Morgunblaðið - 15.08.1992, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. ÁGÚST 1992
Rússar hækka
tolla
BORÍS Jeltsín Rússlandsforseti
hefur gefið út tilskipun þar sem
kveðið er á um almenna hækkun
innflutningstolla 15. september
nk. Verður lágmarkstollur þá
15% í stað 5% nú, að sögn Inter-
fax-fréttastofunnar. Þá verða
tollar á bifreiðum og rafmagns-
vörum 25% og áfengistollur
verður hækkaður í 50%. Hins
vegar verða engir tollar settir á
flest matvæli og nauðsynjar svo
sem feiti, grænmetisolíu, kjöt
og fiskmeti, hveiti, grænmeti og
ávexti.
Herinn í stríð
við villiketti
SVEIT ástralskra hermanna
hefur verið send í stríð gegn
villiköttum sem leika lausum
hala og eru til vandræða í nátt-
úrunni. Tíu skyttur' felldu 420
ketti á þremur dögum við ána
Diamantina sem er 1.300 km
vestur af Brisbane. Smávaxin
pokadýr, sem eiga heimkynni á
þessum slóðum, eru í útrýming-
arahættu af völdum kattanna
sem veitt hafa þau.
Kapella reist
við Lúbjanka
RÚSSNESK kirkjudeild hefur
ákveðið að reisa kapellu fyrir
framan Lúbjanka, höfuðstöðvar
KGB, öiyggislögreglunnar al-
ræmdu, í virðingarskyni við
milljónir fómarlamba lögregl-
unnar. Er henni ætlaður staður
þar sem stytta af Felíks Dzerz-
hínsky, stofnanda KGB, stóð.
Teikningar af kapellunni eru til-
búnar og einungis er beðið eftir
byggingarleyfí.
Rússi biður
Breta um hæli
VÍKTOR Ostsjenko, rússneskur
gagnnjósnari við sendiráðið í
París, hefur skotið upp kollinum
í Bretlandi ásamt konu sinni og
14 ára dóttur og beðið um póli-
tískt hæli, að sögn Itar-TASS-
fréttstofunnar. Hafði ekkert
spurst til hans frá 24. júlí er
hann hvarf í París. Ostsjenko
var sendur til Parísar í október
1985 og var komið að starfslok-
um hans þar. Er hann talinn
hafa óttast afhjúpun við heim-
komuna.
Alsælan er
lífshættuleg
BRESKIR vísindamenn hafa
komist að því að fíkniefnið al-
sæla sé mun hættulegra en áður
var talið. Neysla þess geti leitt
til lifrar- og nýmarskaða, blóð-
tappa, vöðvarýmunar, heila-
skemmda og þunglyndis. Einnig
geti neysla alsælu leitt til eitur-
myndunar í líkamanum og dreg-
ið viðkomandi til dauða. Eru
dæmi þess frá Bretlandi.
Komast Saud-
ar í kröggur?
SAUDI-Arabar kunna að lenda
í erfiðleikum með afborganir og
vexti af opinberum skuldum
dragi ríkissjóður ekki úr skulda-
söfnun þegar í stað, að sögn
hagfræðinga og bankamanna í
höfuðborginni Riyadh. Allt
stefnir í að opinberar skuldir
Sauda nemi 60 milljörðum doll-
ara, jafnvirði 3.240 milljarða
ÍSK, um næstu áramót, en
skuldirnar eru fyrst og fremst
ríkisvíxlar og ríkisskuldabréf
sem bankar, sjóðir og fyrirtæki
í landinu hafa keypt. Afborgan-
ir og vextir nema 5-8 milljörðum
dollara á þessu ári og mun upp-
hæðin von bráðar tvöfaldast
verði ekki hægt á skuldasöfnun-
inni.
Kabúl. Reuter.
HERSVEITIR íslömsku stjórnarinnar í Afganistan hafa stökkt skæru-
liðum, sem hafa gert árásir á höfuðborgina, Kabúl, á flótta, að sögn
útvarpsins í Kabúl í gær.
