Morgunblaðið - 20.09.1990, Qupperneq 33
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. SEPTEMBER 1990
33
græðingar og fyrirtækjasamruna".
Meira að segja umfjöllun fjöl-
miðlanna um veður er svo hlut-
dræg að þar er alltaf reynt að
þegja góðviðri fyrir norðan eða
austan í hel, en á sama tíma eru
„uppdiktaðar sólarmyndir“ dregn-
ar undan húsvegg í Reykjavík þó
að hiti skríði rétt yfir 10 gráður.
„Útvarp Reykjavík" þekki tæp-
ast annað sjónarhorn og enginn
ijölmiðill — ekki einu sinni Dagur
á Akureyri — sýnir þor til að bjóða
valdstjórninni fyrir sunnan byrg-
inn.
Við horfum t.d. upp á sjávarút-
vegsráðherrann og allt heila ráðu-
neytið hans semja reglur um
„kvóta“ og alla skapaða hluti er
að sjávarútveginum snýr. Ráðher-
rann kappkostar að sönnu „virkt
samstarf við hagsmunaaðila" sem
er e.t.v. eitthvað það óskynsamleg-
asta sem hægt er að hugsa sér við
þær aðstæður að þessi sami ráð-
herra skuli hafa komið í gegn á
Alþingi lögum sem veita þessum
sömu „hagsmunaaðilum" einokun-
arforræði um óvissa framtíð á
fiskimiðum þjóðarinnar. Þannig
eru einmitt þessir umræddu hags-
munaaðilar þeir einu sem ekki
ættu að skilgreina leikreglurnar
fyrir sig einir.
Við horfum upp á að miðstýring-
in í heilbrigðiskerfinu tekur á sig
æ háskalegri mynd í kjölfar
breyttra laga um kostnaðarskipt:
ingu milli ríkis og sveitarfélaga. I
kjölfar þeirra laga hafa sveitar-
stjómir víða afsalað sér öllu for-
ræði og áhrifum á skipan og jafn-
vel rekstur heilbrigðisstofnana.
Reykjavíkui-valdið skipar nú mál-
um án viðhlítandi staðarþekkingar
og oft án nokkurrar virðingar fyr-
ir því samfélagi sem stofnuninni
er ætlað að þjóna. Borgarlæknir í
Reykjavík hefur vakið á þessu at-
hygli með eftinninnilegum hætti
og jafnvel virðist mér að landlækn-
ir hafi verið að ýja í þessa átt í
nýlegu blaðaviðtali. Guðmundur
Bjarnason er svo rækilega „geng-
inn í bland við tröllin“ að það skipt-
ir auðvitað engu máli hvaða „fram-
sóknarvini“ hann skipar í forsvar
fyrir stjórnir og nefndir — þeirra
hlutverk er alltaf fyrst og fremst
að vera varðhundar „flokksins"
eins og skipunarfyrirkomulagið
gerir ráð fyrir. Þessir menn eru
svo bara rétt eins og gengur „mis-
jafnlega skemmtilegir“.
Svo rækilega hafa menn afsalað
sér áhrifum á þennan málaflokk
að venjulegir sveitarstjórnarmenn
eru jafnvel hættir „að fara suður“
til að leita úrbóta í heilbrigðisþjón-
ustu. „Guðmundur frændi“ er bara
látinn ótruflaður í dýrðinni meðan
hann truflar engan valdsmanninn
um of.
Við verðum vitni að því að
prestaköll eru sameinuð — lögð
niður — eða afrækt án þess svo
mikið að „láta menn vita fyrir norð-
an og austan".
Við verðum vitni að því að „spá-
dómar“ Byggðastofnunar eða „til-
lögur“ nefnda taka að ákvarða
ráðstöfun fjármuna í bankakerfinu
og fyrirgreiðslu íjárfestingarsjóða
án þess að rökstuðningur sé hald-
betri en hver önnur kredda. Nægir
þar að mina á „mjólkursamlags-
skýrsluna" sælu sem ekkert tillit
tók til þess að þar var fjallað um
sjálfstæð fyrirtæki sem ennþá lúta
a.m.k. að nokkru forræði eigenda
sinna.
