Morgunblaðið - 22.11.1992, Blaðsíða 26

MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR SUNNUDAGUR 22. NÓVEMBER 1992
26
* _______
Asgerður Einars-
dóttír — Minning
Fædd 15. ágúst 1911
Dáin 14. nóvember 1992
Lítill drengur lófa strýkur
létt um vöta móðurkinn,
- augun spyija eins og myrkvuð
ótta og grun í fyrsta sinn:
Hvar er amma, hvar er amma,
hún sem gaf mér brosið sitt
ýndislega og alltaf skildi
ófullkomna hjalið mitt?
Lítill sveinn á leyndardómum
■ lífs og dauða kann ei skil:
Hann vill bara eins og áður
ömmu sinnar komast til,
hann vill fá að hjúfra sig að
hennar brjósti sætt og rótt.
Amma er dáin - amma finnur
augasteininn sinn í nðtt.
Látill drengur leggst á koddann
- lokar sinni þreyttu brá
uns í draumi er hann staddur
ömmu sinni góðu hjá.
Amma brosir - amma kyssir
undurblítt á kollinn hans.
Breiðist ást af öðrum heimi
yfír beð hins litla manns.
(Jóhannes úr Kötlum - Ömmuljóð.)
. , Okkur bræður langar að þakka
elsku langömmu fyrir allt það góða
sem hún hefur gert fyrir okkur,
allar heimsóknimar, allar síma-
hringingamar, allar sögumar, allar
gönguferðimar, allar gjafimar, all-
ar pönnukökumar og alla þá um-
hyggju sem hún hefur borið fyrir
okkur alla tíð. Við söknum hennar
mikið, en vitum að hún er komin
til Ara afa núna og að þeim líður
örugglega vel. Við biðjum góðan
Guð að geyma elsku langömmu og
„langafa.
Andri Freyr og Einar Þór.
Mánudaginn 23. nóvember verð-
ur borin til grafar föðuramma mín,
Ásgerður Einarsdóttir. Okkur lang-
ar að minnast hennar með nokkrum
fátæklegum orðum.
Ása amma var merk kona, sem
hafði óslökkvandi áhuga á lífinu og
tilverunni, hafði bjartsýnina að leið-
arljósi og var ávallt tilbúin að rétta
öllum hjálparhönd. Ófáir fengu góð
ráð hjá henni.
Amma var þannig gerð að hún
vildi hafa fólk í kringum sig og fá
sér kaffí og með því og ræða um
daginn og veginn. Ósjaldan hafði
“ifeún næturgesti.
Amma sat oft með einhveija
handavinnu eða var að fóndra. Hún
vildi að maður færi vel með hlutina
og væri „praktískur", eins og hún
kallaði það.
Alltaf var gaman að koma í
Neðstutröð með litlu stelpumar
okkar. Þær voru mjög hrifhar af
"langömmu sinni, enda kunni hún
að segja þeim sögur og ná athygli
þeirra. Það verður mikill söknuður
hjá okkur við missi hennar, við
höfum átt margar góðar stundir
saman. En nú vitum við að Ari
hefur tekið á móti henni og nú eru
þau saman á ný. Með þessum orðum
viljum við kveðja hana.
Guð geymi elsku ömmu.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Ari, Ása og dætur.
Elskuleg móðursystir mín, Ás-
gerður Einarsdóttir, er látin.
Það er ekki auðvelt að lýsa Ásu
frænku. Hún var einstök mann-
eskja. Jákvæðni og bjartsýni ein-
kenndu hana og það var stutt í
grínið. Hún sá alltaf björtu hliðam-
ar á öllu og gerði ekki síst grín að
sjálfri sér. Oft veltist ég um af hlátri
af 8kemmtilegum lýsingum hennar.
í Neðstutröðina var gott að
koma, enda gestagangur þar mik-
ill. Þar voru allir velkomnir og hún
naut sín í því að_ láta öðrum líða
X0l. Milli okkar Ásu ríkti alla tíð
sterkt vináttusamband. Ég mun
sakna hennar og við öll, en jafn-
framt þakklát fyrir að hafa kynnst
jafn jákvæðrifynanneskju, sem sá
alltaf það góða í öllu. Ég veit að
núna líður elsku Ásu vel, hún er
búin að hitta Ara sinn, sem hún
saknaði alltaf.