„Óvinurinn hefur algjörlega
misst baráttuviljann og sveitir ísl-
amska hersins halda áfram að
sækja fram,“ hafði útvarpið eftir
heimildarmanni innan hersins.
Hann sagði að mikið mannfall hefði
orðið í liði skæruliðanna og stjórn-
arherinn hefði náð stórskotavopn-
um og skriðdrekum af andstæðing-
unum.
Allt var með kyrrum kjörum í
Kabúl í gær og fólk áræddi út á
götumar eftir harðar árásir skæru-
liða á borgina undanfarna daga sem
kostuðu hundruð manna lífið. Al-
Japanir draga
úr yfirvinnu
Tókýó. Reuter.
JAPÖNSK stjórnvöld eru nú að
hefja baráttu gegn aukinni tíðni
hjartasjúkdóma og annarra kvilla
af völdum of mikillar yfirvinnu.
Verða fyrirtækjalæknar fræddir
um þá sjúkdóma, sem helst hrjá
vinnuþjarka og reynt að stemma
stigu við óhóflegri yfirvinnu. Lækn-
ar fá hugsanlega vald til að skipa
þeim duglegustu heim úr vinnu á
skikkanlegum tíma.
Of mikil vinna er talin eiga sök
á fjölda sjúkdómstilfella í Japan og
áætla þariend stjómvöld að um
10.000 manns deyi á ári hveiju af
völdum hjartaáfalls eftir að hafa
ofreynt sig á vinnu.
varlegur lyfjaskortur er í borginni
og öll sjúkrahús full af særðu fólki.
Skæruliðarnir eru undir stjórn
Gulbuddins Hekmatyars, heittrúaðs
múslima, sem hafði krafist þess að
efnt yrði til kosninga og að hreyf-
ingu fyrrverandi kommúnista yrði
vísað úr borginni.
Reuter
Madonna á Piccadilly?
Vegfarendur á Piccadilly-torgi í Lundúnum ráku upp stór augu
í gær þegar poppstjarnan og kyntáknið Madonna varð óvænt
á vegi þeirra. Þegar betur var að gáð kom í ljós að Madonna
var ekki á ferðinni í eigin persónu heldur vaxmynd af henni,
sem var afhjúpuð í gær og síðan höfð til sýnis á torginu. Þijá
mánuði tók að gera vaxmyndina en hún á að sýna Madonnu
eins og hún leit út á hljómleikaferðalagi árið 1990.
Grænlandsheimsókn Pauls Schliiters forsætisráðherra Dana:
Frekari ríkisstyrkir
koma ekki til greina
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jergen Bruun, fréttaritara Morgunblaösins.
GRÆNLAND getur ekki vænst frekari styrkja frá ríkinu til að
leysa fjárhagsvandræði sín, sagði Poul Schluter forsætisráðherra
í ávarpi sem hann flutti, þegar hann kom við í sumarskíðamiðstöð-
inni Apussuit fyrir norðan Nuuk.
Þar sem dagskrá Grænlands-
heimsóknar Schlúters er mjög
ásett, fengu fréttamenn aðeins
tækifæri til að ræða við hann um
málefni Grænlands hátt uppi í fjalli
í Apussuit í brennandi sólkskini
og við miskunnarlausa ásókn mý-
vargs.
Lyse Lyck, þjóðhagfræðingur á
Grænlandi, sagði nýlega, að Græn-
lendingar þyrftu meiri peninga
vegna þess að lífskjör færu versn-
andi. Hún taldi að aðeins tvennt
kæmi til greina í því efni, aukning
útflutningsframleiðslu eða frekari
ríkisstyrkir.
Nú hefur forsætisráðherrann
kveðið upp úr um, að hið síðar-
nefnda komi ekki til greina, en
hann kveðst mæla með því að
dönsk fyrirtæki fjárfesti á Græn-
landi sjái þau sér það fært og vilji
Grænlendinga standi til þess.
