Morgunblaðið - 19.04.1991, Blaðsíða 32

Leigja má fleiri stöðv-
um not af dreifikerfi
Ríkisútvarpsins
sagði Davíð Oddsson
DAVÍÐ Oddsson formaður Sjálfstæðisflokksins segist telja að
nýta mætti þann dreifibúnað sem Ríkisútvarpið hefur komið sér
upp fyrir fé almennings, og leigja öðrum stöðvum, sem vildu út-
varpa á landsvísu. Hann sagði á fundi Sjálfstæðisflokksins í Reykj-
aneskjördæmi í fyrrakvöld að starfsmenn Rásar 2 hefðu ekki túlk-
að ályktun landsfundar Sjálfstæðisflokksins rétt, því hugmyndin
hefði ekki verið sú að Ieggja niður starfsemi Rásarinnar heldur
að fela öðrum að reka hana, jafnvel á ódýrari og skemmtilegri hátt.
Trausti Jónsson fyrirspyijandi
úr Hafnarfírði greindi frá því að
hann hefði hringt í Þjóðarsálina á
Rás 2 á þriðjudag, þegar Davíð
Oddsson sat þar fyrir svörum og
spurt eftirfarandi spumingar, sem
umsjónarmenn þáttarins hefðu
neitað að bera upp við Davíð:
„Þegar Jón Baldvin Hannibalsson,
var fjármálaráðherra, lýsti hann
því yfir að selja bæri Rás 2. Þetta
vakti þá enga athgyli, en þegar
sjálfstæðismenn ályktuðu á lands-
fundi um að selja bæri Rásina
ruku starfsmenn Rásarinnar upp
til handa og fóta og dagskráin
snérist nánast öll um þetta atriði.
Segir þetta okkur ekki að það sé
kominn tími til að stemma stigu
við uppivöðslu róttæklinga hjá
Ríkisútvarpinu - mannanna sem
nota hvert tækifæri sem gefst til
að koma höggi á Sjálfstæðisflokk-
inn?“
Davíð kvaðst ekki hafa vitað til
þess að Trausti fékk ekki að bera
upp ofangreinda spumingu. „Ef
Rás 2 hefði sýnt öllum ályktunum
landsfundar Sjálfstæðisflokksins
jafn mikinn áhuga og þessari hálfu
setningu, þá hefðu þeir haft nægt
efni til haustsins og ekki þurft að
spila eitt einasta lag....Það sem
ályktun landsfundarins snýst um
er eingöngu það að koma þessum
rekstri fyrir með öðrum hætti. Það
var ekki verið að álykta um að
leggja bæri niður þessa starfsemi.
Á ferðum mínum um landið hef
ég orðið var við að fólk hefur haft
áhyggjur af þessari túlkun Rásar-
innar á þessari ályktun. Fólk úti
á landi heyrir ekki jafnmargar
stöðvar og heyrast hér í þéttbýl-
inu. Því fólki fannst sem þéttbýlis-
fólkið á landsfundinum hefði í
hyggju að skrúfa fyrir þetta eina
dægurútvarp sem það hefði.
Hugsunin var og er þessi: Mega
ekki aðrir aðila eiga og reka þessa
sömu þjónustu, kannski á ódýrari,
öflugri og jafnvel skemmtilegri
hátt? Þessi viðbrögð öll vöktu svo
upp aðrar spumingar: Væri ekki
skynsamlegt að nýta það dreifí-
kerfi sem hefur verið komið upp
fyrir fé almennings, þannig að það
mætti leigja það fleiri stöðvum og
fólk úti á landi heyrði fleiri stöðv-
ar en það heyrir nú,“ sagði Davíð
Oddsson.
Frambjóðendur á ferð ogflugi
Það er í nógu að snúast hjá fram-
bjóðendum stjórnmálaflokkanna
þessa síðustu daga kosninga-
baráttunnar, þar sem þeir hend-
ast um kjördæmi sín og reyna
að ná til sem flestra kjósenda.
Steingrímur Hermannsson, for-
maður Framsóknarflokksins og
forsætisráðherra er þar engin
undantekning. í gær var Stein-
grímur í heimsókn hjá vistmönn-
um Hrafnistu í Hafnarfirði og
eins og sjá má á efri myndinni
renndu öldungarnir niður fram-
sóknarboðskapnum með síðdegis-
kaffínu. Myndin til hliðar er frá
kosningahátíð framsóknarmanna
í gærkvöldi í Skútunni í Hafnar-
firði. Meðal annars kom Jóhannes
Kristjánsson eftirherma fram í
gerfi formanns Framsókn-
arflokksins.
Morgunblaðið/Sverrir
A L Þ
NGIS KOSNINGAR
Yerðbólgan nú minni en um
nær tveggja áratuga skeið
VERÐB OLGA
VERÐBÓLGAN sl. 4 ár
Lánskjara- byggingar- og framfærsluvísitala
(þriggja og tólfmanaða breytingar)
U TT'i
apr.'87
jan.’8l
/0 2. Verðstððvun ~CÍ Lánskjaravísitala
12 mánaða hœvtino
Þriggja mánaða breyting . , ,

