Morgunblaðið - 12.09.1991, Qupperneq 56
FIMMTUDAGUR 12. SEPTEMBER 1991
VERÐ I LAUSASÖLU 100 KR.
Knattspyrna:
Bikarinn
fluttur
með þyrlu?
MÓTANEFND KSÍ hefur ákveðið
að gera allt sem í hennar valdi
stendur til að íslandsbikarinn í
knattspyrnu verði afhentur strax
eftir að fiautað verður til leiksloka
í 1. deildarkeppninni á laugardag.
Víkingur og Fram berjast um
meistaratitilinn. Víkingar leika gegn
Víði í Garði og Fram gegn ÍBV í
Laugardal. „Úrslit ráðast kannski
ekki fyrr en á lokasekúndunum. Við
verðum að vera við öllu búnir og fljót-
legast er að flytja bikarinn á áfanga-
stað með þyrlu,“ sagði Snorri Finn-
laugsson, formaður mótanefndar.
Sjá nánar bls. 55
Vestmannaeyjar:
Innflutt
ballatorf á
Hásteinsvöll
Vestmannaeyj u m.
ENDURBYGGING Hásteins-
vallar í Eyjum stendur fyrir
dyrum. Akveðið hefur verið
að fara að tillögum ráðgjafa
um að nota innflutt Sphagn-
um, ballatorf, frá Finnlandi
eða Rússlandi í efsta jarðvegs-
lag undir torfið á vellinum.
Þá er einnig lagt til að vatns-
miðlunarkyrni, Waterworks-
mjöli, verði blandað í þetta jarð-
vegslag, en það hefur þann eig-
inleika að það dregur í sig vatn
sem nemur 500 sinnum þunga
þess í vætu en miðlar vatninu
síðan aftur hægt frá sér í þurrk-
atíð. Ólafur Ölafsson, bæjar-
tæknifræðingur í Eyjum, sagði
í samtali við Morgunblaðið að
ákveðið væri að sleppa Waterw-
orks-mjölinu þar sem það væri
ákaflega dýrt og héldi eiginleik-
um sínum aðeins í fimm ár. Hins
vegar væri kostnaður við balla-
torfið óverulegur.
. Grímur
Morgunblaðið/Guðlaugur Sigurgeirsson
Hitaskynjari lak í
Ragnari GK:
Hætta á leka
í fjölda báta?
NIÐURSTAÐA sjóprófa vegna
lekans að Ragnari GK 233 fyrr
í vikunni, var á þá leið, að lok
á hitaskyryara hefði losnað og
sjór þá flætt inn í bátinn. Kom-
ið hefur í ljós, að lok á sams
konar búnaði á öðrum bát frá
Sandgerði var laust og telur
eigandinn, Grétar Pálsson, að
stutt hafi verið í að það losnaði
með sama hætti og í Ragnari.
Grétar segir að þegar hann
hafi heyrt hver var talin orsök lek-
ans í Ragnari hafi hann athugað
búnaðinn á sínum bát og komið
hafi í ljós, að lokið var laust og
litið hafi út fyrir að stutt væri í
að það losnaði.
Grétar segir að ekki sé beinlíns
hægt að kenna framleiðanda bát-
anna um þennan ófullnægjandi
frágang, heldur frekar framleið-
anda mælanna. Hann segist telja,
að búnaður af þessu tagi gæti
verið í tugum báta, sem gerðir eru
út hér við land.
Sjá nánar frétt bls. 4.
Víkingaskipin koma til Boston
„Ferðin hefur gengið frábærlega vel,“ sagði Gunnar Eggertsson, stýrimaður á víkingaskipinu Gaiu, í sam-
tali við fréttaritara Morgunblaðsins er Gaia og tvö önnur langskip lögðust að bryggu í Boston í Banda-
ríkjunum í gær. Skipin lögðu upp frá Noregi 17. maí til að minnast þess að þúsund ár eru liðin frá fundi
Vínlands. Hér siglir Gaia framhjá Castle Island við Boston. Sjá frétt bls. 24.
