Morgunblaðið - 18.10.1990, Page 22

22
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. OKTÓBER 1990
TRAMilRYGGUR MÓTAÐUR :: fiylil tetsMðvfiu
*
Umhverfisverkefni í Alftamýrarskóla:
Vatnsmýrin o g Tjörnin könnuð
Opna úr Matreiðslubók Iðunnar.
Matreiðslubók Ið-
unnar komin út
IÐUNN, bókaútgáfa, hefur gefið
út Matreiðslubók Iðunnar eftir
Anne Willan, en íslenzkur rit-
stjóri var Hilmar B. Jónsson.
Bókin skiptist í eftirtalda meg-
inkafla: Kryddjurtir,. krydd og
bragðefni, Súpur og soð, Sósur,
Mjólk, ostur og egg, Fita og olía,
Fiskur, Skeldýr, Fuglar, Kjöt og
kjötvörur, Grænmeti, Sveppir,
Kommeti og belgjurtir, Pasta, Mjöl,
brauð og deig, Bokur, sætabrauð
og Smákökur, Kökur og krem, Syk-
ur og súkkulaði, Kaldir eftirréttir
ogís, Ávextirog hnetur, Geymsla
matvæla, Matreiðsla í örbylgjuofni
og Matreiðsluáhöld. Aftast í bókinni
eru svo listi yfír matargerðarhugtök
og orðaskrá.
Hilmar B Jónsson segir m.a. í
formála bókarinnar, að ekki sé nóg
að safna mataruppskriftum, heldur
verði menn einnig og ekki síður að
tileinka sér grundvallaraðferðir og
læra að laga þær að bestu hráefnum
sem fáanleg er hveiju sinni. „Upp-
skriftir ætti nefnilega fyrst og
fremst að hafa til hliðsjónar. Það
em innkaupin og matreiðslan sjálf
sem mestu skipta, og hér í bókinni
em þessi atriði sett í öndvegi." Og
einnig segir Hilmar: „Enginn verður
fullnuma í matargerðarlistinni af
því einu að lesa bækur. En fáar
bækur em ánægjulegri en góðar
matreiðslubækur, og slíkar bækur
era líka annað og meira en náma
af fjölbreyttum og góðum upp-
skriftum; þær em einnig
kennslubækur, uppflettirit um hrá-
efni og aðferðir og hugmyndabanki
fyrir alla þá sem vilja þreifa sig
áfram, læra að skapa sína eigin
rétti. Þær Ijúka Upp leyndradómum
fyrir notendum sínum og örva þá
til að reyna eitthvað nýtt. Þannig
er þessi bók einmitt í ríkara mæli
en aðrar matreiðslubækur sem út
hafa komið á íslensku, og þess
vegna kemur hún öllum að gagni,
bæði byijendum og lærðum mat-
reiðslumönnum."
Bókin er 528 blaðsíður. Hún er
sett og brotin um hjá G. Ben. prent-
stofu hf. og prentuð á Ítalíu.
NEMENDUR í 9. bekk Álftamýr-
arskóla hafa að undanförnu unn-
ið umhverfisverkefni um Vatn-
smýrina og Tjörnina. Að sögn
Fannýjar Gunnarsdóttur
liffræðikennara, fjallar verkef-
nið um ýmsa líffræðilega þætti í
umhverfinu fuglalíf og gróður
auk þess sem nemendur kynna
sér sögu svæðisins, byggingar
og skipulag. Verkefnið tekur um
tvo mánuði og eru fluttir fyrir-
lestrar, sýndar skyggnur og
kvikmyndir, farið í skoðunar-
ferðir, tekin viðtöl og aflað heim-
ilda. Verkefnið er eitt af mörgum
sem unnin eru í skólum og á
dagvistarheimilum í vetur og
munu tengjast dagskrá og sýn-
ingu Milja 91.
Þær Guðbjörg Sveinbjörnsdóttir
og Helga Gunnarsdóttir em í hópi
þeirra nemenda, sem langt eru
kominir með að vinna umhverfis-
verkefnið. Guðbjörg hefur safnað
heimildum um Reykjavíkurflugvöll
og tilurð hans, hvenær fýrsta flug-
vélin lenti á vellinum og hvernig
staðið var að framkvæmdun við
lagningu hans. „Við höfum ekki
unnið svona verkefni fyrr þar sem
afla verður heimilda,“ sagði hún.