Við sjáum að fræðsluráð grunn-
skólanna eru gerð valdalaus og
fræðslustjórarnir sviptir ábyrgu
valdi til úrskurðar um staðbundin
málefni. Þess í stað er fræðslu-
skrifstofan gerð að auvirðilegu
útibúi frá Reykjavík — að fram-
lengingu á miðstjórnarvaldinu sem
kann svo vel við sig í skjóli Esjunn-
ar.
Við verðum vitni að því að mið-
stýringin í Reykjavík knýr fram
niðurskurð á öllum útgjöldum
ríkisins til sameiginlegra verkefna
í uppeldi, heilbrigðisþjónustu og
samgöngum — niðurskurð á öllum
þeim verkefnum sem mestu skipta
fyrir mannlífið á landsbyggðinni.
A sama tíma herðir miðstýrða
sjóðakerfið og kvótahugsunin að
atvinnulífinu og kemur í veg fyrir
að eðlilegt fjármagnsstreymi fari
í gegn um framleiðslugreinarnar.
Miðstýringin og hágengisstefnan
niðurgreiða innflutninginn en nið-
urlægja landsbyggðina um leið og
þær auka völd fyrirgreiðslu-
pólitíkusanna — sem sælir hygla
sínum vinum.
Meðan svona er umhorfs verður
sífellt ríkari þörf fyrir að fólkið í
landinu sameinist til eflingar á lýð-
ræðinu, hugsanafrelsinu, atvinnu-
frelsinu og ekki síst til eflingar á
félagslegu réttlæti sem hefur farið
halloka fyrir valdspilltum pólitíkus-
um og kerfiskörlum.
Við munum geta lært það af
reynslu Austur-Evrópu að það eiga
ekki allir „kremlveijar" lögheimili
í Moskvu — og miðstjórnarvaldið
getur verið jafn óhagkvæmt þó
ekki sé það stutt hugsanalögreglu
eða óvígum her.
Viðhorf okkar íslendinga og
réttlætisskilningur gengur þvert á
öll flokksbönd og þvert á kynferði
og aldursskiptingu. Við eigum
sameiginlegan arf að veija og það
verðum við að gera áður en at-
vinnupólitíkusum tekst að eyði-
leggja okkar einstæða fámennis-
samfélag.
Þjóðarflokkurinn mun auðvitað
bjóða fram við næstu kosnir.gar
hvenær sem þær dynja yfir — það
má ekki bregðast.
Það er þörf á að sameina alla
íslendinga um skynsamlega pólitík
og nauðsyn að hafna flokkspoti og
fyrirgreiðsluspillingu. Að því vill
Þjóðarflokkurinn vinna.
líöfundur er skólastjóri á
Akureyri.
F
PC-Tölvunám
Ritvinnsla -Töflureiknir
60 stundir, frábært verð
Tölvuskóli íslands
s:_67_1_4 66,_op_ið til kl.22
PETIT
í bollann
Síll A HEIMSMÆLIKl'ARÐA
ÍSLENSKA SJÁVARÚTVEGSSÝNINGIN, sem nu er
haldin í þriöja sinn í Laugardalshöll, hefur fest sig í ses$i
sem alþjóðleg stórsýning á sviði sjávarútvegs. Sýningin í
ár verður glæsilegri en nokkru sinni fyrr og er von á þús-
undum gesta hvaðanæva að úr heiminum. Á 10 þúsund
fermetra rými munu á fimmtahundrað íslenskra og er-
lendra sýnenda kynna allar helstu nýjungarnar í veiðum,
vinnslu og markaðssetningu sjávarfangs.
Á meðan sýningin stendur yfir bjóða Flugleiðir sérstakan afslátt á innanlandsflugi fyrir
sýningargesti utan af landi. Nánari upplýsingar fást hjá ferðaskrifstofum,
sölumönnum og umboðsmönnum um land allt.
FLUGLEIDIR
¥
Oplð 10 - 18 alla daqa
VIS ' WSVattAN '83