Morgunblaðið - 21.07.1995, Page 2

2 FÖSTUDAGUR 21. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Danskir lögreglumenn komnir til landsins vegna árásarmáls
*
Níu Islendingar
yfírheyrðir
TVEIR danskir rannsóknarlög-
reglumenn eru nú staddir hér
á landi til að yfirheyra níu ís-
lendinga vegna óupplýstrar
árásar á danska stúlku í miðbæ
Hróarskeldu í Danmörku í
mars síðastliðnum. Er þetta í
annað skipti sem mennimir eru
yfirheyrðir, en þeir vom á
slátraraskóla í Hróarskeldu
ásamt 10 öðmm Islendingum
þegar atburðurinn var
framinn.
Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins komu rann-
sóknarlögreglumennirnir til
landsins í gær og hófust þá
handa við að undirbúa yfir-
heyrslurnar, sem að öllum lík-
indum hefjast í dag. Verða ís-
lenskir rannsóknarlögreglu-
menn þeim til aðstoðar við
rannsóknina. Verður enginn
íslendinganna, sem búsettir em
víðs vegar um landið, yfir-
heyrður án samþykkis.
722 yfirheyrðir
Samkvæmt frétt í danska
dagblaðinu BT í gær mun eng-
inn íslendinganna vera gmnað-
ur um verknaðinn. Rannsókn
málsins hefur verið umfangs-
mikil og hefur lögreglan í Hró-
arskeldu yfirheyrt 722 manns
vegna árásarinnar en þeir era
litlu nær að leysa málið.
V ararannsóknar lögreglu-
stjórinn í Hróarskeldu, Stens-
balle að nafni, vildi í BT í gær
ekki uppiýsa að hverju íslend-
ingamir yrðu spurðir en sagði
þó að þeir hefðu ekki neinn
einn grunaðan. Hann sagði að
rannsókn árásarinnar væri sér-
kennileg að því leyti að enginn
virtist vita neitt um málið. Það
gerðist ákaflega sjaldan.
Fannstilla útleikin og
meðvitundarlaus
Hin 18 ára Janne Truegaard
fannst illa útleikin og meðvit-
undarlaus fyrir utan stórmark-
að í miðborg Hróarskeldu að-
faranótt sunnudagsins 19.
mars. Rúmum klukkutíma áður
sást til hennar þar sem hún
yfirgaf nálægan dansstað í
fylgt ljóshærðs manns.
A þessum tíma sóttu 19 ís-
lendingar námskeið í slátrara-
skólanum í Hróarskeldu og
hluti þeirra var að skemmta sér
á danstaðnum Ritz umrætt
kvöld. Voru þeir yfirheyrðir í
mars af lögreglu í Hróarskeldu.
Ástæða þess að lögreglan vill
hafa tal af mönnunum á ný er
að hún hefur undir höndum
nýjar upplýsingar um málið.
Telur lögreglan að ljóshærði
Janne Tmegaard
maðurinn sé árásarmaðurinn.
Honum er lýst sem vöðvastælt-
um tvítugum manni og er talinn
vera um 1,70 cm á hæð. Hann
var með Jjóst stuttklippt hár
sem var burstaklippt í vöngum
og hnakka. Var hann klæddur
í svartar buxur og gráa peysu
með grænu og rauðu mynstri.
Á batavegi
Janne hefur verið meðvit-
undarlaus frá því ráðist var á
hana og um tíma var talið að
hún kæmist aldrei til meðvit-
undar á ný. Nú er hún á bata-
vegi, en ólíklegt er talið að hún
geti borið kennsl á árás-
armanninn. Læknir hennar
segir sjaldgæft að fórnarlömb
svona alvarlegra árása muni
nokkuð um verknaðinn.
Arnar Sigurmundsson um vaxta-
álag fjárfestingarlánasjóða
Betur stæð fyrir-
tæki leita annað
ARNAR Sigurmundsson, formaður
samtaka fiskvinnslustöðva, segir að
ákveðin hætta sé á því að sumir af
fjárfestingarlánasjóðum atvinnulífs-
ins séu að verðleggja sig út af mark-
aðnum með of háu vaxtaálagi. Hann
segir að Fiskveiðasjóður sé að lenda
í vissum erfiðleikum því betur stæð
fyrirtæki í sjávarútvegi séu farin að
leita annað eftir lánsfjármagni.
