Morgunblaðið - 23.06.1992, Page 37
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚNÍ 1992
37
ar voru snortnir af listrænni túlkun
hennar. í þeim skilningi li't ég á það
sem ómetanleg forréttindi að hafa
fengið tækifæri til að taka þátt í
mörgum smáhlutverkum, þar sem
Hólmfríður fór að sjálfsögðu ávallt
með aðalhlutverkið.
Með þessum fáu orðum langar
mig til að votta Hólmfríði virðingu
og þakklæti fyrir þær mörgu stund-
ir sem við Greta og börnin, yngri
og eldri, nutum í nærveru hennar
bæði á okkar heimili og hjá henni
á Freyjugötu 34. Það var alltaf eitt-
hvað sérstakt að koma í heimsókn
til Fríðu Páls. íbúðin hennar var
lítið musteri þar sem ríkti ljúfur og
listrænn andi og þar sem öllum leið
vel. Fyrir börnin var heimsókn til
Fríðu Páls alltaf eitthvað spenn-
andi, enda hafði hún óvenjulegan
hæfileika að vekja áhuga þeirra og
ástúð.
Ég var víst ekki nema 5 ára
gamall þegar ég sá Fríðu Páls fyrst.
Hún kom þá í heimsókm að sumar-
lagi, ásamt tveim stöllum sínum,
til fósturforeldra minna, sem þá
bjuggu í Stykkishólmi. Fóstri minn,
séra Sigurður var bróðir Páls Lárus-
sonar, föður þeirra systkina Hólm-
fríðar og Lárusar Pálssonar. Mér
eru enn minnisstæðir atburðir og
sérstaklega uppákomur sem Hólm-
fríður átti veg og vanda að þessa
fögru sumardaga við Breiðafjörð.
Þegar ég kom fyrst til Reykjavík-
ur, þá 14 ára, gisti ég að sjálfsögðu
hjá Páli og Jóhönnu á Freyjugöt-
unni. Og þar var Fríða Páls enn á
ný með þennan ótrúlega lífskraft
og þessa ótrúlegu persónutöfra,
hvort tveggja sem hún hélt til hinstu
stundar.
Hólmfríður átti alltaf heima á
Freyjugötu 34, húsinu sem faðir
hennar byggði og ber enn meistara
sínum verðugt vitni. Þama var
heimili hennar og þarna var hennar
kastali. Þarna tók hún á móti vinum
sínum og þarna leið öllum vel. Minn-
ingarnar geymast.
Ég vil ljúka þessum orðum um
okkar hjartkæru Fríðu Páls með
þessari visu eftir Jóhann Jónsson.
Þei, þei og ró.
Þögn breiðist yfir allt.
Hnigin er sól í sjó.
Sof þú í blíðri ró.
Við höfum vakað nóg.
Værðar þú njóta skalt.
Þei, þei og ró.
Þögn breiðist yfir allt.
Við Greta og fjölskylda okkar
sendum Jóhönnu, Ólafi, börnum
þeirra og öðrum ástvinum innilegar
samúðarkveðjur.
Bragi Jósepsson.
á&iecýtitupxsi,
Opið alla daga frá kl. 9-22.
Suöuriandsbraut 10
108 Reykjavík. Sími 31099
Opið öll kvöld
til kl. 22,- einnig um helgar.
Hún hét Hólmfríður Pálsdóttir,
en í minni fjölskyldu var hún yfir-
leitt kölluð Fríða Páls eða þá Fríða
frænka. Hún var ein af fáum mann-
eskjum, sem ég hef þekkt alla ævi,
— en nú er hún horfin úr þessum
heimi. Mig langar til þess að minn-
ast Fríðu frænku minnar fáeinum
orðum, en ekki verður hér rakinn
æviferill hennar.
Mjög kært var með Fríðu Páls
og móðurfjölskyldu minni, en amma
mín, Guðrún Lárusdóttir, var föður-
systir hennar. Mér er enn í minni,
hve hlýlega Guðrún amma mín tal-
aði jafnan um þau systkinin Fríðu
og Lárus Pálsson leikara, eða Lalla
Páls, eins og hann var oftast kallað-
ur.
Ég kynntist Fríðu frænku minni
kornungur, er við áttum heima í
sama húsi, og alla tíð hafði hún í
mínum huga sérstöðu, enda var hún
um margt einstök manneskja. —
Fríða var afar tilfinningarík og jafn-
an heil í afstöðu sinni. Hjarta henn-
ar var heitt og lundin ör, en skapið
þó vel tamið. Hún hafði andstyggð
á misrétti og kúgun, í hvaða formi
sem slíkt birtist. I huga hennar var
engin hálfvelgja til hvorki í þeim
efnum né öðrum. — Fríða var fróð
um margt og víðlesin. Það var oft
örvandi og á ýmsan hátt hvetjandi
að ræða við hana.
