Morgunblaðið - 01.12.1992, Side 46

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 1. DESEMBER 1992
■rTrr'ywu'r. 'V'[. _• ■ i i ■ ■■ : í':j > .. V( ^!;—
Minning
Andrés Pétursson,
fv. framkvæmdastjóri
Fæddur 1. júlí 1924
Dáinn 22. nóvember 1992
Við lát Andrésar Péturssonar
leitar hugurinn langt aftur í tímann
til æskuáranna í Suðurgötu í
Reykjavík. Við Andrés vorum jafn-
aldrar og nágrannar og samband
okkar svo náið, að við hittumst nær
daglega. Foreldrar hans, Pétur
Magnússon alþingismaður og síðar
ráðherra og bankastjóri og Ingi-
björg Guðmundsdóttir, bjuggu á
Hólavelli með sinn stóra barnahóp
og mátti segja um heimili þeirra,
að allar leiðir lægju til Hólavallar.
Okkur grönnunum var tíðförulla
þangað en Hólvellingum til okkar.
Þegar skóla lauk á daginn og lestri
skólabókanna, fórum við Andrés
oft saman í kvikmyndahús eða
gengum niður að höfn og hugðum
að skipaferðum. Grunaði okkur þá
sízt, hve nátengt ævistarf Andrésar
varð snemma hafinu og fiskveiðum.
En Andrés lét okkur kunningjana
um langskólanámið og hvarf sjálfur
að loknu gagnfræðaprófi að vinnu
hjá útgerðarfélagi Tryggva Ófeigs-
sonar skipstjóra, er reyndist honum
góður skóli. Eftir nokkur ár þar
hélt hann til starfa hjá útgerðarfé-
lagi Skúla Thorarensens. Eftir tíu
ára starf hjá þessum tveimur at-
hafnamönnum gerðist Andrés
framkvæmdastjóri togaraútgerðar
Sfldar- og fiskimjölsverksmijunnar
hf. í Reykjavík 1955-1958 og í
framhaldi af því framkvæmdastjóri
Útgerðarfélags Akureyringa
1958-1965 með búsetu þar nyrðra,
en þá hélt hann suður aftur, fyrst
til Norðurstjömunnar í Hafnarfírði
1965-1968 og síðan til Útgerðar-
stöðvar Guðmundar Jónssonar frá
Rafnkelsstöðum í Garði 1968-
1975. Hafði hún staðið höllum
fæti, og tókst Andrési að rétta
hana við, enda þaulreyndur orðinn
í glímunni við vanda útgerðarinnar
á íslandi. Munu margir nú, bæði
útgerðarmenn og sjómenn sunnan-
lands og norðan, minnast röskra
starfa Andrésar að málum þeirra
og útvegum öllum í þágu þeirra,
enda sýndu þeir honum margvís-
legt traust, kusu hann í stjóm Fé-
lags íslenzkra botnvörpuskipaeig-
enda 1955-1965 og í stjóm Lífeyr-
issjóðs togarasjómanna 1958-
1965. En eftir slíku hefur hann
eflaust ekki sótzt, svo hlédrægur
sem hann var.
Eftir þau störf, sem þegar hafa
verið talin og verið hafa oft erfíð
og erilsöm, gerðist Andrés starfs-
maður Sölusambands íslenzkra
fískframleiðenda og gegndi því
starfí til æviloka.
Andrés var gæfumaður í einka-
lífí sínu, gekk tæplega þrítugur að
eiga hafnfirzka stúlku, Svanhvíti
Reynisdóttur vélstjóra í Hafnarfírði
Guðmundssonar og konu hans
Margrétar Skúladóttur. Bjuggu
þau Svanhvít sér snemma fagurt
heimili að Smáraflöt 41 í Garðabæ,
þar sem Andrés undi hag sínum
vel, svo heimakær sem hann var.