„Og ég hefði ömgglega ekki nennt
að iæra þetta af bók, en það hefur
verið mjög gaman að finna þessar
heimildir og lesa jafnvel þó það sé
tímafrekt. Svo höfum við tekið við-
töl við þá sem til þekkja og nú á
bara eftir að ná í einn mann.“
Helga hefur kynnt sér gömul hús
við Tjörnina og sögu þeirra. „Það
kom vemlega á óvart hvað mikið
er til af gömlum heimildum um
Tjömina og umhverfí hennar,“
sagði Helga. „Alþingishúsið stendur
til dæmis í kálgarðinum sem var
við Smiðshús og var rétt við Dóm-
kirkjuna, og svo var Líkn þar sem
nú er bílastæði," sagði Helga.
„Hrefna á Árbæjarsafni hefur
hjálpað okkur með heimildir og þar
Skagfirska söngsveitín.
Skag'firska söngsveitin
heldur afmælistónleika
SKAGFIRSKA söngsveitin á
tuttugu ára afmæli um þessar
mundir. Af því tilefni heldur
kórinn afmælistónleika í Lang-
holtskirkju laugardaginn 20.
október og hefjast þeir kl. 16.00.
Á söngskránni em eingöngu lög
eftir Skagfirðinga: Eyþór Stefáns-
son, Jón Bjömsson, Pétur Sigurðs-
son og Geirmund Valtýsson. Flest
þessara laga hefur kórinn flutt
áður á tónieikum svo þetta verður
nokkurs konar skagfirskur tón-
listarannáll, kórsöngur, einsöngur
og dúettar. Einsöngvarar að þessu
sinni verða Fríður Sigurðardóttir,
Guðmundur Sigurðsson, Halla
Jónsdóttir, María K. Einarsdóttir,
Óskar Pétursson og Svanhildur
Sveinbjömsdóttir. Píanóleikari á
tónleikunum verður Ólafur Vignir
Albertsson.
Þennan sama dag kemur út
myndarlegt afmælisrit um sögu
kórsins í máli og myndum. Rit-
stjóri er Sveinn S. Pálmason. Enn-
fremur kemur út ný hljómplata á
vegum kórsins og er það fimmta
platan sem hann gefur út. Platan
ber heitið Ljómar heimur, og er
nafn hennar sótt í ljóð eftir Friðrik
Hansen.
Um kvöldið 20. október verður
svo afmælishóf Söngsveitarinnar í
Borgartúni 6. Styrktarfélagar og
aðrir velunnarar kórsins em vel-
komnir til þátttöku í kvöldfagnað-
inum sem hefst kl. 19.30. Miðasala
verður í Pennanum, Austurstræti
18.,
Ýmislegt fleira er framundan í
starfi kórsins. Má þar nefna fyrir-
hugaða tónleikaferð til Selfoss og
Njarðvíkur. Tónleikar verða í Fjöl-
brautaskólanum á Selfossi sunnu-
daginn 28. október kl. 16. og um
kvöldið í Njarðvíkurkirkju. Hefjast
þeir kl.21.00.
Stjórnandi Skagfirsku söng-
sveitarinnar er Björgvin Þ. Valdi-
marsson. (Frcttatilkynning)
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Til vinstri er Guðbjörg Sveinbjörnsdóttir, sem hefur kynnt sér allt
um ReykjavíkurflugvöII og Helga Gunnarsdóttir en hún fjallar um
byggð við Tjörnina og sögu.
er hægt að sjá hvernig Tjömin var
áður og hvar var byggð. Við höfum
líka kynnt okkur hvernig Tjörnin
hefur breyst og nú síðast með nýj-
um bakka við Fríkirkjuveg og við
höfum fengið að vita að við Tjarnar-
götu á að vera ijóður, þar sem fugl-
arnir geta verpt og verið í friði með
ungana fyrir mávum og öðmm
vargfugli.“
Miljg 91:
Ráðstefna um umhveríis-
fræðslu á Norðurlöndum
NORRÆN ráðstefna Miljg 91, verður haldin í fimmta sinn í Reykjavík
dagana 12. til 14. júní næstkomandi. Gert er ráð fyrir um 800 þátttak-
endum, þar af 500 erlendum. Markmið ráðstefnunnar er að efla um-
hverfismenntun á Norðurlöndum en fyrst og fremst á Islandi. Að sögn
Svavars Gestssonar menntamálaráðherra, er ráðstefnan eitt af mikil-
vægustu verkefnum sem menntamálaráðuneytið hefur ráðist í og von-
andi yrði hún tií að efla umhverfisfræðslu í skólum í framtíðinni.