Amar segir að vaxtaálag sjóð-
anna, sem nú er 2,3%, raski ró fyrir-
tækjanna en sjóðimir ieggi það ofan
á lánin vegna þess að oft er um end-
urlán á erlendum lánum að ræða.
Amar segir að ekki þurfi endilega
að leita til útlanda eftir hagstæðari
lánum en hjá íslenskum fjárfesting-
arlánasjóðunum. Hann segir að e.t.v.
beinist nú harðari gagnrýni að Fisk-
veiðasjóði en ella vegna þess að sjóð-
urinn hefur oftast það góðar trygg-
ingar fyrir endurgreiðslum.
Meiri líkur á
útlánatöpum
„Þeir finna fyrir því í Fiskveiða-
sjóði að fyrirtækin eru farin að velta
þessum málum fyrir sér. Innlendar
bankastofnanir era í sömu sporum,
því hætta er á því að betur stæð
fyrirtæki, hvort sem þau era í sjávar-
útvegi eða öðrum atvinnugreinum;
leiti annað, á innlendan eða erlendan
markað. Áhætta bankastofnananna
eykst þar sem meiri líkur eru á út-
lánatapi í framtíðinni en ella. Hættan
hjá bankastofnununum er sú að bet-
ur stæð fyrirtæki leiti út úr hefð-
bundnum bankaviðskiptum innan-
lands, láta bjóða í sín lán og nái
árangri í þessum efnum. En það er
náttúralega grandvallaratriði að
þessi fyrirtæki standi vel og hafi
sýnt góða afkomu og eigið fé. Þetta
þýðir það að bankamir verða að leita
eftir öðram lántakendum og bjóða
þeim lánsfé með jafnvel enn hærri
vöxtum því útlánahættan er meiri,“
sagði Arnar.
Hann segir að bankarnir geti
brugðist við þessu með lækkun út-
lánsvaxta eða með því að flokka
betur fyrirtækin. „Þetta myndi
kannski ekki hjálpa illa stæðum sjáv-
arútvegsfyrirtækjum, en kannski
miðlungs- og betur stæðum fyrir-
tækjum,“ sagði Amar.
■ Hráefnisverð/22
Tekinn á 140
ÖKUMAÐUR bifhjóls var sviptur
ökuleyfí í gærkvöldi eftir að hafa
verið tekinn á rúmlega tvöföldum
leyfilegum hraða á Miklubraut.
Hraði bifhjólsins mældist 140 kíló-
metrar á klukkustund en vert er að
minna á að hámarkshraði á Miklu-
braut er 60 km/klst. Ökumenn era
sviptir ökuskírteini sínu sé hraði öku-
tækja 50 km/klst. framyfir leyfileg-
an hámarkshraða.
Ný þjónusta Flug-
bj örgunar sveitar
Fólk flutt út
á flugvöll
FLUGBJÖRGUNARSVEITIN hefur
stofnað Flugfarþegaþjónustuna, sem
ætlað er að sjá um að fólk sem er
á leið til útlanda komist á þægilegan
máta út á Keflavíkurflugvöll.
„Við urðum að hugsa upp ein-
hveijar nýjar leiðir í fjáröflun, og
þessi leið varð fyrir valinu,“ segir
Garðar Forberg, sem sér um að
koma fyrirtækinu á legg.
Þjónustan er með því sniði að far-
angurinn er sóttur til farþega kvöld-
ið fyrir brottför, eða um morguninn
ef brottför er síðdegis. Þá er líka
farið með farseðilinn út á flugvöll.
Klukkustund áður en Hreyflll sækir
farþegana er hringt og látið vita.
Þeir eru svo keyrðir út á flugvöll
þar sem brottfararspjaldið bíður
þeirra og þeir geta gengið beint inn
í fríhöfnina.
Fyrsti dagurinn sem þessi þjón-
usta var í boði var í gær. Þóknunin
fyrir þjónustuna er 2.980 krónur og
rennur allur ágóði af fyrirtækinu til
Flugbjörgunarsveitarinnar.
-----♦ ♦ ♦-----
Byggingarvísitala
Yerðbólgan
mælist 2%
VÍSITALA byggingarkostnaðar hef-
ur hækkað um 0,15% frá síðasta
mánuði og launavísitalan um 0,6%
samkvæmt útreikningum Hagstofu
íslands.