Blessuð sé minning hennar.
Ásdís.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
Vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveðja
vininn sinn látna
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þeirri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Elskuleg amma mín er dáin. Mig
langar til að þakka henni fyrir öll
árin og þó sérstaklega síðustu tvö.
Ég fluttist til hennar sumarið ’91.
Ég ákvað að fara aftur í skóla og
amma bauð mér strax að koma og
búa hjá henni, til að geta létt undir
með mér. í hennar huga var mennt-
un mjög mikils virði og hún vildi
hjálpa öllum sem langaði að læra
eitthvað. Margir hafa búið hjá henni
og afa þegar hann var á lífi og allt-
af voru allir velkomnir hvenær sem
var. Heimili þeirra var stundum
kallað „Hótel Neðstratröð" af okkur
í fjölskyldunni og það var sko 5
stjömu. Amma hafði ofsalega gam-
an af matreiðslu og henni fannst
mest gaman þegar það voru sem
flestir í mat. Hlýlegri og bjartsýnni
konu hef ég aldrei kynnst, það var
alveg sama hvað var að hjá manni,
hún gat alltaf séð björtu hliðamar
á öllum málum. Hún átti margar
vinkonur sem hringdu í hana til að
hressa upp á sálina, eins og hún
sagði. Við gátum verið að þræta
um alla mögulega hluti, enda komn-
ar frá mjög ólíkum kynslóðum, en
samt var ég yfírleitt orðin sammála
henni í restina því hún kom öllu sem
hún sagði svo vel frá sér. Amma
og afi voru mjög samrýnd og virt-
ust alltaf vera jafn ástfangin fram
til síðasta dags. Mikið hefur það
verið erfitt fyrir ömmu þegar afi
dó fyrir sex áram. En amma sagði
alltaf að hana hlakkaði til að hitta
afa aftur þegar hún færi og ég
veit að nú era saman aftur, það er
mín eina huggun í mikilli sorg.
Minningamar um ömmu era marg-
ar og góðar og verða vel geymdar
í hjarta mínu. Mig langar að þakka
fyrir að fá að eyða síðustu tveim
áram hennar með henni og fá að
kynnast henni, þó að seint væri.
Ég þakka elsku ömmu fyrir allt og
allt.
Guð veri með henni, hvíli hún í
friði. __
Ásgerður Jóhannesdóttir.
Flogin er fregnin harma. Ásgerð-
ur Einarsdóttir hvarf þangað sem
allar spumingar eiga sér svör. Ég
frétti að hjarta hennar hefði brostið
og hún hafí horfíð úr þessum heimi
fyrirvaralítið.
Reyndar var Ása búin að lifa
tímana tvenna og var komin á
níunda áratuginn þó að hún hafi
ekki borið það með sér frá degi til
dags. Þrátt fyrir að árin væra orðin
mörg hafði hún mörg jám í eldinum
og tók þátt í gangi lífsins af eldleg-
um áhuga.
Ég var ungur að árum er ég
kynntist fyölskyldunni í Neðstutröð
2 í Kópavoginum. Ari, sem nú er
látinn fyrir nokkram áram, og Ása
vora sérlega samhent hjón sem
byggðu sér friðarreit í Kópavogin-
um á frumbýlingsáram þess bæjar.
Þar sem móðir mín var systir Ásu
gefur það augaleið að mikill sam-
gangur var á milli heimilanna. Það
var alltaf einhver ævintýraljómi
yfir fyölskyldulífinu í Neðstutröð-
inni. Ari vann við flugið og það
átti hug hans og hjarta alla ævi og
ekki fór hjá því að Ása smitaðist
af sama áhuganum.
