Morgunblaðið - 13.03.1994, Blaðsíða 14

Morgunblaðið - 13.03.1994, Blaðsíða 14
14 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13. MARZ 1994 Morgunblaðið/Kristinn Það eftir Guðrúnu Guðiaugsdóttur SENN líður að því að nefnd sem skipuð var til að endurskoða viss atriði hinna nýju skaðabóta- laga ljúki störfum. Nokkur ungmenni áttu óupp- gerð mál þegar þessi nýju lög gengu í gildi þann 1. júlí s.l. Eitt af viðfangsefnum umgetinnar nefndar var að leggja mat á hvort lagalega sé unnt að breyta skaðabótalögunum til að bæta stöðu fólks sem orðið hafði fyrir líkamsljóni fyrir gildistöku laganna en á enn óuppgerð skaðabótamál. Hrafnhildur Thoroddsen er ein úr fámennum hópi ungmenna sem þetta gildir um. Ef hún fengi skaðabætur í samræmi við ákvæði eldri laga ætti hún að fá um níu milljón- ir króna, ef mál hennar verður gert upp sam- kvæmt nýju lögunum fær hún 22 milljónir króna. Blaðamaður Morgunblaðsins ræddi við Hrafnhildi um aðstæður hennar og fram- tíðaráætlanir fyrir skömmu. Hrafn- hildur býr í foreldrahúsum, en móðir hennar Auður Guðjónsdóttir hefur barist hart fyrir því að dóttir hennar fái dæmdar skaðbætur eft- ir nýju lögunum. Hrafnhildur slas- aðist mikið þegar bíll sem hún var farþegi í ók í veg fyrir strætisvagn á mótum Laugavegs og Vitastígs. „Ég man það síðast til mín fyrir slysið að vinkona mín, sem ók bíln- um og lést í slysinu, talaði um að sólin færi í augun á henni. Eftir það man ég ekkert fyrr en ég var komin á Grensásdeild mörgum vik- um seinna,“ segir Hrafnhildur. Við sitjum saman við eldhúsborðið á Nesbala 56, sem er hús á einni hæð, einkar vel hannað fyrir mann- eskju í hjólastól. Hrafnhildur er tvítug að aldri en lítur út fyrir að vera mun yngri, svo grannvaxin og barnsleg í andlit sem hún er. „Ég var búin að ljúka einu ári í menntaskóla þegar ég slasaðist en er núna byrjuð aftur,“ segir hún og skenkir mér kók í glas. Sjálf fær hún sér sígarettu. „Það var heldur betur átak að byrja aftur, ég var í hjólastól, nánast heyrnar- laus og átti við minnisleysi að stríða, sem hvort tveggja hefur háð mér í náminu. Heyrnin hefur þó stöðugt farið skánandi og minnið er líka að lagast,“ segir hún. Hrafn- hildur talar hægt og þarf stundum að leita að réttum orðum. „Ég byijaði bara í einu fagi, þýsku, en hana hafði ég lært áður, ég var í Þýskalandi áður en ég slasaðist. Nú er ég komin í fimm fög og orðin stúdent í þýsku. Þótt ég sé svolítið spastísk í höndum þá get ég vel skrifað, enda er ég búin að æfa mig mikið.“ Skólafélögum sín- um segist Hrafnhildur helst kynn- ast þegar hún fer út að reykja. Þegar hér er komið sögu kemur Auður móðir Hrafnhildar heim úr bakaríi og gefur okkur kleinuhringi með karamellukremi. Brátt bætast fleiri í hópinn, Ingibjörg Þórðar- dóttir og Margrét Reynarsdóttir koma í heimsókn frá Suðurnesjum. Hrafnhildur Thor- oddsen og Margrét Reynarsdóttir slösuóust illa og eiga óuppgerö skaóabótamól. Þaó skiptir þaer miklu móli aó ókvæói hinna nýju skaóabótalaga gildi þegar skaóabætur þeirra veróa reiknaóar út Margrét á það sameiginlegt með Hrafnhildi að vera á „gulu ljósi“ hvað slysabætur snertir. Hún á óuppgert skaðabótamál en slasað- ist skömmu áður en nýju skaða- bótalögin gengu í gildi. Hún slas- aðist í bílslysi fyrir rösku einu og hálfu ári og fékk mikið höfuðhögg og skaddaðist illa á auga. Um- merki eftir slysið eru þó furðu lítil að sjá en þar með er ekki öll sag- an sögð: „Ég er mjög oft með höfuðverk og sé ekki í fókus nema beint fram fyrir mig. Ef ég ætla að einbeita mér við lestur fæ ég fljótlega svo mikinn höfuðverk að ég verð að hætta. Ef ég er úti í kulda fæ ég líka mikinn höfuðverk og líka ef ég fer í sund án þess að hafa sundhettu,“ segir Margrét. Móðir hennar segir að einkunnir Margrétar hafi lækkað til muna eftir slysið. „Hún