Morgunblaðið - 20.07.1994, Blaðsíða 1
56 SÍÐUR B/C
162. TBL. 82.ÁRG.
MIÐVIKUDAGUR 20. JÚLÍ 1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Tveggja daga útför
Kims Il-sungs
Scoul. Reuter.
TVEGGJA daga sorgarathöfnum
í Norður-Kóreu vegna andláts
Kims Il-sungs lýkur í dag með
útför leiðtogans en ekkert hefur
verið upplýst um greftrunarstað.
Milljónir manna eru sagðar hafa
tekið þátt í minningarathöfnum
um stalínistaleiðtogann sem
sljórnaði landinu með harðri
hendi í nær hálfa öld.
Víða sáust jafnt fullorðnir sem
börn gráta hástöfum, rífa klæði
sín og reyta hárið, sjónvarpsþulir
lýstu atburðum með grátstafinn í
kverkunum. „Með þér höfum við
notið hamingju og búið í paradís,"
sagði einn þeirra og fullyrt var
að aldrei í 5.000 ára sögu þjóðar-
innar hefði jafn mikil hryggð ríkt.
Sjónvarpsþulur gaf í skyn að
Kim eldri gæti rólegur sofið
svefninum langa „Þú ert að yfir-
gefa okkur, við munum í fyllstu
einlægni Iúta leiðsögn Kims II-
jongs hershöfðingja [sonar og
væntanlegs arftaka leiðtogans],“
sagði hann.
Athygli hefur vakið að í vina-
landinu Kína eru sorgartilburðir
í lágmarki, þó verður flaggað í
hálfa stöng við eina opinbera
byggingu og skemmtiþáttum í
sjónvarpi fækkað sorgardagana.
Á myndinni sést fremsti bíllinn
í líkfylgdinni í Pyongyang,
bandarískur viðhafnarbíll af
Lincoln-gerð með mynd af Kim
Il-sung, „Leiðtoganum mikla“.
Leoníd Kútsjma tekur við forsetavöldum í Ukraínu
Heitir efnahagsumbótum
og bættum lífskjörum
Kíev. Reuter.
LEONÍD Kútsjma sór í gær emb-
ættiseið sem forseti Úkraínu en hann
er annar maðurinn til að gegna því
embætti frá því að Úkraína varð
sjálfstætt ríki að nýju er Sovétríkin
leystust upp árið 1991. í ræðu sem
hann hélt af því tilefni lýsti hann því
yfir að hann myndi berjast fyrir efna-
hagslegum umbótum og bættum lífs-
kjörum landsmanna í Ukraínu.
Ekki á ný undir Moskvuvald
Kútsjma hefur sagt að fyrstu verk
hans verði að auka fijálsræði í gjald-
eyrisviðskiptum og draga úr skatt-
byrði. Hann segir ennfremur
að fyrirheit hans um efna-
hagssamband við Rússa þýði
ekki að til standi að taka á
ný upp gömlu Moskvu-
tengslin, hvað þá að draga
úr jtengslum við Vesturlönd.
í ræðu sinni sagði
Kútsjma þó að endurskoða
yrði þá stefnu sem framfylgt
hefði verið i utanríkismálúm
til að gera hana árangursríkari.
Árangur réðist ekki af fjölda opin-
berra heimsókna eða samninga. Eini
raunhæfí mælikvarðinn væri raun-
verulegur efnahagsbati og
pólitískar framfarir.
Efnahagslíf Úkraínu er í
mjög slæmu ástandi og
dróst iðnframleiðsla saman
um 40% fyrstu sex mánuði
ársins og framleiðsla á ýms-
um neysluvarningi um 80%.
Kútsjma flutti ræðu sína
á úkraínsku en hét því jafn-
framt að hann myndi gera
rússnesku, sem er móðurmál meira
en 20% Úkraínumanna, þar á meðal
hans sjálfs, að opinberu máli ásamt
úkraínsku.
Leoníd Kútsjma
Stálu að-
eins varð-
hundinum
Amsterdam. Reuter.
HOLLENDINGUR nokkur,
sem nýlega keypti sér sér-
stakan varðhund, þjálfaðan hjá
lögreglunni, fyrir 70.000 krón-
ur, vaknaði tveimur dögum síð-
ar við það, að innbrotsþjófar
höfðu stolið hundinum.
Lögreglustimpill
Talsmaður lögreglu í bænum
Schalkhaar sagði, að ljóst væri,
að brotist hefði verið inn hjá
manninum, öll ummerki sýndu
það. Hugsanlegt væri, að hund-
inum hefði verið stolið eða hann
bara komið sér burt. Honum
fannst það þó heldur ólíklegt
og raunar væri málið allt með
hinum mestu ólíkindum, því
eins og áður sagði hafði hund-
urinn stimpil frá lögreglunni.
NAFTA
stækkað?
