Morgunblaðið - 28.01.1994, Blaðsíða 36
36
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. JANÚAR 1994
Frambjóðendur og ferðamál
eftirBirnu G.
Bjarnleifsdóttur
Næstu vikur mun hellast yfir okk-
ur landsmenn alls konar kynningar-
efni frá stjómmálafólki sem hyggst
bjóða sig fram í næstu sveit-
arstjómakosningum. Þetta kynnig-
arefni verður bæði í bæklinga- og
blaðaformi sem sent er inn á hvert
heimili og einnig sem dagblaðsgrein-
ar. Það fer ekki framhjá þeim sem
hafa áhuga á ferðamálum að nú til-
greina fleiri frambjóðendur en áður
að þeir hafi áhuga á framgangi og
þróun ferðaþjónustu í sínu bæjarfé-
lagi. Morgunblaðið hefur kynnt okk-
ur gamla jaxla úr ferðaþjónustu eins
og Markús Örn Antonsson, sem áður
fyrr vann að framgangi ferðaþjón-
ustu í borginni sem óbreyttur borg-
arstjómarfulltrúi, og einnig Júlíus
Hafstein og Jónu Gróu Sigurðardótt-
ur, sem unnið hafa að ferðamálum
á síðustu árum. Þórhallur Jósepsson,
aðstoðarmaður ferðamálaráðherrans
Halldórs Blöndals, hefur kynnt sig
í Morgunblaðinu sem frambjóðanda
í prófkjöri sjálfstæðismanna og einn-
ig Einar G. Guðjónsson, verslunar-
maður. Fleiri frambjóðendur í próf-
kjömm hafa lýst áhuga á framgangi
ferðaþjónustu og langar mig, sem
áhugamanneskja um ferðamál, að
varpa til þeirra nokkrum spuming-
um.
Grein sem Júlíus Hafstein skrifar
í blað allra landsmanna 15. janúar
sl. ber yfirskriftina Ferðamanna-
borgin Reykjavík. Sama dag skrifar
Einar G. Guðjónsson greinina
Reykjavík gæti haft meiri tekjur af
erlendum ferðamönnum. Einar segir
m.a.: „Ég hef hins vegar grun um
að margir Reykvíkingar geri sér
ekki fulla grein fyrir því hvað erlend-
ir ferðamenn, upp til h'ópa, hafa litla
viðdvöl í Reykjavík. Margir þeirra
fara rétt hér í gegn part úr degi á
leið til eða frá Keflavíkurflugvelli
og fjöldinn allur dvelur hér aðeins
eina nótt eftir að hafa verið á ferð
um landið. Það hlýtur að vera áhuga-
mál allra íslendinga að þeir erlendu
ferðamenn sem hingað koma skoði
einnig höfuðborg landsins." Fróðlegt
væri að heyra frá Einari um gistin-
áttafjöldann í Reykjavík miðað við
gistináttafjölda á landsbyggðinni.
Á sl. 15 árum eða svo hefur starfs-
fólk í ferðaþjónustu hér í Reykjavík
mikið rætt um ýmsa vankanta sem
verið hafa á móttöku ferðamanna í
borginni. Nefna má t.d. að ferða-
menn gátu ekki keypt sér bjór og
áfengi var ekki í boði á veitingastöð-
um nema á ákveðnum tímum dags-
ins. Minjagripasalar kvörtuðu sáran
undan því að farþegum skemmti-
ferðaskipanna væri ekki gert kleift
að versla þegar þeir komu úr skoðun-
arferðum austur í sveitir. Sumir
þeirra ávítuðu leiðsögumenn fyrir
að flýta sér um of með farþegana
að skipshlið í stað þess að koma
með þá í verslanir þeirra. Það eru
hins vegar ekki leiðsögumennirnir
sem skipuleggja ferðimar og ráða
hvort stansa á í þessari minjagripa-
versluninni eða hinni, eða stansa þar
yfirleitt. Það gera skipuleggjendur
íslensku ferðaskrifstofanna eða
ráðamenn ferðaskrifstofanna sem
starfræktar eru um borð í skemmti-
ferðaskipunum. Ferðaþjónustufólk
úr hinum ýmsu starfsgreinum þyrfti
stundum að hittast og ræða málin
í sameiningu og í bróðerni. Þá væri
áreiðanlega hægt að kippa ýmsum
hlutum í liðinn á skömmum tíma.