Hin síðari ár átti Fríða við alvar-
legan sjúkdóm að stríða. Lítið ræddi
hún þó um sjúkdóminn við mig, og
barátta hennar var háð af reisn og
ekki gefist upp, þótt horfur væru
dökkar. Er ég talaði við Fríðu
snemma í þessum mánuði, var mjög
af henni dregið, en hún var þó ótrú-
lega hress í viðræðu. Mikið var
rætt um nýliðið ættarmót niðja
Lárusar Pálssonar hómópata og
konu hans, Guðrúnar Þórðardóttur,
en það var fjölsótt mjög og fór vel
fram. Fríða hafði mikinn áhuga á
ætt sinni, og hún ræddi þá m.a.
um Lárus afa sinn og ættingja sína
erlendis.
Er ég varð fertugur, færði Fríða
mér fallega bók. Hún ritaði fremst
í bókina: „Svo þakka ég okkar ljúfu
kynni þessi fjörutíu ár ... Guð blessi
þig, ljúflingur. Lifðu heill. Þín Fríða
Páls.“
— Er ég nú les þessi orð, er eins
og ég heyri Fríðu sjálfa tala. Rödd-
in er mikil og skær og þrungin til-
finningu. Þessi bók er mér afar
kær, og vissulega voru kynni okkar
Fríðu hvort tveggja í senn löng og
ljúf.
Stundum er sagt, að dauðinn sé
í sumum tilvikum hin eina hugsan-
lega lausn. Og auðvitað má segja,
að svo hafi verið í hinum alvarlegu
veikindum og þungbæru þjáningum
hennar, þó að sárt sé og undarlegt,
að hún er horfin á braut. — En
einnig má líta á dauðann öðrum
augum. Hallgrímur Pétursson orti
í sálminum Um dauðans óvissan
tíma: „Dauðinn má segjast sendur/
að sækja, hvað skaparans er.“ —
Hér er auðvitað átt við sálina, hinn
innri mann, er tilheyrir skaparan-
um, og skáldið segir einnig: „Þó
leggist lík í jörðu,/ lifir mín sála
frí.“ — Eftir því sem árin færast
yfir mann, verður trúin á hand-
Ieiðslu skaparans stöðugt sterkari,
en traust á öðru fer þverrandi. Ég
er sannfærður um, að hún Fríða
Páls lifir nú-í öðrum og betri heimi.
Ég sendi Hönnu, bróðurdóttur
hinnar látnu, og öðrum vandamönn-
um hugheilar samúðarkveðjur og
bið guð að blessa minningu Fríðu
frænku minnar.
Ólafur Oddsson.
Nú er hún Fríða okkar farin.
Við kynntumst f gagnfræðadeild
Menntaskólans í Reykjavík, Dóra,
Stína, Fríða og Björg. Við bjuggum
í næsta nágrenni hver við aðra og
vorum óaðskiljanlegar alla tíð. I
skólanum sátum við saman og
kjöftuðum mikið í tímum, svo mikið
að 24 árum síðar var ennþá talað
um það á kennarastofunni, segir
Sigga Magg, bekkjarsystir, sem
ennþá kennir við skólann. En við
lásum heima og stóðum sjaldan á
gati.
Svo kom Lalli, bróðir Fríðu, heim
frá Petsamo 1940, og þá var gam-
an. Hann þessi ljúflingur var með
húmorinn í lagi, alveg eins og syst-
ir hans. Fríða lék í Herranótt strax
í fjórða bekk og síðan á hveijum
vetri það sem eftir var mennta-
skólaáranna og að sjálfsögðu alltaf
aðalhlutverkið. Þá var gaman að
lifa, þá bar engan skugga á.
Svo liðu árin og leiðir skildu.
Dóra settist að í Noregi en við hin-
ar vorum áfram hér heima. Sam-
bandið hélst þó alltaf og þegar
Dóra kom heim var glatt á hjalla.
Svo fæddist sólargeislinn hún
Hanna, bróðurdóttur Fríðu. Mikið
sem hún, Óli og strákarnir þeirra
þrír hafa verið Fríðu góðir, en það
er önnur saga.
Fríða hafði einstakt lag á því að
umgangast ungmenni, enda löðuð-
ust þau að henni. Hún fór með þau
í leikhús og bauð þeim að tjalda-
baki að heilsa upp á söguhetjurnar,
það þótti þó aldeilis hátíð.
Nú er mál að linni. Fríða dó
æðrulaus, enda vissi hún að hveiju
dró. En óneitanlega er lífið miklu
mun fátækara fyrir okkur, sem eft-
ir erum, þegar hún er farin.
