Morgunblaðið - 06.01.1991, Blaðsíða 31
c 31
MORGUNBLAÐIÐ SAMSAFNIÐ SUNNUDAGUR 6. JANÚAR 1991
SÍMTALID...
ER VIÐ HANS HENTTINENFORSTÖÐUMANN
RAUÐAKROSSHÚSSINS
Nýársnóttin,
síðasti þáttur:
Dómþingið
við Alfhamar.
Álfakóngur-
inn (Indriði
Waage) í há-
sæti og Jón
bóndasonur
lengst til
hægri (Bald-
vin Halldórs-
son).
Þrír kunnir
leikhúsmenn
við vígsluna,
Guðlaugur Ros-
inkranz þjóð-
leikhússtjóri,
Haraldur Á.
Sigurðsson
leikari og Ind-
riði Waage leik-
sljóri.
Ýmsir góðir gestir komu til
landsins til að vera við vígslu
Þjóðleikhússins. Þessi mynd var
tekin er nokkrir þeirra stigu út
úr Gullfaxa á Reykjavíkurflug-
velli, frá vinstri: Einar Skavlaii,
fyrrum Þjóðleikhússtjóri ogþá-
verandi aðalritstjóri Dagblaðsins
í Ósló, Ernest Blythe, forstjóri
Abbey-leikhússins í Dublin, frú
Anna Borg, Poul Reumert, frök-
en Áslaug Borg og Djurhuus rit-
höfundur, formaður leikfélags-
ins í Þórshöfn.
Aldrei hafa fldri
leitað til okkar
622266
Rauðakrosshúsið, góðan dag.
- Góðan daginn. Er það for-
stöðumaðurinn sem talar?
Já. Hans Henttinen heiti ég.
- Blessaður. Þetta er á Morg-
unblaðinu. Ég heiti Jóhanna Ing-
varsdóttir. Okkur langar að for-
vitnast ofurlítið um hátíðahaldið
hjá ykkur í Rauðakrosshúsinu.
Fór það vel fram?
Jólahaldið gekk ágætlega fyrir
sig. Það voru hér þrír krakkar á
aldrinum 15 til 19 ára bæði á jól-
um og yfir nýárið - í bæði skipt-
in sömu krakkarnir og sá fjórði
bættist við á nýársdag.
- Hvers vegna geta unglingar
ekki verið heima hjá sér á jólum?
Það eru mjög fjölbreytilegar
ástæður fyrir því. í flestum tilvik-
um er um að ræða erfiðar heimilis-
aðstæður og samskiptaörðug-
leika. Þetta eni mjög flókin mál,
sem erfitt er að útskýra svona í
síma. Jafnframt er erfitt að vinna
í málum þessara barna þegar
dauður tími er á flestum sviðum
þjóðfélagsins eins og er í kringum
jól og áramót.
- Hvemig fór
þetta annars fram
hjá ykkur?
Við reynum að
halda upp á jól og
áramót með mjög
svo heimilislegu
sniði. Við skreytt-
umjólatré, fengum
pakka og borðuð-
um góðan mat,
hamborgarhrygg á
aðfangadagskvöld
og hangikjöt á
jóladag. Það er
reynt að hafa þetta
allt sem þægileg-
ast.
- Hversu margir leituðu til
ykkar á síðasta ári?
Ljóst er að það er met hjá okk-
ur á öllum sviðum miðað við árin
á undan. Símhringingar jukust
yfir 100% frá árinu 1989. Þær
fóru í 3.140 á árinu. Það var líka
sett met í fjölda gistinátta og
daggestakomum. Daggestakomur
voru yfir þrettán hundruð á ný-
liðnu ári og fjöldi gistinátta fór í
tæplega ellefu hundruð. Ætla.má
að hátt á fjórða þúsund einstakl-
ingar hafi leitað hingað á árinu
1990.
- Það virðist því vera brýn
þörf fyrir slíkt neyðarathvarf hér
í borg?
Já, því miður kannski. Það er
engin spurnihg í hugum þeirra
sem til starfseminnar þekkja.
Neyðarathvarfið varð fimm ára
14. desember sl. og hefur þeim
farið sífjölgandi sem hingað leita.
Það sem við erum að reyna að
gera með okkar starfsemi er að
koma til móts við fólk áður en
vandinn er orðinn mjög mikill.
Ég myndi því vilja hvetja fólk til
að vera ófeimið við að hafa sam-
band við okkur ef
það er eitthvað
sem það er að v.elta
fyrir sér. Því fyrr,
því betra. Það er
eitt af okkar aðal-
markmiðum að
veita fyrstu hjálp -
áður en vandinn
verður of stór.
- Égþakkaþér
kærlega fyrir upp-
lýsingarnar. Vertu
blessaður og megi
ykkur farnast vel
á nýja árinu.
Já takk fyrir.
Blessuð. ,
Hans Henttinen
Dl
FYRIR 30 árum voru þrír Bretar náðaðir og sleppt af Litla
Hrauni, svo þeir gætu komist heim til fjölskyldna sinna fyrir
jólin. Höfðu þeir átt að sitja þar inni í tvo mánuði, dæmdir
fyrir óspektir á ísafirði og árás á lögregluþjón. Einn þeirra,
skipstjórinn Richard Taylor, hafði þó fyrr komið við sögu á
íslandi og var ekki hátt skrifaður af almenningi. Hann hafði
fyrr á árinu verið með togarann Othello frá Hull, sem var
fyrsti breski togarinn sem tekinn var að ólöglegum veiðum
eftir að Bretar viðurkenndu 12 mílna landhelgismörkin og þá
verið dæmdur í sekt. Það var mikið hasarmál og íslendingum
lá ekki gott orð til slíkra kóna rétt í lokin á heiftúðlegum átök-
um.
