Morgunblaðið - 18.11.1992, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. NÓVEMBER 1992
9
Tilboð ínokkra daga

Verð frá kr. 6.000 til kr. 9.500
Tilvalið að fá sér kjól fyrir jólin.
■f Laugavegi 61, sfmi 23970.
Nú er rétti tíminn til a ð
hefja reglulegan spamab með
áskrift að spariskírteinum
ríkissjóðs.
Notaðu símann núna,
hringdu í
62 60 40,
69 96 00
eða 99 66 99
sem er grænt númer.

Kalkofnsvegi 1,
sími 91- 699600
ÞJONUSTUMIÐSTÖÐ
RÍKISVERÐBRÉFA
Hverfisgötu 6, sími 91- 626040
Kringlunni, sími 91- 689797
Krónan -
fimmtung’ur
af sjálfri sér
„Niðurlægíng krón-
unnar er þvílík,“ segir
Guðmundin- Magnússon í
grein í Visbendingu, „að
verðgildi hennar er nú
um fimmtungur af því
sem það var við mynt-
breytingfuna 1980“. Guð-
mundur vill stefna að þvi
að binda krómma eku á
árinu 1993. Orðrétt segir
í grein hans:
* „ísiendingar eiga að
miða gengi ísienzku
krónunar við eku-gildi
hið fyrsta.
* Of hægt miðar þjá rík-
isstjóm og Seðlabanka
við að tengja krónuna
eku.
* Treysta verður trú-
verðugleika gengisstefn-
unnar þannig að flótta-
mannaleiðin, sem ég hefi
nefnt svo, verði útilokuð.
Viðmiðun við eku gefur
stjórnmálamönnum tæki-
færi til þess að láta taka
sig trúanlega.
* Binding við eku yrði
til þess að draga úr verð-
bólgu, lækka vexti og
auðvelda fjármagns-
flutninga til landsins.
* Binding við eku setur
kjarasamningum skorð-
ur.
* Hluimindagjald í sjáv-
arútvegi er ekki lengur
nauðsynleg forsenda
fastgengisstefnu, en það
auðveldar framkvæmd
hennar við ríkjandi að-
stæður á fjármagns-
markaði.
* Seðlabankinn þarf að
verða sjálfstæðari og
hafa skýrari markmið en
nú er.
* Setja þarf kvóta á
stjórnmálamenn með því
að banna rikissjóði að
taka lán, hvort sem er í
Seðlabanka eða erlendis,
tU þess að fjármagna
halla“.
Það sem horf-
ir til framfara
Síðan segir:
„Aður en lengra er
Dr. Guðmundur Magnússon pró-
fessor.
Kúgildi - Eku-gildi
„Áður fyrr mældu íslendingar verð-
mæti í kúgildum. Nú er réttur tíminn að
renna upp til að miða krónuna við eku-
gildi.“ Þannig mælir dr. Guðmundur
Magnússon, prófessor, í grein í Vísbend-
ingu, vikuriti um viðskipti og efnahags-
mál.
haldið er rétt að tíunda
það sem horfir tíl fram-
fara í gengisstefnu ríkis-
sljórnarinnar:
1) Aðalatriðið er fast-
gengisstefna, hvort sem
miðað er við viðskipta-
vog eða eku-gildi.
2) Koma þarf á gjald-
eyrismarkaði, þ.e. sveigj-
anlegri gengisskráningu
í bankakerfinu.
3) Breytíng á gengis-
körfunni um áramótín
1991—1992, þegíu- fleiri
eku-myntir voru teknar
með í hana, var mikil-
vægt spor í rétta átt.
4) Efla þarf sjálfstæði
Seðlabankans og virkni
sljómtækja hans.
5) Betra en ekkert er
að nefna árið 1993 sem
eku-ár.“
Þetta er gott svo langt
sem það nær, en ganga
þarf enn lengra í því að
styrkja framkvæmd fast-
gengisstefnunnar."
Reynsla Dana
Síðan víkur höfundur
að óróanum á gjaldeyris-
markaði siðastliðið haust
þegar hriktí í gengissam-
starfi Evrópuþjóða.
Hann staðhæfir að evr-
ópska gengiskerfið sé
ekki rót óróans, þvert á
mótí; óróinn hafl getað
orðið meiri ef þess hefði
ekki notíð við. I fram-
haldi af þeirri staðhæf-
ingu bendir hann á
reynslu Dana:
„Athyglisvert er að
nær engin spákaup-
mennska áttí sér stað
gegn dönsku krónunni í
sviptíngunum í haust.
Þetta á tvímælalaust ræt-
ur sínar að rekja til þess
að Danir hafa öðlast trú-
verðugleika með föstu
markaðsgengi undanfar-
in tíu ár. Þá höfnuðu
þeir gengisfellingarleið-
inni sem margir lögðu til
að farin yrði. Þess í stað
létu þeir sig hafa að búa
við hærri vextí en í ná-
grannalöndum um árabil
og þeir tóku líka við að
ná niður ríkisútgjöldum
og viðskiptahalla.
Arangurinn er sá að
nú hefur halli á viðskipt-
um breytzt í afgang, rik-
isbáknið hefur minnkað
og litill munur er orðinn
á vöxtum i Danmörku og
Þýzkalandi. Einnig má
nefna, að fjármagnsflóttí
frá Danmörku til megin-
landsins hefur verið
minni en hjá Finnum,
Norðmönnum o^r Svium.
Atvhmuleysi er’ vanda-
mál í Danmörku en það
er þó viða meira innan
Evrópubandalagsins."
Staða krón-
unnar
Lokaorð greinar pró-
fessorsins eru þessi:
„Nokkrir ráðamenn
hafa státað sig af því að
hamagangurinn á alþjóð-
legum gjaldeyrismarkaði
hafi ekki snert íslenzku
krónuna og sýni það
styrkleika hennar og
stöðugleika íslenzks
efnahagslifs. Þetta er
broslegt sjálfshól. Skýr-
ingin er einföld. íslenzka
krónan er ekki alþjðða-
mynt og miklar takmark-
anir á flutningi fjár-
magns frá landinu og til
þess.
Þess má einnig sjá
merki, að menn telji
gengisbreytingar á al-
þjóðamarkaði sýna að ís-
lenzka krónan sé of hátt
skráð. Vissulega hafa
sviptingamar valdið þvi
að raungengi krónunnar
hefur hækkað gagnvart
ýmsum mikilvægum
gjaldmiðlum. En frumá-
stæða fyrir háværum
kröfum um gengisfell-
ingu krónunnar er önn-
ur. Þjóðarsáttin hefur
ekki verið notuð sem
skyldi til umbóta í ríkis-
fjármálum, stjóm pen-
ingamála, sjávarútvegi
og landbúnaði."
RABBFUNDUR í VÍB-STOFUNNI
HVERNIG GETUM VIÐ GRÆTT
Á ALÞJÓÐAVIÐSKIPTU M?
A morgun, fímmtudaginn 19. nóvember, verður Ingólfur
Skúlason, framkvæmdastjóri Ocean Bounty Ltd., í VÍB-
stofunni og ræðir við gesti um það hvemig íslendingar geta
grætt í útlöndum. Eru einhver vannýtt tækifæri í út-
flutningi? Nýtum við nægilega reynslu okkar við sölu á
fiski? Geta íslendingar haslað sér völl í alþjóðaviðskiptum
með aðrar vörur en íslenskar? Hverju breytir EES?
Fundurinn hefst kl. 17:15 og er öllum opinn.
Armúla 13a, 1. hæð.