurðardóttir fé-
lagsmálaráðherra
JÓHANNA Sigurðardóttir félags-
málaráðherra telur samþykkt
borgarráðs að krefjast þess að
ríkisstjórnin taki nú þegar ákvörð-
un um að Áburðarverksmiðjan
verði lögð niður, liafi verið tekin
í fljótfærni miðað við þær upplýs-
ingar sem fyrir liggja. Þegar hafi
verið tekin ákvörðun um að hætta
m
með hafí borgarlúlltrúum og þing-
mönnum gefist tækifæri til að
kynna sé frekar þær upplýsingar,
sem fram hafa komið, meðal ann-
ars nýjar upplýsingar, er komu
fram í gær.
„Það eru allir sammála um að
tryggja beri öryggi borgarbúa en það
kostar mikið að byggja nýja verk-
smiðju eða leggja hana niður og það
væri forvitnilegt að vita hversu mik-
ið borgaryfirvöld eru tilbúin til að
leggja fram ef sú ákvörðun verður
tekin,“ sagði Jóhanna. Sagði hún að
augljóslega væri pólitískur titringur
í kringum ákvörðun borgarráðs.
Kanna þyrfti betur þjóðhagsleg áhrif
verksmiðjunnar auk þess sem ekki
mætti gleyma að við hana starfa um
150 manns. Á Norðurlöndum væru
til dæmi um margfalt stærri geyma
en þann sem verið er að reisa í Áburð-
arverksmiðjunni, sem staðsettir væru
nálægt byggð.
„Það hefði ekki kostað neitt að
bíða með þessa ákvörðun í nokkra
daga,“ sagði Jóhanna. „En ég vil
ekki útiloka að niðurstaðan verði sú
að verksmiðjunni verði lokað. Ég vil
einungis að menn noti það ráðrúm,
sem er til að skoða málið enn frek-
ar,“ sagði Jóhanna. „Ég lagði til í
janúar 1988 í ríkisstjórn Þorsteins
Pálssonar, eftir að skýrslan um
áhættu af rekstri Áburðarverksmiðj-
unnar kom út, að fyrsti valkostur
yrði að loka verksmiðjunni. Sá val-
kostur fékk ekki undirtektir. Ég úti-
lokaði hann ekki þá frekar en nú.
Ég mun leggja til í ríkisstjórninni
að haft verði samráð um þá niður-
stöðu sem verður við borgaryfirvöld,
þar sem allir þættir og valkostir í
málinu verði skoðaðir en ekki að
gripið verði hér og nú til skyndi-
ákvörðunar um lokun verksmiðjunn-
ar.“
Ríkisstjórnin mun fjalla um
Áburðarverksmiðjuna á næsta fundi