Á þeim áram er ferðir íslendinga
til útlanda vora næsta fátíðar fóra
Ari og Ása út í hinn stóra heim og
bára með sér þann andblæ sem slík-
ar reisur hafa í för með sér. í þá
daga þótt allt að því sjálfsagt að
koma heim færandi hendi er menn
fóru í siglingu. Ég man eftir Ásu
með fangið fullt af útlendum vam-
ingi sem hún miðlaði mildilega á
báðar hendur og þar var hún í ess-
inu sínu. Ég man enn eftir smíðatól-
unum sem hún gaf mér eitt sinn
eftir frækna för til Kaupmanna-
hafnar. Að gefa, hjálpa og miðla
öðram vora hennar ær og kýr. Þessi
áhugi henn'ar fyrir velferð annarra
var ekki bundinn við það tímaskeið
í lífi hennar þegar orkan var mikil
og getan leyfði heldur varði hann
allt fram á síðasta dag. Nú hin allra
síðustu ár var hún vakin og sofin
við að hjálpa „gamla fólkinu", eins
og hún sagði gjaman, en það vora
jafnaldrar hennar sem hún auðveld-
aði lífíð með því að aka með þá um
bæinn á Skódanum sínum og hjálpa
við ýmis viðvik, sem og að vitja
þeirra sem vora sjúkir.
Ég kem til með að sakna þessar-
ar elskulegu frænku minnar og
kjarnorkukonu sem alltaf var hress
og uppörvandi og hafði lifandi og
virkan áhuga á öllu sem var að
gerast í kringum hana. Minningar
mínar era bjartar og það er með
þakklæti í huga sem ég kveð þessa
sómakonu og bið ástvinum hennar
öllum blessunar Guðs og þeirrar
huggunar sem hann veitir þeim sem
era hnípnir.
Gunnar Þorsteinsson.
Ása frænka er dáin, og ég sem
var svo bamaleg að halda að það
gæti ekki komið fyrir, hún sem alla
mína ævi hefur verið til staðar,
þegar ég hef þurft á henni að halda.
En við verðum að beygja okkur
fyrir þeirri staðreynd hvort sem
okkur líkar betur eða verr.
Elskuleg föðursystir mín og vin-
kona, Ásgerður, fæddist í Reykja-
vík, dóttir hjónana Þórstínu Gunn-
arsdóttur frá Fögrahlíð á Djúpavogi
og Einars Ólafssonar frá Stóra-
Fellsöxl í Skilmannahreppi og var
hún þriðja barn þeirra af 6, en þau
era Ásgeir, Gunnar, þá Ása, Loft-
ur, faðir minn (látinn), Sigurbjörg
og Þorsteinn (látinn), en amma
Þórstína hafði áður eignast dóttur
sem heitir Lára Jónsdóttir. Þeim
systkinum votta ég innilega samúð
vegna andláts Ásu.
Leið Ásu lá í Kvennaskólann á
Blönduósij þar sem hún hitti hann
Ara sinn Jóhannesson og giftist
honum í desember 1934. Fljótlega
fluttust þau til Akureyrar og þar
ólust bömin þeirra upp, Einar Þór,
Kalli, Jonni og Fríða, en Ari vann
alla tíð hjá Flugfélagi íslands og
síðar hjá Flugleiðum. Árið 1952
flytjast þau suður í Kópavog og
áttu heimili upp frá því í Neðstu-
tröð 2. Það væri hægt að skrifa
heila bók um lífið í Neðstutröðinni,
en ég læt fáein atriði fylgja hér.
Ég sé fyrir mér stórmyndarlega og
reffilega konu bakkandi útúr tröð-
inni á Skódanum sínum, fyrst í stað
svolítið hikstandi, en svo verður
allt eins og það á að vera, og niður
götuna branar mín kona alsæl og
frjáls, gjaman raulandi fyrir munni
sér „Det var en lördagsaftan" og
heldur á vit ævintýranna, sem bíða
handan við homið, því flestum bet-
ur kunni hún þá list að gera gráan
hversdagsleikinn að hreinasta æv-
intýri. Alltaf var hún að gera sjálfri
sér og öðram eitthvað til góðs og
skemmtunar, byijaði til dæmis að
læra ensku á fiillorðinsáram og
mikið var nú hlegið að framburðin-
um, en dönsku talaði hún bara
ágætlega og fór oft til Danmerkur
um ævina. Ég minnist allra köku-
og. megrunarkúrauppskriftanna
sem héngu alltaf í skápnum við eld-
húsborðið, en Ásgerður frænka mín
var mikill matmaður og var snilling-
ur í allri matargerð. Oft hafa ég
og fjölskylda mín setið í eldhúsinu
í Neðstutröðinni og gætt okkur á
allskyns fíniríi og vorum við ekki
ein um það, því alltaf var fullt útúr
dyram hjá þeim hjónum, enda ákaf-
lega vinsæl og skemmtileg heim að
sækja. Já, það var alltaf glatt á
,hjalla og margt brallað á þeim
bænum. Hið ómögulega virtist allt-
af mögulegt í Neðstutröðinni. Það
verður tómlegt að geta ekki lengur
komið við í „Hótel Neðstutröð“ eins
og synimir gjaman kalla það og
era það sannarlega orð að sönnu.
