Morgunblaðið - 21.10.1993, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ DAGLEGT LIF FIMMTUDAGUR 21. OKTÓBER 1993
21
Setja þarf einingar-
verð á flestar matvörur vegna EES
KAUPMENN verða að gefa upp mælieiningarverð, auk söluverðs, á
flestum matvörum og öðrum neysluvörum þegar samningurinn um
Evrópska efnahagssvæðið tekur gildi. Starfsmenn Samkeppnisstofn-
unar eru að undirbúa breytingar á reglum um verðmerkingar til
að samræma þær reglum Evrópubandalagsins. Mælieiningarverð er
á sumum vörum á markaði hér nú þegar en verður gert að al-
mennri skyldu. Tilgangurinn er að auðvelda neytendum að bera
saman verð á vörum í verslunum.
Innan Evrópubandalagsins hafa
reglur um verðmerkingar verið í gildi
í nokkur ár. Samkvæmt þeim eiga
flest matvæli á neytendamarkaði að
véra merkt með söluverði og mæli-
einingarverði, hvort sem þau eru
seld pökkuð eða í lausu. Verð á að
vera greinilegt og ótvírætt og það á
að vera það verð sem neytandinn
endanlega greiðir, með virðisauka-
skatti og öðrum kostnaði inniföldum.
Það þarf þó ekki að vera á umbúðum
sjálfrar vörunnar, það getur verið á
hillum eða veggspjöldum. Mæliein-
ingarverð á að gefa upp miðað við
hvert kíló, lítra, metra eða fermetra.
Geta sparað 4.000 kr. á mánuði
Hér á landi hefur verið skylt að
gefa upp einingarverð í einstaka til-
vikum, eins og til dæmis á brauði
og vöru sem seld er í lausri vikt.
Vegna aðildar landsins að Evrópska
efnahagssvæðinu þarf að laga verð-
merkingu að reglum Evrópubanda-
lagsins. Er nú unnið að undirbúningi
þess á vegum Samkeppnisstofnunar.
Kristín Færseth, deildarstjóri hjá
Samkeppnisstofnun, segir að þegar
mælieiningarverð sé gefið upp sam-
hliða söluverði geti neytendur betur
valið milli pakkninga og framleið-
enda sömu vörutegundar. Það auð-
veldi þeim val milli vörutegunda, til
dæmis mismunandi tegunda morg-
unverðarkorns eða milli smábrauða
og venjulegra brauða. Loks hjálpi
það þeim að velja milli vörutegunda
með mismunandi eðliseiginleika, til
dæmis milli tilbúins og óblandaðs
ávaxtasafa eða milli smurosts og
hefðbundins oststykkis, svo dæmi
séu tekin.
Segir Kristín að Svíar telji að með
þessum upplýsingum geti venjuleg
fjögurra manna fjölskylda sparað
yfir 4.000 krónur á mánuði.
Umbúðir passa ekki við
reglurnar
Undanþágur eru margar hjá EB
og er aðildarríkjum EES skylt að
hafa sumar þeirra í reglum sínum
en aðrar ekki. Þær felast meðal
annars í því að ekki þarf að gefa
upp mælieiningarverð þar sem um
er að ræða staðlaðar umbúðir for-
CHOICE GRAIN
Cuoice Grain
$<MOO
CWffAW
Morgunblaðið/Sverrir
Einingarverð og söluverð
í sumum verslunum er sýnt mælieiningarverð, það er verð á kíló,
við hlið söluverðs vörunnar, eins og hér er gert.
ss'*—TtTWTrm-
CHOICE GRAIN
JACOB'S
pakkaðrar vöru sem neytendur eiga
auðvelt með að bera saman. Þar
má nefna kaffi, sykur, kakó, salt,
gijón og mjöl, smjörlíki, þvottaduft
og fleira. Kristín segir að þær pakkn-
ingar sem hér eru á markaði passi
í mörgum tilvikum ekki við reglurn-
ar, meðal annars vegna þess að við
kaupum mikið af vörum frá Banda-
ríkjunum. Nefndi hún sem dæmi að
Cocoa-Puffs væri selt hér í 550 og
400 gramma pökkum en til þess að
sleppa við að gefa upp mælieiningar-
verð þyrfti að selja það í 500 og 250
gramma pakkningum.
Þá gera reglurnar ráð fyrir að
kaffi, sykur, súkkulaði og kakó verði
eingöngu selt í stöðluðum þyngdar-
einingum. Segir Kristín að algeng-
ustu vörurnar í þessum flokkum séu
þegar seldar í slíkum umbúðum en
einhveijar pakkningar myndu þó
hverfa af markaðnum þegar nýju
reglurnar taka gildi. ■
\
Gildír tll 31. október ‘93
'•>doy
WMf
&
v
Gildir til 28. október ‘93
>0^0
^0»
Gildir til 30. október ‘93
Gildir til 20. nóvember ‘93
^ o>°
VtV
m
HH
október
,
^ tAV-V
m
V V'
Gildirtil 20. nóvember ‘93
■I
•vc|c
Gildir til 1. desember ‘93
! |
j Gildir til 6. nóvember ‘93
,1________________________
&
V*'
Gildir til 28. október'93