Þótt fundi okkar bæri ekki oft sam-
an á síðari árum, hittumst við
nokkram sinnum á heimili þeirra
og rifjuðum upp gamla daga eða
veltum fyrir okkur gangi mála í
samtíðinni. Hann var þar hinn
glöggskyggni áhorfandi, er fróð-
legt og skemmtilegt var að ræða
við, enda kunnugur mörgu og
mörgum eftir áratuga starf við
aðalatvinnuveg þjóðarinnar.
Böm Andrésar og Svanhvítar
era fímm, tvær dætur og þrír syn-
ir, og bamabörnin era orðin tíu.
Eldri dóttirin, Margrét, er meina-
tæknir og hin yngri, Ingibjörg,
nemi í hjúkranarfræðum og kunn
að fræknleik í handknattleiksliði
Stjömunnar í Garðabæ.
Einn sonur þeirra hjóna, Andrés,
hefur gerzt athafnamikill útgerðar-
maður, og annar, Sverrir, er stýri-
maður á fískiskipi. Hinn þriðji,
Pétur, er einn af frammámönnum
í hinu kunna byggingavörafyrir-
tæki Byko.
Þungur harmur er kveðinn að
Svanhvíti og bömum hennar, og
við allir vinir þeirra söknum vinar
í stað og vottum nú Svanhvíti og
fjölskyldunni innilega samúð við
fráfall hins góða og trausta drengs,
Andrésar Péturssonar.
Finnbogi Guðmundsson.
Það vora dapurleg tíðindi, sem
mér vora færð sunnudagsmorgun-
inn 22. nóvember, þau, að vinur
minn, Andrés Pétursson, hefði and-
aðst þá um morguninn. Því dapur-
legri og óvæntari voru þau, að ég
vissi ekki annað en hann hefði að
undanfömu, svo sem jafnan áður,
verið við bestu heilsu. En það sann-
aðist hér enn sem fyrr, að um það
verður ekki spáð hver lendir næstur
í ljáfari hins slynga sláttumanns,
né heldur hvenær það verður.
Sterk löngun hvetur mig til þess
að skrifa nokkur orð um Andrés,
þótt mér takist vart að láta þau tjá
þann hug, sem á bak við býr, né
heldur að fjalla um hinn látna eins
og verðugt væri.
Ætt og upprana Andrésar ætla
ég ekki að rekja þar sem ég tel
víst að aðrir verði til þess úr hinum
fjölmenna frændgarði hans og
vinahópi, sem á þeim kunna betri
skil en ég. Sama er að segja um
lífshlaup hans, utan þeirra ára, sem
hann dvaldi og starfaði hjá okkur
á Akureyri. En þess tíma vil ég
sérstaklega geta vegna þeirra nánu
kynna, sem við áttum meðan við
voram samstarfsmenn hjá Útgerð-
arfélagi Akureyringa hf.
Tildrög þeirra kynna vora þau,
að ég hafði ráðist framkvæmda-
stjóri hjá félaginu á öndverðu ári
1958 eftir að miklir erfíðleikar í
rekstri félagsins höfðu valdið leið-
indum og pólitískum deilum svo að
við lá á tímabili að félaginu yrði
jafnvel slitið af þeim sökum. En
Akureyrarbær tók þá af skarið um
það, að rekstri skyldi haldið áfram,
og í sambandi við það var ég ráð-
inn, eins og fyrr greinir. Þá vora
vinstri flokkar í meirihluta í bæjar-
stjórn og var ég talinn tilheyra
þeim armi. En þegar á árið leið
töldu hægri öflin að þau ættu að
hafa sinn fulltrúa einnig við fram-
kvæmdastjórn, eins og tíðkaðist í
Reykjavík um þær mundir, og fóra
að líta i kringum sig eftir manni í
starfið. Var þeim þá bent á mjög
álitlegan, ungan mann, sem stjórn-
aði hefði togaraútgerð í Reykjavík
um nokkurt skeið og með góðum
árangri. Sá maður var Andrés Pét-
ursson og lét hann til leiðast að
"koma til félagsins.