Já, margs er að minnast, en læt
hér staðar numið.
Jóhann og börnin kveðja Ásu
fæmku með söknuði, svo og móðir
mín og systkini þakka allar góðar
stundir með henni. Einar Þór, Kalli,
Jonni, Fríða og fjölskyldur ykkar.
Við höfum öll misst svo mikið, en
um leið höfum við henni svo margt
að þakka. Ég vil að endingu þakka
Ásu fyrir mig og bið góðan Guð
að blessa minningu þeirra mætu
og yndislegu hjóna, Ásu og Ara.
Hilda.
Maigs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fýrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð. (V.Briem.)
Á ferð okkar um jarðlífið er
margt um manninn og misdjúp
sporin sem hver og einn skilur eftir
sig. Við veljum okkar farveg og
okkur er í sjálfsvald sett, hversu
marga hlykki við leggjum á leið
okkar og hveijum við hleypum að
farvegi okkar. Farvegurinn hennar
ömmu var bæði hlykkjóttur og
breiður í þeim skilningi að hún lét
sig mannfólkið, sem varð á vegi
hennar, miklu skipta og gaf því
hlutdeild í lífi sínu. Hún mátti ekk-
ert aumt sjá og sat ekki aðgerðar-
laus ef hún fékk öðra viðkomið.
Ef einhver vildi losa sig við hlýja
og góða flík, þá þekkti hún alltaf
einhvem sem gat notið hana og sá
til þess að koma henni á réttan stað.
En nú er hún amma elskuleg
farin til fundar við hann afa og
víst er um að þar hafa orðið miklir
fagnaðarfundir. Hún kvaddi þetta
jarðlíf á þann hátt sem hún hafði
óskað, mitt í annríki dagsins, frísk
að morgni, en horfin okkur að
kvöldi. Hún fór héðan með sömu
reisn og hafði einkennt allt hennar
líf, með traust á Guði og bæn á
vöram.
Tilveran er snauðari án hennar,
ömmurúm stendur autt og á að-
fangadagskvöld verður sæti hennar
tómt. Við söknum vinar í stað, en
minning hennar lifir og allt það sem
hún miðlaði okkur, hennar jákvæða
lífsviðhorf, óbilandi bjartsýni og trú
á hið góða í manninum, þannig að
allir sem hún hitti, fóra ríkari af
hennar fundi. Hún var lítríkur per-
sónuleiki, áræðin, dugleg, bjartsýn,
glettin og umfram allt skemmtileg.
Sporin sem hún skilur eftir sig rista
djúpt í sálir þeirra sem hana þekktu.
Hún amma, Ásgerður Einars-
dóttir, fæddist í Reykjavík þann 15.
ágúst 1911. Hún var dóttir hjón-
anna Þorstínu Gunnarsdóttur og
Einars Ólafssonar, sem bjuggu á
Lindargötu þar í borg. Ása amma
var afmælisgjöf móður sinnar og
fæddi síðar elsta son sinn þennan
sama dag. Þannig að þessi dagur
hefur verið mikill gæfudagur fjöl-
skyldunnar. Hún var ein 6 systkina
og átti auk þess eina hálfsystur.
Mjög kært var með þeim systkinum,
en í dag era 4 þeirra á lífí.
Amma ólst upp á Lindargötunni,
kát og fjörmikil telpa, vinnusöm og
ósérhlífín. Á sumrin var hún í sveit
á Hamri í Þverárhlíð í Borgarfirði
og undi vel sínum hag í faðmi nátt-
úrunnar.