í meira en áratug hafa íslenskir
leiðsögumenn bent á ýmsar hindr-
anir sem verða á vegi þeirra í skipu-
lögðum skoðunarferðum með ferða-
menn um Reykjavíkurborg. Er þar
fyrst að nefna að þegar á dagskrá
hefur verið að hleypa farþegum út
í miðborginni til að versla hefur
hvergi verið hægt að stöðva hópbíl-
inn (sem er nýyrði fyrir rútu) vegna
umferðar og skorts á útskotum
(rútustæðum). Fyrir kom að reynt
var að troða hópbílnum í venjuleg
bílastæði ef laus voru samliggjandi,
en þá komu ósjaldan samviskusamir
lögregluþjónar og sektuðu bílstjór-
ana fyrir ólöglega staðsetningu. Og
útlendingarnir stóðu agndofa og
spurðu: Er yfirvöldum borgarinnar
virkilega svona illa við ferðamenn?
En er ekki hægt að fara með útlend-
ingana í Kringluna, kann einhver
að spyija. Ekki tekur betra við þar,
reynið bara að komast að Kringl-
unni með 60 manna hópbíl (hvað
Njarðvík, sókn
og samstaða
eftir Guðbjörtu
Ingólfsdóttur
29. janúar nk. fer fram opið próf-
kjör sjálfstæðismanna í Njarðvík.
Allir stuðningsmenn sjálfstæðis-
flokksins 18 ára og eldri geta tekið
þátt í því. Átta hæfir frambjóðendur
eru í kjöri. En þó vil ég vekja sér-
staklega athygli á þeim þremur full-
trúum, sem hafa verið í bæjarstjóm
síðasta kjörtímabil, tveir í fyrsta
sinn, þeir Kristbjörn Albertsson og
Valþór Söving Jónsson.
Mörg stórfelld framfaraskref
hafa verið tekin á kjörtímabilinu
undir farsælli forystu Ingólfs Bárð-
arsonar, forseta bæjarstjórnar, og
Kristjáns Pálssonar, bæjarstjóra.
Má nefna framför í skólamálum í
Grunnskóla Njarðvíkur, með um
500 nemendur og yfír 50 starfs-
menn. Það er því augljóst að umbæt-
ur í skólamálum tengjast beinlínis
daglegu lífi stórs hluta Njarðvík-
inga. Góður vinnustaður nemenda
og starfsmanna skiptir miklu máli,
einnig hafa verið teknar upp ýmsar
nýjungar sem beinast að því að hlúa
að uppeldisþættinum í skólastarfi
og framför í umhverfísmálum.
Þetta eru helstu þættimir sem
Njarðvíkingar sjá daglega, auk ann-
arra þátta, sem ég ætla ekki að tí-
unda að þessu sinni. Helsta verkefni
framundan er félags- og menningar-
miðstöð aldraðra, sem byijað er að
byggja, o g verður það mjög myndar-
legt og okkur Njarðvíkingum til
sóma.
