Morgunblaðið - 11.07.1992, Blaðsíða 18

er
18
seei LIUl ,IÍ 51 UQAQflAOU/ul QieAJaHUÓflOM
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. JÚLÍ 1992
-
Risastórt
svarthol
fundið
BANDARÍSKIR stjamvisinda-
menn telja sig hafa fundið svart-
hol í hjarta fjarlægrar vetrar-
brautar, sem er 100 sinnum
stærra en nokkurt annað sem
menn vita um. I svartholinu er
massa þúsund milljón stjama á
borð við sólina þjappað saman í
óendanlega litlum punkti og ekk-
ert sem kemst inn á þyngdar-
svið þess, ekki einu sinni Ijós, á
afturkvæmt. Ferlíkið er því
ósýnilegt, en vísindamennirnir
notuðu athuganir á þyngdarsviði
svartholsins til að sanna tilvist
þess.
Þingið sam-
þykkir
Suchocku
PÓLSKA þingið samþykkti í gær
Hönnu Suchocku í embætti for-
sætisráðherra Póllands. Hún er
fyrsta konan sem gegnir því
embætti í sögu landsins. Hún
gekk til liðs við verkalýðshreyf-
inguna Samstöðu árið 1980, en
flokkar þeir sem eiga aðild að
stjóm hennar em flestir stofnað-
ir upp úr Samstöðu.
Pan Am sak-
fellt í Loc-
kerbie-málinu
KVIÐDÓMUR í New York sak-
felldi í gær bandaríska flugfé-
lagið Pan Am fyrir lélega örygg-
isgæslu, sem gerði hryðjuverka-
mönnum kleyft að sprengja flu-
vél félagsins í loft upp yfir Loc-
kerbie á Skotlandi árið 1988,
þegar 270 manns fómst. Það
vom aðstandendur fómarlamba
hryðjuverksins sem kærðu flug-
félagið, en ákvörðun um bætur
þeim til handa verður að bíða
annarra réttarhalda.
Víetnam var-
ar Kína við
ögrunum
VÍETNAMAR skomðu í gær á
Kínverja að draga til baka her-
menn sem þeir sendu nýlega til
Spratly-eyja og sögðu það
hernám á víetnömsku landi. Kín-
verjar hafa að sögn styrkt mjög
yfírráð sín yfír stómm hluta
eyjaklasans á Suður-Kínahafí,
en talið er að olía finnist þar.
Kínveijar og Víetnamar hafa
lengi deilt um yfírráð yfír eyjun-
um, en einnig gera Filippseyjar,
Taiwan, Malaysía og Bmnei til-
kall til hluta þeirra og hafa öll
ríkin nema Bmnei herlið á ein-
hveijum hinna 103 eyja.
Marcos má
ekki hvíla
í Manila
STJÓRN hins nýja forseta Fi-
ippseyja, Fidel Ramos, bannaði
í gær að jarðneskar leifar Ferd-
inands heitins Marcosar yrðu
bornar til grafar í höfuðborginni
Manila. Hins vegar mætti jarða
einræðisherrann fyrrverandi
annarsstaðar á Filippseyjum, en
hann hvílir nú í frystihólfí á
Hawaii-eyjum, þar sem hann
dvaldist frá því hann hrökklaðist
frá völdum árið 1986 til dauða-
dags.
Reiður gestur
brennir hótel
FIMM fómst og tólf slösuðust í
hótelbruna í París í gær. Reiður
gestur, sem var rekinn úr hótel-
inu eftir vikulangt stapp við eig-
andann, kveikti í hótelinu í
hefndarskyni og er nú í vörslu
lögregiu.
Með eldinn á hælunum
Menn og kindur flýja undan skógareldi á Gotlandi í Eystrasalti í gær en þar hafa eldar kviknað að undan-
fömu vegna hita og þurrks. Vegna eldanna hafa nokkrir bændur og búalið þeirra þurft að flýja jarðir sínar.
Göbbels var tilbúinn
að taka við af Hitler
Lundúnum. Reuter.
JOSEPH Göbbels fyrrum áróðursmeistari nasista var reiðubúinn að
taka að sér stjórn Þýskalands af Adolf Hitler einræðisherra í júlí
1944 en skömmu áður hafði Hitler særst nokkuð í sprengjutilræði.