Ég var vel sáttur við þetta fyrir-
komulag, að framkvæmdastjórar
yrðu tveir, og strax á fyrsta fundi
okkar Andrésar fór mjög vel á með
okkur og gerðum við þá þegar með
okkur óformlegan sáttmála þess
efnis, að vinna sem best saman
fyrst og fremst með velferð félags-
ins að leiðarljósi og láta ekki flokks-
pólitísk sjónarmið ráða gerðum
okkar meðan við hefðum vald á
því. Gerðum við svo með okkur
nokkuð skýra verkaskiptingu í stór-
um dráttum, en gegndum að sjálf-
sögðu verkum hvor annars þegar
með þurfti.
Ég ætla ekki að orðlengja það
að við störfuðum þannig saman um
sex ára bil að ég minnist þess ekki
að nokkru sinni kæmu upp nokkur
þau vandamal eða erfiðleikar okkar
í milli sem við leystum ekki auð-
veldlega í einlægni og vinsemd. í
mínum huga er allt samstarfíð við
Andrés með miklum ágætum og
það svo að ég hefði ekki á betra
kosið.
En örlögin höguðu því svo að
Andrési bauðst álitlegt fram-
kvæmdastjórastarf fyrir sunnan,
hjá stóra, nýstofnuðu fyrirtæki sem
hann fékk áhuga á og varð dvöl
hans hér nyrðra því ekki lengri.
Hann hafði aflað sér mikilla vin-
sælda á Akureyri og kvöddum við
hann því með söknuði. En því betur
tókst að fá annan ágætan mann
hér heimafyrir sem tók við starfí
Andrésar.
Um persónugerð Andrésar Pét-
urssonar gæti ég viðhaft mörg iofs-
yrði. Hann var svo sannarlega þétt-
ur á velli og þéttur í lund. Hann
var óvenjulega vel að manni og
ekkert fýsilegt að fá hann á móti
sér ef til átaka kæmi og er mér
ekki granlaust um að það hafí oft
komið sér vel á þessum tímum þeg-
ar mannekla var mikill og oft á
tíðum torvelt að kollheimta skips-
höfnina til þess að geta komið tog-
ara af stað til veiða á réttum tíma.
En þeir tímar era löngu liðnir, sem
betur fer.
Andrés var maður mjög glað-
lyndur og í vinahópi hrókur alls
fagnaðar. Hann gat verið dálítið
ör í skapi þegar honum þótti ástæða
til, en jafnframt var hann dreng-
lundaður og hreinskiptinn við hvem
sem var að eiga. Hann kunni að
njóta lífsins í því hófi sem ákjósan-
legast er.
Á þessum Akureyraráram bund-
umst við Andrés og fjölskyldur
okkar traustum vináttuböndum,
sem haldist hafa síðan, þótt sam-
fundir hafí að sjálfsögðu orðið
strjálli síðari árin vegna fjarlægðar
okkar í milli. Öll þau kynni vora
björt og hlý og munu lengi lifa í
minningunni.
Að leiðarlokum vil ég tjá Andr-
ési innilega þökk mína fýrir þá
ágætu og elskulegu samvinnu og
öll samskipti, sem við áttum í starfí
okkar og utan þess. Blessuð sé
minning hans.
Við Sólveig og fjölskylda okkar
sendum Svanhvíti og bömum henn-
ar hlýjar samúðarkveðjur og þökk-
um trausta vináttu og alúð fyrr og
siðar.
Gísli Konráðsson.
Kveðja frá SÍF
í dag kveður starfsfólk Sölusam-
bands íslenskra fískframleiðenda
einn af samstarfsmönnum sínum,
Andrés Pétursson, hinstu kveðju.
Svo óvænt, án nokkurs fyrirvara,
hvarf hann á braut, að okkur setti
hljóða. Ég var staddur í forsætis-
ráðuneytinu sunnudagskvöldið 22.
nóvember sl. þegar mér bárast
Sigríður Steingríms-
dóttir — Minning
Fædd 11. september 1927
Dáin 24. nóvember 1992
Sigríður Steingrímsdóttir kaup-
kona andaðist þriðjudaginn 24. nóv-
emnber sl. eftir þungbær veikindi.
Hún fæddist í Reykjavík 11. sept-
ember 1927 og var því 65 ára er
hún lést.
