Morgunblaðið - 17.10.1990, Síða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. OKTÓBER 1990
t
Eiginmaður minn,
STEFÁN KARL ÞORLÁKSSON,
Kleppsvegi 134,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum laugardaginn 13. október.
Fyrir hönd ættingja,
Lydía Þorláksson.
t
Faðir minn, stjúpfaðir og bróðir,
HAUKURHELGASON,
Haukanesi 20,
lést í Landakotsspítala 15. þessa mánaðar.
Karl Hauksson,
Klara Karlsdóttir,
Óskar Karlsson,
Jóhanna Helgadóttir,
María Helgadóttir
og Ólafur Helgason.
Ástkær eiginmaður minn, faðir og
tengdafaðir,
MAGNÚS ARNAR SIGTRYGGSSON,
Rjúpufelli 35,
lést mánudaginn 15. októbér.
Louise Biering,
börn og tengdabörn.
t
Eiginmaður minn, faðir okkar og afi,
GUÐMUNDUR Á. BJÖRNSSON,
Espigerði 2,
Reykjavfk,
andaðist sunnudaginn 14. október á Borgarspítalanum.
Útförin verður gerð fimmtudaginn 18. október kl. 10.30 frá Foss-
vogskirkju.
Blóm vinsamlega afþökkuð, en þeim, sem minnast vilja hins látna,
er bent á Hjartavernd.
Sigríður Flygenring,
Ásta Guðmundsdóttir,
Kjartan B. Guðmundsson,
Gunnar S. Guðmundsson,
Bryndís S. Guðmundsdóttir, Ingvar Guðnason
og barnabörn.
t
Ástkær eiginmaður minn,
VALURARNÞÓRSSON,
verður jarðsunginn frá Dómkirkjunni föstudaginn 19. október
kl. 13.30.
Þeir, sem vilja minnast hans, vinsamlega láti líknarfélög njóta þess.
Sigríður Ólafsdóttir.
t
Bróðir okkar, uppeldisbróðir og mágur,
BJÖRN SCHEVING ARNFINNSSON,
Hraunbæ 160,
' Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Akraneskirkju föstudaginn 19. október
kl. 11.00.
Þeim, sem vilja minnast hins látna, er bent á líknarstofnanir.
Lára Arnfinnsdóttir,
Aðalheiður Arnfinnsdóttir,
Sigríður Arnf innsdóttir,
Ásdís Arnfinnsdóttir,
Jóna Scheving Arnfinnsson,
Arnfinnur Scheving Arnfinnsson,
Margrét Arnfinnsdóttir,
Ragnar Scheving Arnfinnsson,
Ragnar Már Amazeen,
Guðmundur Brynjólfsson,
Þorleifur Finnsson,
Ingunn Jónasdóttir,
Sigríður Júlíusdóttir,
Guðrún Jóhannsdóttir.
ERFISDRYKKJUR
Tökum að okkur að sjá um erfisdrykkjur, stórar og
smáar, í glænýjum og notalegum sal, Asbyrgi.
Upplýsingar í síma 91 -687111.
HÚmfj.l.AND
Soffía Magnúsdóttir
Lambaa - Minning
Fædd 6. nóvember 1899
Dáin 20. september 1990
Fallin er fyrir sigð dauðans og
flutt til sælla lands í ríki stjarnanna
ein sú kona sem við Aðalheiður
Tómasdóttir, kona mín, eigum mik-
ið að þakka, og sem markað hefur
djúp spor í minningu okkar og Sig-
urðar sonar okkar, með langri og
traustri samveru og ómetarjlegri
hjálp í tíma mikilla erfiðleika, sem
þá steðjuðu að á heimili okkar.
Þessi kona er Soffía Magnúsdóttir
Lambaa frá Færeyjum.