Þessu var haldið fram í breska dagblaðinu Daily Mail í gær, en þá
birti blaðið útdrátt úr dagbókum sem Göbbels á að hafa skrifað.
Ekki er þó getið um það í blaðinu hvort Göbbels greip til einhverra
aðgerða í þessu skyni eða fór þess á leit við Hitler að taka að sér
stjórn ríkisins.
Rússnesk rann-
sóknarnefnd:
Engir banda-
rískir fang-
ar fluttir til
Rússlands
Moskvu, Beying. Reuter.
ENGAR sannanir hafa fundist
fyrir því að bandarískir stríðs-
fangar í Víetnam-stríðinu hafi
verið fluttir til Sovétríkjanna, að
sögn rússneskrar rannsóknar-
nefndar. Sovésk skjöl benda til
þess að níu bandarískar flugvél-
ar hafi verið skotnar niður yfir
Sovétríkjunum í tíð kalda stríðs-
ins, en hafa engar upplýsingar
að geyma um afdrif áhafnanna.
Borís Jeltsín Rússlandsforseti
vakti mikla athygli í heimsókn sinni
í Bandaríkjunum í síðasta mánuði
með yfírlýsingum um að bandarísk-
ir stríðsfangar frá Víetnam-stríðinu
hefðu verið fluttir til Sovétríkjanna
og kynnu sumir jafnvel enn að vera
á lífi. Dmítríj Volkonogov, yfírmað-
ur rannsóknarnefndarinnar, sagði
hins vegar í viðtali við rússneskt
blað að ummæli Jeltsíns ætti að
skilja sem svo að það væri mögu-
legt en ekki sannað. Hins vegar
hefðu sjö bandarískir liðhlaupar
verið fluttir yfír sovéskt landsvæði
á leið frá Víetnam til hlutlausra
ríkja.
Þá stæði í skjölum að 114 banda-
rískir ríkisborgarar sem voru á
mála hjá nasistum í síðari heim-
styijöld hafí verið fluttir í fangabúð-
ir í Sovétríkjunum. Sovéskir liðsfor-
ingjar hefðu einnig tekið þátt í yfír-
heyrslum yfír bandarískum stríðs-
föngum í Kóreustríðinu. Kínversk
yfirvöld sögðu í gær að engir banda-
rískir stríðsfangar frá Kóreustríð-
inu væru í haldi í Kína og neituðu
ásökunum sem fram komu í skýrslu
bandaríska varnarmálaráðuneytis-
ins að bandarískir fangar hefðu
verið pyntaðir, heilaþvegnir og
teknir af lífí í haldi Kínveija.
ERLENT
í útdrætti úr dagbókinni, sem á
að vera frá því í júlí 1944, segir
Göbbels að Hitler hafí elst mjög á
stuttum tíma og kraftar hans séu
á þrotum. Göbbels fjallar hins vegar
þannig um sjálfan sig að hann hafi
eflst og styrkst og sé nú reiðubúinn
til þess að taka að sér stjórn ríkis-
ins. „Eg hef það á tilfinningunni
að þegar mér verður falin stjórnin,
þá muni hún farast mér einstaklega
vel úr hendi,“ á Göbbels meðal ann-
ars að hafa skrifað. Daily Mail seg-
ir einnig að í dagbókunum komi
skýrt fram djúpstætt hatur Göbbels
á ýmsum öðrum leiðtogum nasista
og má þar meðal annarra nefna
Herman Göring yfirmarskálk.
Dagbækurnar spanna tímann frá
1924-1945 og mun blaðið halda
áfram að birta upplýsingar úr þeim
á næstunni. Vonast það meðal ann-
ars til að bregða ljósi á viðbrögð
manna í innsta hring þýska ríkisins
við griðasáttmála Hitlers og Jósefs
Stalíns, þáverandi alræðisherra
Sovétríkjanna, upphafi seinni
heimsstyijaldarinnar og innrás
bandamanna í Frakkland.
Með birtingu Daily Mail upp úr
dagbókunum skaut blaðið keppi-
nauti sínum Sunday Times ref fyrir
rass, en það hefur einnig komist
yfir afrit af dagbókunum. í Daily
Mail segir að sérfræðingar hafi far-
ið yfir dagbókarafritin og þeir telji
að bækurnar séu ófalsaðar . Breski
sagnfræðingurinn Peter Patfíeld
sagði þó í gær að ýmsir aðilar yrðu
að fara vandlega yfir dagbækurinar
áður en hægt væri að segja um
slíkt með vissu.
