Morgunblaðið - 20.09.1991, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. SEPTEMBER 1991
Sprengt 1 Sundahöfn:
Skjálfti við Kleifar-
vatn 5 mínútum síðar
JARÐSKJÁLFTAR, 1,5 stig á Richter-kvarða, mældust á sjálfvirku
jarðskjálftamælakcrfi Veðurstofunnar á Suðurlandi í allt að 100 km
fjarlægð frá Sundahöfn í Reykjavík í fyrrakvöld, en þar var sprengd
klöpp neðansjávar með 2 tonnum af dinamíti. Ragnar Stefánsson jarð-
skjálftafræðingur segir að fimm mínútum eftir sprenginguna hafi jarð-
skjálfti við Kleifarvatn mælst 1,5 stig á Richter-kvarða og ekki væri
hægt að útiloka að sprengingin hefði hrundið jarðhræringunum af stað.
Mikill viðbúnaður var hafður fyrir
sprenginguna í Sundahöfn, að sögn
Aðalsteins Hallgrímssonar, verk-
fræðings hjá Hagvirki, en fyrirtækið
vinnur að niðursetningu stálþils
Menntamáiaráðherra:
Einkemiilegt
að sjá ókunn-
ugt stafróf
„MÉR þykir þetta afar óvið-
eigandi og einkennilegt að sjá
ókunnugt stafróf á skjánum.
Ég mun athuga það í dag og
á næstu dögum hvort og þá
með hvaða hætti ráðuneytið
grípur inn í útsendingar
textavarpsins", sagði Ólafur
G. Einarsson þegar álits hans
var leitað á textavarpi Sjón-
varps.
Þorbjöm Broddason formaður
útvarpsréttamefndar segir það
forkastanlegt að upplýsingar í
textavarpinu séu í raun ekki á
íslensku. Ríkisútvarpið heyri
ekki undir nefndina. Það geri
einkastöðvamar hins vegar.
vegna hafnargerðar fyrir Reykjavík-
urhöfn. Lögregla og slökkvilið var á
staðnum og eftirlitsmenn frá Vinnu-
eftirliti ríkisins. Jens Andrésson
vinnueftirlitsmaður sagði að íbúar í
nærliggjandi húsum hefðu verið var-
aðir við sprengingunnni með það í
huga að þeir gættu að viðkvæmum
tækjum áður en sprengt yrði. Þá
höfðu menn frá Verkfræðistofnun
Háskóla sett upp sjö mæla við Sunda-
höfn til að mæla áhrifin.
Ragnar Stefánsson jarðskjálfta-
fræðingur sagði að hreyfingar frá
sprengingunni hefðu mælst á öllum
jarðskjálftastöðvum á Suðurlands-
undirlendinu. „Slíkar sprengingar
gætu leyst úr læðingi aðrar jarðhrær-
ingar en þá þyrftu þær að vera á
svæði sem jarðskjálftaspenna er að
hlaðast upp. Á slíku svæði gætu
sprengingar hleypt eitthverju af stað.
Það var þó ekki um það að ræða í
Sundahöfn. Hins vegar varð jarð-
skjálfti við Kleifarvatn fimm mínút-
um seinna. Það er frekar langsótt
að segja að það séu tengsl þar á
milli en það er ekki hægt að útiloka
það. Sprungusaumar sem liggja um
Reykjanesskagann koma nokkuð
nálægt Reykjavík og það væri hægt
að ímynda sér einhverja keðjuverkun
sem hefði leitt þetta af sér,“ sagði
Ragnar.
Sakadómur Reykjavíkur:
Fyrrum eigandi Arkar
ákærður fyrir fjárdrátt
I SAKADÓMI Reykjavíkur er nú til meðferðar opinbert mál sem ríkis-
saksóknari hefur höfðað gegn stofnanda og fyrrum eiganda Hótels
Arkar í Hveragerði fyrir að hafa ekki staðið skil á 8,5 milljóna króna
söluskatti á árunum 1986 og 1987. Einnig er maðurinn ákærður fyrir
að hafa vanrækt að standa skil á um 840 þúsund króna gjöldum til
lífeyrissjóða og stéttarfélaga, sem haldið hafði verið eftir við útborgun
launa til starfsmanna.
í ákæru er maðurinn talinn hafa
haldið eftir frá júlí 1986 til desember
1987, í hveijum mánuði upphæðum
á bilinu um 150 þúsund til 1,1 mill-
jón króna sem hann hefði átt að
standa ótilkvaddur skil á við ríkis-
sjóð.
Þá hafi hann ekki staðið skil á um
143 þúsund króna iðgjöldum til Líf-
eyrissjóðs matreiðslumanna, um 232
þúsund krónum til Lífeyrissjóðs
verslunarmannafélags Reykjavíkur,
um 450 þúsund króna iðgjöldum til
Láfeyrissjóðs verkalýðsfélaga á Suð-
urlandi og um 16 þúsund króna fé-
lagsgjöldum til Félags matreiðslu-
manna, þrátt fyrir að hafa dregið
þessar upphæðir af launum starfs-
fólks við útborgun.
