Morgunblaðið - 15.08.1991, Blaðsíða 1

56 SIÐUR B
182. tbl. 79. árg.
FIMMTUDAGUR 15. ÁGÚST 1991
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Sendinefnd Israela á fundi með de Cuellar:
Lítt þokast í átt að
lausn gíslamálsins
Genf, Beirút, Damaskus, Bonn. Reuter.
LIBANSKIR bókstafstrúarmenn sögðu í gær að næsta skrefið í átt til
lausnar vestrænna gísla í Líbanon yrði að felast í því að Israelar létu
lausa „að minnsta kosti nokkra" þeirra 400 arabísku fanga sem þeir
hafa í haldi. Perez de Cuellar, framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna
(SÞ), hitti ísraelska sendinefnd, sem fer með gislamálin, í Genf í Sviss
í gær og sagði formaður hennar, Uri Lubrani, að viðræðurnar hefðu
verið „vinsamlegar og árangursríkar". Skjót lausn á málinu virðist þó
ekki vera í sjónmáli. Reuters-fréttastofan hafði eftir heimildum í Líban-
on í gær að Italinn Alberto Molinari, sem rænt var fyrir sex árum,
hefði verið myrtur skömmu eftir að honum var rænt.
De Cuellar sagði eftir fundinn með
ísraelsku sendinefndinni að það væri
e.t.v. of mikil bjartsýni að búast við
að einhverjir gíslanna yrðu látnir
lausir á næstu dögum. Aðspurður
um hvort ísraelamir hefðu boðist til
að sýna vilja sinn til að leysa deiluna
í verki með því að láta nokkra
arabíska fanga lausa svaraði hann:
„ísraelar eru reiðubúnir að sýna
slíkan vilja um leið og þeir hafa feng-
ið afdráttarlausar og óyggjandi upp-
lýsingar um hvernig málum her-
mannanna sem er saknað er háttað."
Palestínski skæruliðaleiðtoginn
Ahmed Jibril sagði í gær að þrír af
þeim sjö ísraelsku hermönnum sem
hurfu í Líbanon væru týndir og tald-
ir látnir, staðfest hefði verið að einn
væri látinn, og þrír væru enn á lífi.
Að sögn heimildamanns Reuters-
fréttastofunnar var Molinari, sem
fæddist árið 1919, myrtur eftir að
honum var rænt í Beirút og mann-
ræningjarnir losuðu sig síðan við líkið
í dalnum Bekaa.
Breski gíslinn John McCarthy
sagði á fimmtudag að mannræningj-
arnir hefðu sagt sér skömmu áður
en sér var sleppt að allir vestrænu
gíslamir 11 í Líbanon væru á lífí.
Þá vöknuðu vonir um að Molinari
væri á meðal þeirra, en enginn þeirra
vestrænu gísla sem sleppt hefur ver-
ið úr haldi hefur séð hann.
Þjóðveijamir tveir, Heinrich
Striibig og Thomas Kemptner, hafa
reyndar nokkra sérstöðu, þar sem
talið er að þeim hafi verið rænt af
Hamadi-fjölskyldunni sem krefst
þess að tveir bræður, Mohammad
Ali og Abbas Hamadi, verði látnir
lausir úr fangelsi í Þýskalandi.
Stjórnvöld í Þýskalandi hafa fram
að þessu neitað að láta Hamadi-
bræðurna Iausa í skiptum fyrir Þjóð-
veijana tvo í Líbanon.
Eyrarsundsbrú sam-
þykkt í Danmörku
Kaupmannahöfn. Reuter.
DANSKA þjóðþingið samþykkti í gær lagafrumvarp um að reist
skyldi brú og grafin göng til Svíþjóðar. Þingið var kvatt sérstaklega
saman til að afgreiða þetta mál. Svo fór að 117 þingmenn greiddu
atkvæði með Eyrarsundsbrúnni og 42 voru á móti henni.
Reuter
Eftirlitsmenn sendir til Króatíu
Yfirvöld í Júgóslavíu lýstu því yfir í gær að eftirlitsmenn yrðu sendir
til Króatíu til að fylgjast með vopnahléinu milli serbneskra skæruliða
og herafla Króata. Hlutverk eftirlitsmannanna verður að greina frá
því hveijir bera sök á að ijúfa vopnahléð. Til átaka kom í Króatíu
aðfaranótt gærdagsins og féllu sex manns. Króatar hafa verið því
andvígir að eftirlitsmenn yrðu á átakasvæðum, en nú virðist sem þeir
muni gefa eftir. Að minnsta kosti þijú hundruð manns hafa fallið frá
því að Slóvenía og Króatía lýstu yfír sjálfstæði 25. júní. Myndin sýnir
Serba, sem flúið hafa með föggur sínar frá Króatíu. Að baki þeim
streymir Dóná.
Forsætisráðherra Noregs:
Ákveðum ekki einir efnis
atriði EES-samkomulags
Þingmenn Ihaldsflokksins og
Venstre, sem standa að minnihluta-
stjóm Pouls Schliiters, greiddu at-
kvæði með brúnni ásamt jafnaðar-
mönnum og miðdemókrötum.
Stjórnin taldi þingmenn stjórnar-
andstöðunnar á að veita lögunum
brautargengi með loforði um að
efna til opinberrar rannsóknar á
því hvaða áhrif það muni hafa á
umhverfið að reisa brúna, éins og
lög Evrópubandalagsins kveða á
um, áður en framkvæmdir hefjast.