Frá vöggu til grafar líða dagar
og ár og hverfa í tímans straum.
með ómótstæðilegu afli stéðjar
hann fram og við fáum ekki rönd
við reist. ■
En er við lítum yfir farinn veg,
verður óhjákvæmilega margt, sem
tímans veldi nær ekki að varpa í
djúp gleymskunnar að fullu. Minn-
ingar lifa í vitund þeirra sem lifað
hafa, og þær leita upp á yfirborðið
á hljóðum stundum og friðsælum,
þegar fátt truflar.
Þegar ég var að alast upp í Ár-
neshreppi á Ströndum gerðist þar
atburður, sem vakti athygli manna
í sveitinni og varpaði eins og björtu
ljósi inn í tiltölulega fábreytta til-
veru íbúanna: í sveitina kom ung
og falleg stúlka úr framandi landi.
Slíkt hafði ekki gerst fyrr í þessu
afskekta héraði.
Og bærinn, sem hún vistaðist á,
var Stóra-Ávík, eitt af bestu býlum
sveitarinnar. Þar bjuggu þau heið-
ursjón Guðmundur Jónsson, bóndi,
föðurbróðir minn og Anna Bene-
diktsdóttir, við mikla rausn. Börn
þeirra voru tvö og hétu Jón og Ingi-
björg.
Unga stúlkan útlenda hét fullu
nafni Angelica Sufía Malena
Jacobsen (síðar gift Lambaa) og var
frá Færeyjum. Hún var fædd 6.
nóvember 1899. Faðir hennar hét
Magnús Jacobssen (f. 1849. —
d.1933.) en móðir María Reinert (f.
1857. - d. 1935.) og áttu þau heima
í Hoyvík á Streymoy til 1907.
Soffía — eins og hún verður hér
kölluð — átti sex systkini, en öll
eru þau nú dáin.
Soffía kom í Stóru-Ávík vorið
1927 og varð brátt hvers manns
hugljúfi á bænum. Einkum munu
börnin hafa hænst að henni.
Er hún kom, var hún kona ekki
einsömul, eins og raunar var áður
vitað um, og þann 10. ágúst 1927
varð hún léttari og ól son. Ekki
náðist í ljósmóður eða lækni í tæka
tíð, og var leitað til Sigríðar Jóns-
dóttur (f. 1866) í Litlu-Ávík til afi
taka á móti barninu, en hún mun
hafa haft allmikla reynslu á þvi
sviði og hafði hjálpað mörgum kon-
um, er svo stóð á, (hafði tekið alls
á móti 30 börnum). Allt gekk þetta
að óskum, og heilsaðist ungu kon-
unni vel og einnig baminu. Þetta
var drengur. Var hann skírður á
því sama hausti í Árneskirkju af
séra Sveini Guðmundssyni og gefið
nafnið Ólavur Breiðá.
Áður en lengra er haldið, get ég
ekki stillt mig um að nefna í stuttu
máli forsögu þessa máls, en hún er
á þá leið að í Færeyjum var uppi á
þessum tíma mikil dugnaðar- og
athafnamaður sem hét Jóhannes
Lambaa, (fæddur 1870). Hann
hafði verið stýrimaður og skipstjóri
á fiskiskipum um fjölmörg ár og
síðast á eigin skipi (,,Spurn“) árin
1906-1918. Ár eftir^ ár stundaði
hann fiskveiðar við ísland, og þá
stundum eða oftast við Norðurland.
Oft kom hann að Iandi hjá bænum
Stóru-Ávík. Tókst vinátta milli Jó-
hannesar og húsbændanna í Stóru-
Ávík og gagnkvæmt traust. Var
hann þar jafnan aufúsugestur, er
hann þurfti að leita vars í veðrum.
Svo gerist það löngu síðar, eftir
að Jóhannes er hættur sjómennsku
og er orðinn verslunareigandi í
Færeyjum, snemma árs 1927, að
Guðmundi i Stóru-Ávík berst'bréf
frá þessum fornvini sínum í Færeyj-
um, Jóhannesi, þar sem hann óskar
eftir að þau hjón taki að sér um
óákveðinn tíma, unga stúlku (um
27 ára gamla) sem eigi von á barni
af hans völdum. Sé þar ekki gott í
efni því hann sé giftur og eigi með
þeirri konu nokkur börn, sem reynd-
ar séu uppkomin. (Þetta allt vissu
nú raunar þau Stóru-Ávíkurhjón
áður.) Jóhannes kvað sig langa til
að halda þessu leyndu fyrst um
sinn, ef mögulegt væri.
