Morgunblaðið - 30.11.1993, Page 19

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. NÓVEMBER 1993
19
Þorsteinn Gylfason
Þarfagjöld
Það hefur verið hljótt um skeið
um ráðagerðir Háskóla íslands og
fleiri líknarstofnana um að afla fjár
með rekstri spilastofa um allt land.
Að sjálfsögðu fer bezt á því að
góðgerðarstarfsemi fari fram í
kyrrþey þannig að hægri höndin
viti ekki hvað hin vinstri gerir. Allt
um það komu fram fróðleg and-
mæli við spilastofurnar í blöðum á
dögunum. Andmælin voru þau að
með stofunum væri verið að skapa
með þjóðinni nýjar þarfir fyrir fjár-
hættuspil sem hafa hingað til verið
svo fjarri henni að hún hefur bann-
að þau hljóðalaust með lögum. Slík-
ar nýskapaðar þarfir væru ekkert
annað en gerviþarfir, og þar með
forkastanlegar.
Þeir sem fordæma gerviþarfir
gleyma því öftar en ekki að þær
hafa reynzt einkar ábatasamur
skattstofn svo lengi sem elztu menn
muna. Nú er löngu búið að féfletta
inn að skyrtunni okkur sem reykjum
og drekkum í landinu. Hvað er þá
athugavert við að æsa upp í fólki
nýjar gerviþarfir og skattleggja
þær? Slík þarfagjöld hafa ævinlega
talizt hinar sanngjörnustu álögur á
almenning. Þeim er aldrei andmælt.
En þeim sem reykja og drekka
er aldrei þakkað fyrir framlög sín
í ríkissjóð. Enginn þeirra fær fálka-
orðu fyrir örlæti sitt. Gerviþarfir
hafa nefnilega aldrei þótt fínar, og
ég skal ekki ögra almenningsálitinu
með því að bera blak af þeim. Þess
vegna leyfi ég mér að minna á að
fólk hefur líka náttúrulegar þarfir.
Síðan legg ég til að líknarstofnanir,
með Háskólann í broddi fylkingar,
hafi framvegis fé af fólki í krafti
náttúrulegra þarfa þess í stað hinna
lítilsvirtu gerviþarfa. Meðal nátt-
úrulegra þarfa fólks eru þarfir kynj-
anna fyrir náin gagnkvæm kynni.
Til þessara kynna stofnast nú
með næsta óskipulegum hætti, svo
að enginn veit hvað snýr upp og
hvað niður. í stað þeirrar ringulreið-
ar yrðu settar á laggirnar stofur
þar sem piltar gætu fundið stúlkur
eða stúlkur pilta. Aðgangseyrir yrði
hóflegur, en þegar inn væri komið
færu fram uppboð sem vísast er
að gæfu mikið af sér. Hluti af starf-
seminni gæti líka farið fram á vín-
veitingahúsum í ljósi þess að þau
eru af einhverjum ástæðum sælu-
reitir náttúrulegra þarfa. Stofurnar
mættu heita leikstofur. Smekkvís-
legt gæti verið að auðkenna þær
aðeins með látlausum rauðum lukt-
um.
Eftir því sem ég þekki til mundi
þörfin fyrir slíka starfsemi reynast
einkar rík meðal háskólastúdenta.
Þeir mundu því láta meira af hendi
rakna til leikstofanna en flestir
aðrir, ekki sízt um helgar. Þessi
skipan mála kemur því til móts við
alla þá sem telja að stúdentar eigi
sjálfir að standa straum af aðhlynn-
ingu sinni í Háskólanum.
Svo er annað. Girndarráð eins
og tíðkazt hafa meðal landsmanna
undanfarna áratugi, við þá ringul-
reið sem fyrr er getið, hafa ekki
gefizt vel. Hjá sumu fólki fer hálf
ævin í hjúskaparslit. Á leikstofun-
um mundi girndin víkja fyrir lög-
málum framboðs og eftirspurnar.
Þar yrði ekki spurt „Er ég hrifinn
af henni þessari?" heldur „Hef ég
nóg til að bjóða í hana?“ Þá yrði
þess skammt að bíða að brúðkaup
verði réttnefni á ný. Og vitaskuld
Þorsteinn Gylfason.
mundu hjón hika við að skilja ef
annar makinn hefði þurft að gjalda
hálfa aleiguna fyrir hinn.