Schlúter sagði við Lars Emil
Johansen, formann grænlensku
landstjórnarinnar, að hann væri
ekki kominn til Grænlands til
samningaviðræðna, heldur til að
sjá, hlusta og upplifa. Þetta er sem
sé kynnisferð hjá forsætisráðherr-
anum, sem einnig er Grænlands-
málaráðherra. Hann kom fyrst til
Grænlands árið 1967, en þá var
hann aðstoðarborgarstjóri í Glads-
akse.
Danskri konu
dæmdar bætur
fyrir áreitni
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jorgen Bruun, fréttaritara Morgunblaðsins.
DÖNSK kona hefur unnið mál á hendur fyrrum yfirmanni sínum
fyrir kynferðislega áreitni og er það fyrsti dómur í máli af þessu
tagi sem gengur konu í hag í Danmörku.
Stéttarfélag konunnar sótti málið
fyrir hennar hönd. Málsatvik voru
þau að konan sagðist hafa neyðst
til að segja upp í vinnu eftir að
hafa sætt langvarandi kynferðis-
legri áreitni af hálfu verkstjóra á
vinnustað hennar.
í hálft ár er verkstjórinn sagður
hafa elt konuna á röndum með til-
boðum sem gengu út á kynlíf. Á
hann jafnframt að hafa hringt heim
til konunnar og hvatt hana að koma
til sín þegar hann var einn á vinnu-
stað.
Dómstóllinn tók afstöðu með
konunni og dæmdi verkstjórann til
að borga henni bætur, 35.000
danskar krónur, jafnvirði 336.000
ÍSK.
Fulltrúi stéttarfélags konunnar
hélt því fram við réttarhöldin að
daglega sættu þúsundir kvenna
kynferðislegri áreitni af hálfu karl-
manna sem gerðu sér ekki grein
fýrir því hvenær kurteisislegu við-
móti lyki og við tæki kynferðisleg
áreitni.
Skæruliðum stökkt
á flótta frá Kabúl
Agirnast
rófuleysingja
Á REERS0SKAGA í Danmörku,
nánar tiltekið á Vestur-Sjálandi,
er komið upp vandamál; ferða-
menn ágirnast svo mjög rófulausa
ketti sem þar hafa lengi átt náð-
uga ævi, að þeir stela þeim, að
sögn Berlingske Tidende.
Gestgjafamir á Reerso-krá áttu
fyrir nokkrum árum allmarga ketti
af þessari tegund sem ættaðir eru
frá bresku eynni Mön og eru nefndir
Manxkettir. „Frá okkur hafa horfið
þrír kettlingar og tveir fullvaxnir
kettir,“ segja gestgjafahjónin, Ina
og Per Nielsen. Nú eiga þau aðeins
þijá Manxketti eftir. Á öllum skagan-
um eru nú 15 kettir sem ekki skarta
rófu. Ræktunin hefur átt við nokkra
erfiðleika að stríða vegna úrkynjunar
í stofninum er veldur því að kettling-
ar fæðast oft dauðir.
Manarköttur með kettlinga á Reersoskaga.
Eiturfíklar
flykkjast til
Maastricht
Maastricht. The Daily Telegraph.
HOLLENSKA lögreglan hef-
ur skorið upp herör gegn er-
lendum eiturlyfjaneytendum,
sem koma til Hollands vegna
þess að sterk eiturlyf eru
ódýrari þar en í nágranna-
löndunum.
Lögregla telur að um 90 prós-
ent kaupenda í suðurhluta
landsins séu útlendingar og að
um 1.000 manns komi dag hvem
bara til Maastricht-borgar í því
skyni að kaupa fíkniefni.
Eftir að reiðir borgarbúar
kröfðust hreinsunarátaks setti
lögreglan á fót sérsveitir til höf-
uðs útlendu eiturfíklunum.