Morgunblaðið - 30.11.1993, Qupperneq 40

40
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. NÓVEMBER 1993
Hestar
Valdimar Kristinsson
Það er kunnara en frá þurfi að
segja að Rúna Einarsdóttir er
flutt til Þýskalands og gift þeim
kunna hestamanni Karly Zings-
heim. Hafa þau komið sér fyrir
með hesta sína í smábænum
Volem sem er skammt frá Rod-
erath sem margir kannast við. Á
ferð umsjónarmanns „Hesta" til
Þýskaiands fyrir skömmu vár
tekið hús á þeim hjónum þar sem
þau hafa byggt upp mjög
skemmtilega aðstöðu á gömlum
búgarði.
Rúna tók það reyndar fram þeg-
ar blaðamann bar að garði að þetta
væri ekki heimili þeirra því sjálf
byggju þau nær Bonn. Áður en þau
tóku við staðnum hafði frændi
Karlys búið þarna með kýr og hafa
Rúna og Karly breytt fjósinu sem
er sambyggt hlöðunni í glæsilegt
hesthús þar sem eru að hluta stór-
ar lúxus stíur fyrir einn hest hver,
stía þar sem undir er borin hálmur
eða spænir og svo tveggja hesta
stíur með kjailara undir eins og
tíðkast mikið orðið hérlendis. Sam-
byggt íbúðarhúsinu er vatnsmylla
þar sem þau mala allt korn í hest-
ana auk þess sem nágrannamir fá
sitt korn malað þarna. Var myllan
gangsett fyrir gestina en hún er
nokkuð fjölhæf því hægt er að
mala korn í mismunandi grófleika.
Sagði Rúna það mun betra fyrir
hrossin að fá valsaða hafra því
þeir ættu auðveldara með að melta
þá og nýttust þeir því betur en
heilir hafrar.
Mikia endurbætur hafa verið
gerðar á fjósinu eða öilu heidur
hesthúsinu eins og það heitir orðið
í dag. Búið er að koma upp fullkom-
inni baðaðstöðu fyrir hrossin þar
sem í er solarium ljós. Sagði Rúna
það mjög gott að setja hrossin í
það að lokinni þjálfun hvern dag,
segir það koma í veg fyrir harð-
sperrur eða vöðvabólgur. „Það er
greinilegt að þeim líður mjög vel í
ljósunum," segir hún „því þegar
þau eru sett fyrst undir ljósin eru
þau frekar ókyrr en þegar áhrif-
anna fer að gæta og þau finna
vellíðanina róast þau.“ I því sem
áður var mjólkurhús er nú reið-
tygjageymsla og þar er nú allt í
röð og reglu eins og gera má ráð
fyrir hjá Rúnu sem þekkt er fyrir
mikla snyrtimennsku. Meðal snyrt-
iáhalda er ryksuga sem notuð er á
hrossin. Kamburinn eða burstinn
er festur á ranann og allt ryk og
öll óhreinindi fara beina leið í ryk-
suguna í stað þess að þyrlast upp
í andrúmsloftið.
Hluti af fjósinu er ævaforn hlað-
inn veggur og hefur á síðari tímum
verið byggt utan um hann on Rúna
segir að þau muni ieggja ríka
áherslu á að vemda þessar sögu-
legu minjar. Hlaðan var til skamms
tíma innan þessara veggja en nú
hafa heimilishundamir þarna að-
stöðu en þar á meðal er scheffer
tík sem Rúna flutti með sér frá
Myllan var gangsett.
Bak við íbúðarhúsið er mylluhjólið knúið af bæjarlæknum.
Baðherbergi hestanna er með sturtu og solarium ljósum. Þröstur
Karlsson og Albert Jónsson skoða aðstöðuna.
„Hér verða engar myndir teknar fyrr en búið er að sópa,“ segir
þrifnaðarkonan Rúna.
Rúna og Karly framan við íbúðarhúsið ásamt scheffer tíkinni sem er líklega eini hundurinn
af þessu kyni í öllu Þýskalandi sem er innfluttur frá íslandi.
ísiandi. Sagði hún hlæjandi frá því
að mörgum hafi þótt það skrýtin
ráðstöfun, það væri líkast því að-
taka kaffí með sér til Brasilíu. Hún
benti nú á að þarna hafi nú tilfinn-
ingabönd ráðið ferðinni en ekki það
að ætiunin hafi verið að kynbæta
þýska stofninn. Undanfarið hefur
Rúna sótt reiðtíma á stórum hest-
um og lét hún vel yfír þeirri lexíu
sem hún fengi þar, sagðist hún
hafa mikinn áhuga orðið fyrir
American Saddlebred hestum og
væri einn slíkur ofarlega á óskalist-
anum.