Sænska þingið samþykkti að
reisa brúna í júní. Ríkisstjórnir
Danmerkur og Svíþjóðar eru reiðu-
búnar til að veija samanlagt um
153 milljörðum ISK til smíðinnar.
Áætlað er að smlði brúarinnar verði
lokið árið 1999 og þá verði hægt
að fara milli Danmerkur og Svíþjóð-
ar í bifreiðum og með jámbrauta-
lestum.
Andstæðingar brúarinnar segja
að brúin muni raska lífríki Eyrar-
sunds og jafnvel Eystrasalts.
Ráðgert er að reisa brú, sem mun
liggja frá Malmo að eyju, sem búin
verður til skammt undan ströndum
Danmerkur. Þaðan verða grafin
göng inn á Amager.
GRO Harlem Brundtland, forsæt-
isráðherra Noregs, sagði að lokn-
um miðstjórnarfundi Verka-
mannaflokksins, sem haldinn var
í gær, að Norðmenn væru ekki
einráðir um efnisatriði í fyrirhug-
uðum samningi um Evrópskt efna-
hagssvæði (EES). í yfirlýsingu
sem miðstjórnin sendi frá sér seg-
ir að frjáls markaðsaðgangur fyr-
ir sjávarafurðir á markað Evrópu-
bandalagsins (EB) hljóti að vera
markmið Norðmanna.
Brundtland sagði að sér virtist
oft, þegar hún fylgdist með umræð-.
unni í Noregi, að menn héldu að
Norðmenn gætu einir ákveðið hver
ættu að vera efnisatriði EES-samn-
ings. „Norðmenn geta ekki sagt átján
öðrum ríkjum hvernig samningurinn
eigi að vera þannig að hann verði
sem hagstæðastur fyrir þá. Það er
mikilvægt að fá fram samning sem
nítján ríki geta sætt sig við. í þessu
sambandi verða allir að gefa óg
taka,“ sagði norski forsætisráðherr-
ann.
Kaci Kullmann Five, formaður
Hægriflokksins, gagmýndi Brundt-
land harðlega á þriðjudag fyrir það
hvernig hún hefur haldið á Evrópu-
málunum. Sagði hún forsætisráð-
herrann hafa gert grundvallarmistök
í þeim efnum og að Hægriflokkurinn
teldi rétt að hefja umræðu um afleið-
ingar þess, að Norðmenn sæktu um
aðild að EB.
Brundtland sagði umræður af
þessu tagi vera það sem Norðmenn
þyrftu síst á að halda eins og mál
stæðu nú. Sagðist hún ekki hafa
áhuga á að svara í sömu mynt.
Norska ríkisstjómin ætlar í dag
að gera Stórþinginu grein fyrir stöðu
mála í EES-viðræðunum.
Afríka
Skýrsla spáir stöðvun fólks-
fjölgunar vegna alnæmis
^ London. Reuter.
ÚTBREIÐSLA alnæmis er nú orðin svo ör í Afríku að talið er að
innan nokkurra áratuga muni sjúkdómurinn hafa bundið enda á
fólksfjölgun í álfunni. Samkvæmt skýrslu, sem vísindamenn við
Oxford háskóla og Imperial College í London birtu í tímaritinu
Nature í gær, mun íbúum fækka þar sem alnæmi er útbreiddast.
Þetta er fyrsta sinn sem vísinda- mönnum, með þeim afleiðingum
menn hafa skrífað skýrslu um út-
breiðslu alnæmis í Afríku þar sem
notaðar eru tölur og niðurstöður
frá allri álfunni. í skýrslunni segir
að sjúkdómurinn muni koma harð-
ast n.iður á fullorðnu, gagnkyn-
hneigðu fólki, bæði karl- og kven-
að þeir hópar, sem eru uppistaða
efnahagslífsins, muni þurrkast út.
Þar kemur fram að í mörgum
borgum Afríku er alnæmi nú helsta
dánarorsök fullorðinna og meðal
helstu orsaka barnadauða.
Sjúkdómurinn smitast aðallega
við mök gagnkynhneigðrá. Segja
vísindamennirnir að útbreiðslan sé
svo hröð með þeim hætti að fjöldi
smitaðra muni tvöfaldast á einu til
þremur árum þar sem sjúkdómur-
inn er útbreiddastur og á fímm
árum annars staðar.
Samkvæmt skýrslunni mun
áhrifa alnæmis gæta í mismunandi
mæli eftir svæðum vegna breyti-
legrar kynhegðunar. En þar segir
að alnæmi sé orðið það alvarlegt
mál að sjúkdómurinn geti leitt til
þess að íbúum Afríku fari að
fækka. Það sé einungis tímaspurs-
mál hvenær fólksfækkun verður
ríkjandi um alla álfúna.
Sjúkdómurinn breiðist hraðast
út ,í Malawi, Rúanda, Úganda,
Tanzaníu og Zainbíu. í skýrslunni
segir að milli 24 og 37 prósent
íbúa þessara landa séu smituð.
Sjúkdómurinn breiðist mun hægar
út í Kenýa, Malí og Zaire. Hins
vegar virðist smit stöðugt vera að
aukast á stijálbýlum svæðum.