Sigríður var dóttir Steingríms
Bjömssonar, skrifstofustjóra hjá
Nóa hf. í Reykjavík, og konu hans,
Emilíu Kristínar Bjamadóttur. Þau
hjón vora bæði börn landskunnra
presta. Steingrímur (1904-1963)
var sonur séra Björns Þorlákssonar,
alþingismanns og prests á Dverga-
steini í Seyðisfírði, og konu hans,
Bjargar Einarsdóttur frá Stakka-
hlíð í Loðmundarfirði, en Emilía
(1901-1978) var dóttir séra Bjama
Þorsteinssonar, tónskálds og prests
á Hvanneyri í Siglufirði, og konu
hans, Sigríðar Lárusdóttur Blöndal
frá Komsá í Vatnsdal. Börn þeirra
Steingríms og Emilíu vora tvö,
Bjami, efnaverkfræðingur (1926-
1988), og Sigríður, sem hér er
minnst.
Að loknu bamaskólanámi gekk
Sigríður í Kvennaskólann í Reykja-
vík. Hún hafi góðar námsgáfur,
átti m.a. auðvelt með að læra
tungumál, og var hög á hvað sem
hún tók sér fyrir hendur. Hún réðst
síðan til starfa hjá Fiskifélagi ís-
lands, en árið 1948 fór hún til út-
landa til frekara náms. Bjami bróð-
ir hennar var þá farinn til náms í
Bandaríkjunum eins og margir ís-
lenskir námsmenn á þeim árum.
Þangað hélt Sigríður einnig. Hún
fór alla leið til Berkeley í Kalifor-
níu. Þar var hún tæp þijú ár og
lærði handíðir, einkum saumaskap
og teikningu, en vann jafnframt
fýrir sér við ýmis störf sem til féllu,
t.d. um tíma í verksmiðju við fram-
leiðslu á ljósaperam. Þetta var
henni lærdómsríkur tími.
Þegar hún kom heim aftur réðst
hún á ný til Fiskifélags íslands, en
svo til frægrar nefndar sem sett
var á Iaggimar um skeið til að ráð-
stafa svonefndum bátagjaldeyri.
Síðan fór Sigríður til starfa í skrif-
stofu Landssambands íslenskra út-
vegsmanna. Þar vann hún rúma tvo
áratugi og hafði m.a. með höndum
erlend bréfaviðskipti. Hvarvetna
var atorka hennar og starfsfæmi
rómuð.
En hugur Sigríðar hafði lengi
staðið til verslunarreksturs. Árið
1971 kom hún á fót kvenfata- og
tískuverslun í Hafnarstræti 19, sem
hlaut nafnið „Daman“. Hún fékk
til liðs við sig Ásu Jónasdóttur, en
leiðir þeirra skildu, og rak Sigríður
síðan veslunina ein. Hún fluttist í
Lækjargötu 2, og nú munu flestir
borgarbúar kannast við Dömuna á
þeim stað.
í kaupmennsku sinni kunni Sig-
ríður þá list mörgum öðram fremur
að reisa sér ekki hurðarás um öxl,
þótt vel gengi á stundum, og að
láta nákvæmni og festu sitja í fyrir-
rúmi. Það reyndist henni vel. Hún
hafði lag á að útvega sér góð versl-
unarsambönd í útlöndum. Meðal
þeirra var umboð fyrir fínnska fyrir-
tækið Finnwear. Vörar frá því fyrir-
tæki era víða vel metnar.
Sigríður Steingrímsdóttir giftist
ekki. Árið 1953 eignaðist hún dótt-
ur, Sigrúnu, með Jóni Abraham
Olafssyni lögfræðistúdenti, síðar
sakadómara. Sigrún ólst upp með
móður sinni og var mjög kært með
þeim mæðgum. í bemsku Sigrúnar
varð sú ógæfa í fjölskyldu Sigríðar
að Steingrímur faðir hennar lamað-
ist og var rúmfastur það sem eftir
var ævinnar, sjö ár. Varpaði það
skugga á líf fjölskyldunnar. Sigrún
var oft á heimili afa síns og ömmu,
og var telpan sem ljósgeisli í lífí
þeirra.