Kosningaúrslit fyrirsjáanleg í Víetnam:
Andstæðingar kommúnista ýmist
heilsulausir eða of tímabundnir
VÍETNAMSKIR kjósendur gera ekki ráð fyrir mörgum óvæntum
niðurstöðum þegar þeir ganga að kjörborðinu 19. júlí til að velja
395 fulltrúa á þjóðþingið. Frambjóðendur eru rúmlega sex hundruð
en ekki virðist mikið um skoðanaágreining. Samt ber að geta þess
að þrátt fyrir mótmæli hersins var ákveðið að frambjóðendur hans
fengju aðeins 7% þingsæta úthlutað en á sitjandi þingi hefur herinn
19% sætanna. í aprfl sl. var samþykkt að óháðir frambjóðendur
mættu reyna sig í kosningunum. Þeir sem fóru fram á leyfi til þess
hafa nú allir verið úrskurðaðir óhæfir af ýmsum ástæðum, að sögn
tímaritsins Far Eastern Economic Review.
Samkvæmt nýju lögunum geta
allir sem náð hafa 21 árs aldri „að
undanskildum geðsjúkum og þeim
sem dómstólar hafa úrskurðað van-
hæfa“ boðið sig fram. Til að fá leyfi
til framboðs verða menn að fá með-
mæli kjósenda í næsta nágrenni við
sig, á vinnustaðnum og frá Föður-
landsfylkingunni, fjöldasamtökum
á vegum stjórnvalda. Félagar í sam-
tökunum sjá um framkvæmd kosn-
inganna. Vitað er að minnst 32
óháðir einstaklingar, þar á meðal
sjö í Hanoi, ellefu í Ho Chi Minh-
borg og einn í hafnarborginni Haip-
hong, hafa reynt að fá að bjóða sig
fram.
í Hanoi var sex hafnað vegna
þess að umsóknirnar voru ófull-
komnar eða lagðar fram eftir að
frestur rann út um miðjan maí,
að sögn talsmanns Föðurlands-
fylkingarinnar í Hanoi, Pham
Van Ngoc. Einn af sjömenning-
unum, Nguyen Thanh Giang, sem
er þekktur jarðelisfræðingur,
var með pappírana í lagi. Honum
var hins vegar hafnað af sam-
verkamönnum sínum hjá jarð-
fræðistofnun yfírvalda, að sögn
Ngocs. Sjálfur segir Giang að
hann hafí fengið stuðning 96%
nágranna sinna en aðeins 30% á
stofnuninni. Um 300 manns
Do Muoi, leiðtogi víetnamska
kommúnistaflokksins.
starfa þar en aðeins 16 - aðallega
fulltrúum flokksdeilda, verka-
lýðsfélaga og ungliðahreyfinga -
var boðið á fund til að meta hvort
hann væri hæfur til að bjóða sig
fram.
Heltust úr lestinni
Ekki gekk betur í Ho Chi Minh
[sem áður hét Saigon]. Fimm af
væntanlegum óháðum frambjóð-
endum drógu sig til baka vegna
þess að þeir „áttu við heilsuleysi
að stríða og höfðu ekki nægan
tíma,“ að sögn dagblaðsins Saigon
Giai Phone. Einn neyddist til að
hætta við framboð af því að hann
bjó erlendis og hinir fimm voru
úrskurðaðir úr leik vegna þess að
þeir „fengu aðeins meðmæli fáeinná
kjósenda," sagði blaðið.
Þótt yfírvöld hafi komið fyrir
spjöldum með hvatningum um að
kjósa hefur ekki enn borið á miklum
áhuga meðal almennings. Sumir
Hanoi-búar segja að þeir ætli ekki
að kjósa nema stjórnin dragi til
baka ákvörðun frá marsmánuði urii
að tvöfalda verð á rafmagni. Marg-
ir fulltrúar á þjóðþinginu hafa sett
fram þess kröfu. Stjórnmálaskýr-
endur eru þó flestir á því að komm-
únistastjórninni takist enn á ný að
fá fólk til að mæta á kjörstað. Er
síðast var kosið, árið 1987, fullyrtu