„ Eru erlendir ferða-
menn ekki velkomnir
hér? Eru ráðamenn
borgarinnar ekki með-
vitaðir um hvaða þýð-
ingu það hefur að vera
þjónustusinnaður þeg-
ar um ferðaþjónustu er
að ræða?“
þá er þeir eru margir saman)! Áður
fýrr komu farþegar skemmti.ferða-
skipanna í land þar sem nú eru
Hafnarbúðir. Oft höfðu farþegarnir
þurft að bíða lengi um borð áður en
þeir voru fluttir með smábátum í
land. Það var því oft sem þeir þurftu
að komast á salerni áður en níu klst.
skoðunarferðin hófst. Ég ætla ekki
að lýsa þeim „salernum" sem þá
voru leituð uppi í veiðarfærageymsl-
um í nágrenninu því að á hafnar-
bakkanum var engin aðstaða, hvorki
salemi né nokkurt afdrep fyrir ferða-
skrifstofufólkið og leiðsögumennina
sem þurftu að bíða eftir að farþeg-
arnir kæmu í land, stundum í slag-
viðri og rigningu. Ef starfsfólk
ferðaskrifstofanna þurfti að panta
aukabfl eða spyijast fyrir um bíl sem
'var orðinn seinn fyrir var ekki hægt
að komast í síma. Eftir að skemmti-
ferðaskipin fóru að leggjast að
bryggju í Sundahöfn breyttist að-
staða móttakenda lítið og nú er
spurning hvort bæta eigi aðstöðuna
fyrir þá sem þjónusta þurfa þau
skip sem nú koma í gömlu höfnina,
t.d. hvað sé gert ráð fyrir mörgum
hópbílum við skipshlið og við minja-
gripaverslanimar.
Éinn áhugaverðasti viðkomustað-
urinn í skoðunarferðinni eru Sund-
laugarnar í Laugardal, en þar var
mjög (og er reyndar enn) mjög
andsnúið að komast að með hópbíl
sem tekur 40-50 eða jafnvel 60
farþega. Það þarf oft ekki meira til
en að einn sundlaugargesturinn
leggi bíl sínum ónákvæmt svo að
eitt hornið skagi út í akstursbrautina
og hópbíllinn situr fastur. í Breið-
holti em víða fallegir útsýnisstaðir
þar sem útlendingar fá góða yfirsýn
yfir borgina, en þar er hvergi hægt
að stöðva hópbíl nema inni á bíla-
þvottaplani hjá Shell þar sem við-
skiptavinir eru með bílakústa og
vatnsslöngur á lofti. Aður fyrr var
Árbæjarsafn vinsæll áningarstaður
í skoðunarferðunum, en með því að
breyta aðkomu að safninu var nær
útilokað að hafa þar viðkomu í svo
stuttri ferð. Ef stansa á við Þjóð-
minjasafnið er heldur ekkert bíla-
stæði og mjög þröngt fyrir framan
flest hótelin þangað sem ferðamenn-
imir eru sóttir eða þeim skilað aft-
ur. Þegar Borgarleikhúsið var í
byggingu var rætt um að hafa þar
ráðstefnuaðstöðu, en samt var þann-
ig gengið frá bílastæðinu fyrir fram-
an innganginn að örmjó bogamynd-
uð renna er afmörkuð með steyptum
stöplum svo að 12 m langir hópbílar
eiga í erfiðleikum með að komast
án þess að reka sig í stöplana. Á
síðustu 2-3 árum hafa niörg gatna-
mót í borginni verið þrengd og gerð-
ar þar mjóar rennur sem duga vel
fyrir venjulega fólksbfla, en 12 m
langir hópbílar ná ekki þessum
þröngu beygjum. Þeim götum fer
því að fækka í borginni þar sem
hægt er að aka með ferðamanna-
hópa hindrunarlaust. Þannig mætti
lengi áfram telja upp atriði sem
gera skoðunarferðir um borgina erf-
iðar og andsnúnar ferðamönnum (að
ekki sé talað um hópbflstjóra og leið-
sögumenn). Þegar mörg þessi atriði
hrannast upp í sömu ferðinni er
ekki að undra þótt ferðamennimir
spyiji: Eru erlendir ferðamenn ekki
velkomnir hér? Eru ráðamenn borg-
arinnar ekki meðvitaðir um hvaða
þýðingu það hefur að vera þjónustu-
sinnaður þegar um ferðaþjónustu er
að ræða?
