Morgunblaðið - 30.10.1994, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 30. OKTÓBER1994 B 7
EF nemandinn kemst upp á lag með að nota iykllborðið eru
honum allir veglr færir.
þurfa að fást við hluti sem þeir
hafa litla eða enga þekkingu á.
Þannig þurfa þeir að geta leyst
tæknileg vandamál, þekkja til ólíkra
forrita, skipuleggja fjöinotkun bún-
aðar og geta valið réttu forritin.
Þetta er fyrir utan allt annað sem
þeir þurfa að geta og kunna.
Norrænn starfshópur um tölvu-
væðingu í skólum (Data Pro Grupp-
en) hefur verið í gangi frá 1986.
Hörður taldi að slíkt samstarf væri
mjög mikilvægt bæði til að hver
gæti lært af reynslu annarra og til
að stuðla að skiptum á hugbúnaði
til kennslunnar.
Framtíðina sá Hörður fyrir sér
með auknu samstarfi Norðurland-
anna. Ekki mætti skilja að tæknileg
og kennslufræðileg efni. Leggja
verði sérstaka áherslu á víðtæka
umræðu milli landa um námsskrár-
gerð og fylgirit, miðlun upplýsinga
um þróun í hveiju landi, notkun
tölva í sérkennslu og til stuðnings
við nemendur, ná þyrfti til fleiri
kennara. Þá sagði hann, að þróa
þyrfti kennslugögn meira með tölv-
una í huga sem væri þá hvati til
víðtækari notkunar. Þessi þróun
kennslugagna myndi eðli sínu sam-
kvæmt færast meira til einkaaðila
og sérstofnana, sem hefðu þarfir
skólana að leiðarljósi. Því miður
væri það of algengt að þau forrit,
sem notuð væru, hentuðu ekki til
kennslunnar.
Menntun fyrri kynslóða
Margir þeirra einstaklinga sem
eru í fararbroddi hugbúnaðarþróun-
ar hér á landi hafa haft aðgang að
tölvum frá unga aldri. Þeir byrjuðu
fyrst í tölvuleikjum, svo þegar leik-
irnir voru orðnir leiðinlegir var bytj-
að að breyta þeim. Næst var búið
til lítið bókhaldsforrit fyrir foreldr-
ana eða einhvem kunningja þeirra
og svo framvegis.
Þegar þessir einstaklingar voru í
grunnskóla, voru mjög fáir skólar
með frambærilegan tölvubúnað. Nú
er öldin önnur. Hver einasti skóli
landsins er með býsnin öll af ágæt-
lega fullkomnum búnaði. Nemendur
frá neðstu bekkjum grunnskóla eru
farnir að nota tölvur við ólíkustu
verkefni. Tölvan er orðin eðlilegur
þáttur í skólastarfi.
Næsta skref er að snúa athygl-
inni að því hvemig við notum hug-
búnaðinn í stað þess að nota tölv-
una. Hún er bara hjálpartæki. Við
erum fýrir löngu hætt að tala um
það að nota síma, en segjumst í
staðinn ætla að hringja. Síminn er
hjálpartæki til að hafa samskipti við
einstakling sem staddur er annars
staðar. Komum sams konar hugsun
inn í tölvunotkunina. Skrifum,
teiknum, reiknum, leikum okkur og
svo framvegis með hjálp forrita sem
eru keyrð á tölvu.
Höfum forskot á mörg önnur
lönd
Hér á landi eru tölvustofur með
6 til 12 tölvum í liggur við hveijum
einasta skóla eða a.m.k. er til áætl-
un um að koma upp slíkri stofu. Á
annað hundrað skólar eru tengdir
Islenska menntanetinu. Og svona
mætti lengi telja.
í Hollandi þykir gott að hafa fá-
einar tölvur í hveijum skóla og þær
eru jafnvel hafðar á göngum skól-
anna. í Bandaríkjunum er, eins og
áður sagði, talað um að tölvuvæðing
grunnskóla sé þjóðarskömm. Úrelt-
ur og bilaður búnaður gerir skipu-
lagða kennslu ómögulega. Tölvur
eru illa nýttar vegna þess að hús-
næði er óhæft til kennslu, búnaður
ósamstæður eða geyma þarf hann
í kössum vegna ónægrar kunnáttu
kennara og/eða til að koma í veg
fyrir þjófnað.
Vissulega á margt af þessu líka
við hér á landi, en í mun minna
mæli. Hjálpa þarf kennurum að
umgangast tölvur og hugbúnað
þannig að það nýtist betur í kennsl-
unni. Ekki er nóg að hafa eina tölvu-
stofu fyrir nemendur heldur verða
kennarar að hafa aðgang að tölvu
í vinnuaðstöðu til að æfa sig.
Framtíðarsýn greinarhöfundar
um tölvunotkun i kennslu er að auk
sérstakra tölvustofa verði ein eða
tvær tölvur í hverri skólastofu, sem
nemendur geta notað við að leysa
verkefni. Þannig gæti stærðfræði-
kennari sett nemendum fyrir verk-
efni sem vinna ætti í hóp. Hver
hópur hefði síðan aðgang að tölvu-
forriti, sem gæti hjálpað þeim að
leysa verkefnið. Áður en hægt er
að setja verkefnið upp í tölvuforrit-
inu verða nemendurnir að skilja
það. Með þessu næst dýpri skilning-
ur á viðfangsefninu og um leið er
tölvan eðlilegt hjálpartæki.