Ég hef heyrt því fleygt víða að
hér yrði um ekkert annað en vændi
að ræða, og leikstofurnar mundu
ekkert vera anpað en hóruhús und-
ir nýju nafni. Þetta er mikil firra.
Vændi er í því fólgið að selja sig
eða blíðu sína. Líknarstofnanirnar
eru ekki að selja sig á leikstofunum,
og þaðan af síður blíðu sina að svo
miklu leyti sem hún er yfirhöfuð
fyrir hendi, enda væri það langt
fyrir neðan virðingu þeirra. Starf-
semi leikstofanna væri ekki vændi
heldur happdrætti. Hún væri meira
að segja happdrætti þar sem hver
dráttur er sannkallað happ fyrir
alla aðila.
Enginn skyldi ætla að starfsemi
þessa happdrættis sé stefnt gegn
spilavítum. Svo er ekki, fremur en
henni er stefnt gegn reykingum og
drykkjuskap. Spilavíti mætti sem
bezt reka sem flest í landinu, jafn-
vel í tengslum við leikstofurnar, í
ágóðaskyni fyrir Hæstarétt.
Danskt jótahlaðborð út í eyju
í Viðeyjarstofu bjóðum við nú danskt jólahlaðborð að hætti
matreiðslumeistara Hótels Óðinsvéa fyrir minni og stærri hópa.
Ekkert hús á íslandi er betur til þess fallið að skapa andrúms-
loft friðar og hátíðleika en Viðeyjarstofa. Séra Þórir Stephensen
staðarhaldari flytur jólahugvekju ef óskað er.
Sigling með Maríusúð út í Viðey tekur aðeins 5 mín.
Verð: í hádegi 1.850 kr. og á kvöldin 2.450 kr.
VIÐEYJARSTOFA
Umlýsingar og borðapantanir
hjá Hótel Oðinsvéum í síma 28470 og
ÁHUGAVERÐAR BÆKUR
FRÁ SKÁIHOLTSÚTGÁFUNNI
HVAÐ TEKUR VIÐ ÞEGAR
ÉG DEY?
Spumingar um kristna trú, dauðann
og eilífa lífið, eftir
sr. Karl Sigurbjömsson.
Spumingar um dauðann em
óteljandi en einatt fátt um svör.
Þetta litla kver leitast við að varpa
ljósiásvör kristinnar trúarvið
áleitnum spumingum andspænis
ráðgátum dauðans.
LEIÐSÖGN UM NÝJA
TESTAMENTIÐ
eftir skoska rithöfundinn William Barclay í
þýðingu sr. Hreins Hákonarsonar.
Bókin er ætluð öllum þeim sem vilja
kynna sér rit Nýja testamentisins á
hraðfara öld. Bókin veitir fróðleikunt
hvert rit Nýja testamentisins, um tilurð
þess og sögu. Lipurt rit sem opnar heim
Nýja testamentisins nánast á svipstundu.
BARN Á ÞROSKABRAUT
eftir norsku rithöfundana
Dag Hallen og Oddbjöm Evenshaug.
Að ala upp böm og unglinga í dag er erfitt
og krefjandi starf en um leið ákaflega
mikilvægt og gefandi. Bók þessi er hjálp
fyrir foreldra til að rækja foreldrahlutverk
sitt betur. Framlag útgáhinnar til Árs
fjölskyldunnar 1994.
FÁST í KIRKJUHÚSINU KIRKJUHVOLI, SÍMl 21090 OG í BÓKAVERSLUNUM
TÁKNMÁL TRÚARINNAR
Leiðsögn um tákn og myndmál kristinnar trúar og
tilbeiðslu eftir sr. Karl Sigurbjömsson.
Þessari bók er ætlað að vera handbók og leiðarlýsing.
Hún er kærkomin hjálp til að auka næmi og innsýn í
leyndardóma fagnaðarerindisins um Jesú Krist. Hún vill
hjálpa okkur að verða læs á þann boðskap sem fluttur er
í helgihaldi og listum kirkjunnar að fomu og nýju.
tSkálholtsútgáfan
Útgáfufélag þjóðkirkjunnar