Við kveðjum hana í guðs friði.
Stína, Björg og Dóra.
Fleiri minningargreinar um Hólm-
fríði P&Isdóttur bíða birtingar og
munu birtast næstu daga.
+
Öllum þeim, er heifiruöu minningu fóstru minnar,
ÖNNU GUÐMUNDSDÓTTUR,
Borgarbraut 25,
Borgarnesi,
þökkum við af alhug.
Fyrir mína hönd og annarra vandamanna,
Lára Vilhelmsdóttir.
t
Ástkær sonur minn, bróðir okkar, mágur og móðurbróðir,
WALTER ANTONSSON
hæstaréttarlögmaður,
Eskihlíð 8,
Reykjavik,
andaðist í Borgarspítalanum föstudaginn 19. júní.
Jónfna Kristín Gunnarsdóttir,
Elsa Rúna Antonsdóttir, Eyjólfur Björgvinsson,
Gunnar H. Antonsson, Anton Eyjólfsson.
+
Þakka innilega samúð, hlýhug, hjálp og velvilja mér sýndan við
andlát og útför sambýliskonu minnar,
ARNHEIÐAR HÖSKULDSDÓTTUR.
Guð blessi ykkur öll.
Þórarinn Samúelsson.
+
Faðir okkar, tengdafaðir og afi
OTTÓ S. JÓNASSON
fyrrv. brunavörður,
Hringbraut 78,
er látinn.
Ása G. Ottósdóttir, Albert Stefánsson,
Elísabet S. Ottósdóttir, Örn Johnson,
Helga Kristín Ottósdóttir
og barnabörn.
+
Maðurinn minn,
TRYGGVI SIGURÐSSON
frá Bakka, Þórshöfn,
Einholti 8c,
Akureyri,
lést 18. júní sl.
Jarðarförin fer fram frá Glerárkirkju föstudaginn 26. júní kl. 14.00.
Fyrir mína hönd og annarra vandamanna,
Aðalheiður Einarsdóttir.
+
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við fráfall móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
BERGÞÓRU GUÐJÓNSDÓTTUR,
Sandholti 18,
Ólafsvik.
Þóra Árnadóttir, Júlíus Ingason,
Sigurbjörg Árnadóttir, Björgvin Konráðsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim, er sýndu okkur samúð,
vináttu og hlýhug við andlát og útför eiginmanns míns, sonar,
föður, tengdaföður, afa og langafa,
fVARS S. KRISTINSSONAR
húsasmiðameistara,
Þiljuvöllum 25,
Neskaupstað.
Sigríður Elíasdóttir,
Sigurbjörg Þorvarðardóttir,
Kristinn ívarsson, Steinunn Lilja Aðalsteinsdóttir,
Klara fvarsdóttir, Guðmundur Bjarnasson,
Erla fvarsdóttir, Hermann Ölvir Steingrímsson,
afabörn og langafabarn.
+
Innilegar þakkir sendum við þeim, er sýndu okkur samúð og hlý-
hug við andlát og útför eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföð-
ur, afa og langafa,
JAKOBS GUÐLAUGSSONAR,
Skaftafelli.
Sérstakar þakkir til lækna og starfsfólks hjúkrunarheimilisins Skjól-
garðs, Höfn, Hornafiðri.
Guðveig Bjarnadóttir,
Sigurður Jakobsson, Ragnheiður Þórarinsdóttir,
Þorsteinn Jakobsson, Guðrún Friðriksdóttir,
Bjarni Jakobsson, Kristbjörg Jónsdóttir,
Heiðar Jakobsson, Ragnhildur Hjaltadóttir,
Guðlaug Jakobsdóttir, Laurent Gressier,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim, sem auðsýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför eiginkonu minnar, móður
okkar, dóttur og tengdadóttur,
VIKTORÍU ALFREÐSDÓTTUR ÁSMUNDSSON
hjúkrunarfræðings og Ijósmóður,
Ljósalandi 10.
Axel K. Bryde,
Ása Lára Axelsdóttir, Kristfn Elfa Axelsdóttir,
Páll Vignir Axelsson, Ingibjörg Petra Axelsdóttir,
Ása Georgsdóttir, Karen Bryde.
+
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim, er sýndu okkur vináttu,
hlýhug og samúð við andlát móður minnar, ömmu okkar og
langömmu,
ÞÓRUNNAR SVEINBJÖRNSDÓTTUR,
Seljahlíð,
Reykjavfk.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki og dvalargestum er önnuð-
ust hana í Seljehlíö.
Sigurður Karlsson,
barnabörn og fjölskyldur þeirra.