Nýja byggingarvísitalan er 204,6
stig og gildir fyrir ágúst. Síðustu
12 mánuði hefur vísitalan hækkað
um 3,4% og undanfarna þijá mánuði
um 0,5%, sem jafngildir 2% verð-
bólgu á ári.
Launavísitalan er 139,6 stig.
Samsvarandi launavísitala, sem gild-
ir við útreikning greiðslumarks fast-
eignaveðlána er 3.052 stig í ágúst.

fcinii^- || - - ; ■lLJ
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Mótmæltu
heræfingu
UM þrjátíu hernámsandstæð-
ingar lögðu leið sína að Rock-
well-ratsjárstöð varnarliðsins
á Miðnesheiði í gærkvöldi til
að mótmæla heræfingunni sem
nú stendur yfir á íslandi. Fólk-
ið kom á einkabílum um hálf-
níu og stóð við í um klukku-
tíma. Mótmælin fóru friðsam-
lega fram og höfðu þátttak-
endur sig ekki í frammi að
öðru leyti en því að minna á
nærveru sína. Fór lögreglan
til móts við hópinn til að gæta
þess að enginn færi inn á svæð-
ið við ratsjárstöðina, sem er
afgirt, en þurfti engin afskipti
að hafa. Segir lögreglan tvö
ár síðan hernámsandstæðingar
gerðu síðast vart við sig á
Keflavíkurflugvelli.
Álján tillögur um aðgerðir til að fyrirbyggja greiðsiuvanda heimilanna kynntar
Skuldaaðlögun
og þak á inn-
heimtukostnað
SKULDAAÐLÖGUN, stimpilgjald
sem tekur mið af lánstíma og nýr
gjaldstofn skuldbreytingalána,
miðaður við eftirstöðvar láns en
ekki upphaflega lánsfjárhæð, eru
meðal tillagna í áfangaskýrslu
samráðsnefndar um greiðsluvanda
heimilanna sem kynnt var á blaða-
mannafundi í gær.
Lagt er til að heimildir lögmanna
til að krefjast innheimtukostnaðar
af vanskilaskuldum verði takmark-
aðar, að lánastofnanir fjölgi gjald-
dögum afborgana, lánstími verði
lengdur og lánshlutfall hækkað,
auk þess sem upplýsingar til þeirra
sem ábyrgjast lán þriðja aðila og
þeirra sem hyggja á lántöku verði
stórauknar.
Samráðsnefndin var sett á fót
að ósk Páls Péturssonar félags-
málaráðherra á seinasta ári og
hefur ráðherra óskað eftir því að
nefndin sitji áfram og geri frekari
tillögur til lausnar greiðsluvanda
heimilanna.
Kynnti nefndin sér m.a. nýlegar
kannanir Félagsvísindastofnunar
og Húsnæðisstofnunar á hús-
næðisaðstæðum, skuldum heimila
og vanskilum við byggingalána-
sjóðina, en þar kom m.a. fram að
1. janúar sl. voru á átjánda þúsund
lántakendur í vanskilum við bygg-
ingalánasjóðina, með rúma tvo
milljarða króna. Þar af voru 10
skuldarar þremur mánuðum á eftir
með greiðslur, en á áttunda þúsund
með vanskil sem voru þriggja
mánaða eða eldri. Einnig höfðu
37% allra svarenda í könnun Fé-
lagsvísindastofnunar á aldrinum
25-39 ára lent í vanda með að
standa í skilum með venjuleg út-
gjöld heimilisins.
Lagabreytinga þörf
Páll Pétursson félagsmálaráð-
herra sagði ljóst að margar tillögur
nefndarinnar kölluðu á lagabreyt-
ingar og unnið yrði að þeim fyrir
næsta haust. Ábendingum nefnd-
arinnar yrði einnig beint til hlutað-
eigandi ráðuneyta og stofnana og
hvatti ráðherra m.a. til að störfum
nefndar á vegum fjármálaráðu-
neytis sem vinnur að tillögum um
breytingar á stimpilgjöldum yrði
hraðað eftir megni.
Páll kvaðst einnig telja mjög
mikilvægt að setja þak á inn-
heimtukostnað lögmanna og að
auðvelt væri að benda á dæmi um
„mjög ósanngjarna" gjaldtöku hjá
innheimtumönnum. Hann muni
fara fram á það við dómsmálaráð-
herra að ganga í þessi mál.