- 1. Rikisstj. Þorst. P.
i i i i i 'i" i i i
jan. I
jan.’90
jan.'91 ap.
cco/ ^ o n : ' «
oyggmgarvisitaia

Æsl. /ÍJa\

io ^ ttj/ u

apr.’87 jan/88 1 1 ■ ■ 1 1 1 1 | |TT l- l ’I-TT'T T' T1 | 1 1 1 jan'89 jan.’90 jan.’91 ap.
/Q2. —
II \\ rramrærsiuvisitaia
30 Irr-jl/* >0\\
25 ,M, on ... .yQr’* </4.\

15 GS2T ,v^r
10 _ _ \\ 1 VV

0 v ^
apr.’87 jan.’88 jan.’89 i i i i i i « ■ | 1 ■ ' ■ ' ' i' i i i i |í jan.’90 jan.’91 ap. |
eftir Kristin Briem
VERÐBOLGAN nú undir lok
kjörtímabilsins mælist minni en
verið hefur um nær tveggja ára-
tuga skeið eða um 5,8% miðað
við síðustu 12 mánuði. Annað
var uppi á teningnum við upp-
haf kjörtímabilsins árið 1987 en
þá var í uppsiglingu enn ein
verðbólgualdan vegna þeirrar
þenslu sem þá ríkti. Verðlags-
hækkanir á árunum 1987-1989
urðu um og yfir 20% á ári og
yfir allt kjörtímabilið hefur
framfærslukostnaður hækkað
um tæplega 92% á mælikvarða
samnefndrar vísitölu. Þáttaskil
urðu í verðlagsmálum í upphafi
árs 1990 þegar heildarkjara-
samningar voru undirritaðir og
þá komst loks á langþráður stöð-
ugleiki.
Við upphaf kjörtímabilsins í
apríl 1987 ríkti hið margnefnda
þensluskeið í efnahagslífinu þar
sem saman fóru miklar launa-
hækkanir, hallarekstur á ríkissjóði,
erlendar lántökur og nokkur hækk-
un á gengi gjaldmiðla sem vógu
þungt í innflutningi. Launatekjur
jukust langt umfram vöxt þjóðar-
tekna og innflutningur jókst gey-
simikið. Við þessar aðstæður
magnaðist verðbólgan og hækkaði
vísitala framfærslukostnaðar um
24,4% frá upphafi til loka ársins
1987. Miklar verðlagshækkanir
urðu undir lok ársins og í bytjun
janúar mánaðar 1988 mældist
hækkun framfærsluvísitölunnar
3,71% frá því sem hún var í des-
ember sem samsvarar 54,8%
hækkun miðað við heilt ár. Verð-
bólgan lækkaði í febrúar og mars
en jókst eftir það á nýjan í kjölfar
gengisbreytinga og launahækk-
ana. Verðbólguhraðinn miðað við
þriggja mánaða hækkun á árs-
grundvelH var um og yfir 40% um
sumarið. í ágúst var sett á verð-
stöðvun sem leiddi ásamt sam-
drætti í efnahagslífínu til þess að
verðbólgan hjaðnaði snögglega.
Þannig hækkaði framfærslukostn-
aður aðeins um 0,6% frá því í byij-
un september þar til í byijun des-
ember þrátt fyrir 3% gengisfellingu
í septemberlok en gengi krónunnar
var fellt þrisvar á árinu um sam-
tals 17,9%. Verðbólgan varð því
nokkru minni árið 1988 en árið á
undan eða 20,6% frá upphafi til