Reykjavíkurborg og Mosfellsbær:
Rætt um byggmgu sameiginlegs
fjölbrautaskóla í Grafarvogi
Áhersla verði lögð á iðngreinar
BORGARRÁÐ hefur samþykkt að
taka upp viðræður við mennta-
málaráðuneytið og Mosfellsbæ um
byggingu 1.000 nemenda fjöl-
brautaskóla í Borgarholti í Graf-
arvogi, með meiri áherslu á iðn-
nám en í öðrum framhaldsskólum.
Jafnframt hefur verið veitt
tveggja milljóna króna aukafjár-
veiting til áætlanagerðar. Að sögn
Itjörleifs Kvaran, framkvæmda-
stjóra lögfræði- og sljórnsýslu-
deildar borgarinnar, eru uppi
hugmyndir um að Reykjavíkur-
borg og Mosfellsbær sameinist um
byggingu skólans. Nú þegar eru
allir framhaldsskólar á höfuð-
borgarsvæðinu yfirfullir og segir
Hjörleifur að nemendur, sem bú-
settir eru í nágrannasveitarfélög-
unum á Seltjarnarnesi og í Mos-
fellsbæ, fylli einn skóla í
Reykjavík.
Nefnd, sem kannað hefur hús-
næðisþörf Iðnskólans í Reykjavík,
komst að þeirri niðurstöðu að erfitt
Einkaleyfi á áburðarinnflutningi
afnumið ef EES-samningar nást
Aburðarverksmiðjan má ekki við að framleiðsla minnki, segir sljórnarformaður
INNFLUTNINGUR á tilbúnum áburði gæti orðið frjáls í ársbyrjun
1995, verði samningur um evrópskt efnahagssvæði að veruleika. Áburð-
arverksmiðjan í Gufunesi hefur nú einkarétt, bæði á framleiðslu og
innflutningi á áburði, en islensk stjórnvöld yrðu að afnema iunflutnings-
einkaréttinn verði af samningnum. Óvíst er hvort erlendur áburður
yrði ódýrari en innlcndur en forsvarsmenn Áburðarverksmiðjunnar
óttast að samkcppni dragi úr framleiðslu verksmiðjunnar, sem nú þeg-
ar sé í lágmarki.
í samningsdrögum um evrópskt
efnahagssvæði er ákvæði um að
samningsaðilar skuldbindi sig til þess
—átð sjá svo um að ríkiseinokun á hvers
konar verslun mismuni ekki sam:
keppnisstöðu annarra aðildarlanda. í
sérstöku viðaukaákvæði kemur síðan
fram, að ísland hefur aðlögunartíma
til 1. janúar 1995 varðandi tilbúinn
áburð, en gert er ráð fyrir að EES-
samningurinn taki gildi 1993.
Að sögn Gunnars Snorra Gunnars-
. sonar skrifstofustjóra í utanríkis-
ráðuneytinu kemur þetta ekki í veg
fyrir að Áburðarverksmiðjan haldi
einkarétti sínum á innlendri áburðar-
framleiðslu áfram, en hún myndi
missa einkarétt sinn til að flytja inn
áburð.
Hákon Sigurgrímsson fram-
kvæmdastjóri Stéttarsambands
bænda sagði við Morgunblaðið, að
lengi hefðu verið skiptar skoðanir
um það hér á landi, hvort það væri
landbúnaðinurn hagstætt að afnema
einokun Áburðarverksmiðjunnar.
Upplýsingar sem stéttarsambandið
aflaði sér á árunum 1984-85 bentu
til þess að áburðarverð sem bændur
hér-á la'ndi og erlendis greiddu væri
mjög svipað.
„Okkur hefur reynst erfitt að fínna
út hvað erlendur áburður myndi
kosta, vegna þess að Áburðarverk-
smiðjan er sjálf umboðsaðili fyrir
marga helstu útflytjendur áburðar í
Evrópu, sem vísa á Áburðarverk-
smiðjuna þegar þeim eru sendar fyr-
irspurnir," sagði Hákon.