Þessi formáli er orðinn miklu
lengri en ég ætlaði í upphafi. En
fyrir ijórum árum, þegar haldinn var
alþjóðlegur dagur leiðsögumanna í
fyrsta skipti, bauð Félag leiðsögu-
manna borgarstjórnarfulltrúum í
skoðunarferð (þeir voru raunar ekki
margir sem sýndu áhuga með því
að þiggja boðið) og benti á flestar
ofangreindar hindranir. Útkoman
varð sú að merkt var sérstakt bíla-
stæði fyrir hópbíla við Kalkofnsveg,
en eftir sem áður þurftu farþegar
okkar að fara yfir mikla umferðar-
götu til að komast í verslanir í mið-
bænum. Nú þegar borgarstjómar-
kosningar em í nánd langar mig,
áður en ég geri upp hug minn hvem
ég kýs, að heyra frá væntanlegum
frambjóðendum, bæði frá núverandi
meirihluta og minnihluta, en þó ekki
síst þeim fimm sem nefndir vóm hér
að ofan og vitað er að tengdir hafa
verið ferðamálum, hvaða úrbætur
þeir sjá fyrir sér í móttöku ferða-
manna hér í borginni og þá sérstak-
lega hvað snertir ofangreind atriði.
Höfundur er á kjörskrú í
Reykjavík.
Góð málefna- o g fjárhags-
staða meirihlutans 1 Njarðvík
eftir Ing’ólf Bárðason
Guðbjört Ingólfsdóttir.
„Ég gef þessum mönn-
um mín bestu meðmæli
á vettvangi bæjarmál-
anna.“
Ég gef þessum mönnum mín
bestu meðmæli á vettvangi bæjar-
málanna og styð heils hugar braut-
argengi þeirra í prófkjöri sjálfstæð-
ismanna í lok mánaðarins.
Höfundur er stuðningsfullttúi og
fulltrúi í félagsmálaráði.
Senn líður að lokum núverandi
kjörtímabils sveitarstjórna og eðli-
legt að þá fari flokkamir sem sitja
í sveitarstjómum að taka saman
árangurinn af starfínu sl. fjögur ár.
Þegar litið er yfír starf meirihlutans
í Njarðvík á þessum tíma kennir þar
margra grasa og ljóst að bæjar-
stjórnin má vera ánægð yfir þeim
mikla árangri, sem náðst hefur.
Framkvæmdastaðan
Árangurinn kristallast ekki á einu
sviði heldur hefur verið tekið til
hendinni víða og má þar nefna um-
fangsmiklar framkvæmdir í um-
hverfismálum, sem hafa vakið mikla
athygli.
í hreinlætismálum var hafist
handa strax og hreinsuð fjaran og
fjarlægð þaðan m.a. þijú skipsflök,
sem legið höfðu í fjörunni í áratugi
sum hver, og fleiri hundruð vagnar
af drasli. Fyrir liggur einnig úttekt
á því hvernig hreinsa á fjöruna í
Njarðvík af skólpmengun og er von-
ast til þess að þær framkvæmdir,
sem verða íjármagnaðar af varnarl-
iðinu og Njarðvíkurbæ, hefjist á
næsta ári.
Skógrækt og varðveisla gamalla
minja hefur verið í hávegum höfð
og má þar nefna að plantað hefur
verið um 30 þúsund tijáplöntum í
Sólbekkuskóg og víðar og einnig
hefur verið endurbætt safnahúsið í
Innri-Njarðvík og reistur úr rústum
síðasti torfbærinn í byggð í Njarð-
vík, þurrabúðin Stekkjarkot.
Lagðir hafa verið göngustígar frá
Innri-Njarðvík t-il Ytri-Njarðvíkur og
allt að landamærum Keflavíkur og
Njarðvíkur og aðrir stígar lýstir og
lagðir bundnu slitlagi eins og frá
Gónhólssvæði og í gegnum Móa-
hverfið.