í áratugi átti Sigríður ástvin,
Sigurð Gíslason tæknifræðing.
Reyndist hann Sigríði frábærlega
vel svo og fjölskyldu hennar og
vinafólki.
Við Kristín, kona mín, kynntust
Sigríði og eignuðumst vináttu henn-
ar þegar kærleikar tókust með Sig-
rúnu dóttur hennar og Áma, yngsta
syni okkar. Þau gengu í hjónaband
árð 1974 og eiga nú fjögur böm,
Sigríði Ástu, Steingrím, Einar Bald-
vin og Emil. Sigríði var mjög annt
um bamaböm sin og það var henni
lífsfylling að sjá þau vaxa úr grasi.
Sigríður Steingrímsdóttir hafði
sterkan persónuleika. Það var ekki
einungis fríðleiki og höfðingleg
reisn sem einkenndi hana í mínum
augum, heldur einnig hæverska og
prúðmannieg framkoma tengd
trúnaðartrausti. Hjá henni fór sam-
an hlédrægni og mikill viljastyrkur.
í langri baráttu við erfiðan nýrna-
sjúkdóm reyndi mjög á andlegan
styrk hennar. Hann brást ekki.
Við Kristín kveðjum góða konu
og þökkum vináttu hennar á
tveg-gja áratuga samleið með fjöl-
skyldu okkar.
Einar B. Pálsson.
Sigríður Steingrímsdóttir kaup-
kona í Dömunni lést á Reykjalundi
24. nóvember sl. eftir langa og erf-
iða baráttu við veikindi. Hún stjóm-
aði versluninni af spítalanum af
hörku og dugnaði fram á hinstu
stund. Við reksturinn naut hún
ómetanlegrar hjálpar þeirra Hrafn-
hildar og Kristveigar. Sigríður var
ekki fljóttekin en var traustur og
mikill vinur þeirra sem eignuðust
vináttu hennar.
Það var Sigríði mikil gæfa að
hafa eignast dótturina Sigrúnu, vin-
konu mína, en hún var einkabam
hennar. Mikið og kærleiksríkt sam-
band var með þeim mæðgum og
var Sigrún óþreytandi við að að-
stoða móður sína og liðsinna í erfið-
um veikindum hennar. Sigrún er
gift Árna Einarssyni og eiga þau
fjögur böm, Sigríði Ástu, Stein-
grím, Einar Baldvin og Emil.
Barnabömunum var Sigríður,
„amma kralli“, góð og skemmtileg
amma.
Það var Sigríði mikil tilbreyting
frá erfiðri sjúkrahúsdvöl hvað Sig-
rún tók hana oft heim til sín svo
hún gæti notið þar samvista við
ömmubörnin og fjölskylduvini.
Vinur hennar um langt árabil var
Sigurður Gíslason, Sisi, og var vin-
átta þeirra henni mikils virði. Þá
veit ég að þær mæðgur, Sigríður
og Sigrún, mátu mjög mikils þá
frábæra umhyggju sem Sveindís
Þórisdóttir, Svenný, sýndi Sigríði í
veikindum hennar og var hún Sig-
ríði mikill gleðigjafí.
Elsku Sigrún mín, ég votta ykkur
öllum samúð mína við fráfall hetj-
unnar Sigríðar Steingrímsdóttur.
Helga Gísla.
Og nú fór sól að nálgast æginn
og nú var gott að hvfla sig
og vakna upp ungur einhvem daginn
með eilífð glaða í kringum þig.
(Þorsteinn Erlingsson)
Við andlát kærrar vinkonu
hrannast upp ljúfar endurminning-
ar og efst er í huga þakklæti fyrir
allar samverastundimar.
Fyrir um það bil 40 áram stofn-
uðum við saumaklúbb. í þeim hópi
voru æskuvinkonur hennar á Fjöln-
isveginum og aðrar sem bættust
við,_ nánast af einskonar tilviljun.
Á góðum stundum var mikið