Við erum mjög þakklátir for-
seta íslands fyrir að hafa
náðað okkur, þannig að við getum
verið heima um jólin“, sagði Ric-
hard Taylor er fréttamaður Morg-
unblaðsins hitti bresku sjómenn-
ina þijá að máli á City Hótel 18.
desember 1961. Þeir höfðu hlotið
dóm og verið sendir austur 3.
desember og áttu von á að þurfa
að sitja þar í tvo mánuði. Þeir
sögðu fréttina um náðun því hafa
komið þeim þægilega á óvart.
Richard Taylor kvaðst vera
kvæntur og eiga 3 börn. Manning
háseti líka kvæntur og faðir eins
barns, en Celey háseti var ein-
hleypur. Bretarnir þrír snæddu
máltíð í Nausti og skoðuðu bæinn
og jólaösina í verslununum áður
en þeir flugu heim til Bretlands.
Þessir ensku sjómenn voru á
breska togaranum Loch Melford
H-249, sem komið hafði inn til
ísafjarðar 29. nóvember. Um
kvöldið settust þeir að drykkju og
voru með drykkjulæti í bænum,
segir í fréttum. Nokkru fyrir kl.
11 um kvöldið veittust nokkrir
skipvetjanna að íslendingum sem
voru á gangi í Hafnarstræti.
Gerðu þeir lögreglunni viðvart og
ætlaði Arnar Jónsson lögreglu-
maður að færa versta óeirðasegg-
inn í fangahús staðarins, en á
leiðinni réðust skipsfélagar hans
að Arnari og börðu hann m.a. í
andlitið og tóku félaga sinn með
sér. Arnari tókst að komast á lög-
regluvarðstofuna og gera fulltrúa
bæjarfógeta aðvart, en hann fór
um borð í togarann og fékk skips-
skjölin afhent eftir nokkurt þvarg
við drukkinn mannskapinn. Uófst
rannsókn í málinu daginn eftir og
endaði með því að þessir þrír
menn fengu þriggja mánaða fang-
elsisdóm og var gert að greiða
málskostnað og 5.000 krónur í
skaðabætur til Arnars Jónssonar.
Voru þeir sendir suður með flug-
vél, en togarinn beið eftir nýjum
skipstjóra á ísafirði. Ekki áfrýjuðu
þeir dóminum, enda sagði Geir
Zoega, umboðsmaðui' bresku tog-
aranna hér, er hann var spurður
um það: „Hver átti að borga þá
út? Ef þeir hefðu áfrýjað, hefði
þeim ekki verið sleppt fyrr en
þeir hefðu borgað tryggingu, og
það er enginn til að leggja hana
út fyrir þá.“
Það kom sem sagt í ljós við
réttarhöldin á ísafirði að þarna
var kominp hinn illa þokkaði
breski skipstjóri, Richard Taylor,
sem verið hafði með togarann
Othello er varðskipið Þór stóð
hann að ólöglegum veiðum innan
12 mílna markanna 19. mars
1961. Þá voru Bretar og íslend-
ingar eftir mikil átök rétt búnir
að gera með sér landhelgissamn-
ing, þar sem Bretar viðurkenndu
12 mílna landhelgina og breyting-
ar á grunnlínum, en breskum tog-
urum skyldi veitt leyfi til að veiða
í 3 ár á takmörkuðum svæðum
og takmarkaðan tíma á ári í 3
ár. Og þarna var kominn skip-
stjórinn sem fyrstur hafði brotið
samkomulagið. Var skip hans með
trollið úti í 6-9 vindstigum þegar
Þór kom að honum. Þórarinn
Björnsson skipherra setti út dufl
og sendi 3 menn í gúmmíbáti yfir
í togarann, hafði orð á því á eftir
hvílíkt þarfaþing þessir gúmm-
íbátar væru, annars hefðu menn-
irnir ekki getað komist um borð.
Togaramenn tóku bátinn upp og
kölluðu upp herskipið Puma. Vildu
bresku herskipsmennirnir fá að
mæla sjálfir staðsetninguna, en
endaði með að þeir sögðu togaran-
um að sigla inn með varðskipinu.
„Það var geysilegur munur fyrir
okkur sem réttargæslumenn að
geta tekið togarann hiklaust,“
sagði Þórarinn Björnsson. „Áður
en samkomulag náðist keyrðu
bresku togararnir bara út og köll-
uðu á herskipin. Næðist ekki til
þeirra komu hinir bara á vettvang
og ætluðu að keyra á okkur. Þeir
hafa víst séð stærri byssur." Ekki
vildi Richard Taylor viðurkenna
að hafa verið fyrir innan, en var
samt í Reykjavík dæmdur í 230
þúsund kr. sekt.
í desember var hann sem sagt
aftur lentur á klandri á íslandi.
En var fyrirgefið og sendur heim
til sín fyrir jól.
<