Er ekki að orðlengja, að þau
Guðmundur og kona hans féllust
á, að verða við óskum þessa fær-
eyska vinar síns og kom unga stúlk-
an, Soffía Jacobsen, um vorið eða
snemma sumars til Stóru-Ávíkur,
eins og minnst er á hér að framan.
Kem ég nú aftur að því, sem
fyrr var frá horfið.
Móðir og barn urðu áfram saman
i Stóru-Ávík um eins árs skeið. Að
þeim tíma liðnum sneri Soffía aftur
til Færeyja, en drengurinn varð
eftir í Stóru-Ávík og naut uppeldis
og atlætis húsbænda, svo sem væri
hann þeirra eigið barn, og sama
var að segja um börn þeirra, Jón
og Ingibjörgu, sem þá voru enn
ung, að þau litu á litla drenginn sem
kæran bróður, og átti Ingibjörg
mikinn þátt í að sinna honum og
annast á allar lundir.
Árið 1933 andaðist kona Jóhann-
esar Lambaa: Paulina Hojsted (f.
1856). Var þá engin hindrun í vegi
þess lengur, að barn þeirra Soffíu
gæti komið aftur til móður sinnar
í Færeyjum.
Þessi góða fjölskylda í Stóru-
Ávík varð því að láta af hendi sinn
elskaða dreng, sem nú var orðinn
fímm ára gamall og var þeim þetta
öllum mikið harmsefni. En lífið
verður að hafa sinn gang og dugar
lítt gegn að sporna.
Eftir þetta ólst Ólafur upp hjá
móður sinni og föður, sem brátt
munu hafa hafið sambúð í Þórshöfn
í Færeyjum og gifst, en þar hafði
Jóhannes komið sér upp verslun,
sem fyrr sagði, og stundaði hana
sem atvinnu.
Mjög mun sambúð þeirra Soffíu
og Jóhannesar hafa verið farsæl,
eftir því sem síðar fréttist.
En því miður entist heilsa Jó-
hannesar ekki lengi eftir þetta og
var hann illa haldinn af erfiðum
sjúkdómi mörg af síðustu æviárum
sínum.
Mun Soffía hafa veitt honum
hina kærleiksríkustu umönnun allt
til síðustu stundar ævi hans, eins
og hennar var von og vísa. Hann
andaðist þann 16. mars 1950.
Um Ólaf son þeirra er það að
segja, að hann gekk í menntaskóla
(eða verslunarskóla), lauk þar stúd-
entsprófi 1944. Tók hann þá við
rekstri verslunar föður síns, en vann
síðar í ýmsum stofnunum. Síðar
kvæntist hann Hildi Karólínu frá
Suðurey og áttu þau saman tvær
dætur.
Soffía Lambaa kom aftur til dval-
ar á íslandi 1957. Hún ílentist hér
og gerðist síðar íslenskur ríkisborg-
ari. Var hún aldrei langdvölum í
Færeyjum eftir það.
Nú skal þess getið að nokkru,
hvernig á því stóð, að við hjónin
kynntumst þessari góðu konu. Árið
1956 hafði Áðalheiður Tómasdóttir,
kona mínr orðið fyrir því óláni að
veikjast af mjög erfiðum og lang-
varandi sjúkdómi (e.k. lömun, Ak-
ureyrarveikinni svokölluðu), og var
hún alllengi ýmist á sjúkrahúsum
eða heima, og þá stundum allt að
því rúmliggjandi.
Var mjög erfitt að fá heimilis-
hjálp á þessum tíma, svo fullt gagn
væri að. Þá var það, sem Soffía
Lambaa kom sem bjargandi engill
á heimili okkar haustið 1957. (Hún
hafði um sumarið verið í Stóru-
Árvík.)