var áður ágætur námsmaður," segir Ingibjörg. „Það verður að teljast til mikillar fötlun- ar í nútímaþjóðfélagi að tapa miklu af námsgetu sinni og ef þetta ekki lagast er hætt við að Margrét muni gjalda þetta slys dýru verði þegar hún fer seinna að vinna fyr- ir sér, geta hennar til að vinna og möguleikar hennar í starfsvali verða þá miklu minni en ella hefði verið. Auðvitað megum við samt þakka fyrir að ekki fór ver. Mitt viðhorf til lífsins hefur mikið breyst eftir þetta slys. Áður hugsaði ég talsvert um hin ytri gæði lífsins, en þegar ég sat í óvissu og beið í fjóra sólarhringa eftir að dóttir mín kæmist til meðvitundar breytt- ist verðmætamatið. Þegar sam- viskusamur hjúkrunarfræðingur sagði við mig í afsökunartón að þurft hefði að klippa sundur Lew- i’s bolinn hennar Margrétar þegar hún kom á Slysadeildina þá vissi ég varla hvort ég átti að gráta eða hlægja, svo lítils virði verða öll heimsins gæði og merki þegar að alvöru lífsins kemur.“ Hrafnhildur Thoroddsen var ekki eins heppin og Margrét, slys- ið sem hún lenti í hefur skilið eftir sig mikil og varanleg merki á lík- ama hennar og sál. Þegar við tvær förum inn í stofu til þess að spjalla betur saman vill hún hvíla sig á hjólastólnum: „Maður verður að passa að fá ekki sár á botninn," segir hún og hefur með aðstoð móður sinnar reist sig upp og tek- ið sér stöðu á sínum grönnu leggj- um. Þetta getur hún með_ hjálp spelkna og göngugrindar. „Ég hef oft fengið mikið af legusárum sem er hryllilega erfitt að gærða. Ég reyni því að sitja ekki lengur en sjö tíma samfellt,“ segir hún. En hvaða framtíðaráætlanir skyldi Hrafnhildur gera, tvítugu manneskjan? „Mig langar til þess að geta unnið eitthvert líknarstarf. Ég ætlaði áður að verða tónlistar- manneskja, ég spilaði mikið á píanó, fiðlu og blokkflautu og fikt- aði við gítar. Nú get ég bara glamr- að aðeins á fiðluna,“ segir Hrafn- hildur. „Ef ég fengi 22 milljónir í slysabætur myndi ég kaupa mér litla íbúð svo ég geti stefnt að auknu sjálfstæði í lífinu. Hluta bótanna myndi ég nota sem líf- eyri, enda eru þær til þess ætlað- ar, þær eru hugsaðar sem ævitekj- ur hins slasaða einstaklings. Því sem eftir yrði myndi ég veija til þess að leita eftir læknishjálp í útlöndum. Ég held að þar sé meiri tækni, t.d. í taugaskurðlækning- um, kannski er þar eitthvað hægt að gera fyrir fæturna á mér. Eg hef smá mátt í vinstri fætinum en engan í þeim hægri. Ég er að gera mér vonir um að hægt sé að styrkja þann vinstri meira. Það má reyna, ekkert gerist ef maður reynir ekk- ert,“ segir hún og horfír niður til mín af spelkunum með sínu örlítið skakka brosi. Ég spyr hvað hún geri sér til skemmtunar. „Ég á erfitt með að hafa samband við mína jafnaldra. Ég hef tapað mínum gömlu vinkon- um, enda er ég í öðrum málum, þær eru í barneignarmálum en ég í heilsuvandamálum. Um karlmenn hugsa ég ekki. Ekki vegna þess að mér sé alveg sama, heldur af því að ég á nóg með að reyna að ná betri hpilsu. Þar næst er að fá menntun og reyna að komast áfram. Einhveija skemmtun verð- ur maður þó að hafa af lífinu. í minni aðstöðu er sú skemmtun smá, lífið gengur mest út á bar- áttu. Fyrir rösku ári var mér farið að líða svo illa, andlega og líkam- lega að lífið var orðið mér alger plága. Þá vildi mér til að fyrrum atvinnurekandi minn hvatti mig til þess að ganga í Veginn, kristilegt samfélag. Þar hef ég fengið mikla andlega og jafnvel líkamlega hjálp. Mesta gleði mín er að æfa líkam- ann og finna framfarir, þótt þær komi mjög hægt. Slíkt gerist með þjálfun og hún er dýr. Ég lít til þess með von í hjarta að ég fái dæmdar slysabætur eftir nýju lög- unum, það myndi gera mér kleift að vera í æfingum, öðlast sjálf- stæði í lífinu og leita mér frekari læknishjálpar.“

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.