Morgunblaðið - 30.11.1993, Blaðsíða 35

Morgunblaðið - 30.11.1993, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. NÓVEMBER 1993 35 Nýjar áherslur Fjölskyldan kjölfesta samfélagsins eftir Gunnar Jóhann Birgisson Nýafstaðinn landsfundur Sjálf- stæðisflokksins var sá fjölmennasti í sögu flokksins. Flokkurinn á hins vegar undir högg að sækja hjá kjós- endum ef marka má niðurstöður skoðanakannana. Þrátt fyrir árang- ur á mörgum sviðum á erfiðum tím- um virðist flokkurinn eiga í erfiðleik- um með að sýnast trúverðugur í augum kjósenda. Hvað veldur? Þess- ari spurningu verður ekki svarað með einföldum hætti. Efnahagslægð og aukið atvinnuleysi, fjárlagahall- inn, allt skiptir þetta máli, reynir á þolrif kjósenda og hefur áhrif á skoð- anir manna. Árangur í vaxtamálum gæti eflt fylgi flokksins á nýjan leik. En fleira þarf að koma til ef slík fylgisaukning á að standa til fram- búðar. Bandalag ólíkra hagsmuna Stjórnmál hafa verið skilgreind með málamiðlun hagsmuna. Sam- kvæmt þessari skilgreiningu hefur Sjálfstæðisflokkurinn verið stjórn- málaflokkur í bókstaflegri merk- ingu. Allt frá stofnun flokksins hefur styrkur hans legið í bandalagi ólíkra hagsmunahópa. Stétt með stétt og byggð með byggð hafa verið slagorð flokksins. Sá grunntónn sjálfstæðisstefn- unnar að fjölskyldan sé kjölfesta samfélagsins og að velferð fjölskyld- unnar skipi öndvegi í stefnu flokks- ins virðist ekki komast til skila til kjósenda. Af opinberri umræðu má ráða, að litið sé til annarra stjórn- málaflokka eftir frumkvæði í málum sem varða börn eða hagsmuni fjöl- skyldunnar. Eigi Sjálfstæðisflokkur- inn áfram að höfða til allra þjóðfé- lagshópa þarf stefna hans að bera þess skýr merki, bæði í orði og verki, að hún mæti kröfum samfélags sem tekið hefur miklum breytingum undanfarna áratugi. Ályktun landsfundar um fjöl- skyldumál er skref í rétta átt. Þar var lögð áhersla á að fjölskyldan væri hornsteinn samfélagsins og styrkja þyrfti fjölskylduna á öllum sviðum, sérstaklega í atvinnu og félagslegu tilliti. Jafnframt var auk- in áhersla lögð á nauðsyn forvarn- arstarfs ýmiss konar, t.d. í áfengis- og fíkniefnamálum. Ályktað var sér- staklega um nauðsyn þess að vinna gegn ofbeldi í þjóðfélaginu, m.a. með því að hvetja ljósvakamiðla til þess að draga úr sýningum á ofbeldisfull- um kvikmyndum. Það er hveijum manni ljóst að nauðsynlegt er að sporna við auknu „Eigi Sjálfstæðisflokk- urinn áfram að höfða til allra þjóðfélagshópa þarf stefna hans að bera þess skýr merki, bæði í orði og verki, að hún mæti kröfum sam- félags sem tekið hefur miklum breytingum undanfarna áratugi.“ ofbeldi og alvarlegum glæpum. Þró- unin hér á landi virðist vera svipuð og annars staðar á Vesturlöndum hvað afbrot varðar og því er nauð- synlegt að stjórnvöld taki þessi mál föstum tökum. Stjórnmálaflokkar eiga að standa vörð um íslenska þjóðfélagsgerð sem hefur einkennst af meiri samkennd og samhjálp en þekkist víðast hvar annars staðar. Kjördæmamálið og jöfnun atkvæðisréttar Landsfundurinn samþykkti með miklum meirihluta atkvæða að setja jöfnun atkvæðisréttar á oddinn og vinna hugmyndum um breytta kjör- dæmaskipan fylgi. Til þess að um lýðræði sé að ræða er ekki nóg að fólk hafi rétt til þess að kjósa, það þarf líka að eiga rétt á því að hafa áhrif á landstjórnina. Kosningar gefa misvísandi upplýsingar ef at- kvæði vega misþungt. Misvægi at- kvæða er ekki og verður aldrei hluti af byggðastefnu. Kosningarétturinn er mannréttindi. Engin stefna í þágu ákveðinna einstaklinga getur rétt- lætt að gengið sé á hlut annarra. Með nýrri verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga er í auknum mæli hægt að færa opinbera þjónustu og ákvörðunarvald heim í hérað. Lands- byggðarmenn eiga því ekki að þurfa að óttast samþjöppun valds í Reykja- vík og því síður eiga þeir að nota ótta sinn í þeim efnum sem rök í ” umræðu um mannréttindi. Sjálfstæðisflokkurinn ályktaði einnig um félagafrelsi. Samþykkt var að rétt væri að eyða þeirri rétt- aróvissu sem skapast hefði um túlk- - un stjómarskráratkvæðis um félaga- frelsi og að nauðsynlegt væri að standa vörð um rétt þeirra sem standa utan félaga. Einnig var ítrekuð nauðsyn þess að standa vörð um önnur mannréttindaákvæði stjórnarskrárinnar. Stjórnmálaflokkar eiga að hafa framsýni til þess að sjá fram úr dægurþrasi og taka ákvarðanir sem snerta leikreglur þjóðfélagsins og réttaröryggi einstaklinganna. Landsfundur Sjálfstæðisflokksins hefur ekki áður með eins afgerandi hætti tekið á þessum málaflokkum. Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið vettvangur málamiðlunar milli hinna ólíku hagsmuna. Til að svo geti áfram verið verður flokkurinn að leggja rækt við það sem sameinar sjálfstæðismenn. Sérhagsmunabar- áttan má ekki skipa stóran sess í stjórnmálaumræðu flokksins. Sjálfstæðisflokkurinn þarf að tryggja fylgi sitt meðal ungra kjós- enda ef hann á að eiga framtíð. Það gerir hann ekki nema með því að vera trúr hugsjónum sínum í verki. Áhersla á hin gömlu gildi, fjölskyld- una, frelsi með ábyrgð, mannréttindi og réttaröryggi einstaklinganna á að koma skýrt fram í stefnu flokks- ins. Höfundur er lögmaður í Rcykjavík. Allaballar eiga leik! Bindiafl flokksins hefur verið sameiginleg barátta allra hags- munahópanna, allra flokksfélag- anna, gegn sósíalismanum og áhrif- um Sovétríkjanna. Nú eru kremlar- múrar, Graal hins illa, fallnir og sósíalisminn hruninn. Að sama skapi hefðu þessar breytingar átt að styrkja stöðu Sjálfstæðisflokksins og í raun skapa honum yfirburða stöðu í baráttu við vinstri öflin í land- inu. Það gerðist ekki. Talsmenn vinstri aflanna, mennirnir sem lögðu Sovétríkjunum lið í kalda stríðnu, Ólafur Ragnar Grímsson, Svavar Gestsson og fleiri, menn sem í ótelj- andi skipti lögðu Varsjárbandalagið að jöfnu við Atlantshafsbandalagið og töldu ekkert athugavert við lífs- kjör í Sovétríkjunum eru í augum margra kjósenda raunverulegur val- kostur. Kjósendur virðast hins vegar ekki á því að launa Sjálfstæðis- flokknum sérstaklega fyrir hans ein- örðu og trúverðugu afstöðu í barátt- unni gegn sósíalismanum. Laun heimsins eru vanþakklæti, gæti ein- hver sagt. Aðrir vísa kannski til þess, að stjórnmál snúist um framtíð en ekki fortíð og það sé ekki til vin- sælda fallið að benda á sögulegar staðreyndir. Hugsjónir forvígismannanna Grundvallarhugsjónir flokksins, sem mótaðar voru af Jóni Þorláks- syni, Ólafí Thors, Bjarna Benedikts- syni og fleirum á fyrri hluta þessar- ar aldar byggjast öðru fremur á frelsi einstaklingsins til orðs og at- hafna, réttlæti og stéttasamvinnu. Aðrir stjórnmálaflokkar hafa í ljósi nýrrar heimsmyndar í auknum mæli siglt inn á þessi hugmyndafræðimið Sjálfstæðisflokksins. Falið stjórn- lyndi og flaggað frjálslyndum hug- myndum. Sjálfstæðisflokknum hefur hvað eftir annað verið stillt upp sem flokki sem öðru fremur stendur vörð um völd og áhrif einstakra hags- munahópa á meðan aðrir flokkar hafa barið sér á brjóst og gerst tals- menn einstaklingsfrelsis, frelsis í viðskiptum og um fram allt gerst talsmenn nýrra tíma. Það er t.d. kaldhæðnislegt að Framsóknar- flokkurinn með sína áralöngu sögu sjóðasukks og pólitískra hrossaka- upa sækir nú aukið fylgi til ungra kjósenda. í