Samstarfsnefnd fjögurra ráðu-
neyta skipa undirbúningsnefnd ráð-
stefnunnar og er Þorvaldur Örn
Árnason námsstjóri í menntamála-
ráðuneytinu formaður hennar. Sagði
hann að þessi ráðstefna yrði líklega
sú síðast sem haldin yrði með þessu
sniði á Norðurlöndum, en þær hafa
þegar verið haldnar í höfuðborgum
hinna Norðurlanda. Fyrst og fremst
verður fjallað um umhverfismenntun
með áherslu á uppeldi, fræðslu og
miðlun upplýsinga. Ráðstefnugestum
verður skipt niður í starfshópa sem
fjalla um ákveðin þrettán þemu, til
dæmis lofthjúp jarðar og verndun
hans, hafíð verndun þess og nýting,
orkulindir, orkuvinnsla og umhverfís-
áhrif. Kynnt verða verkefni í skólum
og á dagheimilum auk þess sem far-
ið verður í vettvangskönnun. Meðan
á ráðstefnunni stendur verður sér-
stök sýning í Hagaskóla og í Mela-
skóla.
í skýrslu sem tekin hefur verið
saman og gefín út í tengslun við
ráðstefnuna, er kannað hvernig um-
hverfísfræðslu er háttað á dagvistar-
heimilum, grunnskólum og í fram-
haldsskólum hér á landi. Könnunin
náði til 215 dagvistarheimila og bár-
ust svör frá 38, 210 grunnskóla og
svömðu 89 og 35 framhaldsskóla og
svöruðu 8. Niðurstaða könnunarinn-
ar sýnir að styttri vettvangsferðir
eru famar á dagheimilum og í fram-
haldsskólum en gmnnskólanemend-
ur fara í lengri ferðir. Yngri bömin
hreinsa og fegra umhverfi sitt en því
er minna sinnt í framhaldsskólum. Á
tæpum þriðjungi dagvistarheimila og
næstum helmingi grunnskóla gróð-
ursetja börnin tré og blóm og sinna
gróðurvernd en aðeins fjórðungur
framhaldsskólanema. Öll uinfjöllun
um alvarlegri umhverfísmál er.mun
meiri eftir því sem ofar dregur í
skólakerfinu. Að sögn Sigurlínar
Sveinbjarnardóttur verkefnisstjóra,
er skýrslan ætluð öllum þeim er
áhuga hafa.
Dagbjartur Einarsson stj ómarfomiaður SÍF;
Vona að Magnús taki
uppsögnina aftur
DAGBJARTUR Einarsson, stjórn-
arformaður Sölusambands
íslenskra fiskframleiðenda, vill
koma á framfæri eftirfarandi yfir-
lýsingu í tilefni af frétt um upp-
sögn Magnúsar Gunnarssonar
framkvæmdastjóra SIF:
Magnús Gunnarsson hefur á und-
anförnum ámm unnið mjög gott og
umfangsmikið starf fyrir Sölu-
samband íslenskra fiskframleiðenda
og það fer ekki á milli mála að nán-
ast allir fískverkendur umhverfis
landið bera mikið traust til hans. Eg
verð að undirstrika að ég er sam-
mála sjónarmiðum Magnúsar í fram-
leiðslu- og sölumálum, enda er þekk-
ing haris á saltfískmörkuðum íslend-
inga mjög mikil og nýtur hann auk
þess mikils trausts hjá öllum helstu
viðskiptavinum okkar erlendis. Mat
hans á því að útflutningur á ferskum,
flöttum físki rýri vemlega markaðs-
möguleika saltfísks er hárrétt að
mínum dómi.
Stjórn SÍF hefur unnið að því,
ásamt Magnúsi, að fá menn, sem
vilja stunda útflutning á ferskum,
flöttum fiski til samkeppnisaðila okk-
ar í Evrópu, til að hætta þessari
starfsémi, þar sem hún eyðileggur
fyrir sölu á íslenskum saltfíski, og
fá þá til að starfa innan SÍF, sem
sérhæfír sig í hágæðasaltfískfram-
leiðslu.
Það er deginum ljósara að Magnús
hefur átt stóran þátt í að móta framt-
íðarstefnu SIF í framleiðslu- og
markaðsmálum. Hann er að vinna
að mörgum stórverkefnum á þessu
sviði og við megum ekki missa hann
frá SÍF þegar mörg þessara verka
era enn á undirbúningsstigi eða í
vinnslu. Þetta em tímamótamál, sem
snerta aðstöðu okkar innanlands,
markaðsmál erlendis, stöðu okkar í
samskiptum við Evrópubandalagið
og annað í þeim dúr. Það er von
mín að Magnús Gunnarsson dragi
uppsögn sína til baka þegar hann
kemur heim úr viðskiptaerindum er-
lendis um helgina og að við leysum
ágreiningsmálin þannig að allir fé-
lagsmenn SÍF geti vel við unað.