Frá fundi borgar-
sljórnar í gær-
kveldi. Magnús L.
Sveinsson, forseti
borgarstjórnar,
borgarfulltrúarnir
Ólína Þorvarðar-
dóttir, Sigurjón
Pétursson og
Gunnar Eydal,
skrifstofustjóri
borgarstjórnar
bera saman bækur
sínar. Á innfelldu
myndinni er Mark-
ús Orn
Antonsson,
borgarsljóri.
Samþykkt að opna Aust-
urstræti fyrir bílaumferð
BORGARSTJÓRN Reykjavíkur samþykkti á fundi sínum í gærkvöldi
tillögu um opnun Austurstrætis fyrir bílaumferð með níu atkvæðum
gegn sex. Samkvæmt tillögunni verður Austurstræti opnað fyrir bilaum-
ferð í sex mánuði í tilraunaskyni og Vallarstræti við Austurvöll sam-
hliða lokað fyrir umferð. í upphafi fundarins afhenti fulltrúi Samtaka
vistvænna borgara, 1.300 undirskriftir gegn opnun Austurstrætis.
Fyrir fundi borgarstjórnar lá til-
laga frá skipulagsnefnd auk breyt-
ingartillögu frá borgarfulltrúum Nýs
vettvangs og Framsóknarflokks.
Breytingartillagan gerði ráð fyrir að
samhliða opnun Austurstrætis fyrir
bílaumferð yrði Vallarstræti lokað
fyrir umferð ökutækja. Jafnframt að
borgarstjórn óskaði eftir því að at-
hugun yrði gerð á því hvort unnt
væri að breyta deiliskipulagi þannig
að meginhluta Thorvaldsenstrætis
yrði lokað fyrir bílaumferð.
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson for-
maður skipulagsnefndar fylgdi til-
lögu nefndarinnar úr hlaði. Hann
sagði að ýmsar ástæður mæltu með
því að tilraun með opnun götunnar
yrði gerð. Velheppnaðar breytingar
á Laugavegi hefðu sýnt að hæg bíla-
umferð og gangandi vegfarendur
ættu góða samleið, með opnun göt-
unnar fengist mun betra aðgengi að
miðbænum auk þess sem það væri
eindregin ósk hagsmunaaðila á
svæðinu að þessi tilraun yrði gerð.
Magnús L. Sveinsson forseti borg-
arstjómar lagðist gegn tillögunni og
lýsti áhyggjum sínum yfir því að í
ljósi samstöðu hluta fulltrúa Sjálf-
stæðisflokks og nokkurra fulltrúa
minnihlutans væri myndaður nýr
meirihluti í borgarstjóm.
Sigrún Magnúsdóttir borgarfull-
trúi Framsóknarflokks lýsti sig fylgj-
andi tillögunni og sagði meðal ann-
ars að það væri henni ókleift að
standa gegn óskum þess fólks sem
starfaði við götuna um opnun hennar
fyrir umferð. Ólína Þorvarðardóttir
borgarfulltrúi Nýs vettvangs gerði
grein fyrir því að það væri skilyrði
Nýs vettvangs fyrir opnun Austur-
strætis að Vallarstræti yrði samhliða
gert að göngugötu.
Markús Om Antonsson borgar-
stjóri lýsti yfír stuðningi við tillögu
skipulagsnefndar en lagði áherslu á
að málið yrði tekið upp og árangur
metinn að sex mánaða reynslutíma
liðnum. Kæmi í ljós að árangur væri
ekki sem skildi yrði gatan aftur gerð
að göngugötu.
Breytingartillaga Nýs vettvangs
og Framsóknarflokks var samþykkt
með níu atkvæðum gegn fjórum. Svo
breytt var tillaga skipulagsnefndar
samþykkt með atkvæðum eftirtal-
inna níu borgarfulltrúa, Ólínu Þor-
varðardóttur, Kristínar Á. Ólafsdótt-
ur, Sigrúnar Magnúsdóttur, Jónu
Gróu Sigurðardóttur, Katrínar Gunn-
arsdóttur, Áma Sigfússonar, Önnu
K. Jónsdóttur, Sveins Andra Sveins-
sonar og Vilhjálms Þ. Vilhjálmsson-
ar. Atkvæði gegn tillögunni greiddu
sex borgarfulltrúar, Siguijón Péturs-
son, Elín G. Ólafsdóttir, Guðrún
Zoéga, Katrín Fjeldsted, Magnús L.
Sveinsson og Páll Gíslason.
>
>
i
\
Krefjast fjögurra mílna „fisk-
veiðilögsögu“ kringum Eyjar
Undirskriftalisti hefur gengið meðal íbúa í Vestmannaeyjum und-
anfarna daga þar sem farið er fram á það við sjávarútvegsráð-
herra að fjögurra sjómílna „fiskveiðilögsögu" verði komið á í kring-
um eyjamar. Listinn verður lagður fyrir Þorstein Pálsson sjávarút-
vegsráðherra á fundi sem hann á með sjómönnum og útgerðarmönn-
um í Vestmannaeyjum í kvöld. Þorsteinn sagði að þetta væri eitt
af þeim verkefnum sem þyrfti að skoða.
