Morgunblaðið - 15.11.1994, Blaðsíða 40

40 ÞRIÐJUDAGUR 15. NÓVEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
'OF KIESLOWSKI
I LOFT UPP
Tvær nýjar, spennandi & íslenskar!
PRÍR LITIR: HVÍTUR
Kvikmynd eftir Þór Elís Pálsson Kvikmynd eftir Ásgrim Sverrisson
Hvað bíður á svörtum sandinum?
Vafasöm fortíð, óviss framtíð og stund þíns fegursta frama.
Tvær spennandi og skemmtilegar
nýjar íslenskar myndir.
TVÆR MYNDIR - EIN BÍÓFERÐ
Miðaverð kr. 600.
Sýndar kl. 5.05, 7, 9 og 11.
Sýnd kl. 5.05.
Sýningum fer fækkandi.
Sýnd Kl. 6.30 og 9.10.
Fyndið og sérstakt smll-
darverk frá teikstjóranum
sem kann allt.
ó. H. T. Rás tvö
Sýnd kl 5.05 og 7.
S„Mátulega ógcðsleg
hrollvekja og á skjön víð
| huggulega skólann i
lartskri kvikmyndagerð"
A** Egill Helgason
íÍMorgunpósturinn.
B.i. 16 ára. Sýnd kl. 7.10
og 9.10.
háskölabIo
SÍMI 22140
Háskólabíó
STÆRSTA BÍÓIÐ.
ALLIR SALIR ERU
FYRSTA FLOKKS.
Stærsta sprenging sem fest hefur verið a filmu!
Kolklikkaður sprengjusérfræðingur heldur Boston í
helgreipum. Fyrrum lærisveinn hans er sá eini sem
getur stoppað hann...
Aðalhlutverk: JEFF BRIDGES, TOMMY LEE JONES OG
FOREST WHITAKER. LEIKSTJÓRI STEPHEN HOPKINS.
Bönnuð innan 14 ára.
Sýnd kl. 4.45, 6.50, 9 og 11.15.
Geislaplatan frábæra fæst í öllum hljómplötuverslunum.
Fjögur
brúðkaup
og jarðarfór
Tom
Hanks «
Forrest
Gump
140 mín.
ZBICNIEW ZAMACHOWSKI
JllLIE DELPY
TROIS COULEURS
Frumleg og
alíslensk
TONLIST
III j 6 m p I a t a
KYNJASÖGUR KOLRÖSSU
KRÓKRÍÐANDI
Kynjasögur, önnur breiðskífa
Kolrössu krókríðandi. Kolrössur eru
Eiíza M. Geirsdóttir söngkona og
fiðluleikari, Ester Bíbí Ásgeirsdóttir
bassaleikari, Sigrún Eiríksdóttir git-
arleikari, Anna Margrét Hraundal
gítarleikari og Karl Agúst Guð-
mundsson trommuleikari. Upptöku
stýrði ívar Ragnarsson. Smekldeysa
gefur út. 42,20 mín., 1.999 kr.
STÚLKNASVEITIN Kolrassa
krókríðandi vakti mikla athygli fyr-
ir frumleika og kraft þegar hún
sigraði örugglega í Músíktilraunum
Tónabæjar snemma árs 1992.
Vissulega hafði sitt að segja að
sveitin var eingöngu skipuð stúlk-
um, en öllu meira skipti að tónlist-
in var frumleg og alíslensk, þó
greina hafi mátt áhrif víða að, og
söngur og svið.sframkoma Elízu
Geirsdóttur undirstrikaði sérstöðu
Kolrössu í íslenskum tónlistar-
heimi. Fyrsta plata sveitarinnar,
Drápa, sem kom út haustið 1992
var og skemmtileg sem frumsmíð
ungrar hljómsveitar og sú sveit í
meira lagi efnileg. Þannig gaf
Drápa ýmis fyrirheit sem öll rætast
frábærlega á Kynjasögum; tví-
mælalaust bestu breiðskífa sem
komið hefur út hér á landi á árinu.
Það var lán í óláni fyrir Kolröss-
ur að mannabreytingar urðu í sveit-
inni á síðasta ári, þegar trommu-
leikari stofnmeðlimur sagði skilið
við sveitina. Ólán því Birgitta sem
áður barði bumbur var vaxandi
trommuleikari og féll vel inn í sveit-
ina, en lán því hljómsveitin frestaði
gerð breiðskífu sem koma átti út
fyrir síðustu jól og fékk prýðis
tækifæri til að þróa tónmál sitt
frekar. Nýr trommuleikari gekk til
liðs við sveitina, Karl Guðmunds-
son, einn besti trommuleikari
landsins af yngri kynslóðinni, og
nýr gítarleikari, Anna Hraundal,
slóst í hópinn. Með þeim tveim
koma nýir straumar, aukinheldur
sem hljómsveitin fékk ár til viðbót-
ar til að semja á plötuna, nokkuð
sem íslenskar hljómsveitir nota sér
of sjaldan.