landsfundarsamþykktum er að flnna vísi að áherslubreytingum. Ný sjónarmið byggð á grundvallarhug- sjónum þeirra er stofnuðu flokkinn hafa þar fundið sér farveg. Kjörnir fulltrúar flokksins eiga að vinna stefnu flokksins fylgi meðal kjós- enda. Nú reynir á þá að standa sig í stykkinu. eftir Hrannar B. Arnarsson Eins og þeir sem áhuga hafa á borgarmálum vita hefur ungt fólk í Reykjavík hvatt til þess í auglýsing- um að aðrir framboðsaðilar en Sjálf- stæðisflokkurinn sameinist um fram- boðslista, til að auka líkurnar á því að raunverulegur árangur náist í borgarstjómarkosningunum næsta vor. Meðal þessara flokka hefur ver- ið ríkjandi einhugur í öllum megin- málum, en það hefur löngum verið þeirra höfuðvandi að þurfa ævinlega að bjóða fram sundrað lið á mörgum listum. í flokkunum hefur flokksvél- arleg eða -trúarleg tregða fram að þessu hindrað sameiningu flokka og fólks og þannig haldið þeim frá völd- um um áratugi. Valdaafsal næsta vor? í auglýsingu frá ungu fólki var varað við glundroða margra fram- boða, enda hefur Sjálfstæðisflokkn- um verið afhent völd og áhrif langt umfram það fylgi sem hann hefur í kosningum með þessari sundrungu. Eins og kunnugt er getur Sjálfstæð- isflokkurinn auðveldlega haldið völd- um með minnihluta atkvæða á bak við sig og staðreyndin er sú að í þremur kosningum hafa andstæðing- ar Sjálfstæðisflokksins afsalað sér áttunda fulltrúanum og þar með meirihlutanum með sundrungu sinni. Þannig hafa þúsundir kjósenda á undanförnum árum farið erindisleysu á kjörstað og atkvæði þeirra fallið dauð og þannig mun það einnig verða næsta vor, verði ekkert að gert. Enn er von! Samtök um kvennalista og Fram- sóknarflokkurinn í borginni hafa síð- ustu mánuði tekið dræmt í hugmynd- ir um sameiginlegt framboð fyrir næstu kosningar. Margir höfðu því dæmt sameiginlegt framboð úr sög- unni að þessu sinni. En þeir sem slíkt gerðu voru of fljótir á sér. í ljós hefur nefnilega komið að innan allra borgarmálaflokkanna í Reykjavík er ríkulegur vilji fyrir sameiginlegu framboði eða náinni samvinnu af öðrum toga, sem dygði til að nýta öll atkvæði til mótvægis við Sjálf- stæðisflokkinn. Alþýðuflokkurinn tilbúinn! Þau ánægjulegu tíðindi urðu einn- ig fimmtudagskvöldið 21. október sl. að fulltrúaráð Alþýðuflokksfélag- anna í Reykjavík samþykkti að fresta ákvörðun um sérstakt framboð, m.a. í ljósi þeirrar viðleitni ungs fólks að reyna að ná framboðunum saman, þannig að tóm gæfist til að freista sameiningar. í ljósi sögunnar má því segja að nú sé röðin komin að Al- þýðubandalaginu og að það eigi næsta leik. Hugsjónir Alþýðubandalagsins Á hátíðarstundum tala forystu- menn Alþýðubandalagsins gjarnan um það að flokkurinn sé reiðubúinn til að fórna ýmsu fyrir hugsjónina um sameiningu jafnaðarmanna gegn ægivaldi Sjálfstæðisflokksins. Þegar á hefur reynt hafa hins vegar slíkar yfírlýsingar farið fyrir lítið, fram að þessu. En úr bijóstum allaballa brýst fram frumkraftur hugsjónanna þeg- ar sá gállinn er á þeim og aldrei að vita néma þeir vilji nota það sögulega tækifæri sem gefst við þessar kosn- ingar til að sýna yfírlýstan vilja sinn í verki. Næsta skref Staðreyndin er sú, að ef alþýðu- bandalagsmenn samþykkja nú að taka upp viðræður um sameiginlegt framboð eða mjög nána samvinnu af þeim toga sem áður var lýst, þann- ig að atkvæði nýttust núverandi stjórnarandstöðuflokkum í heild, væri kominn flötur til að taka málið upp á ný af endurnýjuðum krafti. í þeirri stöðu væri einnig erfiðara fyr- ir aðra aðila, t.d. Samtök um kvenna- lista og Framsóknarflokkinn, að þverskallast við vilja fólks um nán- ara samstarf. Það