Á haus undirskriftalistans stend-
ur: „Við undirrituð, áhugafólk um
vemdun fískistofna og hafsvæða í
kring um Vestmannaeyjar, gerum
kröfu til þess að nú þegar verði
komið á fjögurra mílna fiskveiði-
lögsögu, þar sem bannaðar verði
allar veiðar með önnur veiðarfæri
en net, línu og handfæri.
„Ég vil láta skoða allar hug-
myndir af þessu tagi. Ég tel að við
séum í svo alvarlegri stöðu að það
sé útilokað annað en að ganga
kerfisbundið í það með útvegs-
mönnum, sjómönnum og Hafrann-
sóknastofnun að meta þessa hluti
upp á nýtt og sjá hvaða leiðir eru
líklegastir í þessu efni,“ sagði Þor-
steinn.
Það hefur verið ályktað um land-
helgismálið í bæjarstjórn Vest-
mannaeyja, en samkvæmt heimild-
um Morgunblaðsins hefur fram-
kvæmd málsins strandað á því að
ekki hefur náðst samstaða um
hvernig beri að útfæra málið.
Ástæða þess að tillagan kemur nú
frá Vestmanneyingum eru veiðar
báta uppi í fjöruborðinu við Heima-
ey, en þess er skemmst að minnast
að í haust voru bátar og togarar
að veiðum milli Bjamareyjar og
Heimaeyjar.
Sjávarútvegsráðherra kallaði á
sinn fund síðastliðinn þriðjudag
forystumenn útvegsmanna og sjó-
manna til þess að ræða viðbrögð
við niðurstöðum seiðarannsókna
Hafrannsóknastofnunar í ágúst,
sem benda til þess að þorskárgang-
urinn 1991 verði hinn sjötti í röð
lélegra árganga. „Ég nefndi þá að
óhjákvæmilegt væri að skoða þessi
mál, svæðatakmarkanir, svæðalok-
anir og veiðarfæragerð, alveg frá
grunni. Þeir tóku vel í að eiga slíkt
samstarf eins og þegar hefur kom-
ið fram hjá Kristjáni Ragnarssyni.
Eg nefndi það að við þyrftum að
skoða lokanir á öllum fiskislóðum
hringinn í kringum landið, notkun
á veiðarfærum og meta allt þetta
frá grunni í ljósi nýrra aðstæðna.
Það eru auðvitað víða skiptar skoð-
anir með notkun dragnótar,“ sagði
Þorsteinn.
„Hugmyndir um svæðalokanir
tengjast því að takmarka veiði
smáfisks þannig að það eru ýmsar
leiðir í þessu sem menn þurfa að
ræða. I fyrsta lagi verða menn að
átta sig á umfangi málsins, öll
umræðan hefur meira byggst á
sögusögnum og ákvarðanir verða
ekki teknar nema staðreyndimar
liggi fyrir. Það eru ýmis ráð til
þess að stöðva veiði smáfisks með
samstarfi þessara aðila. Við erum
náttúrulega með veiðieftirlit og það
má gera það virkara á ýmsa lund,
en það leysir ekki allan vandann,"
sagði Þorsteinn.
Þeir sjómenn sem Morgunblaðið
hafði samband við voru allir þeirrar
skoðunar að nauðsynlegt væri að
grípa til einhverra friðunaraðgerða
á hrygningarstöðvum þorsks. Atli
Sigurðssonar, skipstjóri á Styrmi
VE, sagði að reynandi væri að loka
grunnslóð fyrir veiðum, t.d. þqár
mílur frá landi, og banna allar veið-
ar með snurvoð.
Guðjón A. Kristjánsson, skip-
stjóri á Páli Pálssyni ÍS og formað-
ur Farmanna- og fiskimannasam-
bands íslands, sagði að það hlyti
að vera eðlilegt að álykta sem svo,
AUSTUR-
LANDEYJAR
Hér eru sýndar 4
sjómílur umhverfis
Heimaey, og um-
hverfis Vestmanna-
eyjar skv. athugum
Morgunblaðsins
l’rídrangar ^
að seiðafjöldinn færi nokkuð eftir
því hve mikil hrygningin væri.
„Málið er nefnilega, að við tökum
líklega vel yfir 100.000 tonn úr
hrygningarstofninum á hverri ver-
tíð,“ sagði Guðjón.
„í vetur og sumar hefur ástand-
ið verið gott, sjórinn hlýr og nægt
æti, og því mátti ætla, að vel tæk-
ist til með hrygninguna. Ef það er
talið nauðsynlegt að vemda hrygn-
inguna á að gera það og ég vil,
að hvalur og selur verði skotnir í
stórum stíl,“ sagði Þorsteinn Vil-
helmsson skipstjóri á Akurey AK.