Stefán H. Sigfússon stjórnarfor-
maður Áburðaiverksmiðjunnar sagði
að eftir því sem menn þar á bæ
kæmust næst væri ekki umtalsverður
verðmunur á innlendum og erlendum
áburði.
„En ef farið yrði að flytja inn er-
lendan áburð myndu sjálfsagt ein-
hveijir kaupa hann fyrir forvitnis
sakir. Og salan má ekki fara mikið
niður hjá okkur svo ekki verði nauð-
synlegt að hækka verðið. Við erum
komnir það langt niður í framleiðsl-
unni að við megum ekki við miklu,"
sagði Stefán.
Halldór Blöndal landbúnaðarráð-
herra hefur viðrað hugmyndir um
að gera verksmiðjuna að almennings-
hlutafélagi, og hefur verið leitt að
því getum, að ef af því yrði þyrfti
að afnema öll einkaleyfi hennar. En
Halldór Blöndal sagði við Morgun-
blaðið, að það væri ekki fulljóst og
staða verksmiðjunnar væri þannig
að ekki mætti mikið draga úr við-
skiptum hennar. Þegar hann var
sjiurður hvort ekki yrði erfitt fyrir
Áburðarverksmiðjuna sem hlutafé-
lag, að mæta samkeppni sem hugs-
anlega yrði ef áburðarinnflutningur
yrði ftjáls í kjölfar EES-samninga,
svaraði hann að það gæti vel verið,
en hann teldi samt eðlilegt að verk-
smiðjan byggi við sömu skilyrði og
önnur fyrirtæki.
væri að leysa þörf skólans á hús-
næði fyrir verklega kennslu. Enn-
fremur telur nefndin að endurskoða
þyrfti allt húsnæði fyrir framhalds-
nám og þá ekki síst aðstöðu til verk-
legrar kennslu á höfuðborgarsvæð-
inu. Var ákveðið að fram færi heild-
arúttekt á námi í framhaldsskólum
og áætlaðri húsnæðisþörf. Úttektin
staðfesti nauðsyn þess að hefja bygg-
ingu nýs framhaldskóla í Reykjavík
nú þegar, er rúmi allt að 1.000 nem-
endur í bók- og verknámi. Hlutfall
verknáms er áætlað um 40% og hef-
ur aðallega verið rætt um bygginga-
og tréiðngreinar og málmiðngreinar.
Hafa komið fram óskir frá aðilum í
bílgreinaiðnaði um samvinnu við op-
inbera aðila og að þeir fjármagni að
hluta kostnað við aðstöðu til kennslu
gegn samnýtingu við endurmenntun.
Miðað við gefnar forsendur er
gert ráð fyrir að skólinn verði 10.500
fermetrar að stærð. Þar af yrði
verknámsrými um 3.900 fermetrar í
þremur eða fjórum verkstæðisbygg-
ingum. Áætlaður byggingarkostnað-
ur er 928 milljónir, þar af greiðir
ríkið 60% en borgin 40%. Að auki
má gera ráð fyrir að opinberir aðilar
leggi fram 50 milljónir vegna nauð-
synlegra tækjakaupa. í skipulagi er
gert ráð fyrir íþróttahúsi á nærliggj-
andi lóð.
í greinargerð til borgarráðs kemur
fram að, „Mosfellsbær er í næsta
nágrenni við væntanlegan fram-
haldsskóla í Borgarholti en gert hef-
ur veríð ráð fyrir sérstökum fram-
haldsskóla í því sveitarfélagi. Ljóst
er að hagræði er af því að byggja
einn skóla er þjóni norðurbyggðum
Reykjavíkur og Mosfellsbæ en fram-
haldsskóli í Mosfellsbæ mun ekki
geta boðið upp á jafn fjölbreytt náms-
greinaval og fyrirhugaður skóli í
Borgarholti."