Islensk nýbylgja síðustu missera
hefur verið heldur sviplaus og iðu-
lega sem bergmál frá útlöndum,
eftir því hvort hæst ber breskt
gítarpopp eða, bandarískt grodda-
rokk. Síðustu misseri hefur aukist
til muna að hljómsveitir syngi á
ensku og önnur hver hljómsveit
virðist á leiðinni í heimsfrægðina í
útlöndum. Þó nokkur og vaxandi
hópur framsækinna tónlistar-
manna hefur þó beitt fyrir sig ís-
lenskunni með góðum árangri, þat'
fremstar Kolrössur, sem tryggja
sess sinn í fremstu röð með Kynja-
sögum; plötu sem er í senn forvitni-
leg, grípandi og ögrandi, með text-
um sem eru skemmtilega súrreal-
ískir, en einnig iðulega þrungnir
merkingu þó aldrei sé beitt. kímni
langt undan. Tónlist sveitarinnar
undirstrikar og textana, nútímalegt
og bráðskemmtilegt popp sem kem-
KOLRASSA krókríðandi á útgáfutónleikum sínum
í Þjóðleikhússkjallaranum.
ur víða við og öllu ægir saman af
græskulausu gamni og lífsgleði.
Hljóðfæraleikur á Kynjasögum
er almennt til fyrirmyndar og
hljómur allur skemmtilega lifandi.
Trommuleikur Karls er sprell-
fjörugur og þegar við bætist frábær
bassaleikur Esterar er rytma-
grunnurinn skotheldur. Elíza nýtir
fiðluna einkar smekklega; notar
hana hæfilega sparlega, enda er
fíðluleikur hennar meðal helstu sér-
kenna Kolrössu. Gítarleikararnir
tveir Sigrún og Anna eru allstaðar,
líkt og faðir.Hamlets forðum; hvar-
vetna flétta þær saman lipurt gítar-
spil og leiftrandi rytma eða trega-
blandið tónaflúr. Söngur Elízu er
samt aðal sveitarinnar; hún hefur
sprottið fram úr því að vera efnileg
og raddmikil en ómarkviss söng-
kona í unglingasveit í að verða ein
helsta söngkona íslensks rokks;
gríðarlega fjölbreytt og hugmynda-
rík, bregður fyrir sig hverri rödd-
inni af annarri og fer með þær eins
og „virtúós" á hljóðfæri, gæðir þær
ótal tilfinningum eins og við á.
Upphafslag plötunnar, (Þú
deyrð) í dag, er gott dæmi um
nýjan stíl Kolrössu, grípandi popp-
lag með óvanalegum hljómagangi.
Sérstaklega er röddun lagsins
skemmtileg. Engill er seiðandi
popplag með fyrirtaks texta, sem
samspil fiðlu og gítara gefur sér-
kennilegan blæ. Þriðja lag plötunn-
ar, Ljáðu mér vængi, minnir um
margt á Kolrössu Drápu, þ.e. gítar-
ar eru þéttir og raddsetning
„Kolrössuleg". Textinn er að
nokkru fenginn úr samnefndu ljóði
Huldu, en í stað rómantíkur og
bjartsýni ungmennafélagshugsjón-
arinnar, þegar skáldkonan ávarpar
grágæsa móður og óskar liðsinnis
hennar til að fljúga til blómlegrar
eyjar „bak við sund og tinda, bak
við sæ og silfurhvíta tinda“, er
komin nútímalegt raunsæi og öllu
myrkara yfirbragð; „lof mér að
kroppa Ijöður af / lykta hana eins
og náinn / grafa hana holu í /
geyma þar til hún er dáin.“ Ég gef
mér er skemmtilegt lag og sér-
kennilegt, þar sem taktklifun gefur
laginu dreymið yfírbragð með áber-
andi snjöllum bassaleik Esterar.
íkarus, með eftirminnilegum texta,
sem hlaðinn er góðum samlíkingum
eftir Huldu Geirsdóttur, er líka í
ætt við eldri tíma með samfelldan
þéttan seiðandi gítarleik, en í því
lagi má vel heyra hvað það gefur
sveitinni að hafa bætt við gítarleik-
ara sem skreytir laglínuna mikið.
Hver vill þjást er dægilegt lag og
skemmtilega nútímalegt, en Fro-
skaprinsinn er sannkölluð perla;
einfalt lag og vel flutt með áleitnum
texta, tilfinningaríkum söng og
skemmtilegri röddun, þó ekki séu
öll hljóðin falleg. Gaman er að
heyra hve upphaf Beljunnar minnar
minnir á aðra hljómsveit, Risaeðl-
una, þar sem fiðlan var í stóru hlut-
verki, en framvinda lagsins er
Kolrössuleg fram í fingurgóma og
textinn skemmtilega kíminn. Hlut-
verk er önnur perla af Kynjasögun-
um, frábært lag með margræðum
texta. Anna er væntanlega kynn-
ingarstef Önnu, en Ormadansinn
er kraftmikil keyrsla, sem kemur
einkar vel út á tónleikum, Lokalag
plötunnar, Ó, ég er svo svöng, er
svo ágætt lokastef, einskonar
stemma frekar en lag, sem kemur
brosi fram á varir hlustandans og
sýnir að Kolrassa hefur einnig á
valdi sínu strákahúmor, í það
minnsta gætir hans vel í lokahljóð-
um lagsins.
Með Kynjasögum sínum sýna
Kolrössur og sanna að þær eru
annað og meira en efnileg kvenna-
sveit; þær hafa komið sér kyrfilega
fyrir í framlínu íslenskrar nýbylgju,
með gott innhlaup inn á hefðbundn-
ar poppslóðir, sem ein fremsta, ef
ekki sú fremsta, hljómsveit sem þá
gerð af tónlist iðkar.
Umslag plötunnar, sem Eiður
Snorri hannar, er afskaplega vel
heppnað og frágangur til fyrir-
myndar, þó frágangur á textablaði
mætti verið markvissari. Sérstak-
iega var gaman at) sjá geisladisk-
inn, sem er eins og smáskífa á að
líta.
Arni Matthíasson