Hún tók að sér öll störf á heimil-
inu, þar með talið umönnun á Aðal-
heiði, eftir því sem þörf var á. Sig-
urður, sonur okkar, sem þá var
ungur, hændist að þessari góðu og
sístarfandi konu og mat hana mik-
ils. Einnig var Ragnheiður, móðir
konu minnar, á heimilinu, þá all-
mjög farin að eldast, en þó enn
hress og kvik á fæti. Þær urðu brátt
góðar vinkonur.
í einu orði sagt voru öll störf
Soffíu til mikillar fyrirmyndar og
unnin af mikilli alúð og samvisku-
semi, svo ekki gat orðið á betra
kosið. Hún reyndist okkur vel á
allan hátt og mynduðust gagnkvæm
vináttubönd sem ekki sofnuðu þau
mörgu ár, sem síðan eru liðin.
í rúmt ár var hún á heimili okk-
ar, að þessu sinni, en að þeim tíma
liðnum var Aðalheiður farin allmjög
að hressast og geta verið á fótum
og starfað meira og minna.
Eftir þetta stundaði Soffía ýmis
störf og átti heima á ýmsum stöð-
um, eins og t.d. í Vestmannaeyjum
og Siglufirði, en oft var hún um
tíma á sumrin í Stóru-Árvík. All-
lengi starfaði hún á Vífilsstöðum
og lengi var hún búsett á Akra-
nesi. Síðar átti hún t.d. heima á
efri hæðinni í húsi okkar hjóna í
Kópavogi um eins árs skeið.
Þegar ellin fór að sækja á og
heilsan að bila, komst hun í dágóða
en litla íbúð í Fannborg hér í Kópa-
vogi, og átti þar heima í allmörg ár.
Nú síðustu árin var hún þrotin
að heilsu og kröftum og fékk þá
inni sem sjúklingur í Sunnuhlíð í
Kópavogi og naut þar góðrar
umönnunar starfsfólks og lækna.
Þess skal geta, að eftir að hún
veiktist alvarlega fyrir um það bil
tveimur árum, kom Ólafur, sonur
hennar, frá Færeyjum og var hér
óslitið síðan, til þess að geta heim-
'sótt hana og fylgst með líðan henn-
ar til síðustu stundar. Sýndi hann
með þessu sonarlega ástúð og um-
hyggju henni til handa.
I Sunnuhlíð andaðist hún
fimmtudaginn 20. september sl.
Kveðjuathöfn fór fram í Fossvogs-
kapellu mánudaginn 24. september.
Lík hennar var flutt til Færeyja
með flugvél, þar sem jarðarför fór
fram laugardaginn 29. september.
Með Soffíu Lambaa er gengin
einn traustasti og kærasti sam-
ferðamaður okkar hjóna. Og segja
má með sanni, að jafnframt því sem
hún var tryggur þegn upprunaþjóð-
ar sinnar, þá var hún jafnframt og
ekki síður traustur og einlægur og
sannur Islendingur og öllum kær,
sem kynntust henni.
Nú eru henni allar raunir þessa
jarðlífs að baki og við getum fagn-
að með henni, nýrri og betri vist í
fullkomnara heimkynni, þar sem
fyrrum farnir vinir hafa glaðst yfír
komu hennar á hið bjarta lífsins
land, þar sem aldrei þrýtur ham-
ingju og samvist með þeim sem
saman eiga.
Margir munu þeir vera, sem
minnast hennar með hlýju og þakk-
læti, og einkanlega veit ég um þann
hug sem henni fylgir frá systkinun-
um úr Stóru-Árvík, sem áttu þess
kost að kynnast henni vel, á meðan
hún átti heima meðal þeirra á Akra-
nesi.
Við hjónin og sonur okkar þökk-
um hinni nýförnu, órofa tryggð
hennar og trausta vináttu á langri
samleið.
Ingvar Agnarsson