er af þessum ástæðum sem ég tel að nú sé komið að allaböllum. Þeir eiga leik og með þeim er vánd- lega fylgst af raunverulegum and- stæðingum Sjálfstæðisflokksins. Eftirmáli Á þeim þremur vikum sem Morg- unblaðið hefur legið á gein minni sem nú loks birtist, hefur mikið vatn runnið til sjávar. Þannig hefur nú í fyrsta sinn birst skoðanakönnun um afstöðu kjósenda í Reykjavík til sam- eiginlegs framboðs félagshyggjuaf- lanna. Þar kemur í ljós svo ekki verð- ur um villst að eini raunhæfí mögu- leiki þessara afla á að fella veldi Sjálfstæðisflokksins er að sameinast um eitt framboð. Þeir sem höfðu efasemdir um kosti sameiginlegs framboðs hljóta því að endurskoða hug sinn og meta hugmyndina í ljósi þessara nýju upplýsinga um vilja kjósenda. Andstæðingum sameiginlegs framboðs ætti einnig að vera um- hugsunarefni hversu Morgunbiaðið hefur gengið grímulaust fram í til- raunum sínum til að drepa niður hugmyndina um sameiginlegt fram- boð. Fyrir utan augljósar meðvitaðar tafír á aðsendum greinum um málið, vil ég nefna þijú nýleg dæmi þessu til stuðnings. Þegar hópur ungs fólks boðaði til opins fundar um framboðsmálin þar sem kjósendum gafst í fyrsta sinn tækifæri til að tjá sig um málið við fulltrúa flokkanna, var öllum fjöl- miðlum send fréttatilkynning um málið. Morgunblaðið sá ekki nokkra ástæðu til að segja lesendum sínum frá fundinum hvorki fyrir né eftir fundinn, en á sama tíma mátti sjá á síðum Morgunblaðsins tugi dálks- entímetra ásamt myndum og tilheyr- andi vegna hverfafunda Sjálfstæðis- flokksins með borgarstjóra. í öðru lagi má nefna frétt blaðsins af kjördæmisráðsfundi Alþýðu- bandalagsins í Reykjavík. í sam- þykktum fundarins var öllum leiðum haldið opnum hvað sameiningu varð- ar og þeir aðilar sem tjáðu sig um málið opinberlega héldu þeirri stað- reynd vel á loft. Þrátt fyrir þetta sá Morgunblaðið ástæðu til að setja í fyrirsögn um fundinn „Undirbúning- ur hafínn að framboði G-lista“. Fyrir- sögnin á ekki við nokkur rök að styðj- ast í raunveruleikanum. í þriðja og síðasta lagi vil ég nefna frásögn Morgunblaðsins af könnun Félagsvísindastofnunar á afstöðu borgarbúa til sameiginlegs framboðs félagshyggjuaflanna. Þar kom fram í fyrirsögn og meginmáli fréttarinnar að Sjálfstæðisflokkurinn væri með öruggan meirihluta í borginni. Hin- um raunverulega fréttapunkti könn- unarinnar var hins vegar holað niður síðast í fréttinni og þannig tryggt að einungis lítill hluti lesenda blaðs- Hrannar B. Arnarson „Það er af þessum ástæðum sem ég tel að nú sé komið að allaböll- um. Þeir eiga leik og með þeim er vandlega fylgst af raunveruleg- um andstæðingum Sjálfstæðisflokksins.“ ins fengi að frétta þá staðreynd að kannanir sýndu fall Sjálfstæðis- flokksins tækist félagshyggjuöflun- um að sameinast um framboð. En þegar mikið liggur við er kjami Sjálf- stæðisflokksins tekinn fram yfir kjama málsins og við skulum í sam- einingu velta því fyrir okkur hvers vegna Morgunblaðið — lesist Sjálf- stæðisflokkurinn — telur ástæðu til að fóma yfirlýstu hlutleysi blaðsins í umíjöllun um framboðsmál félags- hyggjuaflanna í Reykjavík. (Viðbót skrifuð 16. nóvember 1993.) Höfundur er framkvæmdastjóri. ISBUDIR - ISBUDIR - ÍSBUDIR Selur þitt fyrirtæki mjólkurís? Selur þú meira en 2.500 Itr. á af ísblöndu á ári? Vilt þú lækka kostnað vegna kaupa á ísblöndu? Hef til sölu danska ísuppskrift sem lækkar kostnað úr 204 kr. í 72 kr. lítrinn. Það munar um minna. Áhugasamir sendi upplýsingar um nafn og síma í fax nr. 96-71877. Haft verður samband við alla, sem sýna málinu áhuga.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.