Höfundur er tölvunarfræði/igur.
fSLENSKA
MENNTA-
NETID
Það er ekki hægt að skilja
við umræðuna um tölvur
og nám án þess að minnast
nánar á íslenska menntanetið.
Flestir fyrirlesarar á ráð-
stefnu Skýrslutæknifélagsins
minntust á það í erindi sínu
og því ljóst að það er farið
að skipta máli í menntakerf-
inu. í sumum tilfellum er það
nýjung sem breytt hefur
hugsunargangi í kennslu, sbr.
mannfræðiáfangnann í MH
og fjarkennsluna í VMA.
Þetta fyrirbrigði, ef svo
má segja, er hugmynd sem
fæddist hjá Pétri Þorsteins-
syni, skólastjóra á Kópaskeri.
Á hann mikinn heiður skilinn
fyrir framgöngu sína. For-
saga málsins er að Pétur
kynntist tölvusamskiptum
snemma árs 1986 og sann-
færðist umsvifalaust um mik-
ilvægi þeirra. Á þeim tíma var
ekki mikið að gerast hér á
landi, en breytingar urðu til
batnaðar ári seinna er Há-
skóli Islands_ eignaðist tvær
Unix-tölvur. Árið 1988 tengdi
Pétur skólann sinn á Kópa-
skeri við tölvu Háskóla ís-
lands. I framhaldi af því varð
til hugmynd að tölvumiðstöð
skóla.
Imba, en svo hét íslenska
menntanetið til að byrja með,
tók formlega til starfa 17.
febrúar 1990 er Grunnskólinn
á Raufarhöfn tengdist því
fyrstur skóla. Um vorið voru
skólarnir svo orðnir tuttugu
talsins. Sumarið 1990 var
keypt 33 MHz 386 tölva sem
keyrði Unix. Skólaárið 1990-
1991 fjölgaði notendum veru-
lega og notkunin óx dag frá
degi. Vorið 1991 voru rúm-
lega 50 menntastofnanir í öll-
um fræðsluumdæmum tengd-
ar Imbu, svo fjölgaði þeim í
70 og nú er svo komið að 90
af hundraði allra grunn- og
framhaldsskóla landsins eru
tengdir netinu. Notendur eru
í kringum 3.000 (fjölgar ört).
Á hveijum degi eru innhring-
ingar til menntanetsins milli
900 og 1.400.
Menntanetið hefur nú yfir
að ráða þremur tölvum sem
sjá um innhringingamar. Ein
er í Reykjavík (Una), önnur á
Akureyri (Huppa) og sú þriðja
á Kópaskeri (Urta). Þessum
tölvum tengjast notendur með
venjulegri upphringingu og
eftir það geta þeir farið hvert
á land sem er. Kostnaður not-
andans felst eingöngu í sím-
talinu frá heimili sínu eða
skóla til næstu móttökutölvu
og búnaðinum, sem notaður
til að tengjast netinu. Síðan
greiðir hver skóli, sem er
tengdur fast gjald, hvort sem
allir kennarar skólans nota
tölvusamskipti eða ekki.
Gjaldið er mismunandi eftir
stærð og umfangi skólans.
Tölvusamskipti hafa rofið
faglega einangrun kennara,
ekki einungis kennara í
dreifðum byggðum landsins.
Nú hafa þeir kennarar sem
tengdir eru íslenska mennta-
netinu möguleika á jöfnum
og stöðugum safmskiptum en
ekki einungis stökum fundum
og ráðstefnum sem haldnir
eru nokkrum sinnum á ári.
Vilt þú hætta aö reykja?
Ég get hjálpaö þér.
Orkustöðvahreinsun og orkugjöf.
Bryndís Hrólfsdóttir, heilun & ráðgjöf,
sími 673613
Fyrir bömin
# Stólar og sessur í
bfla fyrir böm á
öllum aldri.
# Margir gerðir
# Margir litir.
# Vönduð og
viðurkennd vara.
#Hjálmar, margar gerðir.
# A skíðin, skautana, í
hjólatúrinn og reiðtúrinn,
I pJÓNTJSTA
8 GÆÐlOGC
Borgartúni 26
Reykjavík
Bæjarhrauni 6
Hafnarfirði
Sími 91-65551
must
Allar nánari upplýsingar í símum 628000 og
989-36030. Bréfsími 622725.
E. Yngvason Ferjuleiðir
vernig væri ab hafa veisluna virkilega
eftirminnilega og halda hana um borö í
Fs. Árnesi við undirleik haföldunnar, úti á
Sundunum bláu eöa inni í Reykjavíkurhöfn?
Dæmi um 50 manna veislu í skipinu
Tveir salir - veglegt sjávarréttahlaöborö frá
veitingastaðnum Oöinsvéum
og hljómsveit: kr.2.870 á mann.