Ottawa. Reuter.
JEAN Chretien, forsætisráðherra
Kanada, vill að Fríverslunarbanda-
lag Norður-Ameríku, NAFTA, verði
stækkað og leggur til að málið verði
rætt á leiðtogafundi 34 Ameríku-
þjóða í desember. A1 Gore, varafor-
seti Bandaríkjanna, tekur undir
þessar skoðanir Chretiens.
ESB mun eflast
Þijú ríki, Bandaríkin, Kanada og
Mexíkó, eiga nú aðild að NAFTA.
Chretien sagði í gær að þjóðir í
Karíbahafi og Suður-Ameríku vildu
slást í hópinn. Vill hann að rætt verði
hvaða skilyrði þær þurfi að uppfylla.
Nauðsynlegt sé að bregðast við
þeirri samkeppni sem stærra og öfl-
ugra Evrópusamband muni veita
Ameríkuríkjum eftir fáein ár. Chreti-
en segir að stækkun verði að hljóta
samþykki allra NAFTA-ríkjanna
þriggja.
Berlusconi, forsætisráðherra Italíu, fellst á tilslökun
Fellur frá tilskipun
um spillingarmál
Rómaborg. Reuter.
SILVIO Berlusconi, forsætisráðherra Ítalíu, gaf eftir í deilu við sam-
starfsflokka sína í gær og ákvað að draga til baka umdeilda tilskip-
un sem takmarkar rétt saksóknara til að hneppa menn sem grunað-
ir eru um spillingu í gæsluvarðhald. Málið hefur valdið hörðum deilum
í landinu undanfarna daga og var talið geta valdið stjórnarslitum.
Serbar
þöglir
Pale. Reuter.
ÞINGMENN Bosníu-Serba vildu í
gær ekki skýra frá því hvaða ákvörð-
un þingið hefði tekið um svör við
friðartillögum stórveldanna. Sagði
Aleksa Buha, utanríkisráðherra, að
greint yrði frá niðurstöðunni eftir
tvo daga í Genf.
Þingmenn létu þó á sér skilja að
ákvörðunin fæli hvorki í sér afdrátt-
arlaust samþykki né höfnun. Radov-
an Karadzic, leiðtogi Bosníu-Serba,
hafði áður sagt að hann vonaði að
þingið myndi samþykkja áætlunina
„á einhvern hátt“.
Hótanir stórveldanna
Stórveldin hafa hótað að fella úr
gildi vopnasölubann á Bosníu þrjósk-
ist Serbar enn við. Slík ákvörðun
myndi einkum gagnast múslimum.
Múslimar og Króatar hafa þegar
samþykkt tillögurnar.
■ Bosnía I gjörgæslu/23
Reuter
Radovan Karadzic, leiðtdgi
Bosníu-Serba, gengur út af
þingfundinum í Pale í gær.
Giuliano Ferrara, fréttafulltrúi
stjórnarinnar, sagði að texta tilskip-
unarinnar yrði breytt og hann yrði
lagður fyrir þingið sem stjórnar-
frumvarp. Ferrara gaf til kynna að
leiðtogar stjórnarflokkanna þriggja
hefðu náð samkomulagi um að al-
varlegum spillingannálum yrði bætt
við lista yfir mál sem varðað geta
gæsluvarðhaldi. Samkomulagið virí-
ist koma í veg fyrir stjórnarkreppu
og var túikað sem uppgjöf af hálfu
Berlusconis sem hafði varið tilskip-
unina í fjölmiðlum þrátt fyrir and-
stöðu samstarfsflokkanna tveggja.
„Skynsemin sigraði"
„Stjórnarkreppa nú hefði aðeins
haft skaðleg áhrif þar sem brýnt
er að leysa alvarleg efnahagsvanda-
mál landsins,“ sagði Ferrara. „Leið-
togar samsteypustjórnarinnar
leggja því til að neðri deild þingsins
hafni tilskipuninni.“
Ferrara sagði að stjórnin stefndi
að því að frumvarpið með breyting-
unum yrði afgreitt á þingi um miðj-
an næsta mánuð.
„Skynsemin sigraði," sagði
Gianfranco Fini, leiðtogi tjóðar-
bandalagsins, eins stjórnarflokksins.
„Enginn sigraði eða tapaði í þessu
máli. Við erum mjög ánægðir."
Um 1.100 manns höfðu þegar
verið látnir lausir úr varðhaldi vegna
tilskipunarinnar. Þeirra á meðal vom
þekktir stjórninála- og fjármála-
menn, sem eru viðriðnir spillingu,
svo sem Francesco De Lorenzo, fyrr-
verandi heilbrigðisráðlierra, sem var
í stofufangelsi. Ekki var ljóst í gær
hvort eða hvenær þoir yrðu settir
aftur í gæsluvarðludd.
■ Til að hindra afhjúpanir?/16