Skammt frá húsunum eru þau
að byggja hringvöll og skeiðbraut,
búin að leggja undirlagið. Einnig
er til staðar reiðgerði og sér gerði
fyrir taumhringsvinnu. Þannig að
aðstaðan hjá þeim hjónum til að
stunda hestamennskuna er eins og
best verður á kosið en á eftir að
batna segir Rúna og benti á að næg
verkefni væru eftir, það
þyrfti að laga, breyta og
betrumbæta þótt gestsaug-
að hafí ekki greint annað
en að þarna sé allt eins og I reyðtygjageymslunni lýsti Rúna
best verði á kosið. ágæti hestaryksugunnar.
I heimsókn hjá Rúnu og Karly Zingsheim
Mala sjálf allt komið í hestana
Ósamræmi einkunna dregur dilk á eftir sér
Saltvondur Þjóðverji skammast út í Kristmn Hugason
Margir spakir menn hafa oft
látið þá skoðun í ljós að hrossa-
rækt og tilfinningar eigi ekki
samleið eigi árangur að nást á
fyrrnefnda sviðinu. Þó er það
nú svo að illa hefur mörgum
gengið að aðskilja þetta tvennt.
í nýútkomnu hefti af tímaritinu
Eiðfaxa er birt bréf frá þýskum
stóðhestseiganda Josef Dohr sem
er mikið niðri fyrir eftir dóma sem
stóðhesturinn hans Einar frá Ro-
etgen fékk á heimsmeistaramótinu
í sumar. I bréfínu segir hann að
Kristinn Hugason hrossaræktar-
ráðunautur hafí verið að tjá sína
persónulegu skoðun á hestinum en
ekki farið eftir reglum. Máli sínu
til stuðnings segir hann meðal ann-
ars að ef höfuð hestsins sé skoðað
með hliðsjón af íslenskum dóms-
reglum megi sjá þurrt, algjört full-
blóðshestahöfðuð (Thoroughbred),
hvað sem það nú er á íslenskum
hesti. Segir hann það samsvara
hinu fullkomna samkvæmt íslenska
staðlinum en Kristinn hafí gefíð
honum 6,5. Einnig nefnir hann
fleiri dæmi en bendir síðan á að
fleiri hross hafí fengið miklu minna
í einkunn eða um 10% minna en á
þýsku ræktunarsýningunni. Einnig
bendir hann á að í hópnum sem
Kristinn dæmdi á mótinu hafi verið
hæst dæmdu hrossin frá þýska
mótinu en þau hafi öll verið dæmd
í annan og þriðja flokk. Þá heldur
hann fram að hæfni Kristins sem
kynbótadómara væri líkast því sem
þekktist á „heimilismótum" á árun-
um milli 1969 og 70. Að endingu
segir hann að Einar frá Roetgen
sé úrvals vel byggður hestur í
hæsta gæðaflokki og því fái ekki
einu sinni Kristinn breytt. Svo
mörg voru þau orð.
I hestaþætti . Morgunblaðsins
hefur verið Qallað nokkuð um þann
mun sem er á einkunnum í Þýska-
landi og öðrum FEIF löndum og
virðist sem skrif þessi eigi rót sína
að stórum hluta að rekja til þess.
Fram hefur komið að þýski dómar-
inn sem dæmdi á heimsmeistara-
mótinu var ekki samstíga öðrum
dómurum á ráðstefnu sem haldin
var fyrir mótið. Þegar svo mætast
stálin stinn verður eitthvað undan
að láta og í þetta skiptið var það
þýski dómarinn sem lét í minni
pokann og þessi frábæri stóðhestur
að mati eigandans hriðféll í eink-
unn. Þetta dæmi sýnir ef til vill
best nauðsyn þess að einkunnagjaf-
ir verði samræmdar þar sem ís-
lensk kynbótahross eru leidd til
dóms. Kristni Hugasyni var gefinn
kostur á að svara bréfi Þjóðveijans
skriflega sem hann ekki þáði en
sagði hinsvegar í viðtali við rit-
stjóra Eiðfaxa Erling A. Jónsson
að þetta væri ekki svaravert. Það
sem fram kæmi í bréfinu væri að-
eins toppurinn af ísjakanum í
óhróðri stóðhestseigandans. Þá
sagði Kristinn að eins og kæmi
fram í bréfinu væri maðurinn blind-
aður í hrifningu af hestinum sem
hann teldi nánast fullkominn og
viðurkenndi engin rök sem ekki
féllu að hans smekk. Þess vegna
væri það líkt og að tala í tóma
tunnu að ætla að rökræða þennan
dómsúrskurð eitthvað nánar. Og
þar með virðist málið útrætt af
hálfu Kristins,