Seinna fór hún til náms í Kvenna-
skólann á Blönduósi. Sú dvöl átti
eftir að verða örlagarík, því þar
kynntist amma stóra ástinni í lífi
sínu, afa mínum Ara L. Jóhannes-
syni, fyrram yfirverkstjóra hjá
Flugfélagi íslands og síðar Flugleið-
um. Hann fæddist í Skálmardal í
Barðastrandarsýslu, sonur hjón-
anna Oddnýjar Guðmundsdóttur og
Jóhannesar Guðmundssonar. Á
Blönduósi starfaði afi sem eins kon-
ar apótekari hjá tveim landskunn-
um læknum, þeim Páli Kolka og
Jónasi Sveinssyni. Stærsta gæfu-
spor ömmu og afa stigu þau er þau
giftu sig á Blönduósi 30. desember
1933. Samheldni þeirra var einstök
og ást og umhyggja gagnvart hvort
öðra áberandi í fari þeirra.
Snemma á hjúskaparárum sínum
fluttust þau til Akureyrar, þar sem
afí var einn af stofnendum Svifflug-
félagsins og helgaði stærstan hluta
starfsævi sinnar störfum tengdum
fluginu. Á þessum upphafsáram
flugsins var vinnudagurinn oft
langur og óreglulegur, þegar binda
þurfti niður Douglas-ana á Mel-
gerðismelum, vegna veðurofsa.
Ámma studdi mann sinn í hvívetna
og opnaði heimili þeirra fyrir veður-
tepptum flugmönnum sem og öðr-
um er á þurftu að halda. Já, það
var alltaf til kaffi á könnunni hjá
ömmu og ilmandi matur á borðum,
enda ámma mikil og góð húsmóðir.
Kannski má segja að þarna hafi
verið upphafið að „hótelrekstri“
ömmu, sem munaði ekki um að
taka á móti 10 til 20 manns yfir
daginn, allt til hins síðasta. Þetta
var þó ekki rekstur í eiginlegum
skilningi, því aldrei var gefinn út
neinn reikningur eða mælst til að
annað kæmi á móti, nema síður
væri. Á hennar heimili vora allir
aufúsugestir og allir þeir ijölmörgu,
sem hafa í gegnum árin notið gest-
risni hennar, fóra frá henni saddir
og sælir á sál og líkama. Hún hafði
einstakt lag á „að hressa upp á
sálina“ í mannfólkinu, eins og hún
kallaði það.
Amma og afi eignuðust 3 syni:
Einar Þór, Karl og Jóhannes. Áuk
þess bættist Amfríður, dóttir Ara,
í hópinn og slitu systkinin bams-
skónum fyrir norðan uns Qölskyld-
an fluttist suður 1953 og þau hjón-
in eignuðust hlýlegt og fallegt heim-
ili í Neðstutröð 2 í Kópavogi.
Vinnudagur ömmu var oft æði
langur, því auk þess að hugsa um
heimilið og bömin, vann hún stund-
um utan heimilis og þá oft við
umönnun þeirra sem á þurftu að
halda, m.a. á Kópavogshæli. Henni
var annt um vini sína þar og hélt
tryggð við þá. Hugur hennar hafði
stefnt til hjúkranamáms, en því
varð ekki við komið. Hún hafði það
í eðli sér að líkna og hjúkra, enda
hjúkraði hún afa, sem þjáðist af
ástma mörg hin síðari ár og saman
létu þau engan bilbug á sér fínna
þrátt fyrir heilsubresti hin síðari
ár. Amma var öragglega oft þreytt-
ari og lasnari en hún vildi vera láta.
Það var þeim ekki eðlislægt að
kvarta, ekki á meðan blessuð sólin
skein. Hugurinn bar þau alltaf hálfa
leið og vel það.
Alltaf mætti okkur bamabömun-
um einstök velvild og hlýja í „tröð-
inni“ hjá ömmu og afa. Þau fylgd-
ust með okkur af lífi og sál og létu
sér annt um velferð okkar. Hjá
þeim var alltaf bæði hjartarúm og
húsrúm til lengri eða skemmri tíma.
Þær era ófáar kvöldstundimar
sem við hjónin áttum með þeim afa
og ömmu og var þá oft setið fram
eftir kvöldi og spjallað um gamla
tímann, lífið og tilveruna, og end-