loka ársins.
Verðbólga eykst þrátt fyrir
verðstöðvun
Þrátt fyrir verðstöðvunina tók
verðbólga að aukast enn á ný í
upphafi ársins 1989 vegna breyt-
inga á óbeinum sköttum og 5%
gengisfellingar. Við afnám verð-
stöðvunarinnar í lok febrúar jókst
verðbólgan enn frekar og komst
hæst í rúm 32% í maí miðað við
þriggja mánaða hækkun á árs-
grundvelli. Frá upphafi til loka árs
hækkaði framfærsluvísitalan um
23,7% miðað við janúar til janúar.
I upphafí ársins 1990 hafði
dregið verulega úr verðbólguhrað-
anum og þáttaskil urðu í efnahags-
málum með kjarasamningunum í
febrúar. Verðbólgan lækkaði úr
þeim 20-30% sem hún háfði verið
um árabil og varð aðeins rúmlega
7% frá upphafi til loka ársins. Að
mati Þjóðhagsstofnunar má rekja
þennan árangur bæði til heildar-
samninganna á vinnumarkaðnum
í febrúar og aðhaldssamrar
efnahagsstefnu.
Spáð 6,5% verðbólgu á þessu
ári
Á þessu ári gerir Þjóðhagsstofn-
un ráð fyrir að framfærsluvísitalan
á þessu ári verði um 6,5% hærri
en á síðasta ári. Sú spá gerir ráð
fyrir að ráðstöfunartekjur hækki
um 8% en einnig er reiknað með
að meðalgengi krónunnar verði
óbreytt. Tekið er mið af þeim kjar-
asamningum sem gilda fram til
september nk. og ekki er gert ráð
fyrir að launaskriðs muni gæta að
neinu marki. Ennfremur er reiknað
með að þær launahækkanir sem
um semst í september verði hóf-
samar. Til samanburðar má nefna
að OECD spáir 5% verðbólgu í
aðildarlöndum sínum á þessu ári.
Það er hins vegar ástandið á
fjármagnsmarkaðnum sem veldur
Seðlabankanum áhyggjum um að
stöðugt verðlag haldist. í árs-
skýrslu sinni bendir bankinn á að
eigi verðlag að haldast stöðugt
þurfi að koma í veg fyrir peninga-
lega þenslu. Ein helsta uppspretta
slíkrar þenslu sé fjármögnun
Seðlabankans á halla ríkissjóðs eða
fjármögnun ríkishallans með er-
lendum lántökum. Bankinn telur
hins vegar ekki miklar líkur á aft-
urhvarfi til þeirrar miklu verðbólgu
sem ríkti í upphafi níunda áratug-
arins. Verulegir vaxtarmöguleikar
séu ekki fyrir hendi í sjávarútvegi,
Verðtrygging fjárskuldbinda
ásamt markaðsákvörðun vaxta eigi
að stuðla að meiri yfirvegun í fjár-
festingu óg auknu jafnvægi í þjóð-
arbúskapnum til langs tíma litið,
er þau skilaboð sem fólgin eru í
jákvæðum raunvöxtum komast til
skila. Þá stuðli endurbætur í skatt-
amálum og efling Verðjöfnunar-
sjóðs sjávarútvegsins einnig að
minni sveifium.