Sl. sumar var lokið við að leggja
bundið slitlag á allar götur í Innri-
Njarðvík og næstkomandi sumar
verður lokið við bundið slitlag á allar
íbúaðargötur í Ytri-Njarðvík.
Nýtt aðalskipulag var samþykkt
fyrir Njarðvík árið 1992 fyrir næstu
20 árin og kenndi þar margra nýj-
Ingólfur Bárðarson
„Þegar litið er yfir
starf meirihlutans í
Njarðvík á þessum tíma
kennir þar margra
grasa o g ljóst að bæjar-
stjórnin má vera ánægð
yfir þeim mikla
árangri, sem náðst hef-
ur.“
unga og var í tengslum við það frið-
að Fitjasvæðið sem er náttúruperla.
Njarðvíkurbær keypti á árinu
1992 um 1.600 ha. lands sem inni-
fela Seltjörn og skógræktarsvæðið
við Sólbrekkur en þarna er framtíðar
útivistarsvæði Suðurnesjamanna.
Á árinu 1992 héldum við uppá
50 ára afmæli bæjarins og var það
eftirminnileg athöfn sem lengi verð-
ur í minnum höfð og efldi svo sann-
arlega stolt okkar á bænum okkar
sem breyst hefur svo mikið.
Sl. sumar var síðan ráðist í
stærstu framkvæmd kjörtímabilsins
að endurbæta og stækka Grunn-
skóla Njarðvíkur, sem dregist hafði
langt aftur úr öðrum skólum hvað
aðbúnað og kennsluaðstöðu varðar,
og kostar sú framkvæmd bæjarsjóð
um 94 millj. kr. á kjörtímabilinu.
Að mati þeirra sem vit hafa á hefur
þessi framkvæmd tekist með ein-
dæmum vel og er Njarðvíkingum til
mikils sóma að eiga í dag einn af
best búnu og nýtískulegustu skólum
landsins.
Atvinnumál
Það málefni sem hefur verið meiri-
hluta bæjarstjórnar hvað erfíðast er
alvarlegt atvinnuleysi sem komið
hefur mjög alvarlega niður á Suður-
nesjum. Bæjarstjórnin í Njarðvík
hefur eftir fremsta megni reynt að
bregðast við þessari vá m.a. annars
með því að styrkja íslensk ígulker
hf., þar sem starfa í dag að jafnaði
40-50 manns, og veita íslenskum
gæðafiski hf. ábyrgð, en þar starfa
tugir manna. Einnig hefur í gegnum
höfnina mikið verið gert fyrir Voga
hf. og fleiri fyrirtæki, sem starfa á
hafnarsvæðinu, og með úrbótum
fyrir smábáta með byggingu smá-
bátahafnar.
Stofnun Eignarhaldsfélags Suð-
urnesja hf. varð að veruleika sl. vor
sem hefur komið mörgu fyrirtækinu
af stað ásamt framlögum frá ís-
lenskum aðalverktökum hf. og Hita-
veitu Suðurnesja en samtals var
samið um 450 millj. kr. framlög til
atvinnulífsins frá þessum þrem aðil-
um.
Fjármálin
Þrátt fyrir áföll í atvinnulífinu og
kostnaðarsamar framkvæmdir sem
ráðist hefur verið í m.a. til að mæta
atvinnuleysinu eins og bygging þjón-
ustusels fyrir aldraða, skólann o.fl.
sem hefði mátt draga, hafa skuldir
bæjarsjóðs ekki aukist nema um 18%
á föstu verðlagi á kjörtímabilinu en
jukust um 115% á síðasta kjörtíma-
bili.
Þennan góða árangur vil ég þakka
mikilli samstöðu í bæjarstjórn Njarð-
víkur, sem ásamt starfsfólki bæjar-
ins hefur sem einn maður unnið að
velferð bæjarins og íbúanna. Fyrir
þetta vil ég þakka.
Höfundur er forseti bæjarstjómar
í Njarðvík.